Bài Ca Dao: Chữ Rằng : "Xuân Bất Tái Lai"

Có thể bạn quan tâm

Chữ rằng : “Xuân bất tái lai”
Chữ rằng: “Xuân bất tái lai” Ngày nay hoa nở ngày mai hoa tàn. Mặc ai nay lụa mai hàng Xin anh đừng có phụ phàng vải bô
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - đạo nghĩa
  - vải bô
- Người đăng: Phan An
- 5 May,2013

Cùng thể loại:

Thà rằng đừng nói tốt hơn
Thà rằng đừng nói tốt hơn Nói chi để khiến kẻ hờn người đau
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 19 May,2024
Đôi tròng trắng bạc quá ưa
Đôi tròng trắng bạc quá ưa Nam dâm nhơn phụ, nữ hòa gian phu
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - tướng số
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 4 May,2024
Người nào mặt láng da ngà
Người nào mặt láng, da ngà Trai đôi ba vợ, gái đôi ba chồng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - tướng số
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 4 May,2024
Trời cao bể rộng bao la
Trời cao bể rộng bao la Việc gì mà chẳng phải là may ta Trong việc nhà, ngoài thì việc nước Giữ làm sao sau trước vẹn tuyền Lọ là cầu Phật, cầu Tiên
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 11 March,2023
Trời cho cày cấy đầy đồng
Trời cho cày cấy đầy đồng Xứ nào xứ ấy trong lòng vui ghê Một mai gặt lúa đem về Thờ cha kính mẹ nhiều bề hiếu trung
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 11 March,2023
Lúa một chục trả một thiên
Lúa một chục, trả một thiên Cho vay cắt cổ đừng phiền tại ai!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 14 September,2022
Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.
Trên đời nhất đẹp là lồn
Trên đời nhất đẹp là lồn Nhất ngon là muối, nhất khôn là tiền
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 9 August,2022
Anh nhiêu đi học không thầy
Anh nhiêu đi học không thầy Làm bài không bút thiếp rày theo anh
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Phan An
- 14 April,2022
Chàng ràng bắt cá hai tay
Chàng ràng bắt cá hai tay, Con trong cũng mất con ngoài cũng không
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Phan An
- 13 April,2022
Ở đây ăn bát rau chành
Ở đây ăn bát rau chành Còn hơn chốn khác mâm gành cỗ gơ
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Phan An
- 11 April,2022

Có cùng từ khóa:

Thà tôi mặc vải bô, vải bố
Thà tôi mặc vải bô, vải bố Không để cha vợ tôi mặc bố tời Ổng mang nó nặng, rệp cắn ổng kêu trời suốt đêm
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
- Thẻ:
  - cha mẹ
  - vải bô
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 23 January,2015
Trước sau cũng vậy bớ chàng
Trước sau cũng vậy bớ chàng Đừng tham tơ lụa phụ phàng vải bô Vải bô em chịu cơ hàn Để anh tơ lụa cho nhàn tấm thân
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - tơ lụa
  - vải bô
  - hi sinh
  - thủy chung
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 18 June,2014
Đốn cây ai nỡ dứt chồi
Đốn cây ai nỡ dứt chồi Đạo chồng nghĩa vợ giận rồi lại thương
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
- Thẻ:
  - đạo nghĩa
  - đạo vợ chồng
- Người đăng: Lê Tư
- 5 January,2014
Hái dâu chi nắng cô ơi
Hái dâu chi nắng cô ơi Lại đây quan lớn cho đôi khuyên vàng – Vải bô phận gái cơ hàn Hái dâu nuôi mẹ không màng của ông
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Đấu tranh, phản kháng
- Thẻ:
  - nhà nghèo
  - quan lại
  - đối đáp
  - vải bô
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 26 November,2013
Vải bô một tấm che thân
Vải bô một tấm che thân Công lênh ả chức nhọc nhằn chớ vong
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - dệt vải
  - công lao
  - vải bô
- Người đăng: Phan An
- 14 November,2013
Bậu đừng đỏng đảnh, đòi lãnh với lương
Bậu đừng đỏng đảnh, đòi lãnh với lương Vải bô bậu mặc cho thường thì thôi.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vải lãnh
  - trang phục
  - vải bô
  - vải lương
- Người đăng: Phan An
- 2 September,2013
Ong kiến còn có vua tôi
Ong kiến còn có vua tôi Huống chi loài người chẳng có nghĩa ru?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - con kiến
  - con ong
  - đạo nghĩa
- Người đăng: Phan An
- 25 August,2013
Ngửa tay lấy tấm vàng mười
Ngửa tay lấy tấm vàng mười Quần bô áo vải ai cười mặc ai
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - vàng mười
  - vải bô
- Người đăng: Phan An
- 28 July,2013
Con chim nho nhỏ
Con chim nho nhỏ Cái lông nó đỏ Cái mỏ nó vàng Nó kêu người ở trong làng Đừng ham lãnh lụa phụ phàng vải bô.
Dị bản
- Con chim nho nhỏ Đỏ mỏ xanh lông Đỏ mồng xanh kiếng Nó kêu xao xuyến Nhiều tiếng lạ lùng Kêu sao cho quân tử nghe cùng Phải duyên thì kết, phải lòng thì thương
- Con chim nho nhỏ Đỏ mỏ xanh lông Đỏ mồng xanh tiếng Nó kêu nhiều tiếng lạ lùng Phải duyên quân tử đẹp, phải tình quân tử ưng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - đạo nghĩa
  - vải bô
- Người đăng: Phan An
- 5 May,2013
Anh tỉ phận anh
Anh tỉ phận anh Thà ở lều tranh Như thầy Tăng, thầy Lộ, Chớ không ham mộ Của Vương Khải, Thạch Sùng, Đạo người anh giữ vẹn, bần cùng sá bao.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - đạo nghĩa
  - Tăng Sâm
  - Tử Lộ
  - Vương Khải
  - Thạch Sùng
  - nghèo đói
  - bần cùng
- Người đăng: Phan An
- 5 May,2013

Chú thích

Xuân bất tái lai Tuổi trẻ không quay trở lại.
Vải bô Loại vải xấu, thường chỉ những người lao động, người nhà nghèo mới mặc.
Quá ưa Nhiều, quá lắm.
Lọ là Chẳng lọ, chẳng cứ gì, chẳng cần, hà tất (từ cũ).

Bấy lâu đáy bể mò kim, Là nhiều vàng đá phải tìm trăng hoa? Ai ngờ lại họp một nhà, Lọ là chăn gối mới ra sắt cầm! (Truyện Kiều)
Thiên Đơn vị đo lường thóc gạo. Mỗi thiên bằng một trăm giạ.
"Tinh thần khoa trương, tự hào của người lưu dân cũng được thấy biểu lộ trong ngôn ngữ thường nhật bằng cách ngoa ngữ, nghĩa là họ nói quá đi. (...) Thí dụ như 10 giạ lúa thì gọi là "một trăm lúa"; còn 100 giạ thì gọi là "một thiên lúa", tức 1000 giạ." (Văn truyền khẩu trên đất Đồng Nai - Nguyễn Văn Hầu)
Nhiêu Chức vị ở làng xã thời phong kiến, thường phải bỏ tiền ra mua để được quyền miễn tạp dịch.
Rày Nay, bây giờ (phương ngữ).
Chàng ràng Quanh quẩn, vướng bận, chậm chạp (để kéo dài thời gian hoặc gây chú ý).
Rau chành Rau vặt vãnh (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
Mâm gành cỗ gơ Mâm gỗ, cỗ được xếp thành nhiều tầng (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
Vải bố Vải dày dệt bằng sợi đay thô.

Vải bố
Bố tời Loại vải như vải bố, nhưng thô hơn, thường dùng làm bao tải.

Bao bố (bao đay)
Cơ hàn Đói (cơ 飢) và lạnh (hàn 寒). Chỉ chung sự nghèo khổ cơ cực.

Bạn ngồi bạn uống rượu khan Tôi ngồi uống nỗi cơ hàn bạn tôi! (Gặp bạn ở chợ Bến Thành - Hoàng Đình Quang)
Công lênh Cũng đọc công linh, công sức bỏ vào việc gì (từ cổ).
Ả chức Người con gái dệt vải. Chức là từ Hán Việt, nghĩa là dệt.
Vong Quên (từ Hán Việt).
Bậu Cũng nói là em bậu, tiếng gọi người tiếp chuyện với mình, khác giới tính, có ý thương mến, thân mật. Cách xưng hô "qua, bậu" thường được dùng trong quan hệ vợ chồng, người yêu (phương ngữ Nam Bộ).
Vải lĩnh Còn gọi là lãnh, loại vải dệt bằng tơ tằm nõn, một mặt bóng mịn, một mặt mờ. Lĩnh được cho là quý hơn lụa, có quy trình sản xuất rất cầu kì. Vải lãnh thường có màu đen, trơn bóng hoặc có hoa, gọi là lĩnh hoa chanh, thường dùng để may quần dài cho các nhà quyền quý. Lĩnh Bưởi ở vùng Kẻ Bưởi miền Bắc (gồm các làng An Thái, Bái Ân, Hồ Khẩu, Trích Sài) và lãnh Mỹ A ở miền Nam là hai loại vải lãnh nổi tiếng ở nước ta.

Khăn nhỏ, đuôi gà cao Lưng đeo dải yếm đào Quần lĩnh, áo the mới Tay cầm nón quai thao (Chùa Hương - Nguyễn Nhược Pháp)

Vải lãnh Mỹ A
Lương Hàng dệt mỏng bằng tơ, ngày trước thường dùng để may áo dài đàn ông.
Ru Sao? (trợ từ nghi vấn cổ).
Bài ca dao này có lẽ là lấy ý từ hai câu đầu trong bài thơ Ngôn chí của Trần Danh Án, nhà thơ và là quan nhà Lê trung hưng.

Nhân chi dữ vật bất đồng quần Phong nghĩ tuy vị thượng hữu quân Dịch: Kiến ong còn biết nghĩa quân thần Há lẽ làm người chẳng nhớ ân
Quân tử Hình mẫu con người lí tưởng theo Nho giáo. Quân tử là người ngay thẳng, đứng đắn, công khai theo lẽ phải, trung thực và cẩn trọng.
Tỉ So sánh, ví dụ, giống như.
Tăng Tử Tên thật là Tăng Sâm (曾参), tự Tử Dư, một trong những học trò xuất sắc nhất của Khổng Tử. Ông làm ra sách Đại học gồm 10 thiên và là một trong Tứ thư của Nho gia (cùng với Trung dung, Luận ngữ và Mạnh Tử). Tăng Sâm cũng nổi tiếng là người con có hiếu, tương truyền khi mẹ ông cắn ngón tay thì ông cảm thấy đau quặn trong lòng.

Tượng Tăng Sâm và mẹ
Tử Lộ Tự là Trọng Do, một trong những học trò của Khổng Tử, là một người con rất hiếu thảo. Tương truyền thuở thiếu thời, Tử Lộ thường lên rừng cách xa cả trăm dặm đốn củi, sau đó đem bán lấy tiền, mua gạo đội về nuôi cha mẹ. Sau khi cha mẹ mất, ông sang nước Sở, được vua Sở trọng dụng, phong ban tước cao sang, cấp nhiều bổng lộc, nhưng vẫn thường than phiền là không còn cha mẹ để được phụng dưỡng như xưa, để ngày ngày đội gạo, bữa bữa nấu canh rau. Câu nói nổi tiếng "Mộc dục tịnh nhi phong bất đình, tử dục dưỡng nhi thân bất tại" (cây muốn lặng mà gió chẳng ngừng, con muốn nuôi mà cha mẹ không còn sống) là của Tử Lộ.

Hình vẽ Tử Lộ cõng gạo nuôi cha mẹ
Vương Khải Quan Hậu tướng quân nhà Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc, em của Văn Minh hoàng hậu, nhà rất giàu có, ăn chơi xa xỉ. Ông và Thạch Sùng từng có cuộc thi xem nhà ai có nhiều của báu hơn. Ở Nam Bộ, tên ông này cũng được phát âm thành Dương Khởi.
Thạch Sùng Tên một vị quan nhà Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc, nổi tiếng là nhân vật xa hoa giàu có đương thời. Giữa ông và Vương Khải từng có cuộc thi xem nhà ai giàu có hơn. Cũng vì gia sản này mà Thạch Sùng gặp tai họa, bị triều thần chém chết năm 52 tuổi.

Trong kho tàng cổ tích Việt Nam có truyện Thạch Sùng còn thiếu mẻ kho, theo đó Thạch Sùng là một phú hộ giàu có, tự đắc rằng nhà không thiếu thứ gì. Vương Khải cược với Thạch Sùng toàn bộ gia sản, cuối cùng khi đòi đến mẻ kho thì Thạch Sùng không có, đành chịu mất hết cơ nghiệp. Ông chết hoá thành con thạch sùng, suốt ngày chắc lưỡi tiếc của.