Giãn Tĩnh Mạch Vùng Chậu ảnh Hưởng Hạnh Phúc Gia đình

Giãn tĩnh mạch ở mặt sau bên đùi trong hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu - Ảnh: L.T.Phong

Những cơn đau thốn xuất hiện khi quan hệ là nguyên nhân chính làm cho khoảng cách giữa hai vợ chồng ngày càng xa thêm. Chị M. đã gặp nhiều bác sĩ phụ khoa có tiếng của thành phố, họ đều kết luận chị không mắc bệnh phụ khoa.

Tình trạng đau ngày càng nặng hơn khiến chị sợ và trốn tránh việc gần gũi với chồng. Hạnh phúc gia đình có nguy cơ đổ vỡ, áp lực công việc, những cơn đau không tìm được nguyên nhân khiến chị rơi vào trạng thái trầm cảm...

Đây là trường hợp bệnh cảnh điển hình của hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu hay còn được gọi là hội chứng sung huyết vùng chậu ở nữ giới, một bệnh thường gặp nhưng dễ bị bỏ sót do khó chẩn đoán.

Nguyên nhân dễ bỏ sót bệnh, một mặt do tâm lý ngại ngùng của người bệnh khi phải thổ lộ về những cơn đau thầm kín với bác sĩ, mặt khác đây là một bệnh chuyên khoa phẫu thuật mạch máu, một chuyên ngành còn chưa phát triển đồng đều trong nước.

Nếu bị đau vùng bụng dưới kéo dài hơn 6 tháng, đau khi quan hệ và sau khi quan hệ, mỏi nặng chân sau khi quan hệ vợ chồng kèm theo giãn tĩnh mạch ở các vùng xung quanh bộ phận sinh dục hay mông, thì khả năng mắc hội chứng sung huyết vùng chậu rất cao.

BS Lê Thanh Phong

18 tuổi có thể mắc

Các nghiên cứu cho thấy có 15% bệnh nhân trong độ tuổi từ 18-50 có biểu hiện đau vùng chậu. Bệnh hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh con. Trong số này, có 30% người đau vùng chậu mãn tính có nguồn gốc từ giãn tĩnh mạch vùng chậu.

Theo y văn, có khoảng 10% phụ nữ có giãn tĩnh mạch vùng chậu, trong số này có 60% có biểu hiện hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu.

Vùng chậu là phần thấp nhất của ổ bụng, là một khoang được bao quanh bởi các cơ xương, bên trong chứa bàng quang, tử cung, buồng trứng, và phần cuối của ruột già... nơi đây có rất nhiều nhánh tĩnh mạch thông nối với nhau. Máu theo các động mạch đến nuôi vùng chậu, sau đó sẽ được vận chuyển về tim qua các tĩnh mạch phong phú của vùng này.

Nếu như sự lưu thông của hệ tĩnh mạch bị ảnh hưởng, máu sẽ ứ lại, làm các tĩnh mạch giãn ra, tăng áp lực trong tĩnh mạch, gây nên các triệu chứng của hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu.

Mang thai nhiều lần hoặc sinh nhiều con dễ mắc. Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể mẹ khi mang thai làm cho các tĩnh mạch giãn to ra để có thể đáp ứng được nhu cầu vận chuyển máu đến bào thai. Ngoài ra, khi thai lớn lên vào những tháng cuối có thể chèn ép vào tĩnh mạch vùng chậu gây cản trở hồi lưu và làm giãn khu trú các tĩnh mạch ở đó.

Phần lớn các tĩnh mạch giãn sẽ nhỏ lại và trở về kích thước bình thường sau khi sinh con, nếu như kích thước tĩnh mạch không phục hồi lại được do các van bị hư hỏng trong quá trình mang thai, người mẹ có thể sẽ có biểu hiện của hội chứng sung huyết vùng chậu.

Tắc hoặc hẹp các tĩnh mạch cũng là một nguyên nhân. Các tĩnh mạch lớn ở vùng bụng dưới có thể bị tắc hay hẹp do chèn ép hay huyết khối, khi đó máu phải theo các nhánh phụ để về tim, lâu ngày làm các nhánh này giãn to, ứ huyết gây nên biểu hiện của hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu.

Dễ nhầm lẫn với một số bệnh khác

Đau vùng chậu mãn tính có thể có nguồn gốc từ một số bệnh khác của phụ khoa, ví dụ như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, ung thư vùng chậu hoặc hội chứng chèn ép thần kinh thẹn… Do đó, người bị đau vùng chậu cần được khám với các bác sĩ phụ khoa để loại trừ các bệnh này trước khi nghĩ đến hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu.

Lưu ý các biểu hiện của hội chứng

- Đau nhức vùng bụng dưới mãn tính kéo dài trên 6 tháng, cảm giác tức nặng bụng dưới tăng dần trong ngày.

- Đau khi giao hợp và sau khi giao hợp, cảm giác nặng chân mỏi chân tăng lên sau khi quan hệ tình dục. Nghiên cứu cho thấy nếu như một người nữ có đồng thời 2 triệu chứng đau sau giao hợp và ấn đau vùng bụng dưới, thì khả năng người đó mắc hội chứng sung huyết vùng chậu lên đến 94%.

- Các triệu chứng khác liên quan đến kích thích các cơ quan khác: đau khi hành kinh; kích thích đường tiểu gây tiểu khó, tiểu nhiều lần, tiểu gấp; kích thích đại tràng gây mót rặn hoặc táo bón. Những triệu chứng này thường biểu hiện ở bên trái nhưng có khi cả hai bên, tăng lên ở tư thế đứng hay ngồi lâu và giảm khi nằm nghỉ.

- Bên cạnh đó, khi quan sát có thể phát hiện giãn các tĩnh mạch vùng tầng sinh môn chủ yếu ở âm hộ, giãn tĩnh mạch ở vị trí không điển hình như ở mông, mặt sau và bên của đùi hoặc tình trạng suy giãn tĩnh mạch tái phát sớm sau phẫu thuật.

Hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu có thể được phát hiện qua siêu âm bụng chậu hoặc siêu âm với đầu dò âm đạo. Qua đó, có thể phát hiện tình trạng các tĩnh mạch giãn to và sự rối loạn huyết động học của dòng máu lưu chuyển trong các tĩnh mạch đó.

Để siêu âm được thực hiện dễ, người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn ít chất xơ trong 3 ngày trước và siêu âm thực hiện lúc đói.

Chụp tĩnh mạch xóa nền là một chẩn đoán hình ảnh giúp chẩn đoán chính xác hội chứng. Thủ thuật được thực hiện qua tê tại chỗ, một ống thông nhỏ được đưa vào lòng tĩnh mạch đùi và sau đó đưa đến các tĩnh mạch vùng chậu để chụp.

Hình chụp cho phép chẩn đoán mức độ bệnh, nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị hiệu quả.

Chữa trị bằng cách nào?

Thuốc nội tiết tố nữ hoặc thuốc trợ tĩnh mạch có thể được sử dụng để điều trị hội chứng sung huyết vùng chậu nhưng kết quả chừng mực và không ổn định. Thường thì biểu hiện của hội chứng xuất hiện lại sớm sau khi ngưng thuốc.

Ngoài ra, còn phương pháp điều trị can thiệp nội mạch.Thuyên tắc tĩnh mạch buồng trứng qua can thiệp nội mạch hiện nay là kỹ thuật được ưu tiên lựa chọn. Thủ thuật được thực hiện dưới gây tê tại chỗ.

Sau khi chụp xác định chẩn đoán, các tĩnh mạch trào ngược sẽ được thuyên tắc theo một số cách khác nhau. Mục đích là triệt tiêu dòng máu chảy ngược trong các tĩnh mạch giãn, thủ phạm gây nên tình trạng đau mãn tính vùng chậu và đau khi quan hệ vợ chồng.

Hội chứng sung huyết vùng chậu có liên quan với bệnh lý tắc nghẽn tĩnh mạch lớn cần được điều trị bằng cách đặt stent tái thông tĩnh mạch.

Khi đó, máu sẽ lưu chuyển chủ yếu qua các tĩnh mạch chính vừa được tái thông để về tim, đồng thời giảm lượng máu đi các tĩnh mạch phụ, giảm tình trạng máu ứ đọng ở các tĩnh mạch vùng chậu nên cải thiện triệu chứng của người bệnh.

Theo nhiều nghiên cứu trên thế giới, phương pháp thuyên tắc mạch qua can thiệp nội mạch cho kết quả cải thiện các triệu chứng của hội chứng giãn tĩnh mạch vùng chậu từ 80-100%.

Theo các khuyến cáo của Hiệp hội Phẫu thuật mạch máu và Diễn đàn Tĩnh mạch Hoa Kỳ, hội chứng sung huyết vùng chậu nên được điều trị thuyên tắc mạch qua can thiệp nội mạch.

Phòng bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới

Suy giãn tĩnh mạch chi dưới còn được gọi là suy giãn tĩnh mạch chân. Đây là căn bệnh gây đau đớn, cản trở sinh hoạt.