Giải GDCD 6 Bài 9: Lịch Sự, Tế Nhị

[toc:ul]

I. TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm:

• Lịch sự là những cử chỉ, hành vi dùng trong giao tiếp ứng xử phù hợp với quy định của xã hội, thể hiện truyền thống đạo đức của dân tộc.
• Tế nhị là sự khéo léo sử dụng những cử chỉ, ngôn ngữ trong giao tiếp ứng xử, thể hiện là con người có hiêu biết, có văn hóa.

Biểu hiện:

• Lời nói, cử chỉ hành động giao tiếp: đúng chuẩn mực, thể hiện sử hiểu biết những phép tắc, những quy định chung của xã hội trong quan hệ con người với con người.
• Tôn trọng người giao tiếp và những người xung quanh.

Ý nghĩa:

• Tạo nên một môi trường giao tiếp thân mật để học hỏi lẫn nhau, cùng giúp đỡ nhau.
• Được mọi người trân trọng, yêu mến và tin tưởng.
• Bản thân tự tin hơn trong cuộc sống
• Thể hiện trình độ văn hóa, đạo đức của mỗi người.

Ca dao:

• Lời nói chẳng mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

Rèn luyện:

• Học tập tốt đển có kiến thức, hiểu biết, để phục vụ cuộc sống.
• Có ý thức rèn luyện cử chỉ, hành vi, sử dụng ngôn ngữ sao cho lịch sự, tế nhị.
• Tôn trọng đề cao những người lịch sự, tế nhị.
• Phê phán, lên án những hành vi, cử chỉ, ngôn ngữ thiếu lịch sự, tế nhị, đồng thời giúp đỡ họ cùng rèn luyện.

II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC

Câu a: Hãy đánh dấu X vào ô trống tương ứng những biểu hiện thể hiện...

Hãy đánh dấu X vào ô trống tương ứng những biểu hiện thể hiện sự lịch sự, tế nhị:

• Nói nhẹ nhàng
• Nói dí dỏm
• Thái độ cục cằn
• Cử chỉ sỗ sàng
• Ăn nói thô tục
• Biết lắng nghe
• Biết cảm ơn, xin lỗi
• Nói trống không
• Nói quá to
• Quát mắng người khác
• Biết nhường nhịn

Trả lời:

Những biểu hiện lịch sự:

• Nói nhẹ nhàng
• Biết lắng nghe
• Biết cảm ơn, xin lỗi
• Những biểu hiện tế nhị:
• Biết nhường nhịn

Câu b: Em hãy nêu một ví dụ về cách ứng xử lịch sự, tế nhị mà em biết?

Trả lời:

Nam dậy muộn nên phải vội vàng đi học kẻo muộn. Sau khi dắt xe xong, Nam chạy hì hục vào lớp mà quên để ý người khác. Bỗng Nam va vào một bạn nữ của lớp cạnh bên làm bạn ấy ngã. Nam vội vàng dìu bạn ấy đứng dậy và gom đồ cho bạn ấy. Xong xuôi, Nam mới hỏi thăm bạn có làm sao không và xin lỗi bạn ấy vì không để ý. Bạn nữ vui vẻ chấp nhận lời xin lỗi của Nam.

Như vậy, Nam là một người biết nhận lỗi và xin lỗi, Nam là người lịch sự và tế nhị.

Câu c: Em hãy phân tích một hành vi của bản thân đã thể hiện thái độ lịch sự,...

Em hãy phân tích một hành vi của bản thân đã thể hiện thái độ lịch sự, tế nhị ( hoặc thiếu lịch sự, tế nhị) nếu có?

Trả lời:

Học sinh tự liên hệ với bản thân để đưa ra những biểu hiện thể hiện thái độ lịch sự, tế nhị (hoặc thiếu lịch sự, tế nhị).

Ví dụ tham khảo:

Hôm nay, trên lớp có giờ học mĩ thuật. Tuy nhiên, vì dậy muộn đi học vội nên em quên mang hộp tô màu. Đến giờ học vẽ, em đã có xin phép Hùng cho mình dùng chung vì hôm nay mình quên mang. Hùng vui vẻ đồng ý. Em đã cảm ơn Hùng và sử dụng hộp tô màu chung với bạn ấy.

Trong tình huống này, em đã thể hiện sự lịch sự của mình đối với bạn thông qua lời cảm ơn. Bởi khi em gặp khó khăn, Hùng đã không ngại ngần giúp đỡ. Vì vậy, em cần phải biết cảm ơn bạn để thể hiện sự biết ơn đối với bạn.

Câu d: Tuấn và Quang rủ nhau xem ca nhạc. Vào cửa rạp, Tuẫn vẫn hút thuốc lá....

Tuấn và Quang rủ nhau xem ca nhạc. Vào cửa rạp, Tuẫn vẫn hút thuốc lá. Quang ghé sát vào tai Tuấn nhắc nhở tắt thuốc lá. Nhưng Tuấn lại trả lời để mọi người xung quanh nghe thấy: "Việc gì phải tắt thuốc lá".

Em hãy phân tích những hành vi, cử chỉ của Tuấn và Quang trong tình huống trên?

Trả lời:

• Hành vi, cử chỉ của Quang thể hiện là người lịch sự, tế nhị, có ý thức cao ở nơi công cộng, cư xử rất có văn hóa. Điều đó thể hiện khi Quang đã biết nhẹ nhàng ghé sát tai bạn để nhắc nhở nhằm không muốn Tuấn bị những người khác nhòm ngó và khinh bỉ với hành động thiếu lịch sự của mình là hút thuốc nơi đông người.
• Hành vi, cử chỉ của Tuấn thể hiện ý thức kém, thiếu lịch sự, tế nhị, cư xử không có văn hóa. Điều đó thể hiện việc Tuấn không chịu thừa nhận hàng động chưa tốt của mình mà còn cố tình nói lớn gây mất trật tự trong không gian nhiều người.