Sản Xuất Nông, Lâm Nghiệp Và Thủy Sản Năm 2015 - Tạp Chí Tài Chính

1. Thống kê tài chính

• 
• 

Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản năm 2015 theo giá so sánh 2010 ước tính đạt 858,4 nghìn tỷ đồng, tăng 2,6% so với năm 2014, bao gồm: Nông nghiệp đạt 637,4 nghìn tỷ đồng, tăng 2,3%; lâm nghiệp đạt 26,6 nghìn tỷ đồng, tăng 7,9%; thủy sản đạt 194,4 nghìn tỷ đồng, tăng 3,1%.

Nông nghiệp

Sản lượng lúa cả năm 2015 ước tính đạt 45,2 triệu tấn, tăng 240,9 nghìn tấn so với năm 2014do diện tích gieo trồng ước tính đạt 7,8 triệu ha, tăng 18,7 nghìn ha; năng suất đạt 57,7 tạ/ha, tăng 0,2 tạ/ha. Nếu tính thêm 5,3 triệu tấn ngô thì tổng sản lượng lương thực có hạt năm nay ước tính đạt 50,5 triệu tấn, tăng 319,8 nghìn tấn so với năm 2014.

Trong sản xuất lúa, diện tích gieo trồng lúa đông xuân đạt 3,1 triệu ha, giảm 4,1 nghìn ha so với vụ đông xuân trước; năng suất đạt 66,5 tạ/ha, giảm 0,4 tạ/ha nên sản lượng đạt 20,7 triệu tấn, giảm 158,8 nghìn tấn, chủ yếu do bị ảnh hưởng của nắng nóng tại hầu hết các địa phương và xâm nhập mặn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Diện tích gieo trồng lúa hè thu và thu đông đạt gần 2,8 triệu ha, tăng 51 nghìn ha; năng suất đạt 53,8 tạ/ha, tăng 0,8 tạ/ha và sản lượng đạt 15 triệu tấn, tăng 512,5 nghìn tấn.

Diện tích gieo trồng lúa mùa đạt trên 1,9 triệu ha, giảm 28,2 nghìn ha so với vụ mùa năm trước do các địa phương thực hiện việc dồn điền, đổi thửa và chuyển đổi một phần diện tích kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả hoặc nuôi trồng thủy sản có thu nhập cao hơn. Năng suất lúa mùa năm nay ước tính đạt 49,2 tạ/ha, tăng 0,1 tạ/ha so với vụ mùa trước; sản lượng ước tính đạt 9,5 triệu tấn, giảm 112,7 nghìn tấn.

Kết quả sản xuất một số cây hàng năm khác đạt thấp: Sản lượng khoai lang đạt 1330,4 nghìn tấn, giảm 70,9 nghìn tấn so với năm trước (diện tích giảm 3,2 nghìn ha); mía đạt 18,3 triệu tấn, giảm 1,5 triệu tấn (diện tích giảm 20,5 nghìn ha); lạc đạt 451,8 nghìn tấn, giảm 1,5 nghìn tấn (diện tích giảm 8,7 nghìn ha); đậu tương đạt 146,4 nghìn tấn, giảm 10,1 nghìn tấn (diện tích giảm 8,6 nghìn ha). Riêng sắn và rau đậu tăng khá, sản lượng sắn ước tính đạt 10,7 triệu tấn, tăng 464 nghìn tấn (diện tích tăng 13,7 nghìn ha); rau, đậu đạt 15,9 triệu tấn, tăng 282,2 nghìn tấn (diện tích tăng 9,5 nghìn ha).

Cây công nghiệp lâu năm tiếp tục phát triển. Diện tích và sản lượng một số cây chủ yếu tăng so với năm 2014, trong đó diện tích chè ước tính đạt 134,7 nghìn ha, tăng 1,6% so với năm trước; sản lượng chè búp đạt 1 triệu tấn, tăng 1,9%; cà phê diện tích đạt 645,2 nghìn ha, tăng 0,6%, sản lượng đạt 1445 nghìn tấn, tăng 2,6%; cao su diện tích đạt 981 nghìn ha, tăng 0,2%, sản lượng đạt 1017 nghìn tấn, tăng 5,2%; hồ tiêu diện tích đạt 97,6 nghìn ha, tăng 14%, sản lượng đạt 168,8 nghìn tấn, tăng 11,3%. Riêng cây điều, mặc dù diện tích cho sản phẩm giảm 1,5% so với năm trước, nhưng do năng suất tăng nên sản lượng đạt xấp xỉ năm 2014.

Một số cây ăn quả có sản lượng đạt khá: Bưởi đạt 457,9 nghìn tấn, tăng 3,4%; xoài đạt 702 nghìn tấn, tăng 3,4%; chuối đạt 1,9 triệu tấn, tăng 3,3%; dứa đạt 598,3 nghìn tấn, tăng 1,1%. Một số cây ăn quả có sản lượng giảm so với năm 2014: Sản lượng quýt đạt 161,6 nghìn tấn, giảm 4,5%; cam đạt 579,5 nghìn tấn, giảm 1,7%; vải đạt 362,2 nghìn tấn, giảm 1,7%; nhãn đạt 512,3 nghìn tấn, giảm 1,3%.

Chăn nuôi gia súc, gia cầm chuyển dịch theo hướng tích cực, từ chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán sang chăn nuôi tập trung theo mô hình trang trại, gia trại, ứng dụng công nghệ khoa học kỹ thuật, tăng hiệu quả kinh tế. Theo kết quả điều tra chăn nuôi tại thời điểm 01/10/2015, đàn trâu cả nước có 2,5 triệu con, tăng 0,1% so với cùng thời điểm năm trước; đàn bò có 5,4 triệu con, tăng 2,5%, riêng đàn bò sữa đạt 275,3 nghìn con, tăng 21%. Đàn lợn có 27,7 triệu con, tăng 3,7%; đàn gia cầm có 341,9 triệu con, tăng 4,3%. Sản lượng thịt hơi các loại năm nay ước tính đạt khá, trong đó sản lượng thịt trâu đạt 85,8 nghìn tấn, tăng 0,1%; sản lượng thịt bò đạt 299,3 nghìn tấn, tăng 2,2%; sản lượng thịt lợn đạt 3,5 triệu tấn, tăng 4,2%; sản lượng thịt gia cầm đạt 908,1 nghìn tấn, tăng 3,8%.

Dịch bệnh trên gia súc, gia cầm trong năm còn xảy ra ở một số địa phương. Tính đến thời điểm 22/12/2015, cả nước không còn dịch tai xanh trên lợn; dịch bệnh chưa qua 21 ngày còn ở các địa phương: Dịch cúm gia cầm ở Quảng Ninh, Quảng Nam, Bà Rịa - Vũng Tàu; dịch lở mồm long móng ở Ninh Thuận, Cao Bằng, Lạng Sơn, Yên Bái, Kon Tum, Bình Định.

Lâm nghiệp

Diện tích rừng trồng tập trung năm 2015 ước tính đạt 240,6 nghìn ha, tăng 8,5% so với năm 2014, trong đó một số địa phương có diện tích rừng trồng mới tập trung tăng khá:Hà Giang đạt 11,6 nghìn ha, gấp gần 3 lần năm trước; Yên Bái 15,5 nghìn ha, tăng 25,7%; Nghệ An 19,5 nghìn ha, tăng 21,5%; Phú Thọ 8,2 nghìn ha, tăng 16,4%.Số cây lâm nghiệp trồng phân tán cả năm đạt 161,2 triệu cây, tăng 3,8%.

Sản lượng gỗ khai thác năm 2015 ước tính đạt 8309 nghìn m3, tăng 11,9% so với năm trước; sản lượng củi khai thác đạt 28,4 triệu ste, tăng 0,4%.Một số địa phương có sản lượng gỗ khai thác tăng nhiều so với năm trước:Quảng Ngãi đạt 715 nghìnm3, tăng 36,5%; Quảng Trị 399 nghìnm3, tăng 27,1%; Bình Định 680 nghìnm3, tăng 26%; Tuyên Quang 472 nghìnm3, tăng 20,1%.

Công tác bảo vệ rừng được các cấp, các ngành quan tâm với nhiều biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng được triển khai nên mặc dù tình trạng cháy rừng vẫn xảy ra ở một số địa phương nhưng mức độ thiệt hại đã giảm so với năm trước. Tổng diện tích rừng bị thiệt hại của cả nước năm 2015 là 1889 ha, giảm 53,1%, trong đó diện tích rừng bị cháy là 1076 ha, giảm 65,9%; diện tích rừng bị chặt phá là 813 ha, giảm 6,6%. Một số tỉnh có diện tích rừng bị cháy nhiều: Thanh Hóa 169 ha; Hà Giang 156 ha; Sơn La 120 ha; Bình Định 114 ha. Một số địa phương có diện tích rừng bị chặt phá nhiều: Đắk Nông 282 ha; Điện Biên 174 ha; Lâm Đồng 158 ha.

Thủy sản

Sản lượng thuỷ sản năm 2015 ước tính đạt 6549,7 nghìn tấn, tăng 3,4% so với năm trước, trong đó cá đạt 4725,4 nghìn tấn, tăng 3,4%; tôm đạt 797,2 nghìn tấn, tăng 0,9%.

Nuôi trồng thủy sản trong năm gặp nhiều khó khăn do thời tiết thay đổi thất thường, dịch bệnh diễn biến phức tạp; thị trường xuất khẩu giảm mạnh, giá thu mua thấp trong khi chi phí đầu vào tăng cao. Nhiều địa phương đã chuyển đổi phương thức, mô hình nuôi nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả và chất lượng. Sản lượng thủy sản nuôi trồng năm 2015 ước tính đạt 3513,4 nghìn tấn, tăng 2,9% so với năm trước, trong đó cá đạt 2522,6 nghìn tấn, tăng 3,0%; tôm đạt 628,2 nghìn tấn, giảm 0,5%.

Nuôi cá tra có sự chuyển dịch từ nuôi nhỏ lẻ sang mô hình nuôi tập trung theo chuỗi liên kết, tập trung áp dụng quy trình theo tiêu chuẩn VietGap, Global GAP, ASC. Tuy nhiên, nuôi cá tra vẫn gặp nhiều khó khăn do giá bán cá tra nguyên liệu vẫn ở mức thấp, xuất khẩu cá tra phải chịu mức thuế cao. Riêng một số doanh nghiệp nuôi quy mô lớn, theo mô hình chuỗi liên kết vẫn duy trì được mức tăng tương đối ổn định nhờ chủ động được con giống và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Diện tích nuôi cá tra thâm canh cả năm ước tính đạt 4949 ha, tăng 0,5% so với năm trước; sản lượng cá tra ước tính đạt 1204,3 nghìn tấn, tăng 1,2%, trong đó Đồng Tháp đạt 400 nghìn tấn, tăng 0,9%; An Giang đạt 284,6 nghìn tấn, tăng 4,6%; Bến Tre đạt 170,6 nghìn tấn, tăng 7,7%.

Nuôi tôm gặp nhiều khó khăn do giá cả không ổn định, ảnh hưởng của thời tiết nắng nóng kéo dài và dịch bệnh bùng phát gây thiệt hại cho người sản xuất. Nuôi tôm thẻ chân trắng không còn mang lại hiệu quả cao như những năm trước do khả năng chống chịu dịch bệnh kém cùng với sức ép cạnh tranh cao nên một bộ phận người nuôi tôm thẻ chân trắng chuyển sang nuôi tôm sú. Diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng cả năm ước tính đạt 84 nghìn ha, giảm 1,8% so với năm trước; sản lượng đạt 344,6 nghìn tấn, giảm 3,7 %. Diện tích nuôi tôm sú cả năm đạt khoảng 570 nghìn ha, tăng 14,6% so với năm trước; sản lượng đạt 249,2 nghìn tấn, tăng 3,2%.

Thời tiết tương đối thuận lợi cùng với giá xăng dầu giảm đã khuyến khích ngư dân tích cực ra khơi bám biển. Sản lượng thủy sản khai thác năm nay đạt 3036,3 nghìn tấn, tăng 4% so với năm trước, trong đó cá đạt 2202,8 nghìn tấn, tăng 3,8%; tôm đạt 169 nghìn tấn, tăng 6,3%. Khai thác cá ngừ đại dương tiếp tục phát triển nhất là ở vùng biển miền Trung: Sản lượng khai thác cá ngừ đại dương trong năm đạt 16,5 nghìn tấn, tăng 5,5% so với năm trước, trong đó Bình Định đạt 8902 tấn, tăng 2,9%; Phú Yên đạt 4300 tấn, tăng 6,7%; Khánh Hòa đạt 3250 tấn, tăng 10,8%.