SỰ KHÁC NHAU GIỮA MÃ MÀU RGB VÀ CMYK - O₂ Education

Trong quá trình thiết kế, hẳn bạn đã từng gặp khó khăn trong việc lựa chọn 2 mã màu RGB và mã màu CMYK, bạn chưa hiểu rõ công dụng, ý nghĩa cũng như sự khác nhau của nó trong thiết kế là như thế nào.

Khác với RGB là màu cộng, thì CMYK là màu trừ. CMYK làm việc dựa trên nguyên lý hấp thụ ánh sáng. Do đó, thay vì tăng thêm độ sáng để tạo ra những màu sắc khác nhau, hệ màu CMYK sẽ loại trừ ánh sáng từ nguồn ánh sáng gốc là màu trắng để tạo ra các màu sắc khác.

Xem thêm Ý nghĩa của các màu sắc cơ bản trong thiết kế.

Mã Màu RGB là gì?

RGB được viết tắt bởi 3 từ Red, Green, Blue, được biết đến là hệ thống màu cộng. Màu đỏ, xanh lá cây, và xanh lam được biết đến như ba màu gốc trong mô hình màu ánh sáng bổ sung, khi kết hợp 3 màu này lại với, sẽ ra được màu trắng gốc. Đây cũng là 3 màu chính của ánh sáng trắng sau khi được tách ra bởi lăng kính.

Khi chúng ta kết hợp 3 gam màu này với nhau theo tỷ lệ 1:1:1, sẽ ra màu trắng gốc. Màu trắng này dù có độ sáng sau khi kết hợp lại cao, nhưng có giá trị màu sắc bằng 0.

Ngược lại, màu đen là màu không phản chiếu ánh sáng, hoặc phản chiếu không đủ ánh sáng vào mắt chúng ta. Do đó trong khoa học, người ta quan niệm “màu đen” không phải là một loại màu sắc. Mã màu RGB thường được sử dụng để thiết kế vật thể trên màn hình, máy tính, điện thoại, và các thiết bị điện tử khác.

Từ năm 1953 đến nay, hệ màu RGB được xem là tiêu chuẩn hiển thị màu trên một số các thiết bị truyền thông kỹ thuật số. Ngoài ra, còn có hệ màu HSL và HSV, mời bạn xem trong bài Hệ màu HSL là gì?

Định dạng tệp tốt nhất cho RGB là gì?

– JPEG: đây là lựa chọn lý tưởng khi dùng hệ màu RGB vì tệp này có thể đọc được ở hầu hết mọi nơi, dung lượng nhẹ, giữ được chất lượng ảnh.

– PSD: là tệp tiêu chuẩn để lưu trữ các tài liệu RGB, đặc biệt hỗ trợ tốt khi dùng với Adobe Photoshop.

– PNG: được dùng cho các hình ảnh ko có nền (background trong suốt).

– GIF ghi lại chuyển động, vì vậy nếu thiết kế của bạn có yếu tố chuyển động thì nên sử dụng loại tệp này.

Nên tránh các loại tệp TIFF, EPS, PDF và BMP khi dùng hệ màu RGB. Các định dạng này không tương thích với hầu hết các phần mềm, chưa kể tốn dung lượng không cần thiết.

Mã màu CMYK là gì?

CMYK được viết tắt của 4 từ Cyan, Magenta, Yellow, Key (Black) và là hệ thống màu trừ, ngược lại với màu cộng của RGB. Nó có tính chất và hoạt động trái ngược hoàn toàn với hệ thống màu cộng RGB.

Nguyên lý làm việc của mã màu CMYK là trên cơ sở hấp thụ ánh sáng. Những màu sắc mà người ta nhìn thấy là từ phần của ánh sáng không bị hấp thụ. Do đó thay vì thêm độ sáng để có những màu sắc khác nhau, CMYK sẽ loại trừ ánh sáng đi từ ánh sáng gốc là màu trắng để tạo ra các màu sắc khác.

Ba màu Cyan, Magenta và Yellow khi kết hợp sẽ tạo ra đủ các màu sắc, nếu tỉ lệ 3 màu là 1:1:1 sẽ tạo ra màu đen. Tuy nhiên, bức ảnh in sẽ có nhiều màu đen, gây tốn một lượng lớn mực của ba màu CMY. Vì vậy, các nhà thiết kế đã đưa thêm màu đen vào hệ thống màu CMYK để tiết kiệm mực in cho 3 màu còn lại.

Màu CMYK thường được sử dụng khi thiết kế phục vụ cho mục đích in ấn các thiết kế như poster, brochure, name card, catalogue, sách hoặc tạp chí,…

Các định dạng tệp tốt nhất cho CMYK là gì?

– PDF: là lựa chọn lý tưởng để lưu file khi dùng hệ màu CMYK, vì chúng tương thích với hầu hết các phần mềm.

– AI: là tệp nguồn tiêu chuẩn cho CMYK, hỗ trợ làm việc với Adobe Illustrator.

– EPS: có thể là một lựa chọn thay thế AI, EPS tương thích với các chương trình vector khác.

Lưu ý: bạn nên tham khảo thông tin từ nơi in ấn để biết họ thích định dạng tệp nào hơn. Các máy in ngày nay sử dụng bốn mực CMYK để tạo nội dung in màu. Do đó, đối với các nội dung mà bạn muốn in, bạn nên chọn chế độ màu CMYK.

Sự khác nhau giữa mã màu RGB và CMYK?

Màu CMYK và RGB sẽ được sử dụng dựa trên các mục đích khác nhau. Với các thiết kế digital trên web thì bạn cần chọn lựa màu RGB còn in ấn thì sẽ chọn CMYK.

Nếu như bạn đang dự tính cần phải đi in ấn thứ gì đó, hãy sử dụng màu CMYK khi thiết kế. Màu CMYK sẽ không bao gồm màu trắng bởi vì nó giả định rằng bạn sẽ in ấn sản phẩm của mình lên một tờ giấy trắng nào đó. Tùy thuộc vào tỉ lệ phần trăm mỗi màu trong CMYK, màu trắng sẽ được sử dụng để lấp vào các khoảng trống thừa còn lại.

Ngược lại, nếu như hình ảnh thiết kế chỉ cần hiển thị trên digital, hãy sử dụng màu RBG. Môi trường Internet đã thiết lập sẵn để tương tích với hệ màu RGB, bằng các đơn vị gọi là pixels. Những pixels này là sự kết hợp của 3 sắc sáng, đỏ, xanh lá cay, và xanh lam.

Ngoài ra, màu RGB rộng hơn nhiều so với màu CMYK. Vì vậy, bạn có thể tạo ra những màu sáng hơn. Bởi vậy nếu bạn đang làm việc với hệ màu RGB, bạn có thể kiểm tra hình ảnh sẽ trông như thế nào khi được chuyển đổi thành màu CMYK bằng cách chọn View → Proof Colors hoặc sử dụng phím Command Y (Mac) / Ctrl Y (Windows).

Sự khác nhau của hai hệ màu này có thể thấy rõ qua những bức ảnh có màu sắc sặc sỡ. Hệ màu RGB cho chất lượng hình ảnh tốt, màu sắc tươi. Tuy nhiên, cùng một bức ảnh nhưng khi so với hệ màu CMYK thì cảm giác buồn tẻ hơn hẳn. Vì vậy, bạn cần chắc chắn rằng trước khi in bạn đã điều chỉnh màu sắc hệ màu CMYK để tránh gây sự thất vọng sau khi in.

Chuyển đổi qua lại giữa các hệ màu

Trong hầu hết các phần mềm đồ họa đều có chức năng cho bạn chuyển đổi qua lại giữa các hệ màu. Dưới đây là cách làm ở 2 phần mềm thông dụng nhất – Photoshop và Illustrator để các bạn tham khảo.

• Trong Illustrator: Vào menu File → Document Color Mode → CMYK Color (hoặc RGB Color)
• Trong Photoshop: Vào menu Image → Mode → chọn mode muốn chuyển.

Tuy nhiên, do CMYK là hệ màu trừ và RGB là hệ màu cộng nên khi chuyển đổi qua lại sẽ không tránh khỏi tình trạng bị lệch màu. Sau khi chuyển đổi, các thông số của từng màu sẽ không phải số nguyên chẵn mà là các số thập phân lẻ, tùy theo mode màu mà kết quả các bạn nhận được sẽ sáng hơn hoặc tối hơn màu ban đầu.