Tổ Chức, Môi Giới Cho Người Khác Trốn đi Nước Ngoài Hoặc ở Lại ...

Cơ quan An ninh Đối ngoại, Công an tỉnh Nghệ An, vừa có quyết định khởi tố vụ án hình sự để làm rõ hành vi Tổ chức, môi giới người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép.

Trước đó, lực lượng chức năng phát hiện Vũ Thị Lý (trú huyện Yên Thành) được người phụ nữ tên Loan (người địa phương) đưa sang Pháp, để lao động bằng con đường du lịch.

Sau đó, Lý bị phát hiện dùng thị thực giả, nên bị trục xuất về nước. Công an tỉnh Nghệ An cùng Viện kiểm sát cùng cấp đang làm rõ hành vi những người liên quan.

Vụ án được khởi tố trong bối cảnh, ngày 23/10, cảnh sát phát hiện 38 người lớn và 1 người ở tuổi vị thành niên tử vong trong thùng xe container nhập cảnh vào Anh ở hạt Essex, gần thủ đô London khiến dư luận chấn động.

Một số gia đình ở Nghệ An, Hà Tĩnh hiện đã tới trụ sở chính quyền địa phương để trình báo việc người thân có thể là nạn nhân trong vụ việc.

Trao đổi với Nhadautu.vn, luật sư Đặng Văn Cường - Văn phòng luật sư Pháp Chính cho hay, sự việc 39 người thiệt mạng được tìm thấy trong container tại nước Anh là một câu chuyện hết sức đau lòng về tình trạng nhập cư bất hợp pháp và số phận mong manh của những người dân nhập cư. Điều bất ngờ và đau buồn hơn nữa là trong số đó có người Việt Nam, thậm chí có thể sẽ có nhiều người Việt Nam trong số các nạn nhân. Vấn đề này cơ quan chức năng của nước Anh sẽ điều tra làm rõ và có hình thức xử lý theo quy định pháp luật.

Cho dù vấn đề pháp lý được giải quyết như thế nào thì những đau đớn, mất mát đối với gia đình các nạn nhân là những vấn đề đã xảy ra và không gì có thể bù đắp được.

Cơ quan chức năng sẽ làm rõ danh tính của các nạn nhân, nguyên nhân các nạn nhân thiệt mạng. Đồng thời làm rõ hành trình, mục đích ra nước ngoài của những người này và trách nhiệm của những người có liên quan. Trong trường hợp kết quả xác minh cho thấy những nạn nhân trong vụ việc này là những người ra nước ngoài một cách tự nguyện để tìm việc làm hoặc nhập cư vào các quốc gia Châu âu nhưng không tuân thủ và thực hiện các thủ tục theo quy định pháp luật thì đây là hoạt động nhập cư bất hợp pháp, vi phạm pháp luật Việt Nam và nước sở tại.

Theo luật sư Cường, ở nhiều quốc gia trên thế giới quy định hành vi nhập cư bất hợp pháp của cá nhân người nước ngoài là tội phạm, nếu bị phát hiện sẽ bị xử lý hình sự bị phạt tiền hoặc phạt tù.

Còn theo quy định của pháp luật Việt Nam, trước đây theo quy định của Bộ luật hình sự năm 1985 hành vi vượt biên trái phép, ở lại nước ngoài trái phép sẽ bị xử lý hình sự. Tuy nhiên những hành vi này hiện nay đã được phi hình sự hóa, không còn là tội phạm. Bộ luật hình sự năm 2015 còn tội vượt biên trái phép, tội trốn ở lại nước ngoài trái phép. Hành vi xuất cảnh, nhập cảnh, trái phép sẽ bị xử phạt hành chính, nếu đã bị phạt hành chính mà còn vi phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại điều 347 Bộ luật hình sự Với mức xử phạt có thể đến 03 năm tù.

Việc đi nước ngoài, trở về Việt Nam thì phải thực hiện theo thủ tục suất nhập cảnh, có sự quản lý của nhà nước nhằm quản lý dân cư, đảm bảo an ninh quốc gia. Hành vi suất cảnh, nhập cảnh trái phép của công dân, người nước ngoài, người không quốc tịch sẽ bị xử phạt hành chính nếu như vi phạm lần đâu, nếu tiếp tục vi phạm thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Còn đối với những người tổ chức cho người khác đi nước ngoài trái phép thì đây là hành vi nguy hiểm cho xã hội, sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Với hành vi tổ chức cho người khác đi nước ngoài trái phép theo quy định của pháp luật Việt Nam thì đây là hành vi phạm tội, sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại điều 349 bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, tội danh và hình phạt được quy định như sau:

Điều 349. Tội tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép

1. Người nào tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 120 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Phạm tội 2 lần trở lên; Đối với từ 5 người đến 10 người; Có tính chất chuyên nghiệp; Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng; Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm: Đối với 11 người trở lên; Thu lợi bất chính 500.000.000 đồng trở lên; Làm chết người.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Theo luật sư Cường vụ việc này xảy ra ở nước ngoài (Vương quốc Anh) nên sẽ do cơ quan điều tra của nước đó xử lý. Trong trường hợp có hiệp định tương trợ tư pháp giữa Việt Nam và nước Anh thì sẽ thực hiện theo nội dung hiệp định tư pháp đó. Trong trường hợp xác định đối tượng đã thực hiện hành vi tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài trái phép là người Việt Nam thì có thể xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam.

"Việc công dân Việt Nam trốn đi nước ngoài trái phép thông thường sẽ có sự tiếp tay, môi giới của các đối tượng là người Việt Nam. Bởi vậy gia đình các nạn nhân cũng cần trình báo sự việc cho cơ quan công an để xác minh làm rõ nhóm đối tượng nào đã thực hiện hành vi môi giới, tổ chức cho những công dân Việt Nam vượt biên sang nước ngoài trái phép", luật sư Cường nói.

Trong trường hợp có đủ căn cứ xác định đối tượng đã tổ chức, môi giới cho người khác đi nước ngoài hoặc ở lại Nước ngoài trái phép thì cơ quan an ninh điều tra công an Việt Nam có thể phối hợp với cảnh sát của nước Anh để xem xét xử lý những người vi phạm pháp luật theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc pháp luật của nước sở tại.

Nếu bị xử lý theo quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam tại điều 349 Bộ luật hình sự thì các đối tượng môi giới, tổ chức người khác đi nước ngoài trái phép có phải bị phạt đến 15 năm tù theo quy định tại khoản 3 điều 349 bộ luật hình sự (nếu hậu quả là làm chết người, thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng trở lên hoặc đối với 11 người trở lên).

Ngoài ra đối tượng thực hiện hành vi phạm tội còn phải bồi thường thiệt hại, Bị phạt tiền đến 50.000.000 đồng và bị áp dụng hình phạt bổ sung là cấm hành nghề hoặc làm một công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Còn trường hợp kết quả xác minh cho thấy những nạn nhân trong vụ việc này là nạn nhân của hoạt động mua bán người thì những đối tượng mua bán người sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.

Trong trường hợp xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam thì những đối tượng thực hiện hành vi mua bán người sẽ bị xử lý hình sự bằng chế tài sau đây:

Điều 150. Tội mua bán người

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lừa gạt hoặc thủ đoạn khác thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: Chuyển giao hoặc tiếp nhận người để giao, nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác; Chuyển giao hoặc tiếp nhận người để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác; Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người khác để thực hiện hành vi quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản này.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 8 năm đến 15 năm: Có tổ chức; Vì động cơ đê hèn; Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điểm b khoản 3 Điều này; Đưa nạn nhân ra khỏi biên giới của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Đối với từ 2 người đến 5 người; Phạm tội 2 lần trở lên.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm: Có tính chất chuyên nghiệp; Đã lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân; Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; Làm nạn nhân chết hoặc tự sát; Đối với 6 người trở lên;Tái phạm nguy hiểm.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 1 năm đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Cơ quan chức năng sẽ làm rõ trong trong số đối tượng tổ chức người khác đi nước ngoài trái phép, môi giới người khác đi nước ngoài trái phép có đối tượng nào có hành vi thỏa mãn dấu hiệu của tội mua bán người hay không. Nếu hành vi thỏa mãn dấu hiệu của tội mua bán người thì sẽ xử lý về tội danh này với mức hình phạt có thể lên đến 20 năm tù theo quy định tại khoản 3 điều 150 Bộ luật hình sự.

Vụ việc cho thấy những khó khăn đối với thanh niên vùng nông thôn, các vùng quê trong việc tìm kiếm việc làm, cải thiện đời sống. Vấn đề xuất khẩu lao động, đưa người Việt Nam ra nước ngoài kết hôn là một hiện thực đáng buồn và thể hiện những khó khăn trong vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động ở trong nước.

Luật sư Cường cho hay, tình trạng người lao động Việt Nam ra nước ngoài theo hình thức xuất khẩu lao động hoặc kết hôn những năm gần đây là rất lớn, đây không phải là vấn đề đáng mừng mà thực sự là vấn đề đáng lo và đáng buồn.

Bên cạnh những trường hợp xuất khẩu lao động hợp pháp thì còn nhiều trường hợp trốn ra nước ngoài, trốn ở lại nước ngoài trái phép làm ảnh hưởng đến công tác quản lý dân cư, an ninh quốc gia cũng như ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam đối với các quốc gia trên thế giới.

Ngoài ra việc xuất cảnh trái phép, trốn ở lại nước ngoài trái phép cũng đẩy công dân Việt Nam vào hoàn cảnh cư trú bất hợp pháp, trở thành tội phạm ở nước sở tại, không được pháp luật bảo vệ và rất dễ bị bóc lột, cướp bóc, xâm hại, có thể bị bỏ mạng ở nước ngoài bất cứ lúc nào.

"Bởi vậy sự việc này là một tiếng chuông cảnh tỉnh cảnh tỉnh cho những lao động người Việt Nam khi thực hiện giấc mơ “đổi đời”. Cần cẩn trọng để tránh bị các nhóm đối tượng môi giới lừa đảo đưa ra nước ngoài trái phép", luật sư Cường nhấn manh.

Luật sư Cường cũng lưu ý, việc xuất khẩu lao động, xuất nhập cảnh phải tuân thủ quy định pháp luật, phải có sự bảo vệ, can thiệp của các cơ quan ngoại giao, lãnh sự của Việt Nam theo các chương trình hợp tác lao động mà Việt Nam đã ký kết với các quốc gia khác, không nên vì khó khăn mà bất chấp pháp luật để trốn đi nước ngoài trái phép.

"Cần nêu cao trách nhiệm quản lý nhà nước của các cơ quan chức năng đối với hoạt động du lịch, xuất nhập cảnh để tránh những vụ việc tương tự có thể xảy ra. Đồng thời cần xử lý nghiêm minh các đối tượng môi giới, tổ chức người khác trốn đi nước ngoài theo quy định pháp luật", luật sư Cường nhấn mạnh.

Bài liên quan Đề xuất cho người lao động nghỉ thêm ngày Gia đình Việt Nam 28/6 Vụ 39 thi thể trong container ở Anh: Nhiều gia đình trình báo có người thân mất tích, lập bàn thờ trong vô vọng Thủ tướng chỉ đạo xác minh thông tin có người Việt tử vong trong container tại Anh Khởi tố 3 đối tượng môi giới mua bán thận