Đất Nhiễm Xạ Chất đống ở Fukushima | NHK WORLD-JAPAN News

Công tác dọn dẹp bắt đầu ngay sau sự cố hạt nhân vào tháng 3 năm 2011. Thảm họa hạt nhân làm phát tán phóng xạ ở Fukushima và các tỉnh lân cận. Hơn 70% địa phương của Fukushima ghi nhận mức độ phóng xạ cao hơn tiêu chuẩn an toàn quốc gia. Khử nhiễm là chìa khóa để khu vực an toàn trở lại và phục hồi ngành nghề địa phương.

Công nhân đang loại bỏ lớp đất bề mặt, cỏ, cây cối và vật liệu xây dựng bị nhiễm phóng xạ. Quy mô và chi phí của dự án là rất lớn. Chính phủ Nhật Bản đã chi hơn 43 tỷ đôla cho công tác khử nhiễm.

Người dân lo về cơ sở lưu trữ

Đất và rác thải ô nhiễm chất thành đống trong các khu dân cư và cản trở công tác tái thiết, vì vậy chính phủ quyết định xây dựng các cơ sở lưu trữ tạm thời trên khu đất trong địa bàn các thị trấn Futaba và Okuma, nơi đặt nhà máy điện hạt nhân. Khu đất này rộng 1.600 ha, gấp gần 5 lần diện tích của công viên trung tâm Central Park của New York.

Kể từ năm 2015, mỗi ngày có khoảng 1.000 xe tải chở đến đây khoảng 7.000 bao đất. Bộ Môi trường cho biết đến nay đã chuyển đi được gần 13 triệu mét khối trong số này.

Chính phủ đã ban hành luật yêu cầu chuyển hết đất nhiễm xạ ra khỏi tỉnh Fukushima muộn nhất là năm 2045. Nhưng người dân Fukushima, đặc biệt là những người từng sống gần khu vực này, lo lắng rằng số đất đó sẽ ở lại đây vĩnh viễn.

Một bác trai 84 tuổi từng sống tại khu vực này cho biết: "Có lo ngại rằng đây sẽ trở thành bãi thải cuối cùng, nhưng tôi nghĩ là rồi cũng đành phải chấp nhận điều này thôi. Tôi nghĩ mình cũng chỉ sống độ 30 năm nữa, nhưng tôi muốn đất của tôi trở lại như xưa".

Nghiên cứu đầy hứa hẹn

Nhằm giảm tổng lượng rác thải, các nhóm tiến hành phân loại tại cơ sở để tách riêng những thứ có thể đốt được, với hy vọng có thể tái sử dụng một phần đất nhiễm xạ.

Bộ Môi trường đang xem xét liệu có thể sử dụng đất để trồng rau hoặc làm đường hay không. Theo kết quả nghiên cứu về canh tác lương thực trong khu vực, mức độ phóng xạ thấp hơn tiêu chuẩn chính thức.

Cho đến nay, nghiên cứu chỉ giới hạn ở một khu vực của Fukushima. Bộ Môi trường đang có kế hoạch tiến hành các nghiên cứu sâu hơn nhằm giúp mọi người hiểu những gì khả thi và quan trọng nhất là những gì là an toàn.

Nơi xử lý cuối cùng

Thách thức lớn nhất đối với chính phủ trung ương là tìm khu đất phù hợp bên ngoài Fukushima làm nơi xử lý cuối cùng. Giới chức đã tiến hành một chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng để tìm địa phương ủng hộ địa điểm. Cho đến nay, chưa có địa phương nào tình nguyện làm nơi đặt điểm xử lý cuối cùng.

Mặc dù chưa có nhiều tiến triển, chính phủ vẫn quyết tâm thực hiện đúng thời hạn đã đặt ra.

Quan chức Bộ Môi trường Hattori Hiroshi cho biết: "Chúng tôi đã hứa với chính quyền địa phương rằng đến tháng 3 năm 2045 chúng tôi sẽ chuyển hết rác ra khỏi tỉnh. Vì điều này đã được đưa vào luật, nên chúng tôi sẽ thực hiện lời hứa. Tất nhiên, chúng tôi hoàn toàn nhận thức được lo ngại của người dân địa phương".

Vẫn còn khu vực nồng độ phóng xạ cao

Các quan chức cho biết dự án chuyển đất bị ô nhiễm đến một địa điểm lưu trữ tạm thời được hoàn thành phần lớn vào cuối tháng 3, nhưng ở các khu vực của Fukushima - bao gồm các thị trấn Futaba và Okuma - mức độ phóng xạ tương đối cao và công việc khử nhiễm toàn diện vẫn chưa bắt đầu. Và hơn 30.000 người vẫn chưa thể trở về nhà của họ.

Không có cư dân cũ nào trở về sống hẳn ở Futaba. Giới chức địa phương hy vọng sẽ lần đầu tiên cho phép một bộ phận dân cư trở về vào tháng 6. Nhưng một cuộc khảo sát chính thức cho thấy hơn 60% cư dân cũ không có ý định quay trở lại. Chỉ khoảng 1/10 cho biết muốn trở lại. Gần 1/4 số người được hỏi nói rằng chưa quyết định.

Nhiều người phải đi sơ tán đã bắt đầu lại cuộc sống ở nơi khác. Chính quyền trung ương và địa phương đang hy vọng có thể thu hút cư dân mới và hỗ trợ 17.000 đôla cho bất kỳ ai chuyển đến sinh sống ở khu vực này.

Nhưng đối với những cư dân cũ chưa quyết định có trở về hay không, điều quan trọng hơn cả là lo ngại về an toàn. Họ muốn biết liệu công tác khử nhiễm có hoàn thành và đất sẽ được chuyển đi hay không. Họ cũng muốn có thông tin rõ ràng hơn về công tác tháo dỡ nhà máy bị hư hại. Chính phủ đã hứa rằng đến năm 2051 sẽ hoàn tất tháo dỡ, nhưng có rất ít thông tin chi tiết.