Cách Cho Trẻ Uống Thuốc đúng - VnExpress Sức Khỏe

Theo Dược sĩ Phạm Thị Ý Nhi, khoa Dược, BVĐK Tâm Anh TP HCM, đối với trẻ sơ sinh, việc cho trẻ uống thuốc đúng cách quan trọng. Người lớn không nên bóp mũi, đè đổ thuốc sẽ gây ảnh hưởng tâm lý cho trẻ. Trẻ nhỏ cần dẫn dụ để trẻ tự há miệng rồi nhanh chóng dùng thìa đưa thuốc vào miệng. Trẻ lớn trên 2 tuổi, phụ huynh cần giải thích cho con hiểu tác dụng việc uống thuốc giúp bé khỏe mạnh.

Phụ huynh có thể cho trẻ sơ sinh uống thuốc bằng dụng cụ bón thuốc chuyên dụng. Trên thị trường hiện có bán nhiều dụng cụ hỗ trợ bé uống thuốc như: dụng cụ xi lanh đầu silicon, dụng cụ uống thuốc nhỏ giọt. Những dụng cụ này thiết kế hỗ trợ cho việc uống thuốc của trẻ, đo lường chính xác, tiện lợi khi sử dụng.

Dược sĩ Phạm Thị Ý Nhi khuyến khích phụ huynh sử dụng xi lanh khi cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ uống thuốc. Dùng xi lanh sẽ giúp trẻ uống đủ liều, hạn chế thuốc bị đổ, trào ra khỏi miệng bé. Phụ huynh cần chuẩn bị một xi lanh nhỏ, hút lấy thuốc bột đã hòa tan cùng nước sôi để nguội, sau đó từ từ đưa vào miệng trẻ. Khi bơm thuốc vào miệng bé cần lưu ý không bơm trực tiếp vào họng mà phải bơm vào thành má để tránh sặc thuốc.

Cha mẹ cho trẻ uống thuốc bằng thìa rất phổ biến, nhưng không phải phụ huynh nào cũng biết cách sử dụng thìa đúng. Với trẻ sơ sinh, tốt nhất nên dùng thìa silicon có độ mềm để đút thìa thuốc vào miệng. Khi cho trẻ uống thuốc thì cho trẻ theo tư thế bé đang bú mẹ, ngẩng cao đầu, từ từ đưa thìa vào miệng. Mẹ đặt thìa ở vị trí 2/3 lưỡi, ấn nhẹ thìa vào lưỡi để bé nuốt thuốc rồi từ từ rút thìa ra. Nếu thử cho trẻ uống thuốc bằng thìa thất bại thì phải chuyển qua sử dụng xilanh hay dụng cụ ống bón thuốc.

Phụ huynh nên tham khảo cách cho trẻ uống thuốc nhờ chia nhỏ liều lượng. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc uống thuốc rất khó khăn, đặc biệt với các loại thuốc có vị đắng. Cùng lúc đưa vào miệng bé lượng lớn thuốc sẽ khiến trẻ có phản ứng nôn. Do đó phụ huynh có thể áp dụng chiến thuật chia nhỏ nhiều lần uống để trẻ dễ tiếp nhận hơn, tránh tình trạng nôn ói hết thuốc. Tuy nhiên, phụ huynh nên lưu ý, mỗi lần uống thuốc không nên kéo dài quá 20 phút, vì kéo dài thời gian quá lâu cũng khiến bé nảy sinh tâm lý sợ hãi.

Dược sĩ Phạm Thị Ý Nhi lưu ý: "đối với trẻ sơ sinh có thể sử dụng các vật dụng thu hút trẻ như gấu bông, lắc nhạc để thu hút trẻ sau đó đưa thuốc vào miệng bé. Khi bé phản ứng khóc, nôn ói, cần thời gian vỗ về, ôm ấp trấn tĩnh bé ổn định tinh thần sau đó mới tiếp tục cho uống".

Bên cạnh đó, đối với trẻ đã bước vào giai đoạn ăn dặm, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc dùng chung thuốc với một số thức ăn được bác sĩ cho phép. Tuy nhiên, chỉ áp dụng với loại thuốc không gây biến đổi vị thức ăn, nếu thuốc có vị đắng thì sẽ khiến trẻ biếng ăn.

Lưu ý không để trẻ uống thuốc quá liều

Dược sĩ Phạm Thị Ý Nhi lưu ý, thuốc cho trẻ sơ sinh được tính liều theo cân nặng của bé. Do đó phụ huynh nên "tuân thủ" cho trẻ sơ sinh uống thuốc đúng liều lượng bác sĩ chỉ định. Phần lớn thuốc dành cho trẻ sơ sinh ở dạng lỏng, siro nên phụ huynh cần sử dụng dụng cụ đo liều lượng có sẵn trên từng chai thuốc.

Đối với chai thuốc không có muỗng, nắp thuốc đo liều lượng thì phụ huynh cần mua thêm xi lanh để đo liều thật chính xác. Đối với các loại thuốc nhỏ giọt như: vitamin D3, men vi sinh, thuốc điều trị đầy hơi chướng bụng... thì cần đếm chính xác số giọt theo từng tháng tuổi, tránh quá liều.

Đa số trẻ sơ sinh có phản ứng bị nôn khi uống thuốc sau khi ăn. Tuy nhiên, tùy chỉ định từng loại thuốc, có loại thuốc uống khi bụng đói, loại thuốc cần uống sau ăn mà phụ huynh buộc phải tuân thủ. Rất nhiều loại thuốc chỉ định không nên cho trẻ uống lúc bụng đói như corticoid... sẽ ảnh hưởng dạ dày.

Cách cho trẻ sơ sinh uống thuốc không bị nôn tốt nhất là trẻ uống thuốc sau ăn từ khoảng 30 phút - 2 tiếng. Phụ huynh nên chia nhỏ cữ bú, để tránh việc trẻ quá no, khiến trẻ dễ nôn, ói khi uống thuốc.

Ngoài việc cho trẻ sơ sinh uống thuốc theo chỉ dẫn của dược sĩ thì phụ huynh cũng cần cho trẻ uống thuốc theo một khung giờ cố định, tránh tình trạng hai liều thuốc được uống quá gần nhau. Cha mẹ tham vấn ý kiến của bác sĩ, dược sĩ về những thuốc, vitamin và khoáng chất, men vi sinh cần uống cách nhau, hoặc cách cữ sữa để tránh tương tác thuốc làm giảm hiệu quả điều trị.

Phụ huynh cho trẻ uống thuốc không tự ngưng liều trước thời gian điều trị của bác sĩ (đặc biệt là thuốc kháng sinh). Phần lớn phụ huynh thấy con hết bệnh tự ý ngưng thuốc, việc này dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Đồng thời, cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc kháng sinh điều trị cho trẻ khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Tuệ Diễm