“Từ điển Chính Tả”... Sai Chính Tả: NXB đình Chỉ Phát Hành Sách để Xử Lý

Mới đây, thông tin cuốn “Từ điển chính tả tiếng Việt” do PGS-TS Hà Quang Năng chủ biên - ThS Hà Thị Quế Hương; NXB ĐHQG Hà Nội - 2017 bị cho là... sai lỗi chính tả khiến dư luận chú ý.

Theo nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công, dù được nhóm tác giả biên soạn khá công phu nhưng sách vẫn mắc nhiều sai sót, nhầm lẫn. Ví dụ: nhầm lẫn S với X; X với S; không phân biệt được D hay GI; TR hay CH; N hay NG; IN hay INH, C hay Q, IU hay ƯU, R hay GI, R hay D...

Cuốn từ điển còn có sự nhầm lẫn giữa cách viết đã từng tồn tại, với chuẩn chính tả hiện hành; giữa từ đồng nghĩa với từ có hai dạng chính tả...

Nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công chia sẻ : "Tôi cũng từng thử đặt ra phương án có thể cứu vãn cuốn sách này, nhưng rất khó khả thi. Khó khả thi không dừng ở chỗ phải đính chính hàng trăm mục. Điều quan trọng hơn, bao trùm lên toàn bộ cuốn từ điển hơn 700 trang khổ lớn, đó là hỏng về phương pháp luận.

PGS.TS Hà Quang Năng luôn lưu ý rằng: ông có cả "REO rắc" lẫn "GIEO rắc", có cả "xét SỬ" lẫn "xét XỬ", cả "trứng QUỐC", lẫn "trứng CUỐC"...Có nghĩa không trật vào đâu được! Nhưng có cuốn từ điển chính tả nào trên đời này mà thu thập cả cách viết chuẩn lẫn cách viết không chuẩn vào phần hướng dẫn viết chuẩn?

Bản thân tôi khi bỏ ra hàng chục ngày tra cứu cuốn sách này, cảm giác như bị lạc vào mê hồn trận vậy. Tra cứu xong thì trở nên như kẻ bị u mê ám chướng. Bỗng dưng nghi ngờ khả năng chính tả của mình. Nhiều từ thường khi không cần phải dừng lại suy nghĩ, nay không biết nên viết thế nào (ví dụ: “giày” hay “dày “...) cho đúng nữa!"

Cũng cho rằng sai sót của cuốn “Từ điển chính tả tiếng Việt” của hai tác giả Hà Quang Năng và Hà Thị Quế Hương là điều đáng tiếc vì từ điển được coi là “khuôn vàng thước ngọc”, một lãnh đạo Hội Ngôn ngữ học Việt Nam nói: “Có những lỗi có thể thể tất, coi nó là biến thể. Nhưng có những biến thể không thể cho là đúng được vì nó là lỗi rất đáng tiếc, lỗi nghiêm trọng. Đã là dân ngôn ngữ thì không thể để những lỗi sai như thế được”.

Về phía PGS Hà Quang Năng, sau khi có những thông tin trái chiều xoay quanh cuốn sách, ngày 9/6 ông đã có văn bản gửi NXB ĐHQG Hà Nội trình bày ý kiến của mình.

Văn bản nêu rõ: “Thay mặt nhóm biên soạn, tôi xin tiếp thu những góp ý, nhận xét của tác giả Hoàng Tuấn Công và gửi lời cảm ơn chân thành đến anh vì đã nhận thấy được, đã chỉ ra một số vấn đề về chính tả tiếng Việt (một vấn đề hết sức phức tạp nhưng lại rất nhạy cảm) để chúng tôi tiếp tục suy nghĩ và tìm giải pháp xử lý một cách đúng hơn, chính xác hơn.

Những nội dung anh nêu ra, nếu có điều kiện tái bản quyển từ điển này, chúng tôi sẽ trình bày cụ thể hơn, rõ ràng hơn những phương án xử lý của mình”.

Trước những ý kiến trái chiều xoay quanh cuốn từ điển chính tả bị cho là... sai lỗi chính tả, phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Hồng Nga, Phó Giám đốc NXB ĐHQG Hà Nội.

Về cuốn "Từ điển chính tả tiếng Việt" của tác giả Hà Quang Năng bị nhận xét là từ điển chính tả nhưng... sai chính tả, xin bà cho biết quan điểm của NXB ĐHQG Hà Nội?

Thực ra, trong quá trình biên tập, NXB đã đối chiếu, so sánh với một số cuốn từ điển thông dụng của các tác giả khác như tác giả Nguyễn Như Ý, tác giả Hoàng Phê... và trao đổi với tác giả về một số trường hợp có dạng chính tả không chuẩn.

Tác giả đã lí giải mục đích biên soạn cuốn từ điển này là nhằm cung cấp các dạng chính tả chuẩn của các từ ngữ thông dụng theo chính âm và chính tả tiếng Việt, đồng thời cũng nêu những dạng chính tả không chuẩn nhưng vẫn được sử dụng trong đời sống.

Có ý kiến cho rằng khâu biên tập bản thảo chưa thật cẩn thận nên để sai lỗi đáng tiếc. Bà nghĩ sao?

NXB tôn trọng phương pháp nghiên cứu và quan điểm biên soạn của tác giả với mục đích công bố các công trình nghiên cứu khoa học nên đã cho xuất bản và công bố công trình này.

NXB ĐHQG Hà Nội sẽ xử lý như thế nào với cuốn "Từ điển chính tả tiếng Việt" bị sai chính tả này?

NXB rất tiếc khi nhận được những phản hồi, tranh luận về nội dung của cuốn từ điển. Vì vậy, Nhà xuất bản đã trao đổi với đối tác, tác giả và ra quyết định đình chỉ phát hành để xử lý...

Nguyễn Hằng