Đại Hùng – Wikipedia Tiếng Việt

Đại HùngUrsa Major

Chòm sao
Danh sách các sao trong chòm sao Đại Hùng
Viết tắt	UMa
Sở hữu cách	Ursae Majoris
Xích kinh	10,7 h
Xích vĩ	55,38°
Diện tích	1280 độ vuông (3)
Mưa sao băng	Alpha Ursa Majorids Leonids-Ursids
Giáp vớicác chòm sao	Thiên Long Lộc Báo Thiên Miêu Tiểu Sư Sư Tử Hậu Phát Lạp Khuyển Mục Phu
Nhìn thấy ở vĩ độ giữa +90° và −30°.Nhìn thấy rõ nhất lúc 21:00 (9 giờ tối) vào tháng 4.

Đối với các định nghĩa khác, xem Đại Hùng (định hướng).

Chòm sao Đại Hùng 大熊, (tiếng La Tinh: Ursa Major), còn được gọi là Gấu Lớn (Great Bear), là một trong 48 chòm sao Ptolemy và cũng là một trong 88 chòm sao hiện đại, mang hình ảnh Gấu Lớn. Chòm sao này là một trong những chòm sao nổi tiếng nhất, không những bởi độ sáng của các ngôi sao thành viên, mà còn bởi huyền thoại Hy Lạp lý thú về chòm sao này. Trong thiên văn học Trung Quốc gọi 7 ngôi sao sáng nhất này là sao Bắc Đẩu.

Chòm sao Gấu Lớn gồm 7 ngôi sao có độ sáng gần như đồng đều nhau. Trong đó đặc biệt có 2 ngôi sao gọi là sao Chỉ (pointers), vì nối 2 ngôi sao đó và kéo dài, chúng ta sẽ tìm được vị trí của sao Bắc Cực (Polaris). Chòm sao Gấu Lớn không giữ nguyên hình dạng của nó, mà các ngôi sao trong chòm đang di chuyển theo những hướng khác nhau, dù với tốc độ rất chậm.

Chòm sao lớn này có diện tích 1280 độ vuông, nằm trên thiên cầu bắc, chiếm vị trí thứ 3 trong danh sách các chòm sao theo diện tích.

Chòm sao Đại Hùng nằm kề các chòm sao Thiên Long, Lộc Báo, Thiên Miêu, Tiểu Sư, Sư Tử, Hậu Phát, Lạp Khuyển, Mục Phu.

Tên gọi

[sửa | sửa mã nguồn]

Thiên thể

[sửa | sửa mã nguồn]

Các thiên thể đáng quan tâm

• Sao đôi quang học Mizar, ký hiệu: ζ UMa
• Thiên hà xoắn ốc M 81
• Thiên hà không đều M 82
• Thiên hà xoắn ốc có vạch M 101
• Tinh vân hành tinh Con Cú, ký hiệu: M 97

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

• ESA (1997). “The Hipparcos and Tycho Catalogues”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 5 năm 2003. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2006.
• Kostjuk, N. D. (2002). “HD-DM-GC-HR-HIP-Bayer-Flamsteed Cross Index”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 10 năm 2005. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2006.
• Roman, N. G. (1987). “Identification of a Constellation from a Position”. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 4 năm 2001. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2006.

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Tiểu Hùng
• Sao Bắc Đẩu

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Đại Hùng.

x t s 88 chòm sao hiện đại

Tiên Nữ Tức Đồng Thiên Yến Bảo Bình Thiên Ưng Thiên Đàn Bạch Dương Ngự Phu Mục Phu Điêu Cụ Lộc Báo Cự Giải Lạp Khuyển Đại Khuyển Tiểu Khuyển Ma Kết Thuyền Để Tiên Hậu Bán Nhân Mã Tiên Vương Kình Ngư Yển Diên Viên Quy Thiên Cáp Hậu Phát Nam Miện Bắc Miện Ô Nha Cự Tước Nam Thập Tự Thiên Nga Hải Đồn Kiếm Ngư Thiên Long Tiểu Mã Ba Giang Thiên Lô Song Tử Thiên Hạc Vũ Tiên Thời Chung Trường Xà Thủy Xà Ấn Đệ An Hiết Hổ Sư Tử Tiểu Sư Thiên Thố Thiên Bình Sài Lang Thiên Miêu Thiên Cầm Sơn Án Hiển Vi Kính Kỳ Lân Thương Dăng Củ Xích Nam Cực Xà Phu Lạp Hộ Khổng Tước Phi Mã Anh Tiên Phượng Hoàng Hội Giá Song Ngư Nam Ngư Thuyền Vĩ La Bàn Võng Cổ Thiên Tiễn Nhân Mã Thiên Hạt Ngọc Phu Thuẫn Bài Cự Xà Lục Phân Nghi Kim Ngưu Viễn Vọng Kính Tam Giác Nam Tam Giác Đỗ Quyên Đại Hùng Tiểu Hùng Thuyền Phàm Thất Nữ Phi Ngư Hồ Ly

x t s Lịch sử các chòm sao
x t s 48 chòm sao của Ptolemy sau năm 150 sau Công Nguyên Tiên Nữ Bảo Bình Thiên Ưng Thiên Đàn Argo Navis Bạch Dương Ngự Phu Mục Phu Cự Giải Đại Khuyển Tiểu Khuyển Ma Kết Thiên Hậu Nhân Mã Tiên Vương Kình Ngư Nam Miện Bắc Miện Ô Nha Cự Tước Thiên Nga Hải Đồn Thiên Long Tiểu Mã Ba Giang Song Tử Vũ Tiên Trường Xà Sư Tử Thiên Thố Thiên Bình Sài Lang Thiên Cầm Xà Phu Lạp Hộ Phi Mã Anh Tiên Song Ngư Nam Ngư Thiên Tiễn Cung Thủ Thiên Yết Cự Xà Kim Ngưu Tam Giác Đại Hùng Tiểu Hùng Xử Nữ Thể loại
x t s 41 chòm sao được thêm vào trong thế kỷ XVI–XVII ▶ Bayer 1603: Thiên Yến • Yển Diên • Hậu Phát • Kiếm Ngư • Thiên Hạc • Thủy Xà • Ấn Đệ An • Thương Dăng • Khổng Tước • Phượng Hoàng • Nam Tam Giác • Đỗ Quyên • Phi Ngư • Hồ Ly ▶ Plancius&Bartsch 1624: Lộc Báo • Kỳ Lân ▶ Royer 1679: Thiên Cáp • Nam Thập Tự ▶ Hevelius 1683: Lạp Khuyển • Hiết Hổ • Tiểu Sư • Thiên Miêu • Thuẫn Bài • Lục Phân Nghi • Hồ Ly ▶ de Lacaille 1763: Tức Đồng • Điêu Cụ • Lạp Khuyển • Thuyền Để • Viên Quy • Thiên Lô • Thời Chung • Sơn Án • Hiển Vi Kính • Củ Xích • Nam Cực • Hội Giá • Thuyền Vĩ • La Bàn • Võng Cổ • Ngọc Phu • Viễn Vọng Kính • Thuyền Phàm
x t s 88 chòm sao hiện đại với tên Latinh tương ứng Tiên Nữ (Andromeda) Tức Đồng (Antlia) Thiên Yến (Apus) Bảo Bình (Aquarius) Thiên Ưng (Aquila) Thiên Đàn (Ara) Bạch Dương (Aries) Ngự Phu (Auriga) Mục Phu (Boötes) Điêu Cụ (Caelum) Lộc Báo (Camelopardalis) Cự Giải (Cancer) Lạp Khuyển (Canes Venatici) Đại Khuyển (Canis Major) Tiểu Khuyển (Canis Minor) Ma Kết (Capricornus) Thuyền Để (Carina) Tiên Hậu (Cassiopeia) Nhân Mã (Centaurus) Tiên Vương (Cepheus) Kình Ngư (Cetus) Yển Diên (Chamaeleon) Viên Quy (Circinus) Thiên Cáp (Columba) Hậu Phát (Coma Berenices) Nam Miện (Corona Australis) Bắc Miện (Corona Borealis) Ô Nha (Corvus) Cự Tước (Crater) Nam Thập Tự (Crux) Thiên Nga (Cygnus) Hải Đồn (Delphinus) Kiếm Ngư (Dorado) Thiên Long (Draco) Tiểu Mã (Equuleus) Ba Giang (Eridanus) Thiên Lô (Fornax) Song Tử (Gemini) Thiên Hạc (Grus) Vũ Tiên (Hercules) Thời Chung (Horologium) Trường Xà (Hydra) Thủy Xà (Hydrus) Ấn Đệ An (Indus) Hiết Hổ (Lacerta) Sư Tử (Leo) Tiểu Sư (Leo Minor) Thiên Thố (Lepus) Thiên Xứng (Libra) Sài Lang (Lupus) Thiên Miêu (Lynx) Thiên Cầm (Lyra) Sơn Án (Mensa) Hiển Vi Kính (Microscopium) Kỳ Lân (Monoceros) Thương Dăng (Musca) Củ Xích (Norma) Nam Cực (Octans) Xà Phu (Ophiuchus) Lạp Hộ (Orion) Khổng Tước (Pavo) Phi Mã (Pegasus) Anh Tiên (Perseus) Phượng Hoàng (Phoenix) Hội Giá (Pictor) Song Ngư (Pisces) Nam Ngư (Piscis Austrinus) Thuyền Vĩ (Puppis) La Bàn (Pyxis) Võng Cổ (Reticulum) Thiên Tiễn (Sagitta) Cung Thủ (Sagittarius) Thiên Hạt (Scorpius) Ngọc Phu (Sculptor) Thuẫn Bài (Scutum) Cự Xà (Serpens) Lục Phân Nghi (Sextans) Kim Ngưu (Taurus) Viễn Vọng Kính (Telescopium) Tam Giác (Triangulum) Nam Tam Giác (Triangulum Australe) Đỗ Quyên (Tucana) Đại Hùng (Ursa Major) Tiểu Hùng (Ursa Minor) Thuyền Phàm (Vela) Xử Nữ (Virgo) Phi Ngư (Volans) Hồ Ly (Vulpecula)

x t s Chòm sao Đại Hùng
Bayer	α (Dubhe) β (Merak) γ (Phecda) δ (Megrez) ε (Alioth) ζ (Mizar) η (Alkaid) θ ι (Talitha) κ (Alkaphrah) λ (Tania Borealis) μ (Tania Australis) ν (Alula Borealis) ξ (Alula Australis) ο (Muscida) π1 π2 ρ σ1 σ2 τ υ φ χ (Taiyangshou) ψ ω
Flamsteed	2 (A) 5 (b) 6 15 (f) 16 (c) 17 18 (e) 19 20 21 22 23 (h) 24 (d) 26 27 28 31 32 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 46 47 (Chalawan) 49 51 55 56 57 58 59 60 61 62 65 66 67 68 70 71 72 73 74 75 76 78 80 (Alcor) 81 82 83 84 86 55 Cam 56 Cam 57 Cam 1 CVn 14 LMi 15 LMi 25 LMi 47 LMi 37 Lyn 39 Lyn 41 Lyn (Intercrus) 44 Lyn
Biến quang	R T U W Z RV ST SU SW SX TU TX TY UX UY VV VX VY XY ZZ AA AB AE AN AR AW BC BE BM BZ CG CH CO CQ CY DH DI DM DN DV DW EE EG EI EK EN EP ER ET EU EV EZ IY KS NQ NY
HR	3236 3263 3303 3332 3400 3401 3405 3408 3436 3470 3506 3592 3603 3608 3645 3676 3725 3747 3824 3838 3854 3855 3859 3885 3911 3918 3922 3929 3939 3954 3958 4044 4046 4051 4052 4067 4096 4098 4103 4108 4132 4165 4176 4181 4191 4215 4242 4243 4264 4275 4278 4280 4283 4285 4286 4336 4340 4345 4351 4367 4383 4388 4391 4407 4412 4421 4424 4435 4439 4452 4457 4474 4481 4482 4486 4493 4500 4521 4536 4545 4562 4569 4574 4581 4584 4593 4610 4672 4767 4840 4859 4867 4917 4936 4953 5070 5076 5085 5126 5148 5169 5077 5213 5216 5256 5280 5302
HD	68988 74389 80461 80606 80607 82408 82969 83564 88609 89221 93551 95572 96127 98618 99706 100018 102956 115043 118203 118970 233604 233731
Gliese	GJ 3512 Gliese 338 Gliese 412 Gliese 424 Gliese 450
Khác	ADS 7251 Feige 34 Feige 48 Feige 55 G 119-62 G 195-19 G 196-3 Groombridge 1618 Groombridge 1830 HAT-P-3 HAT-P-13 HAT-P-21 HIP 57050 HIP 57274 Holmberg IX X-1 Lalande 21185 M82 X-1 M82 X-2 PG 1219+534 PG 1351+489 PSR B1112+50 PSR J1012+5307 Sidus Ludoviciana Winnecke 4 WISE 1405+5534 XTE J1118+480
Danh sách