Sáng Kiến Làm Hết Mùi Thối Từ Các Dòng Kênh đen - VnExpress

Hiện nay nước thải trên các con kênh thoát nước hoặc các các ao hồ chứa nước của thành phố lớn đều bị ô nhiễm nghiêm trọng. (sông Thị Nghè, Nhiêu Lộc (TP.HCM); Kênh Tô Lịch (Hà Nội). Tất cả đều trong tình trạng lộ thiên không che đậy gì cả. Nước thải ô nhiễm đã phát sinh mùi hôi thối gây khó chịu, bức xúc cho cuộc sống sinh hoạt của mọi người.

Nước thải ô nhiễm lộ thiên không che đậy kín như vậy sẽ là nơi ruồi, muỗi, ký sinh trùng sinh sống. Chúng là nguyên nhân gây ra các dịch bệnh cho người dân thành phố như: dịch sốt xuất huyết, bệnh tiêu chảy, mùi hôi thối còn gây ra các bệnh về đường hô hấp, bệnh tai mũi họng. 

Nước thải ô nhiễm có mùi hôi thối, màu đen dơ bẩn cũng làm mất mỹ quan đô thị. 

Chúng ta cũng không thể kiểm soát hết được tất cả hàng nghìn ống cống lớn nhỏ đổ ra sông, kênh đen được. Cũng không thể dùng men vi sinh, dùng hóa chất hay xây các trạm xử lý nước thải vì quá tốn kém.  

Tôi có một sáng kiến đề xuất xử lý tình trạng mùi hôi thối từ các dòng kênh đen như sau : 

- Mục đích của sáng chế là tạo ra một thiết bị mà nó có tác dụng thu gom các mùi hôi thối bốc ra từ nước thải ô nhiễm trên các dòng kênh, con sông thoát nước, ao hồ bị ô nhiễm. Mặt khác, nó có công dụng che đậy kín mặt nước đen, dơ bẩn ô nhiễm, tạo mỹ quan đô thị nhưng vẫn đảm bảo việc tiêu thoát nước thải của dòng kênh. 

Thiết bị thu gom mùi hôi thối của nước thải ô nhiễm có cấu tạo như sau:  

- Một nắp chụp kín bằng nhựa hoặc vật liệu tổng hợp composite, rỗng dưới đáy, bên trong có gắn phao nổi để giữ cho nắp chụp được nổi cân bằng trên mực nước thải sao cho các bề mặt cạnh xung quanh vẫn bị chìm trong nước, mục đích là để mùi hôi thối và khí sinh học biogas sinh ra bên trong nắp chụp không thoát ra ngoài được. Mùi hôi thối này sẽ thoát ra ngoài qua một ống hút thu gon mùi hôi thối phía bên trên nắp chụp.  

Hình dạng các nắp chụp này có thể là hình: hình lục giác đều, hình vuông, hoặc là hình chữ nhật. Mục đích là sau khi thả chúng nổi trên bề mặt nước ô nhiễm, ta liên kết chúng lại với nhau qua các dây buột sẽ tạo thành một mặt phẳng nổi trên mặt nước che phủ kín bề mặt nước ô nhiễm.  

Các ống hút thu gom mùi hôi thối và khí sinh học biogas này sẽ kết nối với nhau và được hút nén vào bình chứa thông qua các trạm bơm hút. Các khí biogas này có thể làm nhiên liệu đốt cho các trạm máy phát điện. 

Bên trên các nắp chụp nổi trên mặt nước này chúng ta có thể gắn các chậu hoa, trồng cỏ hoặc sơn phủ màu sắc thật đẹp tạo mỹ quan (cũng có thể sơn logo quảng cáo hoặc màu sắc biểu tượng của nhà tài trợ… miễn sao là thật khéo léo và hài hòa với cảnh quan chung). 

Như vậy thiết bị thu gom mùi hôi thối của nước thải ô nhiễm này đã giải quyết được các mục đích như sau: 

1)  Thu gom các mùi hôi thối của nước thải ô nhiễm, góp phần tạo môi trường sống không khí trong lành hơn. Hạn chế nơi sinh sống của ruồi, muỗi là nguyên nhân gây ra các chứng bệnh như : bệnh hô hấp, bệnh tai mũi họng, sốt xuất huyết…. Khí biogas này còn có dùng làm nhiên liệu đốt cho các trạm máy phát điện. 

2)  Che kín bề mặt nguồn nước thải đen, ô nhiễm: Về mặt mỹ quan là đã che kín được bề mặt nước đen. Bên cạnh đó nếu trồng hoa, cỏ hoặc sơn phủ đẹp bên trên nắp chụp thì mỹ quan lại càng đẹp thêm. 

3)  Khả năng tiêu thoát nước bên dước không bị ảnh hưởng nhiều vì thiết bị thu gom này chỉ nổi trên bề mặt nước và không bị ảnh hưởng bởi thủy triều lên xuống. 

Những mặt hạn chế của thiết bị là:

 a)  Cản trở khả năng giao thông đi lại trên kênh. (thật ra trên những dòng sông, kênh thoát nước này mật độ giao thông không đáng kể, chỉ vài chiếc thuyền, ghe bé bé của những người dân sinh sống mà thôi. Chính vì thế chính quyền nên có kế hoạch di dời và tái định cư các hộ dân này. Không vì một vài cá nhân, vài hộ dân sinh sống trên đó mà ảnh hưởng đến bộ mặt chung của đô thị và ảnh hưởng hàng nghìn hộ dân sinh sống dọc hai bờ kênh bởi mùi hôi thối).

b)  Che phủ không kín hết 100% do còn khe hở nhỏ chỗ liên kết các thiết bị với nhau. Tuy nhiên khe hở không đáng kể. Miễn là thiết bị đã phát huy hiệu quả đến 90% mùi hôi thối được thu gom là tốt rồi. 

Về kinh phí thực hiện: 

Cho tổ chức đấu thầu “quyền sử dụng trên mặt nước ô nhiễm đó”: ví dụ sau khi doanh nghiệp, nhà tài trợ thực hiện xong thì có thể cho họ sơn màu logo, màu biểu tượng, hoặc trồng hoa cỏ theo hình biểu tượng của doanh nghiệp đó trên các thiết bị nổi. VD: Công ty X…. tự hào tài trợ dự án xử lý dòng kênh đen khu vực phường… Tất cả các hình thức quảng cáo đều phải đẹp, phù hợp mỹ quan đô thị chung. 

Với giá thành không cao, vật liệu nhẹ (composite), cấu tạo đơn giản nên không bị hư hỏng, chi phí lắp đặt thiết bị này sẽ không lớn so với hiệu quả mang lại : Môi trường sống trong lành hơn, mỹ quan đô thị đẹp hơn…. Rất mong quý cơ quan chức năng xem xét làm thí điểm vài dòng kênh đen ô nhiễm (kiểu mặc áo hoa cho dòng kênh) để đánh giá hiệu quả và nhân rộng. 

Chào thân ái, 

KS. Nguyễn Thanh Tuấn Kiệt

(Tổng giám đốc Công ty Chế tạo máy tự động hóa Việt Cường – TP.HCM)