THành Ngữ - Tài Liệu Text - 123doc

Có thể bạn quan tâm

Tải bản đầy đủ (.ppt) (30 trang)

Trang chủ

Giáo án - Bài giảng

Ngữ văn

THành ngữ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.16 MB, 30 trang )

Kiểm tra bài cũ:1. Thế nào là từ đồng âm?2. Hãy đặt một câu với cặp từ đồng âm sau đây: đậu (động từ) - đậu (danh từ). Tiếng Việt:Tiết 50: : I. Thế nào là thành ngữ?1. Bài tập: SGK/ 143.Nước non lận đận một mìnhThân cò bấy naylên thác xuống ghềnh Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nayLên thác xuống ghềnhLên núi xuống ghềnh.Lên núi xuống rừng.Leo thác lội ghềnh.Lên trên thác xuống dưới ghềnh.Lên thác cao xuống ghềnh sâu.Lên ghềnh xuống thác.Lên xuống ghềnh thác.Không thể thay thế bằng từ khác.Không thể thêm bớt từ ngữ.Không thể hoán đổi vị trí các từ.Thay thế một vài từ trong cụm từ bằng từ khác.Thêm một vài từ ngữ khác vào cụm từ.Thay đổi vị trí các từ trong cụm từ.THÀNH NGỮCụm từ cố định Nêu ý nghĩa của cụm từ lên thác xuống ghềnh Chỉ sự gian nan, vất vả, khó khăn, nguy hiểm.Ý nghĩa hoàn chỉnh “lên thác xuống ghềnh” Cụm từ cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.Thành ngữ là gì?* Thành ngữ là cụm từ có cấu tạo cố định và biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Đứng núi này trông núi nọTìm những biến thể của các thành ngữ sau : Đứng núi này trông núi khácThành ngữ có cấu tạo cố định nhưng vẫn có thể có những biến đổi nhất định. Lưu ý: Đứng núi này trông núi kiaNước đổ lá khoai Nước đổ lá môn Nước đổ đầu vịtLòng lang dạ thú  Lòng lang dạ sói Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.Lên thác xuống ghềnh Chỉ sự gian nan, vất vả, khó khăn.nghĩa chuyển (nghĩa bóng) ẩn dụThành ngữ lên thác xuống ghềnh đựơc hiểu theo nghĩa nào? Nhanh như chớp Rất nhanh , chỉ trong khoảnh khắc. ( Như ánh chớp loé lên rồi tắt ngay) Nghĩa của thành ngữ Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa( So sánh)Tại sao lại nói nhanh như chớp?Nghĩa của thành ngữ trên là gì?So sánh Nghĩa của thành ngữ Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó Mưa to gió lớn Trời mưa rất to kèm theo gió lớn và sấm chớp. Nghĩa của thành ngữ Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa (Ẩn dụ, so sánh) Được hiểu thông qua phép chuyển nghĩa (Ẩn dụ, so sánh) Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó Bắt nguồn từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh … 1.Tham sống sợ chết 2.Ếch ngồi đáy giếng 3.Lòng lang dạ thú 6. Mẹ goá, con côi 4.Lên thác xuống ghềnh 5.Mưa to, gió lớn Hiểu theo nghĩa đen Hiểu theo nghĩa chuyển I. Thế nào là thành ngữ? -Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa trọn vẹn. - Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh… II. Sử dụng thành ngữ:1. Bài tập b.“Tôn sư trọng đạo” là câu thành ngữ nói lên lòng kính trọng và sự tôn vinh nghề giáo.Xác định vai trò ngữ pháp của các thành ngữ:Vi ngữChủ ngữPhụ ngữThành ngữ có thể làm chủ ngữ , vị ngữ trong câu hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ… a.Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non.(Hồ Xuân Hương)c. Anh đã nghĩ… phòng khi tắt lửa, tối đèn thì em chạy sang…(Tô Hoài) So sánh hai cách nói sau:Câu có sử dụng thành ngữ Câu không sử dụng thành ngữ Thân em vừa trắng lại vừa tròn với nước non. Bảy nổi ba chìm Thân em vừa trắng lại vừa trònLênh đênh, trôi nổi với nước non.Nước non lận đận một mìnhThân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.Nước non lận đận một mìnhThân cò gian nan, vất vả, gặp nhiều nguy hiểm bấy nay.Câu hỏi thảo luậnPhân tích cái hay của việc dùng các thành ngữ trong hai câu trên?=>Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. II. Sử dụng hành ngữ:- Thành ngữ có thể làm chủ ngữ, vị ngữ trong câu hay làm phụ ngữ trong cụm danh từ,cụm động từ…- Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. THÀNH NGỮI/ Thế nào là thành ngữ?II/ Sử dụng thành ngữ:III. Luyện tập: Bài tập 1 Những món ăn ngon, quý hiếm được lấy trên rừng, dưới biển. Những món ăn ngon, quý được trình bày đẹp. ( Những món ăn của vua chuá ngày xưa )a. Sơn hào hải vị: Nem công chả phượng:b. Khoẻ như voi:Tứ cố vô thân: Rất khoẻ. Mồ côi, không anh em họ hàng, nghèo khổ.c. Da mồi tóc sương:  Chỉ người già, tóc đã bảc, da đã nổi đồi mồi. - Lời tiếng nói- Một nắng hai- Ngày lành tháng- No cơm ấm…- Bách … bách thắng- Sinh lập nghiệp. . . . . . . . . ănsươngtốtáochiếncơĐiền thêm yếu tố để thành ngữ được trọn vẹn- Chân cứng đá …-Máu chảy … mềmmềmruộtBài tập 3 Kể vắn tắt các truyền thuyết và ngụ ngôn tương ứng để thấy rõ lai lịch của các thành ngữ: Con Rồng cháu Tiên, Ếch ngồi đấy giếng, Thầy bói xem voi.Bài tập 2 Tóm tắt truyệnẾch ngồi đáy giếng Nước mắt cá sấu Sự gian xảo, giả tạo, giả vờ tốt bụng, nhân từ của những kẻ xấu. Rừng vàng biển bạc Rừng và biển đem lại nguồn tái nguyên thiên nhiên vô vùng quý báu.SJC9999 ….....................Chuột sa chĩnh gạo GạoRất may mắn, gặp được nơi sung sướng, đầy đủ, nhàn hạ Ăn cháo đá bát. Sự bội bạc, phản bội, vong ơn.