Soạn Lịch Sử 11 Bài 16 Trang 83 Cực Chất

[toc:ul]

Phần I. Câu hỏi và bài tập trong bài

Câu hỏi giữa bài

Câu 1: Tình hình các nước Đông Nam Á sau Chiến tranh thế giới thứ nhất có những chuyển biến quan trọng nào về mặt kinh tế, chính trị, xã hội?

Câu 2: Nét mới trong phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới(1918 – 1939) là gì?

Câu 3: Nêu những diễn biến chính của phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 20 của thế kỉ XX?

Câu 4: Lập niên biểu về phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 30 của thế kỉ XX?

Câu 5: Liên minh chiến đấu chống Pháp của nhân dân ba nước Đông Dương được thể hiện ở những sự kiện nào?

Câu 6: Nêu những nét chính của phong trào giải phóng dân tộc ở Mã Lai và Miến Điện?

Câu 7: Cuộc cách mạng năm 1932 ở Xiêm có ý nghĩa như thế nào?

Câu hỏi cuối bài

Câu 1: Nêu một số nét khái quát về phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới?

Câu 2: Phong trào chống Pháp của nhân dân Lào và Cam-pu-chia giữa hai cuộc chiến tranh thế giới diễn ra như thế nào?

Phần II. Hướng dẫn trả lời ngắn gọn

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Tình hình các nước Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất là:

• Bị lôi cuốn vào hệ thống kinh tế TBCN, là thị trường tiêu thụ, cung cấp nguyên liệu thô, chính trị bị chính quyền thực dân khống chế thâu tóm mọi quyền lực, xã hội bị phân hóa sâu sắc(tư sản và vô sản).

Câu 2: Nét mới trong phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới(1918 – 1939):

• Bước phát triển của phong trào dân tộc tư sản cùng với sự lớn mạnh của giai cấp tư sản dân tộc. -> đề ra mục tiêu đấu tranh rõ ràng -> Đảng Tư sản được thành lập và ảnh hưởng rộng rãi trong xã hội.
• Sự xuất hiện xu hướng vô sản -> tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lê-nin -> Đảng Cộng sản đã được thành lập ở nhiều nước, lãnh đạo đưa phong trào trở nên sôi nổi, quyết liệt .

Câu 3: Diễn biến chính của phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 20 của thế kỉ XX:

• Đảng Cộng Sản Inđônêxia thành lập (5/1920) lãnh đạo cách mạng -> khởi nghĩa vũ trang ở Gia va và Xu ma tơ ra (1926 – 1927) -> thất bại những làm rung chuyển thống trị của thực dân Hà Lan ở In – đô – nê-xi-a -> 1927 quyền lãnh đạo phong trào cách mạng chuyển sang Đảng dân tộc Inđônêxia -> Đầu thập niên 30, phong trào đấu tranh tiếp tục lan rộng khắp các đảo -> Cuối thập niên 30 Liên minh chính trị In-đô-nê-xi-a thành lập.

Câu 4: Niên biểu về phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 30 của thế kỉ XX:

Câu 5: Liên minh chiến đấu chống Pháp của nhân dân ba nước Đông Dương được thể hiện ở những sự kiện:

• Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp tăng cường chính sách khai thác thuộc địa -> bùng nổ phong trào đấu tranh chống pháp ở các nước Đông Dương.
• 1930, Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời mở ra thời kì mới của phong trào cách mạng ở Đông Dương -> Những cơ sở bí mật đầu tiên của Đảng thành lập ở Lào và Cam – pu – chia -> Thất bại của phong trào Xô Viết – Nghệ Tĩnh ở Việt Nam -> thực dân Pháp tập trung lực lượng, đàn áp -> phá vỡ các cơ sở cách mạng hai nước.
• 1936 – 1939, Mặt trận dân chủ Đông Dương được thành lập, tập hợp các tầng lớp nhân dân đấu tranh chống bọn phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh.

Câu 6: Những nét chính của phong trào giải phóng dân tộc ở Mã Lai và Miến Điện:

- Mã Lai: do chính sách bóc lột nặng nề của thực dân Anh -> Đầu thế kỉ XX, giai cấp tư sản thông qua tổ chức Đại hội toàn Mã Lai lãnh đạo với các hình thức đấu tranh như đòi dùng tiếng Mã Lai trong trường học, đòi tự do kinh doanh, cải thiện việc làm -> Giai cấp công nhân cùng tham gia tích cực.

=> 4/1930: Đảng Cộng sản được thành lập đã thúc đẩy phong trào cách mạng phát triển nhưng chưa đủ điều kiện để lãnh đạo phát triển cách mạng.

- Miến Điện: Đầu thế kỉ XX: Phong trào đấu tranh phát triển dưới nhiều hình thức, Tiêu biểu là nhà sư Ốttama đã khởi xướng và lãnh đạo -> thập niên 30: Phong trào đấu tranh ở Miến Điện phát triển lên cao, tiêu biểu là phong trào Tha Kin đã lôi cuốn đông đảo quần chúng tham gia đòi quyền làm chủ đất nước.

=> 1937 Miến Điện được tách ra khỏi Ấn Độ và hưởng quyền tự trị trong khối liên hiệp Anh.

Câu 7: Cuộc cách mạng năm 1932 ở Xiêm có ý nghĩa: Lật đổ nền quân chủ chuyên chế, thiết lập nền quân chủ lập hiến, mở đường cho Xiêm phát triển theo hướng tư bản, đây cũng là bài học, kinh nghiệm đối với các nước khác trong khu vực.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Một số nét khái quát về phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới:

• Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào độc lập dân tộc phát triển hầu khắp ở các nước Đông Nam Á, có nhiều tiến bộ rõ rệt cùng với sự phát triển và lớn mạnh của giai cấp tư sản dân tộc -> một số chính đảng tư sản ở Đông Nam Á ra đời -> sự lãnh đạo của các Đảng cộng sản, phong trào đấu tranh của nhân dân các nước Đông Nam Á diễn ra sôi nổi và quyết liệt.

Câu 2: Diễn biến phong trào chống Pháp của nhân dân Lào và Cam-pu-chia giữa hai cuộc chiến tranh thế giới:

• Phong trào chống Pháp của nhân dân Lào: hơn 30 năm đầu thế kỉ XX, diễn ra cuộc khởi nghĩa của Ong Kẹo và Com- ma – đam -> 1918 – 1922 ở Bắc Lào và Tây Bắc Việt Nam diễn ra cuộc khởi nghãi của người Mèo do Chậu Pa – chay lãnh đạo.

=> Phong trào đấu tranh phát triển mạnh mẽ, tự phát và lẻ tẻ, chủ yếu ở địa bàn Bắc Lào, liên hệ chặt chẽ với Việt Nam.

• Phong trào chống Pháp của nhân dân Cam – pu – chia: 1925 – 1926, phong trào chống thuế -> cuộc khởi nghĩa vũ trang của nhân dân Rôlêphan.

=> Liên minh chiến đấu của cả 3 nước, phát triển thành đấu tranh vũ trang, tự phát, phân tán -> Sự ra đời của ĐCS Đông Dương tạo nên sự phát triển mới của cách mạng Đông Dương.

Phần III. Hướng dẫn trả lời chi tiết

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Tình hình các nước Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất là:

- Kinh tế: Bị lôi cuốn vào hệ thống kinh tế TBCN, với tư cách là thị trường tiêu thụ, cung cấp nguyên liệu thô.

- Chính trị: Chính quyền thực dân khống chế thâu tóm mọi quyền lực.

- Xã hội: Bị phân hoá sâu sắc, hình thành các giai cấp tầng lớp mới: tư sản và vô sản.

Câu 2: Nét mới trong phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới(1918 – 1939) là:

* Bước phát triển của phong trào dân tộc tư sản cùng với sự lớn mạnh của giai cấp tư sản dân tộc.

- Giai cấp tư sản đề ra mục tiêu đấu tranh rõ ràng, bên cạnh mục tiêu kinh tế, mục tiêu độc lập tự chủ

=> Đòi quyền tự chủ về chính trị, đòi dùng tiếng mẹ đẻ trong nhà trường.

- Đảng Tư sản được thành lập và ảnh hưởng rộng rãi trong xã hội.

=> Đảng Dân tộc ở Inđônêxia, phong trào Tha Kin ở Miến Điện, Đại hội toàn Mã Lai...

* Sự xuất hiện xu hướng vô sản:

- Công nhân tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lê-nin nên chuyển biến mạnh về nhận thức.

=> Vì vậy, Đảng Cộng sản đã được thành lập ở nhiều nước.

• Tháng 5/1920: Đảng Cộng sản Inđônêxia.
• Năm 1930: Đảng Cộng sản Đông Dương, Mã Lai, Xiêm, Philippin....

- Đảng lãnh đạo cách mạng,đưa phong trào trở nên sôi nổi, quyết liệt:

• Khởi nghĩa vũ trang ở Inđônêxia (1926-1927).
• Phong trào 1930 - 1931 mà đỉnh cao là Xô viết Nghệ Tĩnh ở Việt Nam).

Câu 3: Diễn biến chính của phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 20 của thế kỉ XX:

- 5/1920: Đảng Cộng Sản Inđônêxia thành lập lãnh đạo cách mạng.

- Đảng cộng sản đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Gia va và Xu ma tơ ra (1926 – 1927).

-> Mặc dù cuộc khởi nghĩa thất bại nhưng đã làm rung chuyển nền thống trị của thực dân Hà Lan ở In – đô – nê-xi-a

- Năm 1927, quyền lãnh đạo phong trào cách mạng chuyển sang Đảng dân tộc Inđônêxia (của giai cấp tư sản).

- Đầu thập niên 30, phong trào đấu tranh tiếp tục lan rộng khắp các đảo

- Cuối thập niên 30: Liên minh chính trị In-đô-nê-xi-a thành lập.

Câu 4: Niên biểu về phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a trong thập niên 30 của thế kỉ XX:

Câu 5: Liên minh chiến đấu chống Pháp của nhân dân ba nước Đông Dương được thể hiện ở những sự kiện là:

- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp tăng cường chính sách khai thác thuộc địa.

=> Ở các nước Đông Dương, chính sách khai thác tàn bạo và chế độ thuế khóa, lao dịch nặng nề đã làm bùng nổ phong trào đấu tranh chống pháp ở các nước Đông Dương.

- Từ năm 1930, sự ra đời của Đảng Cộng Sản Việt Nam -> Từ tháng 10/1930 là Đảng Cộng sản Đông Dương) đã mở ra thời kì mới của phong trào cách mạng ở Đông Dương.

-> Những cơ sở bí mật đầu tiên của Đảng đã được thành lập ở Lào và Cam – pu – chia.

- Sau thất bại của phong trào Xô Viết – Nghệ Tĩnh ở Việt Nam, thực dân Pháp tập trung lực lượng, đàn áp dã man những người cộng sản, phá vỡ các cơ sở cách mạng hai nước này.

- Trong những năm 1936 – 1939, Mặt trận dân chủ Đông Dương được thành lập, tập hợp các tầng lớp nhân dân đấu tranh chống bọn phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh.

Câu 6: Những nét chính của phong trào giải phóng dân tộc ở Mã Lai và Miến Điện:

* Mã Lai

- Nguyên nhân: chính sách bóc lột nặng nề của thực dân Anh.

- Nét chính: Đầu thế kỉ XX, giai cấp tư sản thông qua tổ chức Đại hội toàn Mã Lai lãnh đạo.

- Hình thức đấu tranh phong phú:

• Đòi dùng tiếng Mã Lai trong trường học.
• Đòi tự do kinh doanh, cải thiện việc làm.

- Giai cấp công nhân cùng tham gia tích cực.

=> Tháng 4/1930: Đảng Cộng sản được thành lập đã thúc đẩy phong trào cách mạng phát triển nhưng chưa đủ điều kiện để lãnh đạo phát triển cách mạng.

* Miến Điện

- Đầu thế kỉ XX:

• Phong trào đấu tranh phát triển dưới nhiều hình thức (bất hợp tác, tẩy chay hàng hóa Anh, không đóng thuế...).
• Những phong trào đã lôi cuốn đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia. Tiêu biểu là nhà sư Ốttama đã khởi xướng và lãnh đạo.

- Trong thập niên 30:

• Phong trào đấu tranh ở Miến Điện phát triển lên cao.

-> Trong đó, tiêu biểu là phong trào Tha Kin đã lôi cuốn đông đảo quần chúng tham gia đòi quyền làm chủ đất nước:

• Đòi cải cách quy chế đại học.
• Thành lập trường đại học riêng cho Miến Điện.
• Đòi tách Miến Điện ra khỏi Ấn Độ và được quyền tự trị).

=> Kết quả: năm 1937 Miến Điện được tách ra khỏi Ấn Độ và hưởng quyền tự trị trong khối liên hiệp Anh.

Câu 7: Cuộc cách mạng năm 1932 ở Xiêm có ý nghĩa:

- Lật đổ nền quân chủ chuyên chế, thiết lập nền quân chủ lập hiến.

- Mở đường cho Xiêm phát triển theo hướng tư bản.

- Đồng thời, cuộc cách mạng này cũng là bài học, kinh nghiệm đối với các nước khác trong khu vực.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Một số nét khái quát về phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới:

- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào độc lập dân tộc phát triển hầu khắp ở các nước Đông Nam Á.

- Phong trào đấu tranh có nhiều tiến bộ rõ rệt cùng với sự phát triển và lớn mạnh của giai cấp tư sản dân tộc.

- Một số chính đảng tư sản ở Đông Nam Á ra đời.

- Dưới sự lãnh đạo của các Đảng cộng sản, phong trào đấu tranh của nhân dân các nước Đông Nam Á diễn ra sôi nổi và quyết liệt.

Câu 2: Phong trào chống Pháp của nhân dân Lào và Cam-pu-chia giữa hai cuộc chiến tranh thế giới diễn ra:

* Phong trào chống Pháp của nhân dân Lào:

- Trong hơn 30 năm đầu thế kỉ XX, ở Lào diễn ra cuộc khởi nghĩa của Ong Kẹo và Com- ma – đam.

- Trong những năm 1918 – 1922 ở Bắc Lào và Tây Bắc Việt Nam diễn ra cuộc khởi nghãi của người Mèo do Chậu Pa – chay lãnh đạo.

=> Đánh giá:

- Phong trào đấu tranh phát triển mạnh mẽ

- Mang tính tự phát và lẻ tẻ

- Chủ yếu ở địa bàn Bắc Lào phong trào cách mạng lên hệ chặt chẽ với Việt Nam.

* Phong trào chống Pháp của nhân dân Cam – pu – chia:

- 1925 – 1926: Diễn ra phong trào chống thuế.

- Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa vũ trang của nhân dân Rôlêphan.

=>Đánh giá:

- Có sự liên minh chiến đấu của cả 3 nước.

- Phát triển thành đấu tranh vũ trang.

- Mang tính tự phát, phân tán.

- Sự ra đời của ĐCS Đông Dương đã tạo nên sự phát triển mới của cách mạng Đông Dương.