Tấn Phong ðức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Sdb - Mucvu

Trong tháng 8-2001 vừa qua, Giáo Hội Công Giáo tại Việt Nam đã có thêm 3 Giám Mục mới: Ðức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, tân GM chính tòa Bùi Chu; Ðức Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan; GM Phó Phan Thiết và Ðức Cha Giuse Vũ Duy Thống, GM Phụ Tá Tổng giáo phận Thành Phố Hồ Chí Minh. Với 3 vị mới, tổng số GM tại Việt Nam hiện nay là 37 vị, trong số này có 7 vị hồi hưu. Việc bổ nhiệm 3 tân GM đã được Phòng Báo Chí Tòa Thánh chính thức công bố tại Vatican ngày 14-7-2001, tức là gần một tháng sau khi Phái toàn Tòa Thánh sang Việt Nam lần thứ 12, từ ngày 11 đến 16-6-2001.

Sau khi Phái đoàn Tòa Thánh trở về, tên của 3 GM mới đã được đồn đi các nơi, trong và ngoài nước.

TẤN PHONG ÐỨC CHA GIUSE HOÀNG VĂN TIỆM, S.D.B

TIỂU SỬ Ðức tân GM Bùi Chu, Giuse Hoàng Văn Tiệm, thuộc dòng Salésien Don Bosco, năm nay 63 tuổi, sinh ngày 12 tháng 9 năm 1938 tại Hải Sơn, Hải Hậu, Nam Ðịnh, thuộc tổng giáo phận Hà Nội. Theo học tại Tiểu Chủng Viện Bùi Chu và gia nhập dòng Don Bosco, làm nhà tập từ năm 1960 đến 1962, và sau đó lần lượt học thần học tại Học viện Salésien ở Cremisan Italia, Bethlehem Israel, từ năm 1969 đến 1973, thụ phong linh mục ngày 19-4 cùng năm 1973. Trở về nước, Cha Hoàng Văn Tiệm dạy môn thần học luân lý tại Học Viên Don Bosco Ðà Lạt từ năm 1973 đến 1975, rồi làm cha sở giáo xứ Thái Bình, Ðà Lạt, trong 20 năm trời, cho đến năm 1995. Tiếp đó, ngài làm giáo sư thần học luân lý tại Ðại chủng viện Hà Nội. Ðức Cha Tiệm kế vị Ðức Cha Giuse Vũ Duy Nhất qua đời ngày 11-12-1999. Ngài cũng được thụ phong GM vào đúng ngày lễ thánh Ða Minh, 8-8-1979. Ðức Cha Tiệm là GM dòng duy nhất trong HÐGM Việt Nam hiện nay. Giáo phận Bùi Chu được coi là một trong những cái nôi của đạo Công giáo ở miền bắc. Giáo phận hiện có 361.733 tín hữu Công Giáo, 129 giáo xứ, 51 linh mục, 432 nữ tu, và 3.603 giáo lý viên.

TRUYỀN CHỨC Lễ truyền chức GM cho Ðức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm đã được cử hành vào ngày thứ tư, 8-8-2001, lễ thánh Ða Minh. Ngay từ chiều tối hôm trước, khu vực tòa Giám Mục Bùi Chu đã đông chật người, việc ra vào và đi lại khó khăn. Thậm chí phái toàn các GM miền nam gồm 14 người, trong đó có các GM Ðà Lạt, Mỹ Tho, Phú Cường, các cha Tổng Ðại diện giáo phận Tp Hồ chí Minh, Xuân Lộc, và một số LM khác, khi đến Bùi Chu chiều ngày 7-8-2001, cách tòa GM 5 cây số thì bị công an Nhà nước và Ban Tổ chức chặn lại không cho vào, lý do "vì đông người quá, không có lối vào". Phái đoàn phải ra nghỉ đêm ở khách sạn Quất Lâm, cách đó chừng 10 cây số. Mãi 9 giờ tối mới liên lạc được với một LM trong ban tổ chức, và sáng 8-8-2001, một LM đưa xe đón phải đoàn vào tòa GM, nhưng cũng vất vả lắm mới tới nơi hành lễ được. Thực vậy, ngay từ 6 giờ 30 sáng, trong khuôn viên toà giám mục cũng như vùng lân cận cách khoảng 3 cây số, chỗ nào cũng chật cứng xe cộ và đoàn người tiến vào phía lễ đài. Lúc 8g30, đoàn đồng tế được rước từ Nhà Sinh Hoạt ra lễ đài, đi qua lòng nhà thờ Chính Toà. Ði cuối đoàn là Ðức Hồng Y Phaolô Giuse Phạm Ðình Tụng, TGM Hà Nội, Chủ tịch HÐGM Việt Nam, vị chủ phong, và 2 GM phụ phong là Ðức Cha Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Sang, GM Thái Bình, và Ðức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến, GM Phát Diệm. Trước đó là 15 GM khác và 300 LM, trong số này quá một nửa là các LM từ miền nam ra dự lễ. Ðặc biệt trong số các GM, có hai vị ngoại quốc thuộc dòng Don Bosco, đó là Ðức Cha Michael Praphon Chaicharoen, 71 tuổi, GM Surat Thani, Thái Lan, và Ðức Cha Giuse Trần Minh Quân (Zen Ze-Kiun), 69 tuổi, GM Phó Hong Kong. Số giáo dân dự lễ vào khoảng 40 ngàn người, đứng chật khuôn viên tòa GM và trong nhà thờ. Nhiều người leo lên các cây cao và các mái nhà cao tầng xung quanh để xem lễ ! Trước khi bắt đầu thánh lễ, Cha Quản Hạt kiêm Quản Xứ Nhà thờ Chính Toà Bùi Chu đọc Lời Chào mừng Ðức Hồng Y, quý Ðức Cha, quý Cha Giám Quản giáo phận Hưng Hóa và Hải Phòng, quý Cha Bề Trên, các LM, tu sĩ nam nữ, quý khách và toàn thể Cộng đoàn Dân Chúa. Trời quá nóng. Mỗi linh mục đồng tế đều được nhận một chiếc quạt giấy vừa để che nắng vừa để quạt cho đỡ nóng! Theo các vị hữu trách, từ trước đến nay, tại Bùi Chu, chưa bao giờ có một đại lễ đông giáo dân tham dự và đông giám mục, Linh mục đồng tế như thế. Sau bài Tin Mừng, Ðức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt, GM Lạng Sơn, đã chia sẻ về sứ mệnh của Giám Mục theo chủ đề của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới kỳ 10 sắp tới tại Roma (30.9 - 27.10.2001): Giám Mục là người loan báo Tin Mừng, loan báo Ðức Giêsu Kitô, Ðức Giêsu Kitô hôm qua, hôm nay và mãi mãi, nhưng con người thì thay đổi theo mỗi thời đại - Muốn loan báo Tin Mừng cho có kết quả, cần lắng nghe những khát vọng của con người để giúp con người biết sống hy vọng. Trước khi kết thúc Thánh lễ, Ðức tân Giám Mục ngỏ đôi lời với Dân Chúa, Ngài giải thích vắn tắt về Châm ngôn mục vụ của Ngài: "Người bảo sao cứ làm như vậy" (Ga 2,5). Sau cùng, là lời cảm tạ của cha Giám Quản giáo phận Bùi Chu. Thánh lễ tấn phong GM kết thúc lúc 11 giờ.

TẤN PHONG ÐỨC CHA NGUYỄN THANH HOAN

TIỂU SỬ Ðức tân GM Phó với quyền kế vị của Giáo Phận Phan Thiết, Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, năm nay 62 tuổi, sinh ngày 11-11 năm 1939 tại xứ Phi Lộc, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Ngài là con thứ tám trong gia đình gồm chín anh em trai của hai cố Phaolô Nguyễn Bá Linh và Maria Vũ Thị Ða, cả hai đều đã qua đời. Ngày 13 tháng 8 năm 1944 vào trường Tập Xuân Phong, là vườn ươm ơn gọi linh mục của Giáo phận. Tháng 08 năm 1948 vào Tiểu chủng viện Xã Ðoài. Năm 1957 - 1959 dạy ở Tiểu chủng viện Thánh Phêrô Nguyễn Khắc Tự, Thủ Ðức (Chủng viện Vinh di cư). Tháng 08 năm 1959 vào Ðại chủng viện Xuân Bích Thị Nghè (Sàigòn), Huế, Vĩnh Long. Thụ phong linh mục ngày 29.04.1965 tại Vương Cung Thánh Ðường Saigon. Cùng năm đó được sai đi làm phó xứ Ðông Hà, Quảng Trị, gần vĩ tuyến 17. Năm 1967 được phép của Ðức Cha Philipphê Nguyễn Kim Ðiền, chuyên trách về văn hoá xã hội, mở một Cô nhi viện và trường Tư thục cấp III Ðắc Lộ để giúp đỡ các em mồ côi nạn nhân chiến tranh vùng giới tuyến. Năm 1968 hoàn tất chương trình Ðại Học Văn Khoa ở Huế với bằng Cử nhân Giáo khoa Triết Học. Năm 1972, từ vùng giới tuyến di chuyển trường Ðắc lộ và 202 em mồ côi vào Bình Tuy (bây giờ thuộc huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận) lập làng Thiếu Nhi Bồ Câu Trắng. Năm 1978, sau khi Nhà Nước tiếp thu trường học và làng thiếu nhi, cha Hoan phụ trách giáo xứ Bồ Câu Trắng (nay là giáo xứ Thánh Linh), sau đó làm Hạt Trưởng Hạt Hàm Tân. Từ năm 1994, cha lại tiếp tục con đường bác ái xã hội, xoá đói giảm nghèo, mở nhịp cầu đem Tin Mừng tình thương đến cho những người nghèo khó ở nông thôn. Ngày 14.07.2001 ngài được bổ nhiệm làm Giám Mục Phó Giáo Phận Phan Thiết, với quyền kế vị. Khẩu hiệu giám mục của ngài là "Tin Mừng cho người nghèo khó". Với nhiệm vụ mới, Ðức Cha Hoan phụ giúp và sẽ kế vị Ðức Cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi, 74 tuổi, sức khỏe có phần suy yếu. Phan Thiết là giáo phận trẻ nhất trong số 25 giáo phận tại Việt Nam, được thành lập năm 1975. Giáo phận rộng 7854 cây số vuông với dân số là 1.047.040 trong đó số người Công giáo là 134,511 người thuộc 63 giáo xứ và 30 giáo họ. Hiện nay có 71 linh mục và 260 nam nữ tu sĩ trong giáo phận.

TẤN PHONG Khác với lễ phong tại Bùi Chu, thánh lễ tấn phong Ðức Cha Nguyễn Thanh Hoan diễn ra bên trong nhà thờ chánh toà giáo phận Phan Thiết, vì nhà thờ nhỏ, nên ban tổ chức mời rất hạn chế. Mỗi giáo xứ trong giáo phận được 2 người đại diện, mỗi dòng tu cũng chỉ mời 2 người. Thánh lễ bắt đầu lúc 9 giờ sáng ngày thứ bẩy 11-8-2001. Sau một hồi chuông, đoàn đồng tế tiến vào cung thánh trong khi đó ca đoàn hát bài nhập lễ "Từ ngàn xưa" của LM nhạc sĩ Kim Long. Ðức Cha Huỳnh Văn Nghi, GM Phan Thiết là vị chủ phong, và 2 GM phụ phong là Ðức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, GM Ðà Lạt, và Ðức cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, GM Phụ tá Xuân Lộc. Trong số 10 GM đồng tế, có Ðức Tổng GM G.B Phạm Minh Mẫn, Ðức Cha Phêrô Trần Ðình Tứ, giáo phận Phú Cuờng, Ðức Cha Phaolo Maria Nguyễn Minh Nhật, ÐC Phaolô Bùi Văn Ðọc, giáo phận Mỹ Tho, ÐC Emmanuel Nguyễn Phong Thuận, giáo phận Cần Thơ, ÐC Nguyễn Văn Tân, GM Phó Vĩnh Long, ÐC Nguyễn Văn Yến, GM Phát Diệm, ÐC Phêrô Nguyễn Văn Nho, Giáo phận Phó Nha Trang và Ðức Tân GM Nguyễn Thanh Hoan, Phó Phan Thiết. Có một GM nước ngoài là Ðức Cha Luigi Bettazzi, 78 tuổi, nguyên GM giáo phận Ivrea, bắc Italia, từ nhiều năm nay vẫn thường sang thăm Việt Nam. Ngoài ra còn có 2 Ðức Viện Phụ và khoảng 200 linh mục. Trước khi bắt đầu Thánh lễ, Ðức Ông GB Lê Xuân Hoa, Tổng Ðại Diện Gp Phan Thiết, đã chào mừng Quý khách. Sau đó, Cha Hạt trưởng Hàm Tân đọc tiểu sử Ðức Tân Giám Mục. Sau Lời nguyện Hiệp lễ, Ðức Tân Giám Mục đi ban phép lành đầu tiên cho cộng đoàn Dân Chúa. Trước khi kết thúc Thánh lễ, Ðức Ông Tổng Ðại Diện Lê Xuân Hoan đã chúc mừng kỷ niệm 27 năm Tấn Phong Giám Mục Ðức Cha Nicôla Huỳnh Văn Nghi, và chúc mừng Ðức Tân GM. Rồi Ðại Diện giáo dân tặng hoa cho Ðức Cha Chính, tặng quà và hoa cho Ðức Tân Giám Mục. Thánh Lễ kết thúc tốt đẹp lúc 11 giờ và Toà Giám Mục chiêu đãi tiệc mừng tại Nhà Khách Giáo Phận.

TẤN PHONG ÐỨC CHA GIUSE VŨ ÐỨC THỐNG

TIỂU SỬ Ðức Cha Giuse Vũ Duy Thống, GM phụ tá Tổng giáo phận Thành Phố Hồ Chí Minh, năm nay 49 tuổi (1952), gốc giáo phận Thái Bình. Sau khi mãn tiểu chủng viện Long Xuyên, thày Giuse Thống học triết và thần học tại Ðại chủng viện thánh Giuse, Thành Phố Hồ Chí Minh, thụ phong linh mục năm 1985, và nhập tịch tổng giáo phận này. Sau khi chịu chức, Cha Thống làm cha sở giáo xứ Bạch Ðằng trong 7 năm trời, cho đến khi được gửi đi du học tại Học viện Công Giáo Paris, từ năm 1992, và đậu maitrise Thần Học năm 1998. Trở về nước, Cha Thống dạy tại Ðại chủng viện thánh Giuse tại Thành Phố Hồ Chí Minh. Ðức tân giám mục thay thế cố GM phụ tá Ðức cha Aloysius Phạm Văn Nẫm, qua đời hôm 30.6.2001 Tổng giáo phận Saigòn rộng 2.390 cây số vuông với dân số 5.063.871 người, trong đó có 541.302 người Công giáo. Số linh mục tổng cộng là 453 vị và nam nữ tu sĩ là 3.508 vị.

TẤN PHONG Ðức Cha Thống đã thụ phong giám mục trong thánh lễ tại Vương Cung Thánh Ðường Ðức Bà Saigon vào sáng 17.8.2001. Mới 7 giờ sáng, đông đảo giáo dân đại diện mỗi giáo xứ 2 người trong khắp tổng giáo phận Sài gòn và các giáo phận lân cận đổ về nhà thờ Chánh Toà để dự lễ Tấn phong giám mục, các Tu sĩ nam nữ thuộc các Dòng tu, đại diện mỗi Dòng 2 người, thân nhân bạn hữu của Ðức tân GM từ khắp nơi tụ về. 8g30 đoàn đồng tế đi rước từ nhà xứ Chánh Toà sang Nhà thờ trong khi Ca đoàn nhà thờ Chánh Toà và Cộng đoàn hân hoan hát bài "Về nơi đây". Ðức Tổng Giám Mục G.B Phạm Minh Mẫn chủ tế cùng với 17 Giám Mục thuộc các giáo phận Lạng Sơn, Phát Diệm, Qui Nhơn, Nha Trang, Phan Thiết, Xuân Lộc, Dalat, Phú Cường, Mỹ Tho, Long Xuyên, Cần Thơ, Vĩnh Long, Mỹ Tho và khoảng 400 Linh mục. Ðặc biệt có Cha Khoa Trưởng Phân khoa Thần Học Ðại Học Công Giáo Paris, đồng thời là Giáo sư của Ðức tân GM từ Pháp cũng đến Việt Nam trong dịp này. Vị chủ phong là Ðức TGM Gioan Baotixia Phạm Minh Mẫn và hai vị phụ phong: Ðức Cha Phaolô Bùi Văn Ðọc và Ðức Cha Giuse Ngô Quang Kiệt. Ðầu thánh lễ, Ðức Tổng Giám mục chủ tế nhắc nhở: "Chúa phán: "Ðây, chính Ta chăm sóc chiên của Ta". Thiên Chúa hứa chính Người chăm sóc chiên của Người. Lời hứa đó thành hiện thực khi Người gởi Con Một là Ðức Giêsu Kitô đến với loài người. "Ðức Giêsu Kitô khẳng định Người là mục tử nhân lành của đoàn chiên Thiên Chúa. Dấu chứng mục tử là: Mục tử nhân lành không phải là kẻ chăn thuê vì lợi lộc, song chăn dắt đoàn chiên vì yêu thương, không cướp lấy mạng sống của chiên, song hi sinh mạng sống vì chiên, để chiên được sống và sống dồi dào. "Ðức Giêsu kêu gọi các môn đệ cộng tác vào việc chăn dắt đoàn chiên như Phúc Âm kể: "Khi thấy một đám người rất đông, thì Chúa Giêsu chạnh lòng thương, vì họ như bầy chiên không người chăn dắt. Và Người bắt đầu dạy dỗ họ nhiều điều. "Khi các môn đệ nói: Xin Thầy cho dân chúng về, để họ vào thôn xóm và làng mạc chung quanh mà mua gì ăn. Chúa đáp: Chính anh em hãy cho họ ăn đi" Người nêu gương và dạy các mục tử chăm sóc chiên, dẫn dắt chiên với tình yêu mục tử của Người. Một tình yêu hiền lành và khiêm nhường, đồng cảm và khoan dung, quảng đại hi sinh đến cùng. "Trong dòng lịch sử Hội Thánh, Chúa Giêsu không ngừng chọn và đặt những mục tử cho đoàn chiên của Người, để tiếp tục sứ vụ Chúa đã trao cho các Tông đồ. "Trong thánh lễ hôm nay, chúng ta tạ ơn Chúa vì Chúa đã ban cho Giáo phận một vị mục tử là Ðức Cha Giuse Vũ Duy Thống. Ðồng thời chúng ta cầu xin Chúa thương ban tràn đầy Thánh Thần là nguồn tình yêu cho các mục tử trong Giáo Hội, cách riêng cho Ðức Tân Giám Mục, để phục vụ đoàn chiên được sống và sống dồi dào". Nghi thức tấn phong bắt đầu với phần giới thiệu tiến chức: Linh Mục Tổng Ðại Diện Huỳnh Công Minh thỉnh cầu Giám Mục chủ phong phong Linh mục Giuse Vũ Duy Thống lên chức Giám mục, và ngài đọc Tông sắc của ÐTC. Tiếp đến là Lời hứa của tiến chức, Kinh cầu Các Thánh, nghi thức đặt tay và lời nguyện phong chức Giám mục; nghi thức diễn nghĩa: Xức Dầu và trao sách Phúc Âm, trao nhẫn Giám mục, đội mũ GM và trao gậy chủ chăn. Ðức Tân Giám mục đứng đội mũ, cầm gậy mục tử quay về phía cộng đoàn chào chung mọi người. Cộng đoàn vỗ tay chúc mừng. Kế đó, ngài bỏ gậy đến nhận hôn bình an của Giám mục chủ phong và tất cả các Giám mục hiện diện. Sau lời nguyện hiệp lễ, Ðức Tân Giám mục, đội mũ và cầm gậy chủ chăn và được hai Giám mục phụ phong dẫn đi ban phép lành cho mọi người. Ca đoàn hát bài "Tình yêu Ðức Kitô thúc bách con" (2 Cr 5,14), cũng là Khẩu hiệu mục vụ của Ðức Tân Giám mục, do Nhạc sĩ Linh mục Nguyễn Duy sáng tác kính tặng Ðức Tân Giám Mục Giuse Nguyễn Duy Thống.

ÐÁP TỪ CỦA ÐỨC TÂN GIÁM MỤC

Trong số những lời chúc mừng Ðức Tân GM Vũ Duy Thống, đặc biệt có bài của Cha Tổng đại diện Huỳnh Công Minh, của Liên tu sĩ Thành Phố, và giới trẻ và đoàn thiếu nhi. Và Ðức Cha Vũ Duy Thống đã đáp từ: Trọng kính Ðức Tổng Giám mục, Quý Ðức Cha, Quý Viện phụ, Kính thưa Cha Tổng Ðại diện, Quý Cha Ðại diện Giám mục, Thưa Quý Bề trên, Quý Cha, Quý Tu sĩ nam nữ, Quý Thân nhân bạn hữu, Quý Khách và toàn thể cộng đoàn. Trước hết, con xin hết lòng tri ân Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã chấp thuận đề nghị của Ðức Tổng Giám mục Giáo phận Thành phố HCM, gọi con làm Giám mục Phụ tá cho ngài. Con xin chân thành ghi ơn Ðức Tổng đã chăm lo vun trồng, và hôm nay đã cử hành lễ phong chức với tư cách là Giám mục chủ phong. Con cũng xin tri ân hai Ðức Cha phụ phong, cách riêng Ðức Cha Gioan Baotixita Nghĩa Phụ, Quý Ðức Cha, Quý Viện phụ đã hiệp thông trong thánh lễ hôm nay. Sự hiện diện của Quý Ðức Cha và Quý Viện phụ là một khích lệ rất lớn cho con trên đường thi hành chức vụ.

Con cũng xin ghi ơn mối tình hiệp thông ưu ái của Ðức Hồng Y Chủ Tịch Hội Ðồng Công Lý và Hoà Bình; Ðức Hồng Y Chủ Tịch Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, của Quý Ðức Cha và Quý Bề Trên các Giáo phận khác, đã gửi điện tín, thư từ chúc mừng và cầu nguyện cho con, ngay từ khi được tin Toà Thánh bổ nhiệm con làm Giám mục Phụ tá Tổng Giáo phận Thành phố HCM.

Lời cảm tạ tiếp theo của con xin gửi đến Cha Tổng Ðại diện, Quý Cha Ðại diện Gíam mục Giáo phận, Quý Bề trên Chủng Viện và Bề trên các Dòng Tu nam nữ, Quý Cha, là những người gần gũi đã chia sẻ nỗi niềm lo lắng và hy vọng với con trong dịp này, cũng như đã hiệp thông cầu nguyện cho con cách riêng trong Thánh lễ hôm nay.

Ngoài ra, cùng với lời cám ơn, tôi cảm thấy được khích lệ và an ủi rất nhiều, khi nhận ra các Ðại chủng sinh, các Tu sĩ nam nữ, anh chị em giáo dân, bạn bè, thân quyến, đồng hương đã nhiệt tình đến tham dự lễ Phong chức hôm nay, để chung lời cầu nguyện cho tôi cũng như cho Giáo phận thành phố. Trong tương lai, trên bước đường phục vụ, rất mong được tiếp tục đón nhận tấm thịnh tình của mọi người.

Ðặc biệt, tôi cũng tỏ lòng biết ơn Chính Phủ, Ban Tôn Giáo Chính Phủ Nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, Chính Quyền, Ban Tôn Giáo Thành phố Hồ Chí Minh, đã tạo điều kiện thuận lợi để Toà Thánh Vatican tiến hành việc bổ nhiệm tôi vào chức vụ Giám mục Phụ tá Giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh một cách nhẹ nhàng.

Sau hết, tôi xin cám ơn cách riêng Ban tổ chức Thánh lễ hôm nay, Quý Cha Nhà thờ Chánh toà, đặc biệt Cha Giám Ðốc Trung Tâm Công Giáo, Quý Cha, Quý Tu sĩ, các cá nhân và đoàn thể đã nhiệt tình cộng tác để cuộc lễ hôm nay được diễn ra trong trật tự tốt đẹp. Nguyện xin Chúa chúc lành cho mối hiệp thông được thể hiện trong Thánh lễ hôm nay. Một lần nữa, để kết thúc, con xin hết lòng tri ân và cám ơn tất cả mọi người.