Acid Phosphorơ – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Danh pháp và sự hỗ biến
• 2 Cấu trúc và trạng thái oxy hóa
• 3 Điều chế
• 4 Chú thích Hiện/ẩn mục Chú thích
  • 4.1 Khác

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Tạo URL rút gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia "Phosphorơ" đổi hướng tới đây. Đối với nguyên tố hóa học, xem phosphor.

Acid phosphorơ
Danh pháp IUPAC	acid phosphonic
Tên khác	Dihydroxyphosphine oxide Dihydroxy(oxo)-λ5-phosphane Dihydroxy-λ5-phosphanone Orthophosphorous acid Oxo-λ5-phosphanediol Oxo-λ5-phosphonous acid
Nhận dạng
Số CAS	13598-36-2
Số RTECS	SZ6400000
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ OP(O)=O
InChI	đầy đủ 1S/H3O3P/c1-4(2)3/h4H,(H2,1,2,3)
Thuộc tính
Công thức phân tử	H3PO3
Khối lượng mol	82,0 g/mol
Bề ngoài	chất rắn màu trắng deliquescent
Khối lượng riêng	1,651 g/cm³ (21 °C)
Điểm nóng chảy	73,6 °C (346,8 K; 164,5 °F)
Điểm sôi	200 °C (decomp)
Độ hòa tan trong nước	310 g/100 mL
Độ hòa tan	hòa tan trong alcohol
Cấu trúc
Hình dạng phân tử	tetrahedral
Các nguy hiểm
Nguy hiểm chính	skin irritant
NFPA 704	0 2 1
Chỉ dẫn R	22-35
Chỉ dẫn S	26-36/37/39-45
Các hợp chất liên quan
Hợp chất liên quan	H3PO4 (ví dụ, PO(OH)3)H3PO2 (ví dụ, H2PO(OH))
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Acid phosphorơ là một hợp chất được biểu diễn bởi công thức H3PO3. Đây là acid hai nấc (sẵn sàng phóng thích hai proton), không phải là ba nấc theo như công thức đã đề xuất. Acid phosphorơ là một chất trung gian trong quá trình điều chế các hợp chất phosphor khác.

Danh pháp và sự hỗ biến

[sửa | sửa mã nguồn]

Về bản chất, acid này chỉ có hai nấc nên biểu diễn bằng công thức HPO(OH)2 có phần chính xác hơn H3PO3. Chất này tồn tại trong cân bằng với một lượng nhỏ P(OH)3 (đồng phân do hỗ biến). Theo đề xuất năm 2005 của IUPAC, chất hỗ biến nên được gọi là acid phosphorơ, trong khi đó acid hai chức thì gọi là acid phosphornic.[1] Chỉ có dạng oxy hóa mới được gọi tên tận cùng là "ơ". Các dạng oxyacid quan trọng khác của phosphorơ là acid phosphoric (H3PO4) và acid hypophosphorơ (H3PO2). Dạng oxy hóa của acid phosphorơ dễ bị hỗ biến do H giữa O và P chuyển dịch.

Người ta quan sát được sự có mặt của đồng phân hỗ biến P(OH)3 dựa vào sự phối trí của nó với molyben.[2][3]

Cấu trúc và trạng thái oxy hóa

[sửa | sửa mã nguồn]

Ở trạng thái rắn, HP(O)(OH)2 có dạng tứ diện với một liên kết P=O 148 pm và hai liên kết P-O(H) 154 pm dài hơn. Vì độ âm điện của H và P tương tự nhau, liên kết P-H không làm biến đổi trạng thái oxy hóa của phosphort, do đó P(II) là hóa trị hình thức.

Điều chế

[sửa | sửa mã nguồn]

HPO(OH)2 là sản phẩm từ thủy phân anhydride acid:

P4O6 + 6 H2O → 4 HPO(OH)2

(Tương tự như H3PO4 và P4O10).

Trong công nghiệp, acid này được điều chế bằng cách thủy phân phosphor trichloride:

PCl3 + 3 H2O → HPO(OH)2 + 3 HCl

Kali phosphit cũng là một nguyên liệu điều chế tốt:

K2HPO3 + 2 HCl → 2 KCl + H3PO3

Thực tế, kali phosphit được pha với lượng dư acid hydrochloric. Làm theo phản ứng rồi cô cạn dung dịch, kết tinh bằng alcohol, acid tinh chất sẽ được tách riêng khỏi muối.

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ International Union of Pure and Applied Chemistry (2005). Danh Pháp Hóa Vô Cơ (IUPAC Hướng dẫn 2005). Cambridge (UK): RSC–IUPAC. ISBN 0-85404-438-8. Bản toàn văn..
2. ^ Xi, Chanjuan; Liu, Yuzhou; Lai, Chunbo; Zhou, Lishan (tháng 11 năm 2004). "Synthesis of molybdenum complex with novel P(OH)3 ligand based on the one-pot reaction of Mo(CO)6with HP(O)(OEt)2 and water". Inorganic Chemistry Communications (bằng tiếng Anh). Quyển 7 số 11. tr. 1202–1204. doi:10.1016/j.inoche.2004.09.012.
3. ^ Sokolov, M. N.; Chubarova, E. V.; Kovalenko, K. A.; Mironov, I. V.; Virovets, A. V.; Peresypkina, E. V.; Fedin, V. P. (tháng 3 năm 2005). "Stabilization of tautomeric forms P(OH)3 and HP(OH)2 and their derivatives by coordination to palladium and nickel atoms in heterometallic clusters with the Mo3MQ4 4+ core (M = Ni, Pd; Q = S, Se)". Russian Chemical Bulletin (bằng tiếng Anh). Quyển 54 số 3. tr. 615–622. doi:10.1007/s11172-005-0296-1. ISSN 1066-5285.

Khác

[sửa | sửa mã nguồn]

• Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry." Academic Press: San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.
• D. E. C. Corbridge. "Phosphorus: An Outline of its Chemistry, Biochemistry, and Technology." 5th ed. Elsevier: Amsterdam. ISBN 0-444-89307-5.

x t s Hợp chất hydro

H3AsO3 H3AsO4 HAt HSO3F HBF4 HBr HBrO HIO HBrO2 HBrO3 HBrO4 HCl HClO HClO2 HClO3 HClO4 HCN HCNO H2CrO4 H2Cr2O7 H2CO3 H2CS3 HF HFΟ HI HIO HIO2 HIO3 HIO4 HMnO4 H2MoO4 HNC NaHCO3 HNCO HNO HNO3 H2N2O2 HNO5S H3NSO3 H2O H2O2 H2O3 H3PO2 H3PO3 H3PO4 H4P2O7 H5P3O10 H2PtCl6 H2S H2S2 H2Se H2SeO3 H2SeO4 H4SiO4 H2SiF6 HSCN H2SO3 H2SO4 H2SO5 H2S2O3 H2S2O6 H2S2O7 H2S2O8 CF3SO3H H2Te H2TeO3 H2TeO4 H4TiO4 H2Po HCo(CO)4 BH3 B2H4 B2H6 B4H10 B5H9 B5H11 B6H10 B6H12 B10H14 B18H22 H(CXB11Y5Z6)

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Acid_phosphorơ&oldid=74314286” Thể loại:

• Hợp chất hydro
• Acid vô cơ

Thể loại ẩn:

• Nguồn CS1 tiếng Anh (en)
• Trang sử dụng liên kết tự động ISBN
• Thiếu trang đổi hướng

Tìm kiếm Tìm kiếm Đóng mở mục lục Acid phosphorơ 31 ngôn ngữ Thêm đề tài