Thiết Kế Cải Tiến Hệ Thống Lái Xe UAZ 469 - Tài Liệu Text - 123doc

Có thể bạn quan tâm

Tải bản đầy đủ (.doc) (94 trang)

Trang chủ

Kỹ Thuật - Công Nghệ

Cơ khí - Chế tạo máy

Thiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.79 MB, 94 trang )

Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469mục lụcNhiêm vụ thiết kế tốt nghiệp........................................................................Mục lục .........................................................................................................1Lời nói đầu.....................................................................................................3Chơng I: Giới thiệu tổng quan về hệ thống lái1.1. Công dụng, phân loại, yêu cầu................................................................51.1.1. Công dụng ...............................................................................51.1.2. Phân loại...................................................................................51.1.3. Yêu cầu.....................................................................................61.2. Cấu tạo chung hệ thống lái......................................................................71.3. Các loại hệ thống lái................................................................................81.3.1. Hệ thống lái với cầu dẫn hớng loại liền và hệ thống láivới cầu dẫn hớng loai rời ...................................................................81.3.2.Hệ thống lái có cờng hóa..........................................................91.4. Câú tạo của các bộ phân trong hệ thống lái............................................91.4.1. Trục lái......................................................................................91.4.2. Cơ cấu lái................................................................................101.4.3. Dẫn động lái............................................................................171.5. Các góc đặt bánh xe dẫn hớng.................................................................20Chơng II: Tính toán hệ thống lái xe UAZ 4692.1. Các thông số cơ bản của xe UAZ 469 ...................................................212.2. Kết cấu hệ thống lái xe thiết kế .............................................................212.2.1Sơ đồ hệ thống lái xe UAZ 469.................................................22Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh21Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4692.2.2. Đặc điểm...................................................................................222.2.3. Ưu điểm....................................................................................232.2.4.Nhợcđiểm.242.3.Tínhtoánhệthốnglái242.3.1. Xác định kích thớc hình học hình thang lái va quan hệđộnghọccủabánhxedẫnhớng242.3.2. Xác định chế đọ tải trọng tính toán trong hệ thống lái...........262.3.3. Xác định góc quay vành lái và bán kính quay vòng của ôtô. .282.3.4. Tính toán cơ cấu lái trục vít globoit-con lăn...........................292.3.5.Tínhtoánkiểmnghiệmbềnchohệthốnglái34Chơng III: Thiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4693.1.Những yêu cầu khi thiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469423.2.Phântíchlựachọnphongáncảitiến423.3.Nguyênlýlàmviêccủahệthốngtrợlựclái483.3.1.Khixeđithẳng483.3.2.Khixequayvòng483.3.3. Trờng hợp lực cản hai bánh xe khác nhau...............................50Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh22Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4693.3.4. Trờng hợp bơm thủy lực bị hỏng............................................513.4. Xác định hệ số cờng hóa và xây dựng đờng dặc tính cờng hóa.............513.4.1. Phân chia lực trong hệ thống lái..............................................513.4.2. Xây dựng đạc tính cờng hóa lái................................................533.5. Tính bộ cờng hóa láI................................................................................553.5.1. Xác định kích thớc xi lanh lực.................................................563.5.2. Xác định hành trình của pitton................................................573.5.3. Kiểm bền cần pitton của xi lanhlực.........................................583.5.4. Kiểm bền xi lanh lực................................................................603.5.5. Tính toán chọn bơm.................................................................633.5.6. Tính toán cac chi tiết cua van phânphối..................................66Chơng IV: Quy trình công nghệ gia công chi tiết con trợt van phân phối4.1. Phân tích chi tiết gia công.......................................................................784.1.1. Kết cấu con trợt........................................................................784.1.2. Điều kiện làm việc của con trợt...............................................784.1.3. Phân tích kết cấu công nghệ trong kết cấu con trợt................794.1.4. Chọn phôi và xác định bề mặt gia công..................................794.2. Lập sơ đồ các nguyên công.....................................................................804.2.1. Nguyên công 1.........................................................................804.2.2. Nguyên công 2.........................................................................824.2.3.Nguyêncông3844.2.4. Nguyên công 4.........................................................................854.2.5. Nguyên công 5.........................................................................864.2.6. Nguyên công 6 ........................................................................86Chơng V: Lắp ráp và bảo dỡng sửa chữa hệ thống lái xe UAZ 469Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh23Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4695.1. Lắp ráp các chi tiết..................................................................................885.1.1. Lắp van phân phối....................................................................885.1.2. Lắp ráp các bộ phận của xy lanh.............................................885.1.3. Lắp ráp tổng thành...................................................................895.2. Một số h hỏng và sửa chữa......................................................................89Kết luận..........................................................................................................91Tài liệu tham khảo........................................................................................92LờI nói đầuÔ tô là một trong những phơng tiện giao thông hữu ích phục vụ con ngời, rút ngắn khoảng cách giao lu kinh tế - văn hoá giữa các vùng trong một nớc nói riêng và giữa các quốc gia nói chung. Là phơng tiện quan trọng gópphần thành công vào công cuộc xây dựng phát triển kinh tế ở nứoc ta.Ngày nay, nền công nghiệp Ô tô, đã có những tiến bộ vợt bậc cả về số lợng cũng nh chất lợng. Tính trung bình hàng năm, lợng ô tô trên thế giới tăngSinh viên: Đỗ Cờng Thanh24Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469gần 6 triệu chiếc, trong đó ô tô con chiếm 75%, còn lại 25% là xe tải và xekhách.Việt Nam là một nớc có nền công nghiệp đang trong giai đoạn pháttriển, trong đó nền công nghiệp ô tô cũng đang trong thời kỳ phát triển sơ khai.Hiện nay, nớc ta có hàng loạt các công ty liên doanh ô tô, chủ yếu lắp ráp vàchuyển giao công nghệ từng phần, việc tiến tới sản xuất ô tô có qui mô mangthơng hiệu Việt Nam là một trong những mục tiêu đã và đang trong giai đoạnthực hiện của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.Là một sinh viên chuyên nghành ô tô, việc đi đến thiết kế ô tô là cả mộtquá trình học hỏi và tích luỹ. Đứng trớc thực tại phát triển với nhiều lựa chọnthì việc cải tiến và áp dụng một thành quả tiên tiến của khoa học kỹ thuật vàocải tiến xe hiện có để phù hợp với tính năng sử dụng là một trong những đòihỏi cần có của một kỹ s. Từ những yêu cầu thực tế, em đợc giao đề tài: Thiếtkế cải tiến hệ thống lái cho xe UAZ- 469 nhằm mục đích giảm cờng độ chongời lái, làm tăng thêm tính cơ động và độ an toàn chuyển động của xe.Em vô cùng cảm ơn thầy giáo: Phạm Huy Hừờng , cùng các thầy côtrong bộ môn đã nhiệt tình hớng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành đề tài này.Tuy nhiên, do lần đầu làm công tác thiết kế, thời gian lại có hạn nên khôngtránh khỏi những thiếu sót. Kính mong sự góp ý, chỉ bảo của các thầy cô vàcác bạn để em hiểu rõ hơn.Hà Nội, ngày tháng năm 2008Sinh viênSinh viên: Đỗ Cờng Thanh25Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Đỗ Cờng ThanhChơng iTổng quan về hệ thống lái trên ô tô1.1. công dụng, phân loại, yêu cầu1.1.1.Công dụngHệ thống lái của ô tô dùng để thay đổi hớng chuyển động hoặc giữ choô tô chuyển động theo một quỹ đạo xác định nào đó.1.1.2. Phân loạiTuỳ thuộc vào yếu tố căn cứ để phân loại, hệ thống lái đợc chia thànhcác loại sau: Theo cách bố trí vành láiSinh viên: Đỗ Cờng Thanh26Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469- Hệ thống lái với vành lái bố trí bên trái (theo chiều chuyển động của ôtô) đợc dùng trên ô tô của các nớc có luật đi đờng bên phải nh ở Việt Nam vàmột số nớc khác.- Hệ thống lái với vành lái bố trí bên phải (theo chiều chuyển động của ôtô) đợc dùng trên ô tô của các nớc có luật đi đờng bên trái nh ở Anh, Nhật,Thuỵ Điển, Theo số lợng cầu dẫn hớng- Hệ thống lái với các bánh dẫn hớng ở cầu trớc.- Hệ thống lái với các bánh dẫn hớng ở cầu sau.- Hệ thống lái với các bánh dẫn hớng ở tất cả các cầu. Theo kết cấu của cơ cấu lái- Cơ cấu lái loại trục vít bánh vít.- Cơ cấu lái loại trục vít cung răng.- Cơ cấu lái loại trục vít con lăn.- Cơ cấu lái loại trục vít chốt quay.- Cơ cấu lái loại liên hợp (gồm trục vít, êcu, cung răng).- Cơ cấu lái loại bánh răng trụ thanh răng. Theo kết cấu và nguyên lý làm việc của bộ cờng hoá- Hệ thống lái có cờng hoá thuỷ lực.- Hệ thống lái có cờng hoá khí nén.- Hệ thống lái có cờng hoá liên hợp.Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh27Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4691.1.3. Yêu cầuDựa vào yêu cầu tối thiểu về sự an toàn của xe và hàng thì hệ thống láiphải có các yêu cầu sau:- Đảm bảo tính năng vận hành cao của ôtô, có nghĩa là khả năng quayvòng nhanh và ngặt trong một thời gian rất ngắn trên một diện tích rất bé.- Lực tác động lên vành lái nhẹ, vành lái nằm ở vị trí tiện lợi đối với ngời lái.- Đảm bảo đợc động học quay vòng đúng để các bánh xe không bị trợtlết khi quay vòng.- Hệ thống trợ lực phải chính xác, tính chất tuỳ động đảm bảo phối hợpchặt chẽ giữa sự tác động của hệ thống lái và sự quay vòng của bánh xe .- Đảm bảo quan hệ tuyến tính giữa góc quay vành lái và góc quay bánhxe dẫn hớng.- Cơ cấu lái phải đợc đặt ở phần đợc treo để kết cấu hệ thống treo trớckhông ảnh hởng đến động học cơ cấu lái.- Hệ thống lái phải bố trí sao cho thụân tiện trong việc bảo dỡng và sửachữa.1. 2.cấu tạo chung hệ thống láiSơ đồ cấu tạo của hệ thống lái đợc thể hiển trên hình 1.1, bao gồm cácbộ phận chính nh sau:- Vành lái: Vành lái cùng với trục lái có nhiệm vụ truyền lực quay vòngcủa ngời lái từ trục vít của cơ cấu lái.Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh28Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4691- Vành lái2- Trụ lái3- Trục vít4- Cung răng5- Đòn quay đứng6- Đòn kéo dọc7 - Cam quay8, 9, 1 0- Hìnhthang lái11- Trục bánh xe12- Dầm cầu dẫn hớngHình 1.1 Hệ thống lái với cầu dẫn hớng loại liền- Cơ cấu lái: Cơ cấu lái ở sơ đồ hình 1.1 gồm có trục vít 3 và cung răng4. Nó có nhiệm vụ biến chuyển động quay của trục lái thành chuyểnđộng góc của đòn quay đứng và khuyếch đại lực điều khiển trên vànhlái.-Dẫn động lái: Dẫn động lái bao gồm đòn quay đứng 5, thanh kéo 6,cam quay 7. Nó có nhiệm vụ biến chuyển động góc của đòn quay đứng 5thành chuyển động góc của trục bánh xe dẫn hớng.- Hình thang lái: Hình thang lái bao gồm các đòn 8, 9 và 10. Ba khâunày hợp với dầm cầu dẫn hớng tạo thành bốn khâu dạng hình thang nên gọi làhình thang lái. Hình thang lái có nhiệm vụ tạo chuyển động góc của hai bánhSinh viên: Đỗ Cờng Thanh29Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469xe dẫn hớng theo một quan hệ xác định bảo đảm các bánh xe không bị trợt khiquay vòng.1.3. các loại hệ thống lái1.3.1. Hệ thống lái với cầu dẫn hớng loại liền (hình 1.1) và hệ thống lái vớicầu dẫn hớng loại rời (hình 1.2)Hình 1.2 Hệ thống lái với bánh dẫn hớng trong hệ thống treo độc lậpở hệ thống lái cầu liền (hệ thống treo phụ thuộc) khi ô tô hoặc cầu daođộng thì toàn bộ các chi tiết của hình thang lái dao động cùng một khối vớicầu dẫn hớng. Nhng ở hệ thống lái với hệ thống treo độc lập (hình 1.2), cácbánh xe dẫn hớng bên trái hoặc bên phải có thể dao động độc lập với nhau nêncấu tạo của dẫn động lái và hình thang lái có khác so với loại cầu liền. Đó làthanh ngang của hình thang lái không thể làm liền mà phải cắt rời thành nhiềuđoạn và liên kết với nhau bằng các khớp cầu.Còn các bộ phận khác nh vành lái, trục lái, cơ cấu lái đều có cấu tạo vànguyên lý làm việc nh đã nói trong mục 2.1.3.2. Hệ thống lái có cờng hoáSinh viên: Đỗ Cờng Thanh30Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Bố trí chung của hệ thống lái loại này đợc thể hiện trên hình 1.3.Hình 1.3 Hệ thống lái có cờng hoáSo với hệ thống lái không có cờng hoá đã trình bày ở trên, cấu tạo chung củahệ thống lái có cờng hoá gồm hai phần chính: phần lái cơ khí và phần cờnghoá.Phần lái cơ khí có cấu tạo và nguyên lý giống nh các trờng hợp đã trìnhbày ở trên.Phần cờng hoá với các bộ phận chính sau:- Nguồn năng lợng của bộ cơng hoá, trong sơ đồ hình 1.3 là bơm thuỷlực.- Van phân phối (van điều khiển).- Cơ cấu chấp hành (xi lanh lực).1.4. CấU TạO CủA CáC Bộ PHậN TRONG Hệ THốNG LáI1.4.1. Trục láiSinh viên: Đỗ Cờng Thanh31Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Trục lái có hai loại: loại cố định không thay đổi đợc góc nghiêng (hình1.4.a) và loại thay đổi đợc góc nghiêng (hình 1.4.b).Hình 1.4 Cấu tạo trục láia) Trục lái cố định không thay đổi đợc góc nghiêng.b) Trục lái thay đổi đợc góc nghiêng.Đối với loại không thay đổi đợc góc nghiêng thì trục lái gồm một thanhthép hình trụ rỗng. Đầu trên của trục lái đợc lắp bằng then hoa với moayơ củavành lái (vô lăng), còn đầu dới cũng đợc lắp bằng then hoa với khớp các đăng.Trục chính đợc đỡ trong ống trục lái bằng các ổ bi. ống trục lái đợc cố địnhtrên vỏ cabin bằng các giá đỡ. Vành lái có dạng một thanh thép hình tròn vớimột số nan hoa (hai hoặc ba) nối vành thép với moayơ vành lái cũng bằng kimloại. Moayơ có làm lỗ với các then hoa để ăn khớp then với đầu trên của trụclái.Đối với loại không thay đổi đợc góc nghiêng thì ngoài những chi tiết kểtrên, trục chính không phải là một thanh liên tục mà đợc chia thành hai phầncó thể chuyển động tơng đối với nhau trong một góc độ nhất định nhờ kết cấuSinh viên: Đỗ Cờng Thanh32Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469đặc biệt của khớp nối (hình 1.4.b). Tuỳ thuộc vào t thế và khuôn khổ của ngờilái mà vành lái có thể đợc điều chỉnh với góc nghiêng phù hợp.1.4.2. Cơ cấu láiCơ cấu lái là hộp giảm tốc đảm bảo tăng mômen quay của ngời lái từvành lái tới các bánh xe dẫn hớng.Cơ cấu lái có các thông số đặc trng cho tính năng kỹ thuật sau:- Tỷ số truyền ic:ic =d =d Trong đó:d , d - là các góc quay nguyên tố tơng ứng của vành lái và trụcđòn quay đứng; , - là góc quay tơng ứng của vành lái và trục đòn quayđứng.Tỷ số truyền của cơ cấu lái có thể thay đổi hoặc không thay đổi. Tỷ sốtruyền cơ cấu lái có phạm vi thay đổi rộng, cao ở vùng vị trí trung gian và thấpở các vị trí rìa thờng đợc dùng ở hệ thống lái không có cờng hoá.- Hiệu suất thuận:Hiệu suất thuận là hiệu suất tính theo lực truyền từ trên trục lái xuống.Hiệu suất thuận càng cao thì lái càng nhẹ. Vì vậy, nói chung khi thiết kế cơcấu lái yêu cầu phải có hiệu suất thuận cao.- Hiệu suất nghịch:Hiệu suất nghịch là hiệu suất tính theo lực truyền từ dới đòn quay đứnglên trục lái. Thông thờng yêu cầu phải có hiệu suất nghịch phải có trị số bé hơnhiệu suất thuận. Nếu hiệu suất nghịch rất bé thì các lực va đập tác dụng lên hệSinh viên: Đỗ Cờng Thanh33Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469thống chuyển động của ô tô sẽ không truyền đến vành lái đợc vì chúng bị triệttiêu bởi ma sát trong cơ cấu lái. Đây là một tính chất rất quý của cơ cấu lái.Tuy nhiên, không thể đa hiệu suất nghịch xuống quá thấp, vì lúc đó bánh xedẫn hớng sẽ không tự trả lại đợc về vị trí ban đầu dới tác dụng của các mômenổn định. Vì vậy, để đảm bảo khả năng tự trả bánh xe dẫn hớng từ vị trí đã quayvề vị trí ban đầu và để hạn chế các va đập từ đờng lên vành lái trong một phạmvi nào đấy thì cơ cấu lái đợc thiết kế với một hiệu suất nghịch nhất định. Cơ cấu lái loại trục vít cung răng (hình 1.5)Cơ cấu lái loại trục vít cung răng có u điểm là giảm đợc trọng lợng vàkích thớc so với loại trục vít bánh răng. Cung răng có thể là cung răng thờng(hình 1.5.a) hoặc cung răng bên (hình 1.5.b). Cung răng bên có u điểm là tiếpxúc theo toàn bộ chiều dài răng, do đó giảm đợc ứng suất tiếp xúc và răng íthao mòn, cho nên thờng dùng cho ô tô tải cỡ lớn.Tỷ số truyền của cơ cấu lái trục vít cung răng đợc xác định nh sau:ic =2r otTrong đó:ro - bán kính vòng tròn cơ sở của cung răng;t - bớc trục vít.Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh34Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Hình 1.5 Cơ cấu lái loại trục vít cung rănga) Cung răng thờngb) Cung răng bênTỷ số truyền của cơ cấu lái loại này có giá trị không đổi. Hiệu suấtthuận khoảng 0,5 còn hiệu suất nghịch khoảng 0,4. Cơ cấu lái loại trục vít con lăn (hình 1.6)Hình 1.6 Cơ cấu lái loại trục vít con lănCơ cấu lái loại trục vít con lăn có những u điểm sau:Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh35Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469- Nhờ trục vít có dạng glôbôit cho nên mặc dù chiều dài trục vít khônglớn nhng sự tiếp xúc của các răng ăn khớp đợc lâu hơn và trên diện rộng hơn,có nghĩa là giảm đợc kích thớc chung và giảm ứng suất tiếp xúc của các răng.- Tải trọng tác dụng lên chi tiết tiếp xúc với nhau đợc phân tán, tuỳ theoloại ô tô mà có thể làm con lăn có từ hai đến bốn vòng ren.- Tổn thất do ma sát ít hơn nhờ thay ma sát trợt bằng ma sát lăn.- Có khả năng điều chỉnh khe hở ăn khớp của các bánh răng.Đờng trục của con lăn nằm lệch với đờng trục của trục vít một khoảng e= 5 - 7 mm. Điều này cho phép điều chỉnh lại khe hở ăn khớp sau một thờigian làm việc các chi tiết bị hao mòn.Tỷ số truyền của cơ cấu lái trục vít con lăn tại vị trí trung gian xác địnhtheo công thức:ic =2 r2tz1Trong đó:r2 - bán kính vòng tròn ban đầu của hình glôbôit của trục vít;t - bớc của trục vít;z1 - số mối ren của trục vít.Tỷ số truyền của cơ cấu lái loại này sẽ tăng lên từ vị trí giữa đến vị trí rìakhoảng từ 5 - 7%, nhng sự tăng này không đáng kể nên có thể bỏ qua và coinh tỉ số truyền không đổi.Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh36Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Hiệu suất thuận vào khoảng 0,65 và hiệu suất nghịch vào khoảng 0,5.Cơ cấu lái loại này đợc sử dụng rộng rãi trong các loại ô tô khác nhau. Cơ cấu lái loại trục vít chốt quay (hình 1.7)Cơ cấu lái loại này có u điểm cơ bản là có thể thiết kế tỷ số truyền thayđổi theo các quy luật khác nhau tuỳ thuộc vào yêu cầu sử dụng.Hình 1.7 Cơ cấu lái loại trục vít chốt quayNếu bớc của trục vít t không đổi thì tỷ số truyền đợc xác định theo côngthức:ic =2 r2 cos tTrong đó: - góc quay của đòn quay đứng;r2 - bán kính từ chốt quay đến trục đòn quay đứng.Hiệu suất thuận và hiệu suất nghịch của cơ cấu lái loại này đều vàokhoảng 0,7. Cơ cấu lái loại này thờng đợc sử dụng ở hệ thống lái không có cờng hoá trên ô tô tải và ô tô khách.Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh37Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469 Cơ cấu lái loại trục vít êcu bi cung răng (hình 1.8)Hai đầu trục vít đợc đỡ bằng ổ bi đỡ chặn, một đai ốc bi chạy trên trụcvít nhờ rất nhiều các viên bi ở trong các rãnh xoắn trên trục vít và bên trong đaiốc. Các viên bi lăn trong các rãnh này, các rãnh đợc thiết kế để cho phép cácviên bi tuần hoàn một cách liên tục.Hình 1.8 Cơ cấu lái loại trục vít êcu bi cung răngMột trục với bánh răng rẻ quạt đợc lắp trong hộp cơ cấu lái bằng các ổbi kim. Phần răng rẻ quạt ăn khớp với răng của đai ốc bi. Khi trục vít quay dẫnđến trục đòn quay đứng quay.Ưu điểm của cơ cấu lái loại trục vít êcu bi cung răng là: tổn thất ma sátgiữa trục vít và trục rẻ quạt rất nhỏ nhờ biến ma sát trợt thành ma sát lăn. Cơ cấu lái loại bánh răng trụ thanh răng (hình 1.9)Bánh răng trụ đợc chế tạo liền với trục lái nên còn gọi là trục răng. Khiquay vành lái trục răng quay làm thanh răng dịch chuyển sang phải hoặc sangSinh viên: Đỗ Cờng Thanh38Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469trái. Sự dịch chuyển của thanh răng đợc truyền tới cam quay qua các đầu thanhrăng và khớp cầu.312456789101211Hình 1.9- Cơ cấu lái kiểu bánh răng thanh răng.1.Trục lái.7.Đai ốc .2.Chụp nhựa.8.Đai ốc điều chỉnh .3.Đai ốc điều chỉnh.9.Lò xo.4. ổ bi trên.10.Thanh răng.5.Vỏ cơ cấu lái.11.trục răng.6. Dẫn hớng thanh răng .12. ổ bi dới.Cơ cấu lái loại trục răng thanh răng có các u điểm sau:- Cấu trúc đơn giản, gọn nhẹ do cơ cấu lái nhỏ và bản thân thanh răng cótác dụng nh thanh dẫn động lái nên không cần các thanh ngang nh ở cơ cấu láikhác.- Ăn khớp răng trực tiếp nên độ nhạy cao.- Ma sát trợt và lăn nhỏ kết hợp với sự truyền mômen tốt nên lực điềuSinh viên: Đỗ Cờng Thanh39Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469khiển trên vành lái nhẹ.- Cơ cấu lái đợc bao kín hoàn toàn nên ít phải chăm sóc bảo dỡng1.4.3. Dẫn động lái Đòn quay (hình 1.10)Đòn quay có nhiệm vụ truyền mômen từ trục đòn quay của cơ cấu lái tớicác đòn kéo dọc hoặc kéo ngang đợc nối với cam quay của bánh xe dẫn hớng.Cấu tạo của đòn quay có dạng thanh gồm thân đòn quay, đầu to và đầunhỏ. Đầu to là lỗ hinh trụ hoặc côn có then hoa bên trong để ăn khớp then hoavới đầu trục đòn quay. Đầu nhỏ đòn quay cũng có lỗ trơn hình côn để bắt vớirôtuyn. Thân đòn quay có tiết diện nhỏ dần từ đầu to đến đầu nhỏ và hình dạngtiết diện phù hợp với phơng chịu lực. Tuỳ theo loại cơ cấu lái và dẫn động láimà đòn quay có thể quay trong mặt phẳng ngang (hình 1.10.a) hoặc mặt phẳngđứng (1.10.b).Hình 1.10 Đòn quay Đòn kéo (hình 1.11)Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh40Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Hình 1.11 Đòn kéoĐòn kéo đợc dùng để truyền lực từ đòn quay của cơ cấu lái đến camquay bánh xe dẫn hớng. Tuỳ theo phơng đòn đặt kéo mà ngời ta có thể gọiđòn kéo dọc hoặc đòn kéo ngang. Đòn kéo cũng đợc sử dụng nối và truyềnlực giữa hai cam quay của hai banh xe dẫn h ớng. Nó là khâu thứ ba (trừdầm cầu dẫn hớng) trong hình thang lái nên còn đợc gọi là thanh bangang.Cấu tạo chung của đòn kéo gồm một thanh thép hình trụ rỗng hai đầu cóbố trí các rôtuyn với liên kết cầu. Vì trong quá trình làm việc vị trí của các đònkéo có thể thay đổi trong không gian nên các điểm nối giữa các đòn kéo phảilà liên kết cầu để tránh cỡng bức.Liên kết cầu bao gồm một rôtuyn với một đầu có dạng cầu và các bátrôtuyn có bề mặt lắp ghép là một phần chỏm cầu lõm đợc lắp ráp với mặt cầucủa rôtuyn. Một yêu cầu đối với dẫn động lái là phải chính xác, không có độdơ, đồng thời để dập tắt các lực va đập truyền qua dẫn động lái nên hầu hết cácSinh viên: Đỗ Cờng Thanh41Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469khớp rôtuyn đều dùng lò xo để ép bát rôtuyn với mặt cầu của rôtuyn. Lực épcủa các lò xo này lên rôtuyn đợc điều chỉnh bằng các nút tỳ có ren. Để bôi trơncác bề mặt làm việc của rôtuyn và bát rôtuyn thì ngời ta thờng bố trí một vúmỡ và các đờng dẫn mỡ từ vú mỡ tới các rôtuyn. Trên một đòn kéo có hairôtuyn thì việc bố trí lò xo ở các đầu rôtuyn này phải bảo đảm sao cho khi lựctruyền từ chốt rôtuyn này đến chốt kia chỉ có một trong hai lò xo làm việc. Hình thang láiHình thang lái thực chất là một tứ giác gồm bốn khâu (hình 1.12): dầmcầu, thanh lái ngang và hai thanh bên (cánh bản lề). ở vị trí trung gian, tứ giácnày có dạng hình thang nên đợc gọi là hình thang lái. Trừ giầm cầu ra cáckhâu còn lại của hình thang lái có cấu tạo nh các đòn kéo. Vì vậy, ở đây chúngta không xét thêm về mặt cấu tạo mà chủ yếu đa ra hình dạng và kích thớc củahình thang lái. Để đảm bảo quan hệ giữa góc quay của bánh xe bên trong vàbánh xe bên ngoài để các bánh xe cùng quay trên một tâm quay tức thời thìkích thớc của các thanh lái ngang, cánh bản lề và góc phải có những giá trịxác định.Hình 1.12 Hình thang láiSinh viên: Đỗ Cờng Thanh42Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469ở một số ô tô do kết cấu của hệ thống treo và hệ thống lái khác nhaunên hình thang lái cũng đợc suy biến theo. Giảm chấn của hệ thống lái :Để nâng cao chất lợng của xe, trên một số loại xe có dùng giảm chấntrong hệ thống lái. Trong hệ thống lái có cờng hoá thì cờng hoá đóng vaitrò nh một giảm chấn.Tác dụng của giảm chấn là dập tắt các dao động từ mặt đờng lên vànhtay lái, ổn định vành lái khi đi trên đờng xấu.1.5. góc đặt bánh xeCác góc đặt bánh xe và trụ quay đứng nhằm các mục đích sau:- Giảm lực cản quay vòng ở các bánh xe dẫn hớng.- Tạo độ ổn định của bánh xe dẫn hớng, có nghĩa là khi bánh xe dẫn hớng lệch khỏi vị trí trung gian thì nó có khả năng tự động quay trở lại.Các góc này bao gồm góc nghiêng ngang của bánh xe (camber), gócnghiêng dọc của trụ quay đứng (caster), góc nghiêng ngang của trụ quay đứng(kingpin) và độ chụm của bánh xe.Chơng 2tính toán hệ thống lái xe uaz 4692.1. Các thông số cơ bản của xe UAZ 469Loại xe UAZ 469 đợc Liên Xô sản suất năm 1972 có các thông số cơ bản sau:Số thứ tự1234Thông sốTrọng lợng đặt lên cầu trớcTrọng lợng đặt lên cầu sauTrọng lợng toàn bộChiều dài cơ sởSinh viên: Đỗ Cờng ThanhGiá trị8907601650238043Đơn vịkGkGkGmmLớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệp56789101112Thiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 469Bề rộng cơ sởChiều dài toàn bộKhoảng sáng gầm xeVận tốc cực đạiCông suất cực đạiMô men xoắn cực đạiLoại lốpĐờng kính vô lăng lái1280402520010075178,4-15400mmmmmmkm/hKWkGminchesmmCác thông số tính toán cần thiết khác:+ Hệ số ma sát f = 0,02+ Hệ số bám ngang+ Hệ số bám dọc y = 0,85= 0,62.2. Kết cấu hệ thống lái xe thiết kế2.2.1..Sơ đồ hệ thống lái xe UAZ469Hình 2.1 Sơ đồ hệ thống lái xe UAZ 4691. Vô lăngSinh viên: Đỗ Cờng Thanh44Lớp:Ô tô-K48Đồ án tốt nghiệpThiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ 4692. trục lái3. Cơ cấu lái4. Đòn quay đứng5. Thanh kéo dọc6. Đòn trên hình thang lái7. Thanh kéo ngang8. Bánh xe dẫn hớg2.2.2. Đặc điểmHệ thống lái lắp trên xe UAZ 469 có các đặc điểm sau:Sinh viên: Đỗ Cờng Thanh45Lớp:Ô tô-K48

Tài liệu liên quan

Thiết kế cải tiến hệ thống lái xe UAZ có cường hoá điện
- 72
- 1
- 0
Thiết kế cải tiến hệ thống đóng bao xi măng
- 13
- 641
- 1
đồ án thiết kế cải tiến hệ thống điều kiện khởi động trạm bơm sử dụng công nghệ plc
- 132
- 757
- 1
Thiết kế cải tiến hê thống tự động điều khiển động cơ quay ăngten rađa
- 98
- 410
- 0
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "THIẾT KẾ CẢI TIẾN HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN SÀN NÂNG TÀU TẠI NHÀ MÁY X50" pps
- 6
- 715
- 4
Thiết kế cải tiến hệ thống treo trên ôtô UAZ-469B doc
- 7
- 921
- 8
thiết kế cải tiến hệ thống phanh cho ô tô du lịch đời cũ
- 68
- 476
- 2
thiết kế cải tiến hệ thống phanh cho xe việt dã 2 cầu trên cơ sở xe uaz-469
- 65
- 530
- 0
thiết kế cải tiến hệ thống phanh trên xe zil 130
- 80
- 1
- 0
thiết kế cải tiến hệ thống phanh xe zin-130
- 70
- 685
- 0