So Sánh Thuyết Khả Tri Và Bất Khả Tri

Ví dụSửa đổi

Một số ví dụ về khả năng:

Nội dung chính Show

• Ví dụSửa đổi
• Tham khảoSửa đổi
• Liên kết ngoàiSửa đổi
• Sự khác biệt chính - Bất khả tri so với Ngộ đạo
• Bất khả tri - Ý nghĩa và cách sử dụng
• Sự khác biệt giữa người theo thuyết bất khả tri và người vô thần
• Thuyết Bất Khả Tri là gì?
• Bất khả tri nghĩa là gì?
• Bất khả tri hữu thần
• Bất khả tri vô thần
• Video liên quan

- Con người không thể biết sự vật, hiện tượng nào đó có tồn tại không nếu không dùng giác quan cảm nhận hoặc đo đạc thông tin về vật, hiện tượng đó.

- Con người thậm chí có thể nhận những giác quan bị tác động bởi bên thứ ba (một vật, hiện tượng nào đó) sao cho con người không thể tìm thấy (tìm thấy ở đây là một dạng của một biểu hiện hay một hiện tượng trong triết học hiện đại) một nguyên tố mà ngành khoa học đang cần để lý giải thế giới chẳng hạn.

- Những khám phá lớn về vật lý thường được con người đo đạc qua những cỗ máy tinh vi, tuy nhiên, việc nhìn qua 1 màn hình để nói hiện tượng gì tồn tại hoặc không là một lỗ hổng dễ nhận thấy, và tất nhiên ảnh hưởng đến cả ngành khoa học.

Tham khảoSửa đổi

Liên kết ngoàiSửa đổi

• Thuyết không thể biết tại Từ điển bách khoa Việt Nam
• Agnosticism tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)

Sự khác biệt chính - Bất khả tri so với Ngộ đạo

Bất khả tri và Ngộ đạo là hai từ mà chúng ta bắt gặp trong tôn giáo. Chúng có ý nghĩa hoàn toàn trái ngược. Cả hai thuật ngữ đều xuất phát từ cùng một nguồn gốc - từ tiếng Hy Lạp gnōstos có nghĩa là được biết đến. Vì vậy, cả thuyết bất khả tri và thuyết bất khả tri đối phó với kiến ​​thức. Họ đề cập đến những kiến ​​thức liên quan đến sự tồn tại của một vị thần. Bất khả tri đề cập đến một người tin rằng không có gì hoặc có thể được biết về bản chất hoặc sự tồn tại của thần. Ngộ đạo là đối diện của danh từ này. Ngộ đạo tin rằng sự tồn tại hoặc tự nhiên có thể được biết đến. Đây là sự khác biệt chính giữa thuyết bất khả tri và thuyết bất khả tri.

Bất khả tri - Ý nghĩa và cách sử dụng

Trong bối cảnh tôn giáo, một người theo thuyết bất khả tri là một người tin rằng không có cách nào để biết liệu Chúa có tồn tại hay không. Không có cách nào để biết về sự tồn tại của Thần ngụ ý rằng họ đã không thấy bằng chứng, hoặc bằng chứng nào chứng minh sự tồn tại của thần.

Nhiều người nhầm lẫn thuyết bất khả tri với một người vô thần. Sự khác biệt giữa người vô thần và bất khả tri là người vô thần là người không tin vào Chúa trong khi người theo thuyết bất khả tri là người không chắc chắn liệu Chúa có tồn tại hay không. Do đó, một người theo thuyết bất khả tri không phải là người không tin cũng không phải là người tin vào Chúa.

Có hai loại bất khả tri; thuyết bất khả tri và thuyết bất khả tri. Những người theo thuyết vô thần là những người không tin vào chúa và nghĩ rằng sự tồn tại của Chúa không thể được biết đến. Những người theo thuyết bất khả tri là những người tin vào Chúa nhưng nghĩ rằng sự tồn tại của Chúa không thể được biết đến.

Agnostics có thể được giới thiệu như những người suy nghĩ hợp lý hoặc tự do; họ không sẵn sàng đơn giản chấp nhận các lý thuyết về thần thánh và sức mạnh thần thánh.

Sự khác biệt giữa người theo thuyết bất khả tri và người vô thần

Sự khác biệt giữa người theo thuyết bất khả tri và người vô thần - ĐờI SốNg

Thuyết Bất Khả Tri là gì?

Trả lời

Thuyết bất khả tri là quan điểm cho rằng không thể chứng minh hay biết được sự tồn tại của Đức Chúa Trời. Từ "bất khả tri" về cơ bản có nghĩa là "không hiểu biết." Thuyết bất khả tri là cách nhìn trung thực tri thức của chủ nghĩa vô thần. Chủ nghĩa vô thần tuyên bố rằng Đức Chúa Trời không tồn tại, một giả thuyết không thể chứng minh. Thuyết bất khả tri cho rằng sự tồn tại của Đức Chúa Trời không thể chứng minh cũng như không thể bác bỏ, nó cho rằng không thể biết có hay không có sự tồn tại của Đức Chúa Trời. Trong điều này, thuyết bất khả tri đúng. Sự tồn tại của Đức Chúa Trời không thể được chứng minh hoặc bác bỏ bằng thực nghiệm. Kinh Thánh nói với chúng ta rằng chúng ta phải chấp nhận bằng đức tin rằng Đức Chúa Trời hiện hữu. Hê-bơ-rơ 11:6 nói rằng “nếu không có đức tin không thể ở vừa lòng Đức Chúa Trời, bởi vì bất cứ ai đến với Ngài phải tin rằng Ngài tồn tại và Ngài hay thưởng cho kẻ tìm kiếm Ngài." Đức Chúa Trời là thần (Giăng 4:24) vì thế không thể nhìn thấy hay chạm rờ vào Ngài. Trừ khi Đức Chúa Trời chọn cách mặc khải chính mình Ngài, Ngài là vô hình với các giác quan của chúng ta (Rô-ma 1:20). Kinh Thánh tuyên bố rằng sự tồn tại của Đức Chúa Trời có thể được nhìn thấy rõ ràng trong vũ trụ (Thi Thiên 19: 1-4), cảm nhận được trong thiên nhiên (Rô-ma 1: 18-22), và khẳng định trong tấm lòng của chúng ta (Truyền đạo 3:11). Thuyết Bất khả tri chần chừ trong việc quyết định hoặc ủng hộ hoặc chống lại sự hiện hữu của Đức Chúa Trời. Nó chủ yếu làm vai trò "rào cản". Người hữu thần tin rằng Đức Chúa Trời hiện hữu. Người vô thần tin rằng Đức Chúa Trời không tồn tại. Bất khả tri tin rằng chúng ta không nên tin hoặc hoài nghi vào sự hiện hữu của Đức Chúa Trời, bởi vì cả hai cách đều không thể biết. Vì cớ ích lợi của lý luận, hãy trưng ra những chứng cứ rõ ràng và không thể phủ nhận sự tồn tại của Đức Chúa Trời. Nếu chúng ta đặt vị trí của chủ thuyết hữu thần và thuyết bất khả tri trên cơ sở bình đẳng, thì học thuyết nào sẽ hợp lý hơn đối với niềm tin về khả năng về sự sống sau khi chết? Nếu không có Đức Chúa Trời, người hữu thần và người bất khả tri sẽ biến mất sau khi chết. Nếu có Đức Chúa Trời, cả hữu thần và bất khả tri sẽ phải đối diện với một ai đó sau khi họ chết. Từ góc nhìn này, thì là người hữu thần hợp lý hơn là một người bất khả tri. Nếu một quan điểm không thể chứng minh hay bác bỏ, thì chúng ta nên xem xét nghiêm túc quan điểm nào mà có hệ quả vô hạn và đáng mơ ước hơn quan điểm còn lại. Những nghi ngờ là việc bình thường. Có rất nhiều thứ trên thế giới này mà chúng ta không hiểu. Thông thường, người ta nghi ngờ sự thực hữu của Đức Chúa Trời, vì họ không hiểu hay đồng ý với những điều Ngài làm và cho phép. Tuy nhiên, vì cớ con người hữu hạn chúng ta không nên mong đợi để có thể hiểu được Đức Chúa Trời vô hạn. Rô-ma 11:33-34 tuyên bố, "Ôi, sâu nhiệm thay sự giàu có, khôn ngoan và thông biết của Đức Chúa Trời! Thật lạ lùng không thể hiểu thấu sự đoán xét của Ngài, và đường lối của Ngài vượt ra ngoài ý tưởng! 'Ai biết ý tưởng của Chúa? Hoặc ai là người bàn luận của Ngài?'" Chúng ta phải tin vào Đức Chúa Trời bằng đức tin và tin cậy đường lối của Ngài bằng đức tin. Đức Chúa Trời đã sẵn sàng và sẵn lòng bày tỏ chính mình Ngài theo đường lối diệu kỳ cho những ai tin vào Ngài. Phục Truyền 4:29 tuyên bố: "Ở đó ngươi sẽ tìm cầu Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và khi nào hết lòng hết ý tìm cầu Ngài thì mới gặp." English Trở lại trang chủ tiếng Việt Thuyết Bất Khả Tri là gì?

Bất khả tri nghĩa là gì?

Thuật ngữ “bất khả tri” xuất phát từ tiếng Hy lạp (agnostic) trong đó “A”có nghĩa là “không” và “gnostic” có nghĩa là “kiến thức”. Theo nghĩa đen thì một người bất khả tri là người tuyên bố “không thể biết” hoặc “không có kiến ​​thức” để khẳng định một điều gì đó.

Kiến thức hay tri thức là những hiểu biết của con người về bản thân và thế giới, những dữ kiện, thông tin, sự mô tả hay kỹ năng có được nhờ trải nghiệm hoặc thông qua giáo dục.

Con người không thể biết được sự tồn tại của bất cứ điều gì nằm ngoài kinh nghiệm của mình. Thuật ngữ này đã trở nên tương đồng trong cách nói phổ biến với sự hoài nghi về các câu hỏi tôn giáo nói chung, và đặc biệt là với sự từ chối các tín ngưỡng Kitô giáo truyền thống dưới tác động của tư tưởng khoa học hiện đại.

Những người vô thần thường nhầm lẫn khái niệm này và chối bỏ sự tồn tại của Thượng đế. Trong khi một người bất khả tri là người không chấp nhận hoặc phủ nhận sự tồn tại của Thượng đế.

Ngoài ra, chúng ta có thể áp dụng thuyết bất khả tri vào bất kỳ vấn đề nào khác nhưng rất hiếm, ví dụ: “Ở thời điểm hiện tại, tôi bất khả tri về việc quái vật hồ Loch Ness có thật không!”

Mặc dù chúng ta có thể sử dụng như vậy, nhưng thuật ngữ bất khả tri được sử dụng dường như độc quyền để nói về các vấn đề tôn giáo.

Khi nói đến niềm tin vào Thượng đế, có hai lập trường cơ bản cần thực hiện: Một là bạn tin rằng Thượng đế có thật và hai là bạn không tin. Tuy nhiên, nếu bạn còn do dự khi chưa thể đưa ra quyết định thì những lựa chọn sau đây có thể giúp bạn:

1. Chủ nghĩa hữu thần: Bạn tin vào Thượng đế và “biết” điều này là đúng.
2. Chủ nghĩa hữu thần yếu: Bạn tin vào Thượng đế, nhưng “không biết” liệu điều đó có đúng không.
3. Chủ nghĩa vô thần: Bạn không tin vào Thượng đế và “biết” điều này là đúng.
4. Chủ nghĩa vô thần yếu: Bạn không tin vào Thượng đế, nhưng “không biết” liệu điều đó có đúng không.

Sự khác biệt giữa những tuyên bố này là rất quan trọng.

Chủ nghĩa vô thần mạnh là sự khẳng định tường minh rằng thần thánh không tồn tại. Còn chủ nghĩa vô thần yếu bao hàm tất cả các hình thức khác của thuyết phi thần (non-theism). Theo cách phân loại này, bất cứ ai không theo thuyết hữu thần thì chắc chắn phải là một người theo vô thần mạnh hoặc vô thần yếu.

Như vậy thì hầu hết những người theo chủ nghĩa bất khả tri được xem là những người vô thần yếu. Tuy nhiên, đa số những người bất khả tri lại cho rằng quan niệm của họ tách biệt hẳn với chủ nghĩa vô thần – thuyết mà họ xem là thiếu cơ sở và ít thuyết phục chẳng kém gì hữu thần.

Việc không thể đạt được các tri thức chứng minh hay phủ nhận sự tồn tại của thần thánh, đôi khi được xem là một ngụ ý nói rằng chủ nghĩa vô thần cũng dựa trên một niềm tin thiếu căn cứ.

Thuyết bất khả tri tập trung vào những gì có thể biết, một luận điểm nhận thức luận về bản chất và giới hạn của kiến thức con người. Còn đối thuyết vô thần và hữu thần là các quan điểm bản thể học (một nhánh của siêu hình học nghiên cứu về các loại thực thể tồn tại).

Nhà tư tưởng bất khả tri đầu tiên là Sanjaya Belatthiputta (Samjayin Vairatiputra), một người cùng thời với Phật Thích Ca Mâu Ni, như đã được ghi trong kinh điển. Người ta kể rằng, khi được hỏi có cuộc sống sau cái chết hay không thì ông đã trả lời là có thể có và có thể không, và từ chối phỏng đoán xa hơn.

Bất khả tri hữu thần

Những người cuồng tín tôn giáo (Kitô giáo, Hồi giáo, Phật giáo…) thường bị coi là thiếu hiểu biết vì niềm tin mù quáng của họ đối với những “sinh vật tối cao” mà không có bằng chứng thuyết phục. Đa số chỉ dựa vào quan điểm tôn giáo được truyền từ đời này sang đời khác.

Những người bất khả tri sẽ đặt câu hỏi về sự tồn tại của các vị thần bởi vì rất nhiều niềm tin tôn giáo không có cơ sở trong logic hiện đại. Họ có thể tin vào sự tồn tại của các sinh vật tối cao, nhưng họ cũng tin rằng không có bất kỳ kiến ​​thức nào ở hiện tại có thể hiểu về các sinh vật đó.

Bất khả tri vô thần

Không giống như người vô thần, người theo chủ nghĩa bất khả tri sử dụng một cách tiếp cận khoa học hơn cho hệ thống niềm tin của họ.

Một người bất khả tri vô thần biết rằng chỉ vì không có bằng chứng về sự tồn tại của một sinh vật bậc cao hơn, thì không có nghĩa là những sinh vật đó không tồn tại. Việc nhận ra rằng “chúng ta không thể biết mọi thứ” là xương sống của niềm tin bất khả tri.

Khẳng định rằng “Chúa Trời” hay “các vị thần” là các khái niệm có ý nghĩa, nhưng con người không có bằng chứng cho các khái niệm đó, vì thế, trong khi chờ đợi, những người bất khả tri vô thần phải chọn lập trường mặc định là không tin vào sự tồn tại của các sinh vật tối cao.