Bài Ca Dao: Bần Gie, đóm đậu Sáng Ngời

Có thể bạn quan tâm

Bần gie, đóm đậu sáng ngời
Bần gie đóm đậu sáng ngời Rạch Gầm, Xoài Mút muôn đời rạng danh.
Dị bản
- Bần gie đóm đậu sáng ngời Rạch Gầm, Xoài Mút muôn đời oai linh.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Nguyễn Huệ
  - Tây Sơn
  - Rạch Gầm
  - Xoài Mút
  - đom đóm
  - cây bần
- Người đăng: Phan An
- 31 August,2013

Cùng thể loại:

Trong tay sẵn có đồng tiền
Trong tay sẵn có đồng tiền Tách ra rồi lại nhập liền như chơi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 15 August,2024
Ngó lên cái mặt thì lanh
– Ngó lên cái mặt thì lanh Ngó xuống cái mủng một phanh dây dừa – Anh ơi chớ phụ xơ dừa Xơ dừa đỡ đói từ xưa đến rày
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - hát đối
  - Bình Định
  - nghề truyền thống
- Người đăng: Phan An
- 12 December,2023
Tam Sơn chảy xuống ba Hà
Tam Sơn chảy xuống ba Hà Qua đình Hà Thượng chảy ra Cánh Hòm
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Quảng Trị
- Người đăng: Phan An
- 30 May,2023
Hỡi ai đi sớm về trưa
Hỡi ai đi sớm về trưa Kìa Bát Tốt Lát đón đưa chào mời Hương thơm khói đậm tuyệt vời Hút cho một điếu cho đời thêm tươi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - thuốc lá
- Người đăng: Phan An
- 6 May,2023
Dù anh văn hoá lớp mười
Dù anh văn hoá lớp mười Anh chưa ra trận, em thời không yêu Dù anh sắc sảo, mỹ miều Nếu không ra trận, không yêu làm chồng
Dị bản
- Dù em nhan sắc tuyệt vời Em không đánh Mỹ, anh thời không yêu Dù em duyên dáng, mỹ miều Nếu không đánh Mỹ, đừng kêu muộn chồng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - kháng chiến
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 3 May,2023
Ai về thăm xóm Lò Nồi
Ai về thăm xóm Lò Nồi Mà xem cái bát sáng ngời nước men
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - nghề truyền thống
  - Hải Phòng
  - gốm sứ
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 3 May,2023
An Tử có đất trồng chè
An Tử có đất trồng chè, Chồng gọi, vợ bảo: cái gì hắn kia?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - An Tử
  - sản vật
  - Hải Phòng
  - chè xanh
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 3 May,2023
Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn
Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn Nên ta phải vượt Trường Sơn qua Lào Thủ đô xa tự năm nào Giã từ Tam Đảo, vẫy chào Điện Biên Nay mai chiến thắng trăm miền Thủ đô, Tam Đảo, Điện Biên lại về.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - thuốc lá
  - thuốc lào
- Người đăng: Phan An
- 13 February,2023
Thái Bình có chú Phạm Tuân
Thái Bình có chú Phạm Tuân Bay vào vũ trụ một tuần về ngay
Dị bản
- Hoan hô đồng chí Phạm Tuân Bay vào vũ trũ một tuần về ngay
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - Phạm Tuân
  - thái bình
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 30 December,2022
Thái Bình có cái cầu Bo
Thái Bình có cái cầu Bo Có nhà máy cháo, có lò đúc muôi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - thái bình
  - cầu Bo
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 30 December,2022

Có cùng từ khóa:

Bần gie, bần ngã, bần quỳ
Bần gie, bần ngã, bần quỳ, Cảm thương thân phận chia li thêm buồn.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - xa cách
  - cây bần
- Người đăng: Phan An
- 8 November,2018
Bần gie đóm đậu tối hù
Bần gie đóm đậu tối hù Thương nhau đừng để oán thù cho nhau
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - cây bần
  - đom đóm
- Người đăng: Phan An
- 7 November,2018
Đống Đa ghi dấu nơi đây
Đống Đa ghi dấu nơi đây, Bên kia Thanh miếu, bên này Bộc am
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Tây Sơn
  - Ngọc Hồi-Đống Đa
  - Đống Đa
  - chùa Bộc
- Người đăng: Phan An
- 18 July,2015
Có phúc thì gặp Trương Giao, vô phúc thì gặp Dáo Mao tuần lĩnh
Có phúc thì gặp Trương Giao, Vô phúc thì gặp Dáo Mao tuần lĩnh
Dị bản
- Có phúc thì gấp Vũ Mao Vô phúc thì gặp Trương Giao lông gà
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Tây Sơn
- Người đăng: Phan An
- 5 July,2015
Tuần Giang, Nho Hứa bán chúa lập công
Tuần Giang, Nho Hứa bán chúa lập công
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Lý Trần Quán
  - Tây Sơn
- Người đăng: Phan An
- 4 July,2015
Phù Mỹ, Phù Cát cho chí Bình Khê
Phù Mỹ, Phù Cát cho chí Bình Khê Xem trong ba huyện, anh mê mình nàng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Quê hương đất nước
- Thẻ:
  - Bình Định
  - Tây Sơn
  - Bình Khê
  - Phù Mỹ
  - Phù Cát
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 27 March,2015
Hòn Sung không thấp không cao
Hòn Sung không thấp không cao Đã từng là chốn anh hào lập thân Kìa ai áo vải cứu dân Kìa ai ba thước gươm trần chống Tây Chuyện đời thành bại, rủi may Hòn Sung cây trải, đá xây bao sờn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Trưng Sơn
  - Bình Định
  - Tây Sơn
  - Mai Xuân Thưởng
  - Hòn Sung
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 20 March,2015
Tối trời đom đóm chớp giăng
Tối trời đom đóm chớp giăng Xa em một bữa mấy cái khăn ướt đầm Mưa sa sấm chớp ầm ầm, Tuy chưa gặp cuộc ăn nằm cũng thương
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
- Thẻ:
  - xa cách
  - đom đóm
- Người đăng: Lê Tư
- 17 January,2015
Thứ nhất đom đóm vào nhà
Thứ nhất đom đóm vào nhà Thứ hai chuột rúc, thứ ba hoa đèn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - đom đóm
  - mê tín
- Người đăng: Lê Tư
- 17 January,2015
Chiều chiều ngó ngọn cây bần
Chiều chiều ngó ngọn cây bần Thấy ba ông Địa ở trần nấu cơm Ông kia xách dĩa lại đơm Ông nọ ứ hự nồi cơm mới vần Mới vần mặc kệ mới vần Bây giờ đói bụng xúc lần ra ăn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - cây bần
  - thổ địa
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 18 December,2014

Chú thích

Bần Còn gọi là cây thủy liễu, loài cây gặp nhiều ở các vùng ngập mặn Nam Bộ. Gỗ bần chủ yếu dùng làm chất đốt, còn trái bần có vị chua, chát với mùi thơm đặc trưng được chế biến thành nhiều món ăn đặc sản của Nam Bộ như mắm bần, lẩu cá nấu bần, mứt bần, kẹo bần...

Cây và quả bần
Gie (Nhánh cây) chìa ra.
Đom đóm Loài côn trùng cánh cứng nhỏ có khả năng phát quang, có tập tính hoạt động về ban đêm, con đực thường có cánh và bay vào những đêm đầu mùa hạ.

Con đom đóm
Rạch Gầm-Xoài Mút Tên gọi một đoạn sông Tiền giới hạn bởi 2 sông nhánh nhỏ là Rạch Gầm (phía thượng lưu) và Xoài Mút (phía hạ lưu), ngày nay nằm giữa địa phận thành phố Mỹ Tho và huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Tại đây, ngày 20 tháng 1 năm 1785, quân Tây Sơn do Nguyễn Huệ chỉ huy đã đánh tan năm vạn quân Xiêm do Nguyễn Ánh cầu viện trong trận đánh sau này được mang tên là trận Rạch Gầm-Xoài Mút.

Xem vở cải lương Tiếng sóng Rạch Gầm.
Trong những năm đầu giải phóng miền Bắc (1954), dưới chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bộ Thương nghiệp đã liên tiếp đưa ra nhiều quyết định tách và sát nhập các công ty.
Mủng Cái thúng (phương ngữ Trung Bộ).
Phanh Khoanh (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
Rày Nay, bây giờ (phương ngữ).
Hát đối về nghề làm dây từ xơ dừa ở thôn Chánh Khoan Đông, Mỹ Lợi, Phù Mỹ, Bình Định.
Tam Sơn Chú thích này đang để ngỏ. Nếu bạn có thông tin về Tam Sơn, hãy đóng góp cho chúng tôi.
Ba Hà Tức Hà Thượng, Hà Trung, Hà Hạ (nay là Hà Thanh), ba làng nghề được lập vào cuối thế kỉ 15, nay thuộc địa phận Gio Linh, Quảng Trị.
Cánh Hòm Một con sông trải dài trên diện tích phía đông của huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, nối liền sông Thạch Hãn ở phía Nam và sông Bến Hải ở phía Bắc.
Bastos Luxe Giới bình dân gọi là "Bát Tốt Lát" hay "Bát Tốt Lút," một nhãn thuốc lá đầu lọc của hãng Juan Bastos phổ biến vào những năm 1960 ở Sài Gòn.
Hệ giáo dục phổ thông miền Bắc từ năm 1956 đến năm 1985 chia làm ba cấp: cấp I bốn năm, cấp II và cấp III mỗi cấp ba năm, tổng cộng là mười năm.
Lò Nồi Tên một xóm xưa thuộc tổng Dưỡng Động, nay là xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.
An Tử Tên một thôn nay thuộc xã Khởi Nghĩa, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng.
Giôn-xơn Lyndon Baines Johnson, tổng thống thứ 36 của Mỹ, nắm giữ hai nhiệm kì từ năm 1963 đến năm 1969. Ông này chủ trương đẩy mạnh sự can thiệp của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, mà tiêu biểu là việc triển khai quân đội Mỹ trực tiếp tham chiến sau sự kiện vịnh Bắc Bộ năm 1964.

Tổng thống Mỹ Johnson
Trường Sơn, Lào, Thủ Đô, Tam Đảo, Điện Biên đều là tên của các nhãn hoặc loại thuốc lá phổ biến ở miền Bắc vào những năm 1960-1970.

Thuốc lá Điện Biên
Thái Bình Địa danh nay là một tỉnh ven biển ở đồng bằng Bắc Bộ, cách thủ đô Hà Nội khoảng 110 km. Phần đất thuộc tỉnh Thái Bình ngày nay trước đây thuộc về trấn Sơn Nam. Tới năm Thành Thái thứ hai (1890) tỉnh Thái Bình được thành lập. Tỉnh có nhiều khu du lịch và danh lam thắng cảnh nổi tiếng như bãi biển Đồng Châu, cồn Vành, chùa Keo... Các ngành nghề truyền thống như chạm bạc, làm chiếu ở đây cũng khá phát triển. Ngoài ra, Thái Bình còn được mệnh danh là Quê Lúa.

Bãi biển Đồng Châu
Cầu Bo Tên dân gian của cầu Độc Lập bắc qua sông Trà Lý, xưa thuộc làng Bo, tỉnh Thái Bình.

Cầu Bo những năm 1920
Đống Đa Địa danh nay là một quận nằm ở trung tâm thủ đô Hà Nội. Tại đây năm 1789 quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy của vua Quang Trung đã đánh tan hai vạn quân Thanh xâm lược. Tương truyền sau chiến thắng, vua Quang Trung cho thu nhặt xác giặc xếp vào 12 cái hố rộng, lấp đất chôn và đắp thành gò cao, trên gò cây cối mọc um tùm nên có tên là gò Đống Đa.

Tượng đài Nguyễn Huệ ở gò Đống Đa
Thanh miếu Ngôi miếu nằm trong khuôn viên chùa Bộc, thờ Sầm Nghi Đống và quân xâm lược nhà Thanh đã chết trong trận Ngọc Hồi-Đống Đa, tương truyền do chính vua Quang Trung ra lệnh cho xây dựng.
Chùa Bộc Tên chữ là Sùng Phúc Tự hay Thiên Phúc Tự, một ngôi chùa nay thuộc phường Quang Trung, quận Đống Đa, Hà Nội. Chùa nằm giữa khu vực diễn ra trận Đống Đa lịch sử năm 1789 (cách gò Đống Đa khoảng 300 mét), cạnh Núi Loa (Loa Sơn) còn gọi là núi Cây Cờ, nơi tướng giặc Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử. Chùa vốn được dựng để thờ Phật, nhưng vì chùa tọa lạc sát một chiến trường giữa quân Tây Sơn và quân Thanh nên thờ cả vua Quang Trung và vong linh những người đã chết trận.

Tam quan chùa Bộc
Trần Quang Châu Cũng gọi là Trương Giao, một tướng nhà Lê vào thế kỉ 18. Ông đã cùng tướng nhà Tây Sơn là Vũ Văn Nhậm giao chiến nhiều trận ở cửa sông Đuống. Năm 1789, khi quân Thanh sang nước ta, ông dẫn quân Thanh đánh Tây Sơn. Quân Thanh đại bại, ông chạy lên Yên Thế phối hợp với Dương Đình Tuấn, sau bị tướng Tây Sơn là Võ Văn Dũng bắt sống và hành quyết năm 1792.
Dương Đình Tuấn Cũng gọi là Dáo Mao tuần lĩnh, người huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. Ông là tướng nhà Lê, nhiều lần lập công và được Lê Chiêu Thống phong làm trấn thủ Kinh Bắc, Thái Nguyên. Về sau, ông bị quân Tây Sơn bao vây và chết trong rừng Yên Thế.
Có phúc thì gặp Trương Giao, vô phúc thì gặp Dáo Mao tuần lĩnh Trong hành quân, so với Trương Giao (Trần Quang Châu), Dáo Mao tuần lĩnh (Dương Đình Tuấn) thường chém giết tùy tiện hơn.
Vũ Mao Có tài liệu cho là Vũ Văn Nhậm, tướng nhà Tây Sơn. Tuy nhiên chúng tôi chưa tìm ra tư liệu về tên gọi này.
Tuần Giang, Nho Hứa bán chúa lập công Vào năm Canh Ngọ (1780), Đoan Nam Vương Trịnh Khải bị Nguyễn Hữu Chỉnh theo Tây Sơn đánh bại, chạy khỏi thành Thăng Long, qua huyện Yên Lãng (nay là Mê Linh) gặp tiến sĩ Lý Trần Quán. Quán đón Khải về nhà ở Hạ Lôi giao cho học trò là Tuần Giang (có bản chép là Tuần Khang, hoặc Tuần Trang) đưa đi trốn. Giang mưu cùng Nho Hứa (có bản chép là Nho Nứa) đem Trịnh Khải nộp cho quân Tây Sơn. Lý Trần Quán sau đó tự vẫn để tỏ lòng trung thành với chúa Trịnh.
Phù Mỹ Một huyện đồng bằng ven biển của tỉnh Bình Định. Thắng cảnh của Phù Mỹ tuy hoang sơ nhưng đẹp như: Chùa Hang, Giếng Tiên, di tích lịch sử đèo Nhông, đặc biệt phía đông là một vùng biển đẹp kéo dài từ Vĩnh Lợi đến cửa Hà Ra.
Phù Cát Một huyện miền biển thuộc tỉnh Bình Định. Huyện có nhiều cảnh đẹp như bãi biển Cát Tiến, Đề Gi, suối nước nóng Hội Vân chùa Ông Núi... nổi tiếng nhất có lẽ là hòn Vọng Phu ở Núi Bà. Phù Cát còn có các làng nghề truyền thống như: đan lát Trung Chánh, gạch ngói Gia Thạnh, làng muối Đức Phổ, nước mắm cá cơm Đề Gi, đá mĩ nghệ Cát Tường...

Biển Trung Lương (Cát Tiến)
Chí Đến, kéo dài cho đến (từ Hán Việt).
Bình Khê Tên cũ của huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.

Bảo tàng Quang Trung thuộc Tây Sơn, Bình Định
Hòn Sung Tên chữ là Trưng Sơn, một hòn núi thấp thuộc thôn Phú Lạc, xã Bình Thành, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Đây là nơi phát tích của anh hùng Mai Xuân Thưởng và anh em nhà Tây Sơn. Theo Quách Tấn trong Nước non Bình Định:

Trông gần thì mập mạp hung hăng như con bò đực sung sức lúc nào cũng sẵn sàng để chiến đấu. Nên người địa phương thường gọi là Hòn Sung. Lưng núi có nhiều chỗ nổi từng vồng từng ụ, như bị đánh sưng. Nên nhiều người gọi là Hòn Sưng thay vì Hòn Sung. Núi còn có tên nữa là Độc Xỉ Sơn và Độc Nhũ Sơn, vì ở xa, nếu đứng xiên một phía mà trông thì giống một chiếc răng nanh dựng ngược, còn đứng dưới mặt mà ngó thì tương tợ một nấm vú vung (theo truyền thuyết thì Độc là một mình; nhưng Đại Nam Nhất Thống Chí chép chữ Độc là con bò nghé). Do đó núi lại có tên nữa là Bút Sơn.
Tây Sơn Tên cuộc khởi nghĩa nông dân của ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ, đồng thời cũng là tên vương triều được lập ra từ cuộc khởi nghĩa này và kéo dài từ 1788 đến 1802. Khởi nghĩa và vương triều Tây Sơn có công rất lớn trong việc bình định đất nước, chấm dứt thời kì loạn lạc Trịnh-Nguyễn phân tranh, đồng thời giữ vững bờ cõi trước sự xâm lược của quân Thanh. Tây Sơn gắn liền với hình ảnh người anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ.

Quang Trung tiến quân ra Bắc
Mai Xuân Thưởng Một sĩ phu và lãnh tụ phong trào kháng Pháp cuối thế kỷ 19 ở Bình Định. Ông sinh năm 1860 tại thôn Phú Lạc, xã Bình Thành, huyện Tuy Viễn (nay là huyện Tây Sơn). Năm 1885 ông hưởng ứng chiếu Cần Vương, trở về quê Phú Lạc chiêu mộ nghĩa sĩ, lập căn cứ chiến đấu, đến năm 1887 thì cuộc khởi nghĩa thất bại, ông bị giặc bắt và xử trảm tại Gò Chàm (phía đông thành Bình Định cũ). Thi hài ông sau đó được đưa về táng tại Cây Muồng (nơi cha ông đã yên nghỉ), thuộc thôn Phú Lạc.

Do từng đậu cử nhân và là con thứ bảy trong gia đình, ông còn có tục danh là ông Bảy Cử.

Lăng Mai Xuân Thưởng
Thổ Công Còn được gọi là Thổ Địa hay Thổ Thần, là một vị thần trong tín ngưỡng Á Đông, cai quản một vùng đất nào đó (từ Hán Việt "thổ" nghĩa là "đất"). Thổ Công thường được khắc hoạ là một ông già râu tóc bạc phơ, mặt vui vẻ, thích chơi với con nít. Nhân dân ta có tập quán cúng Thổ Công vào ngày 1, ngày 15 âm lịch và các dịp lễ Tết khác.

Một hình ảnh về Thổ Công
Đơm Lấy, xới cơm hay xôi từ nồi vào vật đựng khác (đơm xôi, đơm cơm).
Vần cơm Xoay nồi cơm trong bếp cho chín đều.