Wilhelm Röntgen – Wikipedia Tiếng Việt

Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Wilhelm Röntgen
Wilhelm Conrad Röntgen
Sinh	27 tháng 3 năm 1845Lennep, Vương Quốc Phổ, Bang liên Đức
Mất	10 tháng 2, 1923(1923-02-10) (77 tuổi)München, Cộng hòa Weimar
Quốc tịch	Đức
Trường lớp	ETH ZurichĐại học Zürich
Nổi tiếng vì	X-quang
Giải thưởng	Giải Nobel vật lý năm 1901
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Vật lý
Nơi công tác	Đại học StrassburgHohenheimĐại học GiessenĐại học WürzburgĐại học München
Các nghiên cứu sinh nổi tiếng	Herman March

Wilhelm Conrad Röntgen (phiên âm: Rơngen) (27 tháng 3 năm 1845 – 10 tháng 2 năm 1923),[1] sinh ra tại Lennep, Đức, là một nhà vật lý, giám đốc Viện vật lý ở Đại học Würzburg. Năm 1869, khi mới 25 tuổi, ông nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học Zurich. Suốt các năm tiếp theo ông công tác tại nhiều trường đại học khác nhau và trở thành nhà khoa học xuất sắc. Năm 1888, ông được bổ nhiệm làm giáo sư vật lý và là giám đốc Viện Vật lý của Đại học Würzburg. Vào ngày 8 tháng 11 năm 1895, ông đã khám phá ra sự bức xạ điện từ, loại bức xạ không nhìn thấy có bước sóng ngắn (10 pm < lamda < 10 nm) mà ngày nay chúng ta được biết đến với cái tên tia x-quang hay tia Röntgen. Nhờ khám phá này ông trở nên rất nổi tiếng. Năm 1901 ông được nhận giải Nobel Vật lý lần đầu tiên trong lịch sử.

Thời trẻ và sự giáo dục

[sửa | sửa mã nguồn]

Röntgen sinh tại Lennep (ngày nay là một phần của Remscheid) thuộc Đức.[2] Gia đình ông đã di chuyển đến Apeldoorn ở Hà Lan khi ông 3 tuổi. Ông được giáo dục tại Đại học của Martinus Herman van Doorn. Năm 1862, ông nhập học tại trường Utrecht Technical School, tại đây ông bị đuổi vì đã tạo ra một bức tranh bức biếm họa một giáo viên, một người mà ông gọi là "tội phạm", một người vô trách nhiệm.

Năm 1865, ông đã thử để được nhận vào Đại học Utrecht mà không có giấy ủy nhiệm đòi hỏi với các sinh viên chính quy. Nghe thấy có thể vào trường Federal Polytechnic Institute ở Zurich (ngày nay là trường ETH Zurich), ông đã thi vào trường này và trở thành sinh viên của trường. Năm 1869, ông tốt nghiệp với bằng tiến sĩ từ Đại học Zurich.

Nghề nghiệp

[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1874 Röntgen trở thành giảng viên tại Đại học Strasbourg. Năm 1875 ông trở thành một giáo sư tại Học viện Nông nghiệp ở Hohenheim, Württemberg. Năm 1876, ông trở lại Strasbourg làm giáo sư vật lý và năm 1879 ông được bổ nhiệm là giáo sư vật lý của Đại học Giessen. Năm 1888, ông trở thành giám đốc Viện vật lý của Đại học Würzburg và năm 1900 của Đại học München. Röntgen có gia đình ở Iowa thuộc Hoa Kỳ. Mặc dù ông đã chấp nhận sự bổ nhiệm tại Đại học Columbia ở New York và trên thực tế đã mua vé tới đó nhưng Chiến tranh thế giới thứ nhất nổ ra đã làm thay đổi kế hoạch của ông, ông đã ở lại München.

Khám phá ra tia X-quang

[sửa | sửa mã nguồn]

Gia đình

[sửa | sửa mã nguồn]

• Vợ: Anna Bertha Ludwig (cưới năm 1872, mất 1919)
• Con: con nuôi là Josephine Bertha Ludwig (nhận nuôi lúc 6 tuổi, năm 1887, là cháu ruột của Anna)

Giải thưởng

[sửa | sửa mã nguồn]

• Huy chương Rumford (1896)
• Huy chương Matteucci (1896)
• Giải Nobel Vật lý (1901)
• Tháng 11 năm 2004 IUPAC đã đặt tên nguyên tố roentgeni theo tên ông

Một vài địa điểm ở Lennep-Remscheid, nơi ông sinh ra

[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày nay ở Remscheid, 40 km về phía đông Düsseldorf, chúng ta có thể nhìn thấy ngôi nhà nơi Roentgen đã sinh ra, và bảo tàng Röntgen.[3]

• Nơi sinh Roentgen ở Lennep-Remscheid
• Bảo tàng Röntgen ở Lennep-Remscheid

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ “Wilhelm Conrad Röntgen - Biographical”.
2. ^ “Wilhelm Conrad Röntgen, GERMAN PHYSICIST”.
3. ^ “Roentgen Museum”.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Wilhelm Röntgen.

• Wilhelm Conrad Röntgen Lưu trữ 2008-12-04 tại Wayback Machine
• The New Marvel in Photography
• Annotated bibliography for Wilhelm Rontgen from the Alsos Digital Library Lưu trữ 2017-08-03 tại Wayback Machine
• The Cathode Ray Tube site
• First X-ray Photogram
• The American Roentgen Ray Society Lưu trữ 2019-05-14 tại Wayback Machine

Bài viết tiểu sử này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s

Bài viết về chủ đề vật lý này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s

Tiêu đề chuẩn

BIBSYS: 90098248 BNE: XX1097343 BNF: cb11941222s (data) CANTIC: a20174068 CiNii: DA06538370 GND: 118745743 HDS: 031642 ICCU: Italy ISNI: 0000 0001 1050 0656 LCCN: n50046876 LNB: 000341619 MBA: 10dad3ad-124f-4699-9d0e-a1120fa0bf7a MGP: 52900 NDL: 00621332 NKC: jn20000720265 NLA: 35460898 NLI: 000115111 NLK: KAC2018P7684 NLP: a0000001774557 NSK: 000058299 NTA: 068760884 PLWABN: 9810573806405606 RERO: 02-A009516806 RKD: 384019 SELIBR: 236311 SNAC: w6cr5xrr SUDOC: 027351521 Trove: 960945 VcBA: 495/329273 VIAF: 30332202 WorldCat Identities (via VIAF): 30332202

x t s Người đoạt giải Nobel Vật lý
1901–1925	1901: Röntgen 1902: Lorentz / Zeeman 1903: Becquerel / P. Curie / M. Curie 1904: Rayleigh 1905: Lenard 1906: J. J. Thomson 1907: Michelson 1908: Lippmann 1909: Marconi / Braun 1910: Van der Waals 1911: Wien 1912: Dalén 1913: Kamerlingh Onnes 1914: Laue 1915: W. L. Bragg / W. H. Bragg 1916 1917: Barkla 1918: Planck 1919: Stark 1920: Guillaume 1921: Einstein 1922: N. Bohr 1923: Millikan 1924: M. Siegbahn 1925: Franck / Hertz
1926–1950	1926: Perrin 1927: Compton / C. Wilson 1928: O. Richardson 1929: De Broglie 1930: Raman 1931 1932: Heisenberg 1933: Schrödinger / Dirac 1934 1935: Chadwick 1936: Hess / C. D. Anderson 1937: Davisson / G. P. Thomson 1938: Fermi 1939: Lawrence 1940 1941 1942 1943: Stern 1944: Rabi 1945: Pauli 1946: Bridgman 1947: Appleton 1948: Blackett 1949: Yukawa 1950: Powell
1951–1975	1951: Cockroft / Walton 1952: Bloch / Purcell 1953: Zernike 1954: Born / Bothe 1955: Lamb / Kusch 1956: Shockley / Bardeen / Brattain 1957: Dương / Lý 1958: Cherenkov / Frank / Tamm 1959: Segrè / Chamberlain 1960: Glaser 1961: Hofstadter / Mössbauer 1962: Landau 1963: Wigner / Goeppert-Mayer / Jensen 1964: Townes / Basov / Prokhorov 1965: Tomonaga / Schwinger / Feynman 1966: Kastler 1967: Bethe 1968: Alvarez 1969: Gell-Mann 1970: Alfvén / Néel 1971: Gabor 1972: Bardeen / Cooper / Schrieffer 1973: Reona / Giaever / Josephson 1974: Ryle / Hewish 1975: A. Bohr / Mottelson / Rainwater
1976–2000	1976: Richter / Đinh 1977: P. W. Anderson / Mott / Van Vleck 1978: Kapitsa / Penzias / R. Wilson 1979: Glashow / Salam / Weinberg 1980: Cronin / Fitch 1981: Bloembergen / Schawlow / K. Siegbahn 1982: K. Wilson 1983: Chandrasekhar / Fowler 1984: Rubbia / Van der Meer 1985: Von Klitzing 1986: Ruska / Binnig / Rohrer 1987: Bednorz / Müller 1988: Lederman / Schwartz / Steinberger 1989: Ramsey / Dehmelt / Paul 1990: Friedman / Kendall / R. Taylor 1991: De Gennes 1992: Charpak 1993: Hulse / J. Taylor 1994: Brockhouse / Shull 1995: Perl / Reines 1996: D. Lee / Osheroff / R. Richardson 1997: Chu / Cohen-Tannoudji / Phillips 1998: Laughlin / Störmer / Thôi 1999: 't Hooft / Veltman 2000: Alferov / Kroemer / Kilby
2001–nay	2001: Cornell / Ketterle / Wieman 2002: Davis / Koshiba / Giacconi 2003: Abrikosov / Ginzburg / Leggett 2004: Gross / Politzer / Wilczek 2005: Glauber / Hall / Hänsch 2006: Mather / Smoot 2007: Fert / Grünberg 2008: Nambu / Kobayashi / Masukawa 2009: Cao / Boyle / Smith 2010: Geim / Novoselov 2011: Perlmutter / Riess / Schmidt 2012: Wineland / Haroche 2013: Englert / Higgs 2014: Akasaki / Amano / Nakamura 2015: Kajita / McDonald 2016: Thouless / Haldane / Kosterlitz 2017: Weiss / Barish / Thorne 2018: Ashkin / Mourou / Strickland 2019: Peebles / Mayor / Queloz 2020: Penrose / Genzel / Ghez 2021: Parisi / Hasselmann / Manabe 2022: Aspect / Clauser / Zeilinger 2023: Agostini / Krausz / L'Huillier