Tiêu Chuẩn ISO 14001:2015 - Hệ Thống Quản Lý Môi Trường Và Các ...

Nhằm hạn chế tối đa các tác động của hoạt động sản xuất từ nhà máy đến môi trường xung quanh. Hiện nay mỗi quốc gia đều có những cách làm khác nhau trong đó có việc áp dụng Hệ thống An toàn Môi trường theo ISO 14001. Từ khi ra đời tiêu chuẩn ISO 14001:2015 đã giúp cải thiện đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường từ các doanh nghiệp nhà máy trên toàn cầu. 

Bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 - Hệ thống Quản lý Môi trường và các yêu cầu là một trong những bộ tiêu chuẩn về môi trường hàng đầu hiện nay. Phiên bản mới nhất này có đưa ra những yêu cầu được sử dụng như một khuôn khổ cho một Hệ thống quản lý môi trường tiên tiến nhất.

Trong bài viết này  KNA xin chia sẻ đến quý anh chị thông tin súc tích và dễ hiểu về bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 mới nhất. Tuy chưa thể hiện một cách đầy đủ nhưng với những kiến thức dưới đây phần nào sẽ làm nền tảng cho doanh nghiệp mong muốn xây dựng và đạt được giấy chứng nhận ISO. 

TIÊU CHUẨN ISO 14001 LÀ GÌ ?

ISO 14001 là bộ tiêu chuẩn được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO nhen nhóm từ những năm 1992. Từ khi ra đời cho đến nay ISO 14001 được xem như là một Hệ thống Quản lý Môi trường đầu tiên và chi tiết nhất về việc bảo vệ môi trường do tác động của con người. Tiêu chuẩn ISO 14001 đưa ra các yêu cầu, quy định và hướng dẫn sử dụng Hệ thống quản lý môi trường. Hay nói cách khách, ISO 14001 sẽ là chuẩn mực khi Doanh nghiệp muốn xây dựng hệ thống quản lý môi trường.

Trong bộ tiêu chuẩn ISO 14000, ISO 14001 là tiêu chuẩn thực tế, cốt lõi nhất trong bộ tiêu chuẩn mà các chuyên gia đang áp dụng, triển khai và chứng nhận cho các tổ chức, doanh nghiệp. ISO 14001 đánh giá sự phù hợp của Hệ thống Quản lý Môi trường (EMS) của một tổ chức theo những yêu cầu cụ thể phù hợp cho từng loại hình hoạt động và kinh doanh khác nhau.

15 câu hỏi chính liên quan đến phiên bản mới tiêu chuẩn ISO 9001 và 14001 năm 2015

QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC PHIÊN BẢN ISO 14001 LÀ GÌ ? 

Theo Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) thì Bộ tiêu chuẩn ISO 14001 đã trải qua 3 phiên bản từ trước đến nay. Để được hình thành với phiên bản mới nhất như thế này thì tiêu chuẩn này đã trả qua 6 mốc quan trọng mà chúng tôi muốn bạn nhớ đến. Những quá trình đó được mô tả bên dưới ảnh sau:

Gia đình tiêu chuẩn ISO 14000 bao gồm:

• ISO 14001:1996 – Phiên bản chính thức đầu tiên của ISO 14001 (đã hết hạn)
• ISO 14001:2004 – Phiên bản thứ 2 của bộ tiêu chuẩn ISO 14001 (đã hết hạn)
• ISO 14001:2015 – Phiên bản mới nhất được ban hành ngày 14/09/2015 (còn hiệu lực)

Tính đến năm nay là sau gần 30 năm thì bộ tiêu chuẩn ISO 14001 đã được hơn 165 Quốc gia áp dụng và có đến hàng trăm ngàn chứng chỉ đã được cấp cho các tổ chức, doanh nghiệp trên toàn cầu hiện nay. 

ISO 14001:2015 – HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC YÊU CẦU 

Từ khi ra đời cho đến nay thì trải qua nhiều lần chỉnh sửa và cập nhật. Phiên bản mới nhất ISO 14001:2015 với những cải tiến phù hợp hơn đã giúp cho các doanh nghiệp đảm bảo tốt hiệu suất môi trường thông qua việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như cắt giảm tối đa chất thải ra môi trường bên ngoài. 

Phiên bản mới này có thay đổi bổ sung thêm những yêu cầu và cách tiếp cận mới hơn. Đặc biệt bản ISO 14001: 2015 cũng chú trong hơn tới vai trò của lãnh đạo đối với tổ chức hay doanh nghiệp trong công tác quản lý môi trường. Ngoài ra sẽ có sự thay đổi theo hướng nâng cao hiệu quả môi trường bên cạnh việc cải tiến hệ thống quản lý.

Hiện nay, tại Việt Nam bộ tiêu chuẩn này đã được ban hành và trở thành tiêu chuẩn tcvn iso 14001:2015

ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG BỘ TIÊU CHUẨN ISO 14001:2015

Cũng giống như Hệ thống Quản lý Chất lượng ISO 9001. Bộ tiêu chuẩn ISO 14001 có thể được áp dụng cho bất cứ một doanh nghiệp nào trong quá trình sản xuất thương mại. Những tổ chức đều có ảnh hưởng đến môi trường xung quanh ở một mức độ nào đó. 

Chính vì thế mà bộ Tiêu chuẩn ISO 14001 có thể áp dụng cho mọi loại hình tổ chức thuộc mọi quy mô. Những đơn vị có nhận thức và mong muốn thực hiện hoặc cải tiến hệ thống quản lý môi trường của mình đến môi trường xung quanh.

3 Nhóm Doanh Nghiệp tiêu biểu nên áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001

• Nhóm các Doanh Nghiệp sản xuất trong nước có tác động đến Môi Trường ở mức độ cao như Hóa Chất, Chăn Nuôi, Sơn, May Mặc, Dệt May vv..
• Nhóm các Doanh Nghiệp nước ngoài hoặc Liên Doanh với nước ngoài cần thiết phải Áp dụng ISO 14001:2015 để đồng bộ với Công ty mẹ.
• Các Doanh Nghiệp muốn áp dụng Hệ thống quản lý, giám sát và kiểm soát các vấn đề môi trường của mình một cách toàn diện và bền vững.

ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT CỦA ISO 14001:2015 LÀ GÌ ?

So với bộ tiêu chuẩn ISO 14001 phiên bản cũ thì phiên bản mới ISO 14001:2015 có những thay đổi mới nổi bật hơn. Không chỉ là về: cấu trúc; các điều khoản; các yêu cầu chính; cách triển khai vận hành; cách đáp ứng yêu cầu điều khoản…

Những vấn đề ISO 14001 đề cập đến là gì ?

Hệ thống ISO 14001 có đề cập chủ yếu đến những khía cạnh như sau:

• Hệ thống quản lý môi trường
• Đánh giá môi trường.
• Ngăn ngừa ô nhiễm môi trường
• Nhãn hiệu và Công bố về môi trường.
• Đánh giá tình hình thực hiện các vấn đề liên quan đến môi trường.
• Xác định rõ vai trò quan trọng của môi trường cũng như những rủi ro từ môi trường mang lại

Các yêu cầu – điều khoản của ISO 14001:2015

Với phiên bản mới nhất này cũng được áp dụng theo cấu trúc bậc cao (High-level structure – HLS) như tiêu chuẩn ISO 9001:2015. Toàn bộ cấu trúc của tiêu chuẩn được chia thành 10 yêu cầu tương ứng với 10 điều khoản. Các yêu cầu của bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 được nêu trong 7 Điều khoản, từ Điều khoản 4 đến Điều khoản 10. Chi tiết như sau:

1. Phạm vi áp dụng
2. Tài liệu viện dẫn
3. Thuật ngữ và định nghĩa
4. Bối cảnh của tổ chức
5. Sự lãnh đạo
6. Hoạch định
7. Hỗ trợ
8. Điều hành
9. Đánh giá kết quả hoạt động
10. Cải tiến

Chu trình PDCA trong hệ thống ISO 14001:2015

Hệ thống các Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 có đưa ra các việc tiếp cận khái niệm của chu trình PDCA (Plan-Do-Check-Act). Mô hình PDCA này có đưa ra những cung cấp một quá trình lặp đi lặp lại được tổ chức sử dụng để đạt được cải tiến liên tục. Chu trình PDCA có thể được mô tả ngắn gọn như sau:

• Lập kế hoạch: Thiết lập các mục tiêu môi trường và các quá trình cần thiết để chuyển giao các kết quả phù hợp với chính sách môi trường của tổ chức
• Thực hiện: Thực hiện các quá trình đã hoạch định
• Kiểm tra: Theo dõi và đo lường các quá trình đối chiếu với chính sách môi trường, bao gồm các cam kết, mục tiêu môi trường và chuẩn mực vận hành và báo cáo các kết quả
• Hành động: Thực hiện các hành động để cải tiến liên tục

Mô hình Hệ thống Quản lý Môi trường của ISO 14001:2015 dựa trên Chu trình PDCA

[INFOGRAPHIC] ISO 14001:2015 vs ISO 14001:2004 - Sự khác biệt giữa 2 phiên bản tiêu chuẩn

CÁC THAY ĐỔI CƠ BẢN CỦA ISO 14001:2015

Cấu trúc theo HLS – Cấu trúc mới của các tiêu chuẩn ISO

Như đã đề cập ở bên trên thì giống như ISO 9001:2015. Bộ tiêu chuẩn ISO 14001 có cấu trúc cấp cao HLS. Điều này cũng là định hướng của tổ chức ISO nhằm cố gắng thống nhất tất cả các tiêu chuẩn của hệ thống quản lý và tạo ra các cấu trúc thống nhất. Cấu trúc HLS là cấu trúc điển hình cho tất cả các tiêu chuẩn ISO về hệ thống quản lý. Theo cấu trúc cấp cao này mỗi hệ thống quản lý sẽ bao gồm 10 điều khoản.

Quản lý môi trường chiến lược cho Doanh nghiệp

Hiện nay việc quản lý môi trường và tác động của Doanh Nghiệp đã trở thành vấn đề lớn được mọi quốc gia quan tâm. Doanh nghiệp cần xác định bối cảnh tổ chức, các yêu cầu liên quan tới môi trường. Các rủi ro được tính tới liên quan tới môi trường.

Vai trò của lãnh đạo được đề cao

So với phiên bản 2004 trước đó thì phiên bản ISO 14001:2015 này có đề cao vai trò của lãnh đạo trong việc thực hiện và duy trì hệ thống quản lý môi trường. ISO 14001 yêu cầu Lãnh đạo của Doanh nghiệp phải tham gia nhiều hơn. Sự thành công của hệ thống quản lý môi trường này phần lớn do vai trò Lãnh đạo là điều kiện tiên quyết.

Tăng cường công tác bảo vệ môi trường

Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 không đưa ra định nghĩa khái niệm về “bảo vệ môi trường”. Nhưng đã đưa ra rất nhiều yêu cầu bao gồm:

• Phòng ngừa và ngăn chặn các nguồn ô nhiễm.
• Tái sử dụng và sử dụng tài nguyên bền vững.
• Giảm thiểu các tác nhân và thích ứng biến đổi khí hậu.
• Bảo vệ tài nguyên, đa dạng sinh học và hệ sinh thái, .v.v…

Tư duy về vòng đời sản phẩm

Ngoài việc quan tâm tới môi trường trong quá trình sản xuất và cung cấp sản phẩm. Doanh nghiệp cần kiểm soát và ảnh hưởng của họ với các tác động môi trường liên quan tới việc sử dụng sản phẩm và việc xử lý hay thải bỏ sản phẩm ở cuối vòng đời.

Điều này không chỉ là yêu cầu đánh giá vòng đời sản phẩm. Mà Doanh nghiệp cần phải có biện pháp và hành động để cụ thể hóa nó.

Trao đổi thông tin

Trong ISO 14001 có nhấn mạnh việc trao đổi thông tin. Thông tin bao gồm bên ngoài và nội bộ có bao gồm các trao đổi thông tin, tính chính xác của thông tin. Ngoài ra doanh nghiệp cần phải thiết lập quy chế về việc trao đổi này. Việc trao đổi thông tin của Doanh nghiệp cần rõ ràng và cụ thể đối với từng đối tượng.

Thông tin dạng văn bản

Theo sư phát triển của công nghệ đã làm thay đổi vấn đề này trong ISO 14001:2015. “Tài liệu” và “hồ sơ” đã được thay thế bởi thuật ngữ “thông tin được văn bản hóa”. Lúc này. Doanh nghiệp sẽ sự linh hoạt khi xác định “thủ tục” khi nào là cần thiết. Thủ tục nào cần phải văn bản hóa, thủ tục nào không . Thủ tục nào lưu trữ bản cứng, thủ tục nào sẽ bản mềm.

Xem thêm: 

• So sánh tiêu chuẩn ISO 14001 và ISO 9001
• So sánh tiêu chuẩn ISO 14001 và ISO 50001

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG HỆ THỐNG ISO 14001:2015

Việc tổ chức, doanh nghiệp áp dụng xây dựng Hệ thống Quản lý An toàn Môi trường là một việc quan trọng. Nhất là với những doanh nghiệp mới bắt đầu tiến hành áp dụng và xây dựng. Tuy nhiên với những doanh nghiệp chưa có kinh nghiệm thì quy trình các bước mà KNA Cert chia sẻ cho bạn dưới đây:

Bước 1: Tìm hiểu về tiêu chuẩn ISO 14001

Trong các bước thực hiện ISO 14001, việc tìm hiểu về tiêu chuẩn ISO 14001 được coi là tiền đề để đảm bảo hệ thống quản lý môi trường được vận hành đúng hướng và đáp ứng được đúng những yêu cầu của ISO 14001.

Bước đầu bạn cần tiến hành tìm hiểu bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 để hiểu được những yêu cầu của bộ tiêu chuẩn này. Việc am hiểu và xây dựng triển khai hệ thống Quản lý môi trường sẽ gặp phải khá nhiều khó khăn thậm chí đi lệch khỏi quỹ đạo khiến doanh nghiệp bạn lãng phí thời gian và chi phí.

Bước 2: Thực hiện đánh giá môi trường ban đầu

Việc doanh nghiệp tổ chức của bạn hiểu rõ được bộ tiêu chuẩn ISO 14001 thì doanh nghiệp bạn cần tiến hành phân tích và đánh giá hoạt động quản lý môi tường của mình.

Việc đánh giá này bao gồm việc xác định bối cảnh của doanh nghiệp của doanh nghiệp. Với các quy định và luật định này hiện hahf các quy định cũng như quy trình đang áp dụng hiện tại. Việc làm này sẽ cho phép doanh nghiệp có một cái nhìn cơ bản về hoạt động quản lý môi trường của mình.

Bước 3: Lập kế hoạch ISO 14001

Việc tiếp theo chính là doanh nghiệp tổ chức của bạn cần thiết lập được kế hoạch một cách cụ thể cho việc triển khai hệ thống Quản lý môi trường theo ISO 14001. Kế hoạch được thành lập ra và đạt được hiệu quả đề ra giúp doanh nghiệp áp dụng ISO 14001 có hiệu quả và hiệu lực.

Bước 4: Đào tạo nhận thức cho doanh nghiệp về ISO 14001

Bước tiếp theo bạn cần tiến hành đào tạo nhận thức cho doanh nghiệp của bạn về bộ tiêu chuẩn ISO 14001 và đây chính là một bước khá quan trọng trong các bước thực hiện ISO 14001. Tổ chức, doanh nghiệp của bạn cần phải thông tin cho toàn bộ nhân viên của mình. Việc này nhằm mục đích giúp cho cá nhân hiểu dược rõ bộ tiêu chuẩn này.

Bước 5: Lập hồ sơ hệ thống quản lý môi trường ISO 14001

Doanh nghiệp của bạn cần tiến hành lập hồ sơ hệ thống Quản lý môi trường theo ISO 14001:2015. Bộ tài liệu này giúp hệ thống nhất quán nhất và giúp bạn kiểm soát một cách toàn diện nhất. Là cơ sở để lãnh đạo ra quyết định phù hợp trước các thay đổi liên quan tới khía cạnh môi trường. 

Bước 6: Thực hiện đánh giá nội bộ

Trong quá trình vận hành đó thì tổ chức của bạn cần tiến hành đánh giá nội bộ nhằm nhìn lại mọi quy trình hoạt động một cách tổng quan nhất. Bạn cần tiến hành đánh giá nội bộ và ghi chép lại lưu trữ dưới dạng hồ sơ nhằm phục vụ cho việc đánh giá chứng nhận về sau.

Bước 7: Đánh giá xem xét và chứng nhận hệ thống quản lý môi trường

Doanh nghiệp lựa chọn tổ chức chứng nhận sự phù hợp và đăng ký chứng nhận ISO 14001 với tổ chức đó. Nếu như các bước thực hiện ISO 14001 trên đã hoàn thiện nhưng đến bước này doanh nghiệp không lựa chọn đúng tổ chức chứng nhận có năng lực thì sẽ lãng phí thời gian và công sức xây dựng. 

Bước 8: Duy trì chứng nhận ISO 14001

Sau khi đạt được chứng nhận ISO 14001, doanh nghiệp cần duy trì hiệu lực hệ thống quản lý môi trường thông qua việc thực hiện, đánh giá và cải tiến các quy trình trong hệ thống một cách thường xuyên và phù hợp. 

LỢI ÍCH CỦA ISO CHỨNG NHẬN 14001:2015

Một khi doanh nghiệp/ tổ chức của bạn áp dụng thành công ISO 14001:2015 về hệ thống quản lý môi trường sẽ được nhìn nhận như một doanh nghiệp có hệ thống EMS bài bản. Lợi ích của bộ tiêu chuẩn này còn tác động đến những khía cạnh khác như sau: 

Về mặt quản lý

• Với một hệ thống EMS được áp dụng khá hoàn chỉnh sẽ có thể giúp cho các doanh nghiệp chủ động hơn và có những kế hoạch quản lý các vấn đề về môi trường một cách toàn diện hơn.
• Một hệ thống EMS có thể được phát huy một cách hiệu quả sẽ giúp doanh Nghiệp chủ động kiểm soát để đảm bảo đáp ứng các yêu cầu của pháp luật về môi trường.
• Với việc áp dụng ISO 14001 có thể giúp chủ động phòng ngừa tốt những rủi ro, tổn thất từ các sự cố về môi trường đến cho Doanh Nghiệp của bạn. Về lâu dài sẽ nâng cao hình ảnh của tổ chức, doanh nghiệp đối với người tiêu dùng và cộng đồng.

Tạo dựng thương hiệu

• Doanh nghiệp áp dụng ISO 14001 có thể giúp cho khách hàng và đối tác của bạn sẽ nhìn nhận tổ chức/ doanh nghiệp với một hình ảnh thân thiện và tin tưởng hơn cho doanh nghiệp bạn.
• Doanh nghiệp của bạn sẽ có thể giành được nhiều hợp đồng hơn nhờ có những lợi thế ưu thế trong việc cạnh tranh khi mà ngày càng nhiều các tổ chức, doanh nghiệp có những yêu cầu hoặc ưu tiên lựa chọn các nhà cung cấp áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001

Về mặt tài chính

• Việc chứng minh cho khách hàng và nhà cung cấp Doanh Nghiệp áp dụng hệ thống quản lý môi trường tốt giúp tổ chức giành được ưu thế trong cạnh tranh và mở rộng thị trường mục tiêu.  khi ngày càng có nhiều công ty yêu cầu hoặc ưu tiên lựa chọn các nhà cung cấp áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14000.

Bộ tiêu chuẩn ISO 14001;2015 đã được nhiều tổ chức trên toàn thế giới áp dụng và công nhận. Hàng năm có hàng ngàn giấy chứng nhận ISO 14001:2015 được cấp trên toàn cầu. Bằng chứng là ngày càng nhiều giấy chứng nhận ISO 14001:2015 đã được cấp cho các Doanh Nghiệp Việt Nam và trên toàn thế giới. 

>>>> Các yêu cầu khi Xác định rủi ro và cơ hội trong ISO 14001

 

✅⭐ Dấu IAF Công nhận Quốc tế	🔴 KNA CERT Cung cấp nhiều Dịch vụ trọn gói cho quý khách hàng !
✅⭐ Thủ tục đăng ký nhanh gọn	🔴 Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, KNA Cert cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp nhất cho quý khách hàng
✅⭐ Chính sách hậu mãi sau chứng nhận	🔴 salesmanager@knacert.com
✅⭐ Chi phí tốt	☎️ 093.2211.786

Nếu anh chị đang tìm hiểu về ISO 14001:2015 thì bộ tài liệu sau rất cần thiết cho anh chị tìm hiểu và áp dụng ISO 14001: danh mục tài liệu, quy trình thủ tục, hệ thống biểu mẫu. KNA gửi tặng anh chị: Tại đây.