Thồm Lồm Cây Thuốc điều Trị Viêm Da Cơ địa, Viêm Họng, Viêm Tai

Cây thồm lồm hay cây đuôi tôm, cây mía bẻm, xích địa lợi… là loại cây thân thảo mọc hoang, rất thường thấy ở các vùng thôn quê Việt Nam. Tôi còn nhớ khi còn nhỏ rất thường hay cùng các bạn trong làng đi hái quả thồm lồm ăn, loại quả nhỏ màu đen trong, có vị chưa dôn dốt – cái vị mà lũ trẻ chúng tôi rất ưu thích.

Tên khoa học

Polygonum sinense L, thuộc họ rau răm (1)

Mô tả cây thồm lồm

• Thân: Là dạng cây thân thảo, dạng dây, sống lâu năm, dây thồm lồm có thể mọc rất dài tựa vào các cây bụi nhỏ khác. Thân dây màu tía nhạt
• Lá: Nhẵn, gân lá thường có màu tía, nhất là cuống lá.
• Hoa: Nhỏ màu trắng, hoa mọc sát nhau
• Quả: Quả nhỏ, thịt quả màu trắng trong, hạt màu đen nhánh. Quả ăn có vị chua và có nhiều nước

Tính vị

Thân lá thồm lồm vị hơi ngọt, quả vị chua, tính bình.

Công dụng của cây thồm lồm

Theo kinh nghiệm dân gian, thồm lồm được coi như một vị thuốc điều trị các bệnh ngoài da. Cây ít dùng làm thuốc uống, dưới đây là một số công dụng chính của cây thồm lồm (1, 2):

• Điều trị viêm tai
• Chốc đầu
• Chốc mép
• Viêm da cơ địa
• Kiết lỵ
• Viêm họng

Cách dùng thồm lồm làm thuốc

Điều trị các bệnh ngoài da như Chốc đầu, viêm da cơ địa: Có hai cách dùng đó là dùng cây tươi và dùng chiết xuất cao thồm lồm (1).

1. Dùng cây tươi: Vệ sinh da bằng các dung dịch sát khuẩn như nước muỗi pha loãng hoặc oxi già, sau đó dùng cây tươi giã nát, ép lấy nước bôi vào các vùng da bị mẩn ngứa, viêm nhiễm.
2. Dùng cao: Cao thồm lồm được điều chế như các loại cao dược liệu thông thường, nên cô cao dưới dạng cao lỏng, sau đó lấy cao này bôi vào các vùng da bị viêm ngứa (Lưu ý trước khi bôi cần sát khuẩn da bằng các dung dịch sát khuẩn).

Điều trị viêm tai: Dùng cao lỏng, lấy bông tai chấm cao bôi và vệ sinh bên trong tai, hoặc dùng nước ép cây tươi chấm bông gòng để bôi. Mỗi ngày nên bôi 1 đến 2 lần.

Điều trị kiết lỵ, viêm họng: Lấy toàn cây gồm thân lá thồm lồm phơi khô, sao vàng hạ thổ sắc uống. Liều dùng khoảng 15g cây khô, sắc với khoảng 400ml nước, đun cạn lấy 200ml nước, chia 2 lần uống trong ngày.

Tham khảo: Cây ngải dại và hiệu quả điều trị viêm da cơ địa

Những nghiên cứu về cây thồm lồm

• Thảo dược thồm lồm Polygonum sinense L có hoạt động kháng khuẩn và chống oxi hóa cao: Nghiên cứu được thực hiện bởi các tác giả Nguyễn Văn Đậu, Nguyễn Ngọc Thanh, bằng cách sử dụng phương pháp phổ IR, MS và NMR nhóm nghiên cứu đã phân lập được 3 hợp chất quercetin, quercitrin và acid galic, với hoạt động kháng khuẩn và chống oxi hóa cao (3).
• Nghiên cứu về hoạt động kháng virus HSV của thảo dược thồm lồm: Có những bước tiến quan trọng trong điều trị chứng nhiễm virus HSV (Một dạng virus gây dộp bộ phận sinh dục nam giới và nữ giới) (4) (5).

Lưu ý

Các tài liệu còn ghi nhận một loại có tên gọi thồm lồm gai với công dụng khác đôi chút với thồm lồm hay còn gọi là cây nghể xuyên đá với tên khoa học là Polygonum perfoliatum L., vì vậy các bạn lưu ý để tránh nhầm lẫn.

▼ Nguồn tham khảo

1. Thồm lồm, Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y học năm 2004 – Bản in trang 123, 124, ngày tham khảo 21 tháng 12 năm 2019.
2. Thồm lồm, Nhiều tác giả, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 1, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội, 2004, trang 890, 891, ngày tham khảo 21 tháng 12 năm 2019.
3. ĐÓNG GÓP VÀO VIỆC NGHIÊN CỨU HOÁ THỰC VẬT THỒM LỒM (POLYGONUM CHINENSIS L. POLYGONACEAE), http://tailieu.yte.gov.vn/chi-tiet-tai-lieu/dong-gop-vao-viec-nghien-cuu-hoa-thuc-vat-cay-thom-lom-polygonum-chinensis-l-polygonaceae, ngày truy cập 21 tháng 12 năm 2019.
4. Nghiên cứu sản xuất chế phẩm kháng virus Herpes HSV từ thảo dược Thồm lồm Polygonum chinense L., https://hanam.gov.vn/skhcn/Pages/nghien-cuu-san-xuat-che-pham-khang-virus-herpes-hsv-tu-cay-thom-lom-polygonum-chinense-l.aspx, ngày truy cập 22 tháng 12 năm 2019.
5. Virus HSV là gì?, https://chaobacsi.webflow.io/blog/virus-hsv-la-gi-xet-nghiem-hsv-o-dau-tot-ha-noi, ngày truy cập 22 tháng 12 năm 2019.