Vai Trò Lãnh đạo Của Đảng Trong Sự Nghiệp đổi Mới

2. Lý thuyết đổi mới thực sự là sự vận dụng sáng tạo với tư duy độc lập trên cơ sở Chủ nghĩa Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh vào điều kiện lịch sử cụ thể của nước ta. Đó là sự kết tinh của nhu cầu nội tại trong nước với xu thế phát triển của thời đại. Đổi mới thực sự là công cuộc giải phóng mình khỏi tư duy cũ về nhận thức, về hành động cũng như về mô hình của chủ nghĩa xã hội đã lỗi thời nhằm thoát khỏi cơ chế bao cấp trì trệ, để đổi lại nhận thức đúng đắn về chủ nghĩa xã hội như nó cần phải có, đó là chủ nghĩa xã hội khoa học. Đảng đã nhận thức được đổi mới là vấn đề sống còn của đất nước, nhưng đổi mới không thể đi chệch con đường xã hội chủ nghĩa. Đổi mới là tìm ra mô hình chủ nghĩa xã hội phù hợp, xuất phát từ thực tiễn cách mạng nước ta đồng thời tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm của nhân loại phù hợp với đặc thù của Việt Nam. Khi nhấn mạnh việc tuân thủ những quy luật phổ biến của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, Đảng đã cân nhắc đặc điểm của dân tộc để xác lập hình thức, bước đi cụ thể trên cơ sở những đặc trưng cơ bản về con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh quốc tế diễn ra phức tạp. Đó là nét cơ bản nhất làm nên giá trị thời đại của lý thuyết đổi mới ở Việt Nam.

Thực tế 30 năm đổi mới đã chứng minh tính đúng đắn của lý thuyết đổi mới. Đó là đổi mới nhưng phải giữ vững ổn định chính trị. Ổn định chính trị là điều kiện tiên quyết của sự đổi mới và phát triển. Quá trình thực hiện đổi mới là quá trình tìm tòi để phát triển, quá trình phát huy dân chủ để có sáng tạo, nhưng phải kiên định mục tiêu xây dựng và bảo vệ đất nước gắn với chăm lo hạnh phúc cho con người. Mục tiêu này phù hợp với xu thế tiến bộ của xã hội, của thế giới hiện nay. Đó là sự hài hoà giữa nhu cầu của con người với thiên nhiên, với cộng đồng, giữa lợi ích của từng dân tộc với các dân tộc. Chính vì vậy mở cửa và hội nhập đã trở thành một trong những vấn đề cơ bản của lý thuyết đổi mới ở Việt Nam. Đó cũng là quan điểm kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại của chủ nghĩa xã hội mà chúng ta đang và sẽ tiếp tục tiến hành trong quá trình đổi mới.

3. Trước tình hình trong nước cũng như quốc tế đang diễn ra phức tạp, trong quá trình đổi mới đã xuất hiện nhiều quan điểm sai trái đòi xét lại con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Lý thuyết đổi mới của Đảng bao hàm một hệ thống mở, với các luận điểm luôn phát triển và với phương pháp luận biện chứng, nhưng điều “bất biến” cần phải giữ đó là không để chệch hướng chủ nghĩa xã hội. Vấn đề ở chỗ là xử lý mối quan hệ giữa đổi mới sáng tạo với kiên định con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội như thế nào, chứ không phải đổi mới để xoá bỏ chủ nghĩa xã hội. Việc khắc phục những yếu kém, khuyết điểm trong quá trình tìm tòi cũng như tổ chức thực hiện sự nghiệp đổi mới không đồng nghĩa với việc để mất phương hướng và rời bỏ nguyên tắc, đây là mối quan hệ nghiệt ngã mà nếu không kiên định vững vàng thì sẽ chuốc lấy hậu quả nghiêm trọng đó là mất ổn định chính trị và dẫn đến mất luôn chế độ. Sự kiên định chính là giữ vững, kế thừa và bảo vệ các nguyên tắc lí luận và phương pháp cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, những nguyên tắc đã trở thành chân lý phổ biến mà Đảng ta đang vận dụng vào sự nghiệp đổi mới. Trong quá trình đổi mới, Đảng đã xác định mô hình xã hội chủ nghĩa gồm 6 đặc trưng, rồi bổ sung phát triển thành 8 đặc trưng mà vẫn chưa dừng lại, cần phải tiếp tục bổ sung và phát triển. Nhưng sự bổ sung và phát triển không thể tách rời mục tiêu chủ nghĩa xã hội, không thể tách rời hiện thực của thời đại và điều kiện cụ thể của nước ta. Nói cách khác, đổi mới chính là một tiến trình thúc đẩy sự phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam một cách phù hợp và hiệu quả chứ không phải giáo điều, rập khuôn, hay thực dụng, cơ hội, đều đã phải trả giá từ thực tế cải tổ đi đến sụp đổ và đánh mất chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu!

Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là quá trình tìm tòi và phát triển. Qua mỗi giai đoạn, từng chặng đường đều kịp thời rút ra những bài học kinh nghiệm thành công và chưa thành công để phát huy, để bổ cứu, để vượt qua. Có thể nói chúng ta đã chủ động vừa làm vừa rút kinh nghiệm, tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lí luận, bổ sung, điều chỉnh kịp thời nhằm đưa đất nước phát triển đúng hướng và mang lại hiệu quả cao. Càng ở vào những thời điểm khó khăn, càng độc lập sáng tạo và bám sát cuộc sống sinh động trên mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng; càng thận trọng lắng nghe và tiếp thu ý kiến của mọi tầng lớp nhân dân. Thực tế đã chứng minh phương châm xuyên suốt đối với những quyết sách chính trị và tổ chức thực tiễn trong quá trình đổi mới của Đảng là hợp quy luật và hợp lòng dân. Nhân tố có ý nghĩa quan trọng trong lí luận đổi mới là kế thừa, phát huy những thành quả, những bài học đã qua, phát huy truyền thống và sức mạnh của toàn dân tộc, tiếp thu tinh hoa của nhân loại vận dụng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam với tinh thần độc lập, sáng tạo, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bảo vệ độc lập dân tộc.

4. Sự nghiệp đổi mới phải gắn liền với vai trò lãnh đạo của Đảng. Giữ vững và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng là điều kiện cơ bản nhất, then chốt nhất, tập trung nhất của việc kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đó là một tất yếu lịch sử, một đòi hỏi có tính quyết định đến sự tồn vong của chế độ ta trong thời đại ngày nay. Sở dĩ nói như vậy bởi các thế lực thù địch luôn âm mưu phá hoại nền tảng chính trị, tư tưởng và tổ chức của Đảng, phá hoại sự đoàn kết thống nhất của Đảng từ bên trong và mối quan hệ giữa Đảng với dân, hòng làm cho Đảng ta suy yếu đi đến tan rã. Họ lợi dụng các diễn đàn dân chủ, tìm cách tuyên truyền, phát tán các tài liệu bằng các thủ đoạn “mềm” và “hiểm” gây hoang mang dao động, đòi đa nguyên chính trị, đa Đảng đối lập hòng tước bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, với ý đồ đưa đất nước và chế độ ta vào thảm họa diệt vong bắt đầu từ việc lật đổ Đảng. Khẳng định vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng không chỉ là vấn đề thuộc về nguyên tắc của lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh mà còn là kết luận được rút ra từ tình cảm sâu nặng và lý trí sáng suốt theo dòng lịch sử của dân tộc ta. Để giữ vững và phát huy được vai trò lãnh đạo và nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng thì Đảng phải tiến hành tự đổi mới và tự chỉnh đốn mình, xem đây là vấn đề cốt lõi của công cuộc đổi mới. Bên cạnh sự nỗ lực rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, học tập toàn diện để nâng cao kiến thức, cần nghiêm túc tự phê bình những non kém, tiêu cực, ngăn chặn những mầm họa khủng hoảng từ trong Đảng đó là sự thoái hóa về chính trị, đạo đức và lối sống trong một bộ phận không ít cán bộ, đảng viên làm ảnh hưởng đến niềm tin, đến uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng như nội dung Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI đã nêu ra.

Tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII và Đại hội lần thứ XII của Đảng, để tiếp tục khẳng định và giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, cần hết sức quan tâm đến công tác xây dựng Đảng làm cho Đảng ngày càng vững mạnh, đủ sức dẫn dắt đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách tiếp tục đạt được những thành tựu to lớn hơn trong sự nghiệp đổi mới do Đảng khởi xướng và tổ chức thực hiện.

TS. Đặng Duy Báu