Tính Chất Của Tia Phóng Xạ - Tài Liệu Text - 123doc

1. Trang chủ >
2. Giáo Dục - Đào Tạo >
3. Cao đẳng - Đại học >

Tính chất của tia phóng xạ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.34 MB, 268 trang )

226Liều hiệu dụngCác mô khác nhau nhận cùng một liều tơng đơng nh nhau lại có tổn thơng sinh học khác nhau. Đó là do độ nhạy cảm phóng xạ của các mô khác nhau,để đặc trng cho tính chât này ngời ta đa ra khái niệm trọng số của mô. Liều hiệu dụng đợc tính:Liều hiệu dụng = Liều tơng đơng . W 17.16Đơn vị của liều hiệu dụng cũng là Sv Dới đây là một vài giá trị W của các mô: Thận: 0,20; phổi: 0,12; gan: 0,05; da:0,01…

17.1.1.2. Tính chất của tia phóng xạ

Tia phóng xạ bao gồm những hạt vi mơ tích điện hạt α, hạt β+, β-và bức xạ điện từ tiaγ được sinh ra do sự biến đổi của hạt nhân nguyên tử. Tính chất hạtα - Chùm hạtα phát ra từ một chất phóng xạ thì có năng lượng như nhau, nên người ta nói chùm hạtα có tính chất đơn năng, hạt α phát ra từ các nguyên tố phóng xạ khác nhau có năng lượng từ 4-9 Mev.- Khả năng đâm xuyên của hạt α không cao. Quãng chạy đoạn đường thựchiện q trình oxy hố trong chất khí khoảng 2,5-9 cm, trong cơ thể khoảng 0,04 mm. Vì vậy chỉ cần một lớp giấy mỏng có thể cản lại tiaα - Hạtα có khả năng ion hố rất lớn, trên qng chạy của nó trong chất khí có thể tạo ra từ 100000 đến 250000 cặp ion, trung bình tạo ra 40000 cặp ion 1 cm,càng về cuối quãng chạy khả năng ion hoá càng tăng lên. - Năng lượng của hạt tới sẽ giảm đi sau mỗi lần ion hoá và cuối cùng nhậnthêm 2 điện tử để biến thành nguyên tử Heli.- Hạt α là hạt mang điện nên quỹ đạocủa nó trong từ trường là một đường cong. Tính chất hạtβ - Hạtβ có vận tốc khoảng 1-3. 108ms, tia có năng lượng lớn nhất đạt tới 90 vận tốc ánh sáng. Hạtβ của các chất phóng xạ có giá trị năng lượng cực đại trong khoảng 1,1-3 Mev.- Do khối lượng của hạt β nhỏ nên khi tương tác với vật chất quỹ đạo của hạtβ là một đường gấp khúc. Vì thế khơng xác định được quãng chạy của tia β mà chỉ xác định được chiều dày của lớp vật chất mà nó đi qua.227- Khả năng đâm xuyên của hạt β tốt hơn hạt α. Trong khơng khí hạt β cóquãng chạy từ 10 cm đến vài mét, trong cơ thể nó đi được khoảng 5 mm. Do chùm β không đơn năng nên khi sử dụng người ta chỉ cần dùng một miếng nhơm có độdày mỏng khác nhau để lọc bớt nhằm thu được mức năng lượng mong muốn. - Khả năng ion hố mơi trường kém hơn so với hạtα, trong khơng khí hạt β tạo ra từ 10000 đến 25000 ion, trung bình nó tạo ra khoảng 75 cặp ion 1 cmquãng chạy. - Năng lượng của hạt tới sẽ giảm đi sau mỗi lần ion hoá và cuối cùng đạt tớimức năng lượng của chuyển động nhiệt thì khơng còn khả năng gây ion hố và kích thích nguyên tử. Hạtβ-sẽ trở thành một điện tử tự do hoặc kết hợp với một ion dương hay một nguyên tử nào đó trong vật chất. Hạtβ+sẽ kết hợp với một điện tử tự do để biến thành 2 lượng tử gamma.- Hạt β bị tác dụng trong từ trường, quỹ đạo của hạt β-là một đường cong ngược chiều với quỹ đạo của hạtβ+và hạtα. 17.1.2.3. Tính chất tiaγ- Tia γ là dòng photon có năng lượng lớn, bước sóng ngắn. Năng lượng cựcđại trong khoảng 1,1-3,5 Mev. - Tiaγ có khả năng đâm xun rất lớn, trong khơng khí có thể đi được từ 10 đến hàng trăm mét, trong chất hữu cơ nó xuyên vào được rất sâu, nó dễ dàng xuyênqua cơ thể con người. Thực tế người ta dùng vật liệu là chì và bêtơng có độ dày lớn để cản lại tiaγ. - Khả năng ion hoá của tiaγ khơng cao, trên qng đường trong khơng khí chỉ tạo ra từ 10 đến 250 cặp ion.- Khi tác động vào mơi trường vật chất thì truyền hết năng lượng qua một lần tương tác, sản phẩm của quá trình tương tác là các hạt vi mơ tích điện có nănglượng lớn lại tiếp tục ion hố vật chất. Vì vậy tia γ có tác dụng ion hố gián tiếpvật chất. - Tiaγ có bản chất là sóng điện từ nên trong từ trường nó khơng bị tác dụng,đường đi của tia là một đường thẳng.22817.2. TÁC DỤNG SINH HỌC CỦA BỨC XẠ ION HOÁ 17.2.1. Cơ chế tác dụng của bức xạ ion hoá lên cơ thể sống

17.2.1.1. Cơ chế trực tiếp

Xem Thêm

Tài liệu liên quan

• Giáo trình vật lý - lý sinh y học
  • 268
  • 26,571
  • 69

Tải bản đầy đủ (.pdf) (268 trang)

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

(3.34 MB) - Giáo trình vật lý - lý sinh y học-268 (trang) Tải bản đầy đủ ngay ×