Tên Lửa Hành Trình Là Gì? Chúng Hoạt động Như Thế Nào?

Có thể bạn quan tâm

Vietnamdefence.com

Trang chủ
TIN TỨC
PHÂN TÍCH
VŨ KHÍ
TUYỆT MẬT
CYBERZONE
VUI&LẠ
CHIẾN TRANH
QUÂN ĐỘI
QSVN
THƯ VIỆN

Tin thế giới
Tin Việt Nam

Không quân
- Máy bay chiến đấu
- Máy bay không người lái
- Máy bay vận tải/đa nhiệm
- Trực thăng chiến đấu
- Trực thăng vận tải/đa nhiệm
- Vũ khí hàng không
Phòng không
- Vũ khí phòng không
- Vũ khí chống tên lửa
Lục quân
- Tăng - Thiết giáp
  - Xe tăng
  - Xe chiến đấu bộ binh
  - Xe bọc thép chở quân
- Pháo binh
- Vũ khí chống tăng
- Vũ khí bộ binh
Hải quân
- Tàu chiến
- Tàu ngầm
- Tàu sân bay
- Tàu chuyên dụng
- Vũ khí hải quân
Vũ khí chiến lược
- Tên lửa chiến lược
- Tàu ngầm chiến lược
- Máy bay ném bom chiến lược
- Vũ khí hủy diệt lớn
Vũ khí-Công nghệ mới
- Vũ khí laser
- Vũ khí nguyên lý mới
- Vũ khí phi sát thương
- Trang bị thế kỷ XXI
- Phương tiện phòng vệ
- Công nghệ mới
Robot
C4ISR
Tác chiến điện tử
Vũ trụ
Đánh giá vũ khí
Tổng quan-Xu hướng
Lịch sử vũ khí

Hồ sơ
Nhân vật
Bí mật lịch sử
Chiến dịch tình báo
Chiến tranh thông tin
- Chiến tranh thông tin
  - Học thuyết
  - Chiến dịch thông tin
  - Lực lượng
  - Phương tiện
Đặc nhiệm
Vũ khí đặc nhiệm
Các vụ khủng bố

Chiến tranh mạng
- Tác chiến mạng
- Tình báo mạng
- Vũ khí mạng
An ninh mạng
- Chiến lược
- Phân tích
- Cyberpedia
Tội phạm mạng
- Vụ tấn công mạng
- Hacker
- Mã độc

Chính trị
Đẹp
Góc nhìn báo chí
Quân sự
Sự kiện
Đời sống

Chiến tranh - Xung đột
Chiến dịch - Trận đánh
Học thuyết - Binh pháp
Danh nhân QS thế giới
Thuật ngữ quân sự

Trung Quốc
Mỹ
Nga
ASEAN
- Thái Lan
- Malaysia
NATO
- Pháp
- Anh
Đông Bắc Á
- Nhật Bản
- CHDCND Triều Tiên
- Hàn Quốc

Quân đội Việt Nam
Khởi nghĩa - Chiến tranh
Chiến dịch - Trận đánh
Học thuyết - Binh pháp
Danh nhân QS Việt Nam
Văn thơ - Danh ngôn
Lịch sử VN

Sách
Media
Video

TRANG CHỦ

VŨ KHÍ

Lịch sử vũ khí Tags: tên lửa hành trình , Tomahawk , chiến tranh , Mỹ , Syria

Tên lửa hành trình là gì? Chúng hoạt động như thế nào?

10:57 PM, 01/09/2013, Views: 44227 | By Long Xuyên

VietnamDefence - Tìm hiểu về loại vũ khí của những năm 1990 mà chính quyền Obama có thể sử dụng chống lại Syria.

Tên lửa hành trình Tomahawk của Hải quân Mỹ

Chính quyền Obama đang xem xét các phương án hành động quân sự có thể cần thực hiện chống lại chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad vốn bị buộc tội sử dụng vũ khí hóa học chống lại người dân của mình. Lựa chọn nhiều khả năng nhất là một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình chống lại các vị trí quân sự và chính phủ như dinh tổng thống và các cơ sở chứa đạn hóa học. Tên lửa hành trình là gì?Tên lửa hành trình là những trái bom có điều khiển, bay nhanh ở quỹ đạo rất thấp song song với mặt đất. Chúng rất khác với các tên lửa bình thường (không phải hành trình) chủ yếu là vì chúng bay rất xa. Chúng cũng khác với máy bay không người lái (UAV) bởi vì chúng không có các phi công điều khiển trên mặt đất - thay vào đó, chúng bay theo một đường bay định trước - và bạn chỉ có thể sử dụng chúng một lần. Nước Đức phát xít đã sử dụng các tên lửa hành trình đầu tiên trong Thế chiến II. Với tên gọi là V-1 (đặt theo từ tiếng Đức “Vergeltung”, nghĩa là “trả thù”), chúng được bắn đi từ các trận địa ở miền Bắc nước Pháp và nhằm vào London. Ý tưởng đằng sau V-1 cũng chính là ý tưởng cốt lõi đằng sau tất cả các tên lửa hành trình là để tấn công từ xa mà không cần phi công điều khiển nó.

Tên lửa V-1: Một tên lửa hành trình V-1 tại Bảo tàng Chiến tranh Hoàng gia London. Đây là những tên lửa hành trình đầu tiên được chế tạo (Florestan / Wikimedia Commons)

Tên lửa hành trình hoạt động như thế nào?Tất cả các tên lửa hành trình đều có một hệ dẫn quán tính ở bên trong, mặc dù chủng loại thì khác nhau. Tên lửa hành trình Tomahawk mà Hải quân Mỹ triển khai sử dụng từ năm 1984 sử dụng hệ thống gọi là “bám địa hình” với một thiết bị đo cao và một detector quán tính so sánh đường bay với một bản đồ bề mặt địa hình cài sẵn trong tên lửa. Các biến thể Tomahawk mới hơn còn sử dụng hệ dẫn GPS, ngoài ra còn có các hệ dẫn khác được sử dụng ở một số loại tên lửa hành trình.Các tên lửa hành trình đều có các bộ phận cơ bản giống nhau: một động cơ, thường là một động cơ phản lực với cửa lấy khí dùng để đẩy tên lửa bay trong không khí. Có một khoang chứa nhiên liệu, và một khoang chứa phần chiến đấu hoặc thuốc nổ bên trong. Cả hai loại tên lửa hành trình trên ảnh dưới đây đều được thiết kế để mang đầu đạn hạt nhân, nhưng hầu hết các tên lửa hành trình, và tất cả những tên lửa đã được sử dụng thực sự trong chiến tranh đều mang thuốc nổ thông thường, không phải hạt nhân. Phần đầu tên lửa hành trình thường lắp một hệ dẫn. Các tên lửa hành trình, với đôi cánh và động cơ, thường giống các máy bay không có phi công điều khiển.Tên lửa hành trình có thể được phóng từ máy bay, tàu ngầm, tàu nổi, hoặc từ xe bệ phóng mặt đất. Ngoài Mỹ, còn có hơn 70 quốc gia khác cũng sở hữu tên lửa hành trình.

Tên lửa Snark: Một loại tên lửa hành trình thời thời chiến tranh lạnh (Không quân Mỹ)

Trước kia Mỹ đã từng sử dụng tên lửa hành trình?Đúng vậy. Nếu UAV là vũ khí nổi bật của những năm 2000 và 2010, tên lửa hành trình là vũ khí hàng đầu trong những năm 1990. Uy lực mạnh mẽ, phóng từ xa và không có một phi công trên khoang, chúng tiêu diệt hiệu quả đối phương mà không khiến lính Mỹ phải mạo hiểm tính mạng. Dưới đây là ba cuộc tiến công của tên lửa hành trình Mỹ từ những năm 1990.Năm 1993, chính quyền Kuwait đã phá tan âm mưu ám sát cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush của các cơ quan tình báo Iraq. Để trả đũa, Tổng thống Bill Clinton đã ra lệnh bắn 23 tên lửa hành trình vào trụ sở tình báo Iraq. Năm 1998, Tổng thống Bill Clinton đã ra lệnh thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình vào nhà máy của hãng dược phẩm El Shifa Pharmaceutical Industries ở Sudan vì cho rằng, đây là một nhà máy sản xuất vũ khí hóa học. Cũng trong năm 1998, Clinton đã ra lệnh cho quân đội Mỹ bắn tên lửa hành trình tỉnh Khost, Afghanistan nhằm tiêu diệt Osama bin Laden. Cả cuộc tiến công bằng tên lửa hành trình trong năm 1998 là nhằm trả đũa cho vụ đánh bom các đại sứ quán Mỹ ở Đông Phi.Hậu quả là gì?Sau cuộc tiến công năm 1993, Iraq và Mỹ duy trì tình trạng thù địch sôi sục trong thập kỷ sau đó. Mỹ (cùng với Anh và đôi khi là với Pháp) đã áp đặt một “vùng cấm bay” đối với Iraq để ngăn chặn chính phủ Iraq tấn công người Kurd ở phía bắc và người Shiite ở phía nam. Việc duy trì vùng cấm bay rất khó khăn: Iraq thỉnh thoảng lại bắn tên lửa phòng không vào máy bay Mỹ, còn người Mỹ thì ném bom đáp trả vào các trận địa tên lửa phòng không Iraq. Tình trạng này chỉ kết thúc bằng việc lật đổ Saddam Hussein sau cuộc chiến tranh xâm lược Iraq năm 2003. Căng thẳng và bạo lực tại Iraq vẫn tồn tại cho đến ngày nay.El Shifa Pharmaceutical Industries mà Mỹ phá hủy năm 1998 thực tế đúng là một nhà máy dược phẩm. Các chứng tích vẫn được giữ nguyên và được dùng như bằng chứng cho sự bất lực của Mỹ.Cuộc tiến công bằng tên lửa hành trình vào Khost đã không giết được Osama bin Laden, một sứ mệnh sẽ kéo dài hơn 13 năm, một chiến dịch mặt đất ở Afghanistan, một cuộc săn lùng người kéo dài một thập kỷ, và một đội ám sát đặc biệt của biệt đội SEALS của Hải quân Mỹ để hoàn thành. Tại Cơ quan Lưu trữ An ninh Quốc gia, có bằng chứng cho thấy, “các cuộc tiến công đã không chỉ thất bại trong việc sát hại Osama bin Laden mà cuối cùng có thể đã đưa al-Qaeda và Taliban xích lại gần nhau về chính trị và tư tưởng”.

Tên lửa hành trình tiên tiến ACM: Tên lửa hành trình tàng hình, mang một đầu đạn hạt nhân đã bị loại khỏi trang bị (Không quân Mỹ)

Những hạn chế của tên lửa hành trình là gì?Một báo cáo năm 2000 của Không quân Mỹ về tên lửa hành trình Tomahawk có nêu ra một số hạn chế:Mặc dù mọi người đều nhất trí thừa nhận Tomahawk là một vũ khí rất thành công, nhưng loại tên lửa này cũng có một số hạn chế. Một là, đường bay của chúng tương đối dễ dự đoán, vì thực tế ở một số địa hình, đặc biệt là sa mạc, có tương đối ít những đặc điểm khác biệt để tên lửa bay bám địa hình. Hai là, việc lập kế hoạch nhiệm vụ cho các hệ dẫn bay bám địa hình tốn rất nhiều thời gian và phức tạp về yêu cầu thông tin tình báo. Ví dụ, để sử dụng Tomahawk, một đơn vị sẽ phải yêu cầu một loạt thông tin chỉ thị mục tiêu từ các cơ quan như Cục Bản đồ, Bộ Quốc phòng Mỹ để thu thập các dữ liệu cần thiết cho nhiệm vụ. Hạn chế thứ ba là không thể dùng Tomahawk chống lại các mục tiêu kiên cố vì phần chiến đấu nặng 1.000 bảng, độ chính xác và động năng giai đoạn cuối của nó khi chạm mục tiêu không tạo ra xác suất sát thương cao. Hạn chế cuối cùng là tên lửa hành trình Tomahawk không thể tấn công các mục tiêu động bởi vì chúng được dẫn đến một vị trí, chứ không phải là một mục tiêu cụ thể. Tương tự như vậy, một quả Tomahawk không thể tấn công các mục tiêu có thể di chuyển, tức là cơ động bởi vì chúng có thể di chuyển trong khi kế hoạch bay đang được lập hoặc trong khi tên lửa hành trình đang bay. Vì thế, các hệ dẫn của tên lửa hành trình đã được cải tiến, nhưng những hạn chế chung của loại vũ khí vẫn tồn tại. Tên lửa hành tình đòi hỏi phải có tin tình báo tốt và những bản đồ tốt để đánh trúng mục tiêu. Nó cũng cần đối phương phải ở nơi tương đối dễ bị tổn thương.Mỹ sẽ sử dụng tên lửa hành trình ở Syria?Điều đó chưa hoàn toàn rõ ràng. Chắc chắn hơn là khả năng UAV sẽ không được sử dụng. UAV là phương tiện rất hiệu quả để bám theo những cá nhân đơn lẻ trong một không phận an toàn. Nhưng chính phủ Syria lại có những vũ khí phòng không có thể dễ dàng bắn hạ UAV. Còn tên lửa hành trình thì bay nhanh hơn, uy lực sát thương mạnh hơn và thay vì săn lùng những cá nhân, nó nhằm vào các mục tiêu cố định lớn như căn cứ quân sự hoặc dinh thự. Ngoài ra, Mỹ đang có rất nhiều tên lửa hành trình ở gần Syria, trong khi lại có rất ít UAV.Một số ấn phẩm, trong đó có các tờ báo New York Times, Los Angeles Times và Wall Street Journal, dự đoán Mỹ sẽ sử dụng tên lửa hành trình nếu chính quyền Obama hạ lệnh tiến công Syria. Các quan chức cấp cao Mỹ giấu tên nói với NBC rằng, Mỹ có thể tiến hành một cuộc oanh kích ồ ạt bằng tên lửa hành trình trong 3 ngày chống chế độ Assad. Tất nhiên, không có gì đảm bảo là các cuộc tiến công nói chung sẽ xảy ra. Hôm qua, Tổng thống Obama cho biết, ông đã không chưa có quyết định về việc có nên can thiệp vào Syria hay không.Phóng đi những quả tên lửa hành trình dường như là một hành động quân sự mạnh mẽ mà một tổng thống phải thực hiện, nhưng nó rất khó trở thành một hành động có ý nghĩa quyết định.

Nguồn: FYI: What Are Cruise Missiles, And How Do They Work? / Kelsey D. Atherton // Popsci, 29.8.2013.

Các tin khác

Sự tiến hóa của “Cánh bay”: Từ Thế chiến II đến B-2
10 tên lửa đường đạn xuyên lục địa khủng khiếp nhất thế giới
10 loại tên lửa khét tiếng nhất lịch sử
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (6): Thi Lang nằm ở đâu trong thế kỷ 21?
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (5): Tàu sân bay của thế kỷ 21
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (4): Tàu sân bay, ghét bỏ và thèm khát
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (3): Nhật - Mỹ tử chiến
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (2): Truyền thống hải quân Nhật
Trăm năm tàu sân bay trên Thái Bình Dương (1): Kinh nghiệm Ấn-Nhật
Lịch sử xe Jeep Willys