Rau Kinh Giới - Đặc điểm, Công Dụng, Cách Trồng Và Chăm Sóc

Tác dụng của Rau Kinh Giới đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Trong ẩm thực, lá cây kinh giới (rau kinh giới) là nguyên liệu làm dậy mùi hương vị của nhiều món ăn. Trong y học dân tộc, tác dụng rau kinh giới được tận dụng để chữa nhiều bệnh. Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn một số thông tin về rau kinh giới mời bạn tham khảo.

Nội dung chính

Toggle

• Rau kinh giới là rau gì?
• Rau kinh giới có phải rau tía tô không?
  • Về mùi vị
  • Về màu sắc
  • Về kích thước
• Công dụng của cây kinh giới
  • Chữa sốt nóng
  • Chữa nhức đầu ê ẩm, đau mình
  • Trị rôm sẩy cho trẻ sơ sinh
  • Chữa mụn nhọt
  • Chữa ho
  • Chữa cảm hàn
  • Chữa dị ứng
  • Trừ ứ, cầm máu
  • Cháo kinh giới
  • Làm trắng da
• Rủi ro khi sử dụng rau kinh giới và tinh dầu Oregano
• Kiêng kị khi sử dụng kinh giới
• Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây kinh giới tại nhà
  • Chuẩn bị dụng cụ trồng và đất trồng
  • Đất trồng
  • Chọn giống và trồng cây
  • Chăm sóc
  • Thu hoạch

Rau kinh giới là rau gì?

Rau kinh giới (hay còn gọi là lá của cây kinh giới) có tên gọi khoa học là Elsholtzia ciliate. Nó còn được biết đến với nhiều tên gọi khác là tịnh giới, giả tô, kinh giới tuệ.

Rau kinh giới là rau gì? Nó vừa là một loại rau mùi, vừa là vị thuốc phổ biến trong Đông y. Cây kinh giới mọc thẳng, cao khoảng 50-80cm.

Ở Việt Nam, cây kinh giới rất dễ trồng nên có thể tìm thấy nó ở nhiều địa phương. Bạn có thể dùng rau kinh giới bằng cách ăn lá sống, xay hoặc đun sôi với nước để uống.

Rau kinh giới có phải rau tía tô không?

Hình dáng lá kinh giới gần giống với lá tía tô. Vì thế, nhiều người nghĩ rằng rau kinh giới và rau tía tô là một. Vậy rau kinh giới có phải rau tía tô không?

Nhìn trực quan, kinh giới và tía tô dễ gây nhầm lẫn bởi lá đều có tinh dầu thơm và được dùng chung trong nhiều món ăn. Song trên thực tế, rau kinh giới không phải rau tía tô.

Nếu để ý, bạn sẽ dễ dàng nhận ra điểm khác biệt giữa lá của cây kinh giới và lá tía tô.

Về mùi vị

Lá kinh giới nhiều tinh dầu hơn lá tía tô. Hầu như người ta chỉ dùng ăn sống chứ ít khi nấu chín loại lá này. Nó thường được ăn kèm với bún bò, bún đậu mắm tôm, bánh tráng cuốn thịt luộc… Trong khi đó, tía tô vừa có thể ăn sống, vừa dùng để nấu chín cùng các món như lẩu dê, cà tím xào hoặc các món om, hấp, luộc…

Về màu sắc

Lá tía tô có màu tím hoàn toàn hoặc tím ở mặt trên, xanh ở mặt dưới Lá của cây kinh giới màu xanh. Lá tía tô có nhiều màu như tím hoàn toàn hoặc xanh mặt trên, tím mặt dưới. Sắc xanh của kinh giới tươi sáng hơn so với sắc xanh của lá tía tô.

Về kích thước

Lá của cây kinh giới có màu xanh tươi sáng. Kích thước nhỏ hơn lá tía tô Lá tía tô thường lớn hơn lá kinh giới. Kích thước trung bình của lá tía tô là rộng 2-10cm, dài từ 4-12cm. Trong khi đó, rau kinh giới chỉ có độ rộng khoảng 1-4cm, độ dài khoảng 2-5cm.

Với những thông tin trên, hẳn bạn đã biết được rau kinh giới có phải rau tía tô không và cách nhận dạng chính xác từng loại. Căn cứ vào những tiêu chuẩn trên, bạn hãy chọn đúng loại rau để làm tăng hương vị cho món ăn của gia đình mình nhé!

Công dụng của cây kinh giới

Chữa sốt nóng

Toàn cây kinh giới (dùng cành lá dài không quá 40cm tính từ ngọn) 12g phối hợp với sắn dây 24g, sắc uống chữa sốt nóng, nhức đầu, đau mình.

Chữa nhức đầu ê ẩm, đau mình

Dùng rau kinh giới 20g sắc uống ngày 3 lần.

Trị rôm sẩy cho trẻ sơ sinh

Theo kinh nghiệm dân gian, toàn kinh giới để tươi nấu nước uống và tắm hàng ngày để phòng chống rôm sẩy, mẩn ngứa, mụn nhọt.

Chữa mụn nhọt

Toàn kinh giới 12g; mã đề, bồ công anh, kim ngân, thổ phục linh, ké đầu ngựa, cam thảo nam, mỗi thứ 10g; thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày.

Chữa ho

Toàn kinh giới, tang diệp, tang bạch bì, địa cốt bì, mỗi thứ 12g; tử tô, bán hạ chế, mỗi thứ 8g; trần bì 4g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa cảm hàn

Toàn kinh giới, tía tô, hoắc hung, ngải cứu, mã đề, gừng, mỗi thứ 3 – 4g, sắc nước uống trong ngày.

Chữa dị ứng

Dùng bộ phận trên mặt đất của cây kinh giới, phần ngọn mang hoa (kinh giới tuệ) thì càng tốt. Đem kinh giới sao cho nóng già, gói vào mảnh vải gạc, hoặc mảnh lưới vó gai càng tốt, tiến hành chà xát khắp chỗ ngứa, làm nhiều lần sẽ giảm ngứa nhanh.

Trừ ứ, cầm máu

Kinh giới đốt tồn tính, nghiền nhỏ, ngày 2 -3 lần, mỗi lần 8g, uống với nước, dùng cho chứng thổ huyết, chảy máu cam, tiểu ra máu.

Cháo kinh giới

Kinh giới 1 nắm, bạc hà ½ nắm sắc lấy nước, bỏ bã. Cho đậu hạt (xay vỡ) 80g, gạo lứt 100g nấu thành cháo, chín cháo thêm ít dấm, muối, ăn khi đói. Dùng cho người cao tuổi tê bại tay chân hoặc di chứng bại liệt nửa người.

Làm trắng da

Kinh giới chứa nhiều tinh dầu, có vị cay, tính ấm, đặc biệt tốt khi trị liệu các bệnh về da như mẩn ngứa, dị ứng, kích thích ra mồ hôi làm khô thoáng lỗ chân lông.

Kinh giới, tía tô, ngải cứu, mỗi loại 100mg, rửa sạch, đun sôi với 500ml nước sạch. Đổ nước lá vừa sôi ra một chiếc chậu nhỏ, bỏ thêm một nhúm muối và vắt vào ½ trái chanh.

Rửa sạch mặt bằng nước thường rồi đưa mặt đến gần chậu nước lá để hơi nước còn nóng đang bốc lên hấp thụ vào mặt, thời gian này dao động từ 20 đến 30 phút. Bạn nên thực hiện thao tác này mỗi ngày một lần, tốt nhất vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc buổi sáng khi vừa tỉnh giấc. Chỉ sau 5 ngày đến một tuần, bạn sẽ thấy da mặt cải thiện rõ rệt, nhất là với những người có nhiều mụn cám, mụn trứng cá trên mặt.

Rủi ro khi sử dụng rau kinh giới và tinh dầu Oregano

Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên uống tinh dầu Oregano đường miệng trong thai kỳ vì uống với hàm lượng lớn có thể gây hại đến thai nhi, làm tăng nguy cơ sảy thai.

Tinh dầu Oregano cũng làm tăng nguy cơ chảy máu ở những người bị rối loạn đông máu. Do đó, bạn nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu oregano nếu đang dùng thuốc chống đông máu.

Tinh dầu Oregano có thể gây ra phản ứng ở những người dị ứng với cây họ hoa môi như húng quế, hyssop, hoa oải hương, kinh giới, bạc hà và cây xô thơm. Bên cạnh đó, người bệnh tiểu đường cũng nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu kinh giới Oregano vì nó có thể làm giảm lượng đường trong máu.

Những người sử dụng tinh dầu Oregano nên dừng 2 tuần trước khi phẫu thuật vì nó có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Alpha-limolenic acid an toàn cho phụ nữ cho con bú Phụ nữ cho con bú chống chỉ định uống tinh dầu Oregano đường miệng Uống Oregano vào làm giảm hàm lượng lithium thoát khỏi cơ thể, từ đó làm tăng lượng lithium trong cơ thể và dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Tinh dầu Oregano có tác dụng lợi tiểu, nếu sử dụng quá nhiều có thể gây khó chịu dạ dày. Nó cũng có khả năng gây phát ban khi bôi lên da gặp ở một số người.

Tuy rằng có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh lý nhưng nếu bạn không sử dụng đúng cách, kinh giới có thể để lại các tác dụng phụ không mong muốn cũng như các rủi ro y tế thường gặp.

Kiêng kị khi sử dụng kinh giới

Tuy có nhiều tác dụng đối với sức khỏe nhưng cũng nên thận trọng khi sử dụng với bệnh nhân có chứng biểu hư tự thường ra mồ hôi, tỳ yếu hay đại tiện lỏng.

Thông thường kinh giới tuệ có dược lý mạnh hơn nên không dùng cho những trường hợp vết thương đã có chảy mủ, không dùng điều trị bệnh sởi cho trẻ em.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây kinh giới tại nhà

Chuẩn bị dụng cụ trồng và đất trồng

Dụng cụ trồng

Bạn có thể tận dụng bao xi măng, chậu, khay, thùng xốp có sẵn trong nhà hoặc mảnh đất trống trong vườn để trồng cây kinh giới. Lưu ý: Dưới đáy khay đục lỗ để thoát nước.

Đất trồng

Cây kinh giới ưa phát triển ở đất thị nhẹ và có độ pH từ 6,5 – 7. Bạn có thể mua đất sẵn hoặc tiến hành trộn đất với phân bò hoai mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa, than bùn, mùn hữu cơ… Nên bón lót với vôi rồi phơi ải từ 7 – 10 ngày trước trồng để xử lý các mầm bệnh có trong đất.

Chọn giống và trồng cây

Rau kinh giới thường được trồng bằng hạt. Hạt giống bạn có thể tìm mua ở các cửa hàng bán đồ nông sản hoặc siêu thị gần nhà.

Hạt Kinh giới có tỷ lệ này mầm cao do đó không cần ngâm ủ. Rải hạt rau lên mặt đất và phủ lại bằng lớp tro hoặc trấu mỏng. Sau đó tưới lại bằng vòi phun nhẹ.

Sau khi gieo hạt được khoảng 25-30 ngày thì tỉa cây con ra trồng với khoảng cách cây cách cây 30cm, hàng cách hàng 35cm. Nên trồng cây lúc trời khô ráo và chọn buổi chiều để trồng. Sau khi trồng cây xong, tưới nước thường xuyên để cây mau chóng bén rễ.

Chăm sóc

Vào mùa khô, tưới nước ngày 2 lần vào buổi sáng sớm và chiều mát. Khi tới mùa mưa, làm công tác thoát nước thật tốt để tránh tình trạng cây bị úng, thối.

Sau khi trồng cây kinh giới được khoảng 15 ngày thì tiến hành bón lót đợt 1 bằng phân hữu cơ, phân dê, phân bò, phân trùn quế… Cứ khoảng 20 ngày bón 1 đợt cho cây. Mỗi đợt bón phân kết hợp làm cỏ cho cây.

Thu hoạch

Sau khi trồng khoảng 35 – 40 ngày là có thể thu hoạch cây kinh giới. Bạn có thể hái ngọn dùng dần. Muốn cây sống bền, khi cây ra hoa nên lấy kéo cắt hết hoa đi để cây phát triển cành lá. Sau mỗi lần thu hoạch bạn cần bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho cây.

Qua những thông tin trên, có lẽ bạn đã phần nào hiểu được khả năng điều trị bệnh của cây kinh giới. Nhưng người bệnh cần thận trọng và phải tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng. Cách tốt nhất là nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc những người có chuyên môn để đề phòng trường hợp xấu có thể xảy ra. Đừng quên ghé ttgdtxninhthuan.edu.vn thăm mỗi ngày để có thêm kiến thức hay cho mình nhé!