Thực Hành Tốt ESG - Đỉnh Cao Về Quản Trị Và Tạo Lợi Thế Cạnh Tranh

Xuất phát từ thị trường nước ngoài, giờ đây yêu cầu thực hành ESG ở Việt Nam đã dần trở thành khái niệm quen thuộc, đặc biệt với các công ty và Tập đoàn lớn, có nhiều giao dịch quốc tế. Tại PAN, Tập đoàn cũng hướng đến các chuẩn mực quốc tế trong vấn đề môi trường, xã hội, qua đó đóng góp vào những mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc, thể hiện trước tiên với chính những tác động từ quá trình sản xuất kinh doanh.

Đầu tư bền vững đang là xu hướng của thế giới

ESG tập trung vào ba yếu tố chính gồm: Môi trường (E), Xã hội (S), Quản trị công ty (G). Tiêu chí Môi trường xem xét các khía cạnh về năng lượng, chất thải, bảo tồn tài nguyên… Tiêu chí Xã hội xem xét công ty trong các mối quan hệ kinh doanh và nhu cầu, mong đợi của các bên liên quan như: Quan hệ với cộng đồng, quan hệ với đối tác, nhà cung cấp, khách hàng… cùng các khía cạnh về điều kiện làm việc và an toàn sức khỏe nghề nghiệp của nhân viên. Tiêu chí Quản trị đánh giá về phương pháp kế toán, tính minh bạch và quyền lợi của cổ đông trong các vấn đề quan trọng, quản lý xung đột lợi ích… Không chỉ là vấn đề danh tiếng mà ESG thực sự gắn liền với sự tăng trưởng ổn định, doanh thu công ty và lợi nhuận dài hạn của nhà đầu tư.

Đại dịch COVID-19 thậm chí còn đẩy nhanh hơn xu hướng này, khiến chiến lược đầu tư chuyển dịch sang ESG thay vì các chỉ tiêu tài chính truyền thống. Theo Morningstar, năm 2020 các quỹ ESG thu hút dòng tiền kỷ lục, gấp đôi so với một năm trước đó. Tiền ròng từ các nhà đầu tư đổ vào quỹ đầu tư bền vững đạt 51 tỷ USD, tăng lên mức cao kỷ lục năm thứ 5 liên tiếp. Ông Bournet Gregory - Giám đốc bộ phận tài chính doanh nghiệp của PwC Việt Nam và Malaysia cho biết: “Các ngân hàng, định chế tài chính hay quỹ đầu tư tư nhân đang chuyển dịch chiến lược đầu tư trong hiện tại và tương lai thông qua lăng kính ESG”.

Ông cũng nhận định những cam kết nhằm vào các yếu tố ESG đang thay đổi cách thức định giá doanh nghiệp và sự hấp dẫn của họ trong mắt các nhà đầu tư. Đầu tư bền vững đang là xu hướng của thế giới và khả năng gọi vốn của doanh nghiệp sẽ phụ thuộc vào mức độ đáp ứng các tiêu chí ESG. Khi xu hướng đầu tư ESG đang tạo ra các cơ hội để tạo thêm giá trị cho xã hội, ông Gregory cho rằng việc theo đuổi các tiêu chí này với doanh nghiệp “không chỉ là giải pháp để quản lý rủi ro về hình ảnh, mà còn là cơ hội để tối ưu hoá mô hình kinh doanh và phát triển thương hiệu”.

“Việc dòng vốn chảy vào các quỹ đầu tư ESG là một xu thế tất yếu, khi hàng loạt các cường quốc trên thế giới gồm Mỹ, Nhật, Hàn, EU, Úc đều tập trung thúc đẩy tiêu chí ESG nhằm cải thiện chất lượng môi trường, giảm thiểu khí thải và cân bằng xã hội,” ông Vicente Nguyễn - Quản lý Quỹ tại AFC Vietnam Fund – cho biết. Bên cạnh cơ hội nhận vốn đầu tư từ các quỹ đầu tư bền vững, ông Vicente Nguyễn cho rằng một yếu tố mà doanh nghiệp cần tính tới là trong tương lai họ cũng được ưu tiên hơn khi thâm nhập vào các thị trường đòi hỏi cao về ESG. “Hiện tại, các thị trường có thể chưa áp dụng một cách khắt khe các chỉ tiêu này đối với những doanh nghiệp muốn tiếp cận, nhưng trong tương lai, đó sẽ là một trong những điều kiện bắt buộc. Do đó, các doanh nghiệp nên sớm thay đổi để đáp ứng nhu cầu này”, ông nói. Điển hình như các tập đoàn như Apple, Google, Facebook hay cả Samsung tại Việt Nam đang lên kế hoạch chuyển đổi việc sử dụng năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo, nhằm đáp ứng các yêu cầu về phát triển bền vững. Họ cũng rất quan tâm tới điều kiện làm việc công nhân, an toàn lao động và các phạm trù liên quan tới đạo đức DN. Xu hướng này ngày càng trở nên rõ ràng, thiết thực, và chuyển dần từ nhận thức sang những hành động cụ thể.

Tác động từ quá trình sản xuất kinh doanh

Các hoạt động thực hành ESG luôn được Tập đoàn PAN chú trọng trong chiến lược sản xuất kinh doanh.

Với kỳ vọng tạo ra một thước đo mới cho thị trường chứng khoán, chỉ số phát triển bền vững Việt Nam (Sustainability Index – VNSI) được Sở giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) chính thức giới thiệu vào tháng 7/2017 nhằm chọn ra các doanh nghiệp có thực thành ESG tốt nhất. Tập đoàn PAN cũng vinh dự được chọn vào rổ chỉ số VNSI – top 20 công ty có thực hành ESG tốt nhất trong nhiều năm liên tiếp.

Trên thực tế, Tập đoàn đã thể hiện trách nhiệm trước tiên với chính những tác động từ quá trình sản xuất kinh doanh. Đó là việc áp dụng những tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt như ASC, BAP, Global GAP cho các vùng nuôi thủy sản; Ứng dụng các biện pháp canh tác tiên tiến trong trồng trọt như SRI để giảm sử dụng phân bón và thuốc BVTV, tăng năng suất và khai thác hiệu quả và bền vững nguồn tài nguyên đất đai; Cải tiến các công nghệ chế biến, kỹ thuật sản xuất trong thực phẩm để giảm rác thải, phát thải ra môi trường như chuyển đổi sang công nghệ hấp hạt điều không độc hại, hay áp dụng MFCA trong sản xuất bánh kẹo, áp dụng các tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội như BSCI, SEDEX... Người lao động được duy trì việc làm trong tình hình dịch bệnh, đảm bảo thu nhập cho cuộc sống. Đối với xã hội, công ty xây dựng mối liên kết với hàng nghìn hộ dân trong chuỗi cung ứng, cung cấp hỗ trợ về kỹ thuật, vốn, thu mua nông sản giúp tạo sinh kế, và đóng góp vào những chương trình hỗ trợ cộng đồng. Là tập đoàn nông nghiệp – thực phẩm hàng đầu, Tập đoàn PAN thấu hiểu rằng mình không chỉ mang trọng trách đối với các cổ đông, nhà đầu tư mà còn là trách nhiệm đối với cuộc sống của gần 10.000 lao động cùng gia đình họ, và với số lượng không nhỏ người dân địa phương.

Ở một tầm cao hơn, Tập đoàn PAN còn hướng đến các chuẩn mực quốc tế trong vấn đề môi trường, xã hội, qua đó đóng góp vào những mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Nỗ lực nhằm khẳng định vị thế không chỉ của Tập đoàn mà còn là doanh nghiệp Việt Nam nói chung, là một điểm thu hút đầu tư hấp dẫn, sẵn sàng gia nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Để thực hiện được việc này, PAN theo đuổi việc đáp ứng các yêu cầu của các tiêu chuẩn như Bộ nguyên tắc hành động MT-XH của IFC (IFC Performance Standard), chính sách bảo trợ của ADB (Safeguard Policy Statement), và lập ra bộ nguyên tắc hành động MT-XH của Tập đoàn để từng bước áp dụng tại tất cả công ty thành viên. Tập đoàn cũng thiết lập tiểu ban Phát triển bền vững trực thuộc HĐQT, triển khai hướng dẫn, đánh giá thường niên hàng năm tại các cơ sở sản xuất, nhằm giám sát và thúc đẩy sự tuân thủ.

Ảnh: Tháng 1/ 2021, bộ phận PTBV của Tập đoàn PAN đã thực hiện hoạt động đánh giá MT-XH thường niên tại các công ty VFC (lĩnh vực thuốc BVTV và khử trùng), Aquatex Bến Tre (Chế biến thủy sản) và Lafooco (chế biến hạt điều)

Tuy vậy, trong quá trình thực hành tốt các yêu cầu ESG, cũng có những khó khăn không nhỏ, liên quan tới hoạt động sản xuất kinh doanh. Ví dụ các tiêu chí an toàn của sản phẩm, của phương pháp canh tác, sản xuất thân thiện với môi trường, con người đặt ra yêu cầu công ty phải có những thay đổi, lựa chọn mới để hoạt động an toàn hơn, ít tác động tiêu cực hơn.

Trước kia nguồn nguyên liệu hạt điều của công ty Lafooco chưa kiểm soát được việc truy xuất nguồn gốc, nhưng hiện nay công ty đã có thể kiểm soát được gần như 100% nguyên liệu, cử cán bộ kỹ thuật đồng hành cùng nông dân sản xuất, thu hoạch, bảo quản. Nỗ lực này kéo dài nhiều năm, và đang nhận được thành quả là sự phát triển mạnh mẽ của Lafooco trong khoảng 2 năm gần đây. Hay như công ty VFC, nhờ kiểm soát tốt vấn đề an toàn cho môi trường và con người trong lĩnh vực khử trùng, đã trở thành công ty khử trùng đầu tiên của VN vượt qua được các yêu cầu nghiêm ngặt của Cơ quan kiểm dịch Úc (AQIS) từ kiến thức chuyên môn đến các thiết bị chuyên dụng để được cấp chứng chỉ thực hiện khử trùng cho hàng hóa đi Úc – quốc gia có nền nông nghiệp phát triển hàng đầu với các tiêu chuẩn nông sản cực kỳ cao và nghiêm ngặt.

Ảnh: VFC Được chọn làm điều phối viên dự án về các giải pháp thay thế Methyl Bromide trong khử trùng nhằm bảo vệ tầng Ozone của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hiệp quốc (UNIDO)

Với tham vọng vươn tầm khu vực, Tập đoàn PAN sẽ liên tục cải tiến để việc thực hành ESG ngày càng có ý nghĩa, đem lại tác động tích cực cho các bên liên quan và chính DN. Chúng tôi cũng kỳ Hy vọng rằng thông lệ này sẽ được lan tỏa tới cộng đồng DN và nhận thức của từng cá nhân, bổ sung những yếu tố để đưa Việt Nam trở thành một điểm đến hấp dẫn nhà đầu tư hàng đầu thế giới.