Sử Dụng Sơ đồ Tư Duy Trong Dạy Học Hóa Học Theo Chủ đề ... - 123doc

Tải bản đầy đủ (.doc) (28 trang)

1. Trang chủ
>>
2. Giáo án - Bài giảng
>>
3. Hóa học

Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đề chủ đề hợp chất của lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.73 MB, 28 trang )

SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnA. ĐẶT VẤN ĐỀ.I. PHẦN MỞ ĐẦU.I.1. Lí do chọn đề tài.Hóa học là một môn học thực nghiệm, mang tính khoa học rất cao. Hóa học đòihỏi ở học sinh rất nhiều về năng lực tư duy, phân tích và khả năng tìm tòi sángtạo để nắm vững kiến thức, từ đó rèn luyện thành kỹ năng và phát triển mềm dẻothành kỹ xảo. Vì vậy việc thiết kế và tổ chức dạy học của giáo viên là một nghệthuật. Thực hiện kế hoạch năm học của Bộ GD&ĐT và của Sở GD&ĐT ThanhHóa về việc tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao hiệu quả,chất lượng dạy học. Việc người dạy chọn cho mình một phương pháp truyền thụkiến thức để học sinh dễ tiếp nhận nhất. Mặt khác, một phương pháp mà đòi hỏihọc sinh phải có tính tự giác, tự tìm tòi kiến thức, sáng tạo và có khả năng vậndụng để giải thích các hiện tượng thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày. Chính vì1SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnthế, dạy học theo chủ đề là phương pháp mà ngành Giáo dục đã đưa vào nhiệmvụ của năm học 2014 – 2015 đến nay. Với kiến thức trong chương trình sáchgiáo khoa hiện hành việc dạy học theo bài đã phân định và thời gian của mỗi tiếthọc không còn là bắt buộc theo thứ tự thay vào đó dạy học theo chủ đề vẫn đảmbảo nội dung kiến thức của chương trình, mặt khác nó còn khơi dạy được tínhchủ động, tự giác, tính tự tìm tòi, sáng tạo và vận dụng của người học. Việc logiclại nội dung kiến thức đã học hay đưa ra một sơ đồ để tóm tắt hệ thống các kiếnthức của bài học là nội dung đã được áp dụng từ nhiều năm nay bằng sơ đồ tư.Việc kết hợp sơ đồ tư dạy vào dạy hóa học theo chủ đề lại càng nâng cao kỹ năngcho người học, bắt buộc người học phải vận dụng nhiều kỉ năng như : sưu tầm,tìm tòi, vận dụng, hệ thống lại các kiến thức, từ đó xây dựng thành sơ đồ tư duyđể vận dụng vào bài học. Để đáp ứng được yêu cầu trên tôi chọn đề tài “ Sửdụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đề. Chủ đề : Hợp chất củaLưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản”.I.2. Phạm vi của đề tài.Chương Oxi – Lưu huỳnh: phần hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản.I.3. Lịch sử của đề tài.Xuất phát từ việc dạy học theo sơ đồ tư duy và theo chủ đề nội dung của mônhọc và việc đổi mới phương pháp dạy học đang là vấn đề chính của ngành giáodục. Việc sử dụng và kết hợp nhiều phương pháp dạy học để có hiệu quả cao đòihỏi mỗi người giáo viên cần phải tự tìm ra những phương pháp phù hợp với từngđối tượng học sinh để vận dụng vào giảng dạy.I.4. Mục đích của đề tài.Đổi mới phương pháp dạy của giáo viên và học của học sinh.I.5. Tính mới mẻ của đề tài.Việc kết hợp sơ đồ tư dạy vào dạy hóa học theo chủ đề nhằm nâng cao kỹ năngcho người học, bắt buộc người học phải vận dụng nhiều kỉ năng như : sưu tầm,2SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảntìm tòi, vận dụng, hệ thống lại các kiến thức, từ đó xây dựng thành sơ đồ tư duyđể vận dụng vào bài học.Việc dạy học theo chủ đề không bắt buộc theo thứ tự bài đã phân định mà theochủ quan của người dạy, người triên khai bài học nhưng vẫn phải đảm bảo nộidung như trong SKG, vận dụng kiến thức thực tiễn nhiều hơn, học sinh chủ độngtự tìm tòi nghiên cứu.II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.II.1. Thực trạng.Trong quá trình giảng dạy môn Hóa học lớp 10 cơ bản ở các lớp đại trà của nhàtrường bản thân tôi nhận thấy phần lớn các em ở các lớp này thì kiến thức và khảnăng tư duy cũng như tính tự giác học tập của các em kém hơn nhiều so với cáclớp mũi nhọn của nhà trường, các em vẫn còn mang tính thụ động, tính ỉ lại vàphụ thuộc vào giáo viên nhiều hơn, khả năng tự tìm tòi, tính tự giác chưa cao.Mặt khác theo kiến thức sách giáo khoa thì thiên về lí thuyết, tính thực tiễn ngoàicuốc sống chưa đề cập nhiều, chính vì vậy để kích thích sự hứng thú và khả năngtự vận động tìm tòi, của mỗi học sinh đối với môn học và bài học thì bản thân tôithấy chương “ Oxi – Lưu huỳnh ” có nội dung liên quan đến thực tiễn cuộcsống kiến thức về hợp chất của lưu huỳnh có nhiều tác động tích cực cũng nhưtiêu cực đến cuộc sống môi trường sống xung quang ta.Giảng dạy theo sơ đồ tư duy tăng cường tính tích cực của học sinhNăm học 2011-2012 là năm đầu tiên ngành Giáo dục và Đào tạo triểnkhai giảng dạy theo sơ đồ tư duy ở bậc học THPT. Qua thực tế cho thấy việcgiảng dạy này đã tạo hứng thú cho học sinh. Mỗi học sinh có thể tự lập sơ đồ tưduy cho mình dưới sự hướng dẫn của giáo viên để bài học trở nên dễ thuộc, dễhiểu, dễ nhớ hơn. Cùng một nội dung nhưng các em có thể thêm nhánh, thêmchú thích dưới dạng hình vẽ nhiều màu sắc tùy vào cách hiểu, cách lĩnh hội kiếnthức trong bài học của mình. Nếu không sử dụng phần mềm, giáo viên có thể linh3SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnđộng sử dụng hình vẽ tay với những màu sắc, hình ảnh, từ ngữ diễn đạt khác nhaunhằm giúp học sinh có thể nắm bắt và nhớ được phần cốt lõi của bài giảng ngaytại lớp học.Sơ đồ tư duy đặc biệt chú trọng về màu sắc, hình ảnh với từ ngữ ngắn gọnthể hiện qua mạng liên tưởng (các nhánh trong bài giảng). Từ phần nội dungchính, giáo viên vẽ ra từng nhánh nhỏ theo từng tiểu mục chính của bài giảng vàchú thích, giảng giải theo một ngôn ngữ dễ hiểu và gần gũi với học sinh.Như vậy, thay vì phải học thuộc lòng các khái niệm, định nghĩa hay cả bàigiảng đọc chép như lúc trước, giờ đây học sinh có thể hiểu và nắm được kháiniệm qua hình vẽ. Chính sự liên tưởng theo hướng dẫn của giáo viên cũng giúpcác em nhớ được phần trọng tâm của bài giảng.Cách học này còn phát triển được năng lực riêng của từng học sinh khôngchỉ về trí tuệ, vẽ, viết gì trên sơ đồ tư duy, hệ thống hóa kiến thức chọn lọc nhữngphần nào trong bài để ghi, thể hiện dưới hình thức kết hợp hình vẽ, chữ viết, màusắc, vận dụng kiến thức được học qua sách vở vào cuộc sống.Để giảng dạy theo sơ đồ tư duy, giáo viên có thể chủ động vẽ hình trênbảng rồi cho học sinh tiếp tục lên phân nhánh sơ đồ hay để học sinh chia thànhtừng nhóm nhỏ rồi tự vẽ sơ đồ theo cách hiểu của mình sau đó giáo viên địnhhướng lại từng nội dung cho học sinh.Sơ đồ tư duy thực chất là một sơ đồ mở không theo một khuôn mẫu hay tỷlệ nhất định mà là cách hệ thống kiến thức tạo ra một tiết học sinh động, đầy màusắc và thực sự hiệu quả. Giảng dạy theo sơ đồ tư duy phát huy tính tích cực nhiềunhất trong các giờ ôn tập. Khi học sinh trở thành chủ thể thành nhân vật trung tâmtrong mỗi tiết học, các em sẽ trở nên hào hứng và hăng say hơn trong học tập.II.2. Kết quả.Kết quả nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế dạy học cho thấy có sự khác biệt rõrệt giữa phương pháp dạy học kết hợp sơ đồ tư duy theo chủ đề và phương pháp4SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảntruyền thống, phương pháp dạy học kết hợp sơ đồ tư duy theo chủ đề làm tăngtính chủ động, sáng tạo,tính tự giác và khả năng hệ thống hóa vấn đề, khả nănghoạt động theo nhóm của học sinh có hiệu quả hơn khi mà các em học sinh cóthời gian chuẩn bị thu thập các hình ảnh, thông tin từ thực tiễn để vận dụng vàobài học và từ bài học vào thực tiễn.Giáo viên trở thành người hướng dẫn, hỗ trợTrước đây, giáo viên vẫn thường sử dụng sơ đồ để hệ thống kiến thứccho học sinh nhưng học sinh vẫn là người tiếp thu một cách thụ động. Với việcgiảng dạy bằng sơ đồ tư duy, nhất là cho học sinh tự phát huy khả năng sáng tạocủa mình bằng cách tự vẽ, tự phân bố và thể hiện nội dung bài học qua sơ đồ sau đóyêu cầu các bạn khác bổ sung những phần còn thiếu. Kết thúc bài giảng, thay vìphải ghi chép theo cách truyền thống, học sinh có thể tự “vẽ” bài học theo cách hiểucủa mình với nhiều màu sắc và hình ảnh khác nhau. Đến tiết học sau, chỉ cần nhìn5SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnvào sơ đồ, các em có thể nhớ được những phần trọng tâm của bài học. Giảng dạytheo sơ đồ tư duy mang tính khả thi cao vì có thể vận dụng được với bất kỳ điềukiện cơ sở vật chất nào của các nhà trường, có thiết kế trên giấy, bìa, bảng bằngcách sử dụng bút chì màu, phấn màu hoặc cũng có thể thiết kế trên phần mềm sơ đồtư duy đã được triển khai đến từng trường. Việc vận dụng sơ đồ tư duy trong dạyhọc sẽ dần hình thành cho học sinh tư duy mạch lạc, hiểu biết vấn đề một cách sâusắc, có cách nhìn vấn đề một cách hệ thống, khoa học.Sơ đồ tư duy hay bản đồ tư duy (Mind Map) là hình thức ghi chép sửdụng màu sắc, hình ảnh nhằm tìm tòi đào sâu, mở rộng một ý tưởng, tóm tắtnhững ý chính của một nội dung, hệ thống hoá một chủ đề. Nó là một công cụ tổchức tư duy được tác giả Tony Buzan (Anh) nghiên cứu kỹ lưỡng và phổ biếnrộng khắp thế giới.Tony Buzan sinh năm 1942, chuyên gia hàng đầu thế giới về nghiên cứuhoạt động của bộ não và là cha đẻ của Mind Map.Phương pháp tư duy của ông được dạy và sử dụng ở khoảng 500 tậpđoàn, công ty hàng đầu thế giới; hơn 250 triệu người sử dụng phương pháp MindMap của Tony Buzan; khoảng hơn 3 tỷ người đã từng xem và nghe chương trìnhcủa ông (ông đã từng sang Việt Nam năm 2007 để nói chuyện về lĩnh vực nghiêncứu của mình).6SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnTrong dạy học: Việc sử dụng sơ đồ tư duy huy động tối đa tiềm năngcủa bộ não, giúp học sinh học tập tích cực, hỗ trợ hiệu quả các phương phápdạy học.Vận dụng sơ đồ tư duy trong dạy học, giáo viên giúp học sinh có thóiquen tự tay ghi chép hay tổng kết một vấn đề, một chủ đề đã đọc – đã học, theocách hiểu của học sinh với dạng sơ đồ tư duy.Sau khi cho học sinh làm quen với một số sơ đồ tư duy có sẵn, giáo viênđưa ra một chủ đề chính, đặt chủ đề này ở vị trí trung tâm bảng (hoặc vào trangvở, tờ giấy/ bìa) rồi đặt câu hỏi gợi ý để học sinh vẽ tiếp các nhánh cấp 1, cấp 2,7SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảncấp 3... Mỗi bài học được tự vẽ kiến thức trọng tâm trên một trang giấy, giúphọc sinh dễ ôn tập, dễ xem lại kiến thức khi cần.Đối với học sinh: Học sinh thường xuyên tự lập sơ đồ tư duy sẽ pháttriển khả năng thẩm mỹ do việc thiết kế nó phải bố cục màu sắc, các đường nét,các nhánh sao cho đẹp, sắp xếp các ý tưởng khoa học, súc tích… Và đó chính làđể học sinh “Học cách học”: Học sinh được học để tích lũy kiến thức, nhưng từtrước đến nay học sinh chưa biêt cách học cách để lĩnh hội những kiến thức bộmôn hóa học một cách hiệu quả.B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.I. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.- Nghiên cứu tổng quan về chủ đề hợp chất của Lưu huỳnh trong chương trìnhhóa học lớp 10 cơ bản.- Các bước thực hiện thiết kế bài dạy kết hợp sơ đồ tư duy và phương pháp dạyhọc theo Chủ đề.- Vận dụng kiến thức để giải thích các hiện tượng thực tiễn liên quan đến hợpchất của Lưu huỳnh.- Ứng dụng thực tiễn vào dạy học ở nhà trường.II. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN.II.1. Tổng quan.II.1.1. Xác định vấn đề cần giải quyết trong chuyên đề cần xây dựng.Vấn đề tìm kiếm, xây dựng, hệ thống hóa và ứng dụng kiến thức mới vào việcthiết kế sơ đồ tư duy chủ đề nội dung bài học.II.1.2. Lựa chọn nội dung, xây dựng chuyên đề dạy học.CHỦ ĐỀ : HỢP CHẤT CỦA LƯU HUỲNH lớp 10 cơ bản.II.1.3. Xác định chuẩn kiến thức, kĩ năng, năng lực.II.1.3.1. Kiến thức:HS biết :8SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản- Tính chất vật lí của H2S, SO2, SO3 và H2SO4.- Tính chất hóa học của H2S, SO2, SO3 và H2SO4.- Các phương pháp điều chế và ứng dụng của chúng.HS hiểu :Nguyên nhân tính chất hóa học của của H2S, SO2, SO3 và H2SO4.II.1.3.2. Kỹ năng:- Viết pthh của phản ứng oxi hóa - khử trong đó có sự tham gia của các chất trên.- Hình thành thói quen làm việc có kế hoạch, kỹ năng tự tìm kiếm, chắt lọc thôngtin qua các nguồn: sách, báo, đặc biệt qua mạng internet…- Rèn luyện kỹ năng tự lập sơ đồ tư duy theo chủ đề bài học…II.1.3.3. Năng lực cần phát triển.- Khả năng tự nghiên cứu SGK, hệ thống được kiến thức và xây dựng được sơ đồtư duy áp dụng vào bài học.- Giải thích được nguyên nhân vì sao các chất lại có tính chất hóa học như vậy.- Viết được các pthh thể hiện tính chất hóa học của chúng.- Giải thích một số hiện tượng liên quan đến thực tiễn.II.1.4. Bảng mô tả các năng lực cần phát triển.Nội dungchủ đềHiđrosunfua.Lưu huỳnhđioxit.Nhận biếtThông hiểuVận dụng thấpVận dụng cao1. Biết tính chất 1. Hiểu đượcvật lí và tính chất nguyên nhân tínhhóa học của H2S. khử mạnh củaH2S.2. Biết đượctrạng thái tựnhiên và cáchđiều chế H2S.1.Viết pthh phảnứng oxi hóa –khử có sự thamgia của H2S dựatrên cơ sở sựthay đổi số oxihóa cảu cácnguyên tố.2. Viết pthh thểhiện tính axityếu của H2S.1.Vận dụng kiếnthức giải thích cácvấn đề liên quantrong thực tiễn củaH2S.2. Giải các bài tậpcủa H2S khi tácdụng với dd Bazơtạo muối. Xét tỉ lệđể biết tạo muốinào.1. Biết tính chất 1. Hiểu đượcvật lí và tính chất nguyên nhân vì1.Viết pthh phảnứng oxi hóa –1.Vận dụng kiếnthức giải thích các9SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnhóa học của SO2. sao SO2 vừa cótính khử vừa có2. Biết được ứng tính oxi hóa.dụng và cáchđiều chế SO2.khử có sự thamgia của SO2 dựatrên cơ sở sựthay đổi số oxihóa cảu cácnguyên tố.2. Viết pthh thểhiện tính axityếu của SO2.vấn đề liên quantrong thực tiễn củaSO2.2. Giải các bài tậpcủa SO2 khi tácdụng với dd Bazơtạo muối. Xét tỉ lệđể biết tạo muốinào.Lưu huỳnhTrioxit.1. Biết tính chất 1. Hiểu đượcvật lí và tính chất nguyên nhân vìhóa học của SO3. sao SO3 lại cótính oxi hóa.2. Biết ứng dụngvà điều chế SO3.1. Giải các bài tậpcủa SO3 khi tácdụng với dd Bazơtạo muối. Xét tỉ lệđể biết tạo muốinào.Axitsunfuric.1. Biết tính chấtvật lí, tính chấthóa học củaH2SO4 loãng vàđặc.1.Viết pthh phảnứng oxi hóa –khử có sự thamgia của SO3 dựatrên cơ sở sựthay đổi số oxihóa cảu cácnguyên tố.2. Viết pthh thểhiện tính axityếu của SO3.1. Viết pthh thểhiện tính chấtcủa H2SO4 loãng1. H2SO4 loãngcó tính chất củaaxit mạnh,H2SO4 đặc cótính oxi hóamạnh.2. Nguyên nhângây ra tính oxihóa mạnh củaH2SO4 đặc là gốcSO42-.2. Viết pthh thểhiện tính chấtcủa H2SO4 đặc.Tính oxi hóamạnh, tính háonước.1. Vận dụng kiếnthức đã học để làmcác bài tập nhậnbiết các chất.2. Sử dụng cácphương pháp đểgiải các bài tậpliên quan đếnH2SO4 loãng,H2SO4 đặc.2. Biết ứng dụngvà điều chếH2SO4.3. Vai trò củaH2SO4 đối vớinền kinh tế quốc3. Viết được cácdân.pthh nhận biết4. Biết cách nhậngốc sunfat.biết gốc sunfat.Tích hợp- Khi xác động vật chết hay khí SO2 thải ra ngoài môi trường thì có ảnhgiáo dụchưởng như thế nào đến môi trường.môi trường - Ý thức của chúng ta như thế nào để bảo vệ môi trường.II.1.5. Hệ thống câu hỏi và bài tập.II.1.5.1. Mức độ biết:10SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản- Nêu tính chất vật lí và hóa học của H2S, SO2, SO3 và H2SO4 ?- Nêu các ứng dụng của H2S, SO2, SO3 và H2SO4 ?- Nêu phương pháp điều chế H2S, SO2, SO3 và H2SO4 ?II.1.5.2. Mức độ hiểu:- Cho biết tại sao Hiđro sunfua lại có tính khử mạnh ?- Cho biết tại sao Lưu huỳnh đioxit vừa có tính khử vừa có tính oxi hóa ? - Chobiết tại sao Lưu huỳnh Trioxit có tính oxi hóa mạnh ?- Cho biết tại sao axit sunfuric đặc, nóng lại có tính oxi hóa rất mạnh ?II.1.5.3. Mức độ vận dụng thấp:- Lấy ví dụ chứng minh H2S thể hiện tính khử mạnh ?- Lấy ví dụ chứng minh SO2 vừa thể hiện tính khử vừa thể hiện tính oxi hóa ?- Lấy ví dụ chứng minh SO3 thể hiện tính oxi hóa ?II.1.5.4. Mức độ vận dụng cao:- Giải thích tại sao khi ta cho H2SO4 đặc vào tờ giấy thì tờ giấy hóa than ?- Làm thế nào ta có thể đọc được chữ viết bằng dung dịch H2SO4 loãng lên tờgiấy trắng ? Hãy giải thích ?- Tại sao khi xác chết động vật bị phân hủy lại có mùi hôi thối khó chịu ? Chobiết mùi đó chủ yếu là hóa chất nào gây ra ?- Mưa axit gây thiệt hại mùa màng và phá hỏng những công trình bằng đá, kimloại ? Em hãy giải thích nguyên nhân mưa axit và sự phá hủy đó ?- Trong quá trình nuôi trồng thủy sản ( tôm, cá.. ) công nghiệp ta thường thấyhiện tượng cá tôm chết hàng loạt nguyên nhân là do bị nhiễm độc H2S. Sau mỗivụ nuôi người ta phải vệ sinh ao nuôi sạch sẽ ? Hãy giải thích ?II.1.6. Tiến trình dạy học.Giáo viên tổ chức hướng dẫn học sinh theo mẫu giáo án đã chuẩn bị.II.2. Tổ chức thực hiện.II.2.1. Giáo viên hướng dẫn chuẩn bị bài học.Các lớp được chia thành 4 nhóm ( mỗi nhóm có nhóm trưởng, nhóm phó )Giao nhiện vụ cho các nhóm. ( Nhóm trưởng giao nhiệm vụ cho các thành viên).Nhóm 1.- Nghiên cứu tài liệu, SGK trình bày tính chất vật lí, tính chất hóa học, trạng tháitụ nhiên và điều chế Hiđro sunfua.- Thu thập các hình ảnh về H2S qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.Nhóm 2.- Nghiên cứu tài liệu, SGK trình bày tính chất vật lí, hóa học, ứng dụng và điềuchế lưu huỳnh đioxit.- Thu thập các hình ảnh về SO2 qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.Nhóm 3.11SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản- Nghiên cứu tài liệu, SGK trình bày tính chất vật lí, hóa học, ứng dụng và điềuchế lưu huỳnh trioxit.- Thu thập các hình ảnh về SO3 qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.Nhóm 4.- Nghiên cứu tài liệu, SGK trình bày tính chất vật lí, hóa học, ứng dụng và điềuchế axit sunfuric.- Trình bày cách nhận biết gốc sunfat (SO42-)- Thu thập các hình ảnh liên quan đến H2SO4 qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.II.2.2. Các giáo án cụ thể.Tiết . HỢP CHẤT CỦA LƯU HUỲNHHIĐRO SUNFUAI. MỤC TIÊU:1.Kiến thức:- Biết được: Tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, tính axit yếu của H2S.- Hiểu được tính chất hoá học của H2S (tính khử mạnh)2.Kĩ năng:- Dự đoán, kiểm tra, kết luận được về tính chất hoá học của H2S- Viết phương trình hóa học minh hoạ tính chất của H2S- Phân biệt H2S- Tính thể tích khí H2S.3.Thái độ: Ý thức được sự độc hại của H2S.II. CHUẨN BỊ:Giáo viên : Gợi ý cho từng nhóm học sinh cách làm việc. thu thập thông tin,trình bày sản phẩm.Học sinh :Nhóm 1.- Nghiên cứu tài liệu, SGK cho biết tính chất vật lí, tính chất hóa học, trạng tháitự nhiên và điều chế hiđro sunsua.- Thu thập các hình ảnh của hiđro sunsua qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.III. PHƯƠNG PHÁP.- Làm việc theo nhóm.- Phương pháp tự nghiên cứu, khảo sát tình hình thực tế.- Phương pháp thu thập thông tin và xử lí thông tin.- Phương pháp trình bày.12SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnIV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.Nhóm 1: - Nghiên cứu tài liệu, SGK cho biết: Tính chất vật lí, Tính chất hóa họccủa trạng thái tự nhiên và điều chế hiđro sunfua.- Thu thập các hình ảnh của hiđro sunfua qua các loại tài liệu.Các nhóm còn lại chuẩn bị đặt câu hỏi cho nhóm 1 và yêu cầu trả lời.HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒNỘI DUNG KIẾN THỨCHOẠT ĐỘNG 1: TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA HIĐRO SUNFUA (3 phút)Mục tiêu: Biết tính chất vật lí của H2S GV yêu cầu hs trình bày.I. Hiđro sunfua H2S1. Tính chất vật lí:Học sinh :- Chất khí, có mùi trứng thối đặc trưngNhóm 2. Cử đại diện trình bày.- Rất độc và ít tan trong nước- Trạng thái ? Mùi đặc trưng ?- Nặng hơn KK ( d = 34/29≈1.17)- Tỷ khối so với KK?- Tính tan trong nước?Học sinh :Các nhóm khác nhận xét bổ sung.GV : Bổ sung nếu có.- Lưu ý :Về tính độc hại của H2S cóở khí ga, xác động vật, thực vật,nước thải nhà máy.HOẠT ĐỘNG 2: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA H2S (20 phút)Mục tiêu: Biết về tính axit yếu của dung dịch H2S, hiểu tính khử của H2S GV yêu cầu hs trình bày.2. Tính chất hoá học:a. Tính axít yếu:Học sinh :*Dung dịch axít sunfuhiđric : Tính axít rấtNhóm 2. Cử đại diện trình bày.yếu (yếu hơn axít cacbonic)- Tên gọi của axít H2S ?- Có thể tạo ra 2 loại muối:HS:Axít H2S: axít sunfuhiđric- So sánh mức độ axít H2S với axít + Muối trung hòa: Na2S; CaS; FeS…+ Muối axít: NaHS, Ba(HS)2.cacbonic(H2CO3)Vd: H2S + NaOH  NaHS + H2OHS:Độ axít :H2S < H2CO3H2S + 2NaOH  Na2S + 2H2O- H2S là axít mấy lần axít ? Có thểb. Tính khử mạnh:tạo ra những muối nào? =>Viết- Nguyên tố S trong H2S có số oxi hóa thấpptpư của H2S tạo nên muối trungnhất (-2)hòa và muối axít.→ H2S có tính khử mạnh.HS: trả lờiS-2  S0 + 2e*H2S có số oxi hoá thay đổi như thếS-2  S+4 + 6enào?13SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnHọc sinh :Các nhóm khác nhận xét bổ sung.GV : Bổ sung nếu có.−2000t2 H 2 S + O2 →2 S + 2 H 2O−200+4t2 H 2 S + 3 O2 →2 S O2 + 2 H 2 O2H2S + SO2 → 3S + 2H2OH2S + Cl2 → 2HCl + S- Gv cho một số phản ứng, hs xácH2S + 4Cl2+4H2O → 8HCl + H2SO4định vai trò các chấtHOẠT ĐỘNG 3: TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN VÀ ĐIỀU CHẾHIĐRO SUNFUA (5 phút)Mục tiêu: Biết trạng thái tự nhiên của H2S và cách điều chếNhóm 2. Cử đại diện trình bày.3.Trạng thái tự nhiên điều chế.Trạng thái tự nhiên và pp điều - H2S có ở khí ga, xác động thực vật, nướcchế hiđro sunfua.thải nhà máy.Tại sao trong CN không điều chế - Điều chế: FeS + 2HCl  FeCl2 + H2Shiđro sunfua.III. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP.( 5 phút )1. Tổng kết.Gv hướng dẫn học sinh lập sơ đồ tư duy.2. Hướng dẫn học tập.- Học bài và chuẩn bị phần hợp chất của lưu huỳnh.- Nhóm 3,4 trình bày vào tiết sau.IV. RÚT KINH NGHIỆM.....................................................................................................................................................................................................................................................................14SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bản---------------------------------------------------------------Tiết 2.HỢP CHẤT CỦA LƯU HUỲNHLƯU HUỲNH ĐIOXIT - LƯU HUỲNH TRIOXII. MỤC TIÊU:1.Kiến thức:- Biết được: Tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, tính chất oxit axit, ứng dụng,phương pháp điều chế SO2, SO3.- Hiểu được tính chất hoá học SO2 (vừa có tính oxi hoá vừa có tính khử).2.Kĩ năng:- Dự đoán, kiểm tra, kết luận được về tính chất hoá học của SO2, SO3.- Viết phương trình hóa học minh hoạ tính chất của SO2, SO3.- Phân biệt H2S, SO2 với khí khác đã biết.3.Thái độ: Ý thức được sự độc hại của SO2II. CHUẨN BỊ:Giáo viên : Gợi ý cho từng nhóm học sinh cách làm việc. thu thập thông tin,trình bày sản phẩm.Học sinh :Nhóm 2.- Nghiên cứu tài liệu, SGK cho biết tính chất vật lí, tính chất hóa học, ứng dụngvà điều chế lưu huỳnh đioxit, lưu huỳnh trioxit.- Thu thập các hình ảnh của huỳnh đioxit qua các loại tài liệu.- Hệ thống nội dung kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy.III. PHƯƠNG PHÁP.- Làm việc theo nhóm.- Phương pháp tự nghiên cứu, khảo sát tình hình thực tế.- Phương pháp thu thập thông tin và xử lí thông tin.- Phương pháp trình bày.IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.Nhóm 2,3: - Nghiên cứu tài liệu, SGK cho biết: Tính chất vật lí, Tính chất hóahọc, trạng thái tự nhiên và điều chế SO2 và SO3.- Thu thập các hình ảnh của SO2 và SO3 qua các loại tài liệu.Các nhóm còn lại chuẩn bị đặt câu hỏi cho nhóm 2,3 và yêu cầu trả lời.HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒNỘI DUNG KIẾN THỨCHOẠT ĐỘNG 1: TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA SO2 ( 5 phút)Mục tiêu: Biết tính chất vật lí của SO2 GV yêu cầu hs trình bày.II. Lưu huỳnh đioxít: SO21. Tính chất vật lí.Học sinh :15SKKN:Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học hóa học theo chủ đềChủ đề :Hợp chất của Lưu huỳnh hóa học lớp 10 cơ bảnNhóm 3. Cử đại diện trình bày.- Khí không màu, mùi hắc, rất độc.+Nêu tính chất vật lí của SO 2 ? - Nặng hơn 2 lần KK và tan nhiều trong64(Trạng thái, mùi đặc trưng? độcnước. ( d SO = = 2,2 )29KKtính?)+Tỷ khối so với KK? Tính tantrong nước?2HOẠT ĐỘNG 2: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA SO2 ( 10 phút)Mục tiêu: Hiểu SO2 vừa thể hiện tính oxi hoá, vừa thể hiện tính khử, viết PTHHminh hoạ GV yêu cầu hs trình bày.Học sinh :Nhóm 3. Cử đại diện trìnhbày.- Nhận xét về thành phầncấu tạo của SO2 ? → Tínhchất của oxit axit ?- Hs trả lời- Tương tự H2S, tạo 2 loạimuối GV thông tin cho hsbài toán SO2 + ddNaOHNhóm 3. Cử đại diện trìnhbày.-Xác định số oxi hoá của Strong SO2 ?→ Dự đoán tính chất hoáhọc của SO2 ?- Gv yêu cầu học sinh viếtphương trình minh hoạ chotính khử và tính oxi hoácủa SO22.Tính chất hóa họca. Lưu huỳnh đioxit là oxit axit:- Tan trong nước tạo axít tương ứngSO2 + H2OH 2SO3 (axit sunfuarơ->Tính axityếu )- Tính axít :H2S