Giáo án Hóa Học 12 Bài 5: Glucozơ (Chương Trình Cở Bản)

GIÁO ÁN HÓA HỌC 12

CHƯƠNG CACBOHIDRAT

BÀI GLUCOZƠ

A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng

Kiến thức

Biết được:

- Khái niệm, phân loại cacbohiđrat.

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan), ứng dụng của glucozơ.

Hiểu được:

Tính chất hóa học của glucozơ: Tính chất của ancol đa chức, anđehit đơn chức; phản ứng lên men rượu.

Kĩ năng

- Viết được công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ, fructozơ.

- Dự đoán được tính chất hóa học.

- Viết được các PTHH chứng minh tính chất hoá học của glucozơ.

- Phân biệt dung dịch glucozơ với glixerol bằng phương pháp hoá học.

- Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng.

B. Trọng tâm

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ và fructozơ

- Tính chất hóa học cơ bản của glucozơ (phản ứng của các nhóm chức và sự lên men)

C. Hướng dẫn thực hiện

- Cấu tạo mạch hở của glucozơ và fructozơ:

+ Khử glucozơ và fructozơ → hexan ⇒ 6 nguyên tử C tạo mạch không phân nhánh

+ Hòa tan kết tủa Cu(OH)2 → dung dịch màu xanh ⇒ có nhiều nhóm OH kề nhau

+ Tạo este có 5 gốc axit ⇒ phân tử có 5 nhóm OH

Điểm khác với SGK cũ là:

+ để chứng minh nhóm CH=O trong glucozơ ngoài phản ứng tráng bạc, cần dùng phản ứng làm mất màu Br2. Vì, do cân bằng fructozơ glucozơ nên fructozơ (đồng phân xeton) cũng có thể dự phản ứng tráng Ag. Chú ý là: dung dịch Br2 không có môi trường kiềm nên không xảy ra chuyển hóa trên, do đó fructozơ không bị oxi hóa bởi nước Br2. (đây cũng là phản ứng phân biệt glucozơ với fructozơ)

- Tính chất hóa học cơ bản của glucozơ (từ cấu tạo dự đoán tính chất, sau đó tiến hành TN để minh họa hoặc kiểm chứng):

+ Phản ứng của ancol đa chức: hòa tan Cu(OH)2 và hóa este với axit

+ Phản ứng của anđehit: bị khử thành ancol 6 lần, bị oxi hóa bởi dung dịch AgNO3/NH3 tạo Ag (phản ứng tráng bạc) hoặc bởi Cu(OH)2/NaOH, t0 tạo kết tủa Cu2O màu đỏ gạch.

+ Phản ứng lên men tạo ancol etylic

- Luyện tập:

+ Viết cấu tạo mạch hở của glucozơ và fructozơ;

+ Phân biệt dung dịch glucozơ với glixerol bằng phản ứng tráng bạc hoặc phản ứng với Cu(OH)2 hay nước Br2. Phân biệt dung dịch glucozơ với axetandehit bằng phản ứng với Cu(OH)2.

+ Viết phương trình hóa học các phản ứng biểu diễn tính chất hóa học, từ đó tính khối lượng glucozơ phản ứng, khối lượng ancol tạo ra...

D. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1. Ổn định:

2. Kiểm tra bài cũ:

3. Bài mới:

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức cần đạt

Hoạt động 1:

GV: Cho hs quan sát mẫu glucozơ và tự nghiên cứu SGK.

GV: Em hãy cho biết những tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên của glucozơ?

Hs: Quan sát mẫu glucozơ và nghiên cứu sgk từ đó rút ra nhận xét

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN:(SGK)

Hoạt động 2:

GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu kĩ sgk và cho biết: để xác định được CTCT của glucozơ phải tiến hành các thí nghiệm nào?

HS: N/C SGK và trả lời câu hỏi

GV: Từ các kết quả TN trên , Hs rút ra đặc điểm cấu tạo của glucozơ.

GV lưu ý hs:

-Thực tế glucozơ tồn tại chủ yếu ở 2 dạng mạch vòng là alpha glucozơ và beta -glucozơ

II. CẤU TẠO PHÂN TỬ:

1. Các dữ kiện thực nghiệm (SGK)

2.Kết luận:

Glucozơ là hợp chất tạp chức, nó có nhóm chức anđehit và ancol 5 chức

Phân tử glucozơ có CTCT dạng mạch hở thu gọn là

6 5 4 3 2 1

CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHOH-CHO

Hoặc là: CH2OH(CHOH)4CHO

Hoạt động 3:

GV: yêu cầu HS từ CTCT hãy nêu t/c hoá học đặc trưng của glucozơ?

HS: T/ c của ancol đa chức và anđehit

GV: Hãy nêu t/c đặc trưng của ancol đa chức ?

HS: Nhớ lại KT hoá 11 trả lời.

GV: biểu diễn TN t/d của glucozơ với Cu(OH)2

HS: Quan sát, nêu hiện tượng viết ptpư xảy ra

Gv: lưu ý hs pư xảy ra ở nhiệt độ thường.

Gv: cho hs hiểu được trong phân tử glucozơ chứa 5 nhóm –OH, các nhóm –OH ở vị trí liền kề.

III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC:

1. Tính chất của ancol đa chức (poliancol)

a. Tác dụng với Cu(OH)2:

2C6H12O6 + Cu(OH)2 š (C6H11O6)2Cu + 2 H2O

b. Phản ứng tạo este:

T¹o este cã chøa tíi 5 gèc axit

Qua pư hs kết luận:

Glucozơ là ancol đa chức trong phân tử có chứa 5 nhóm chức –OH.

Hoạt động 4:

GV: Hãy nêu t/c đặc trưng của anđehit?

GV: Biểu diễn thí nghiệm oxi hoá glucozơ bằng dd AgNO3 trong dung dịch NH3 ( chú ý ống nghiệm phải sạch và đun nhẹ hỗn hợp phản ứng )

HS: Theo dõi gv làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.

GV: Biểu diễn thí nghiệm oxi hoá glucozơ bằng Cu(OH)2 trong dung dịch NaOH .

HS: Theo dõi gv làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình phản ứng.

GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học của phản ứng khử glucozơ bằng hiđro.

2 .Tính chất của nhóm anđehit:

a. Oxi hoá glucozơ:

CH2OH(CHOH)4CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O →

CH2OH(CHOH)4COONH4 + 3NH3NO3 + 2Ag

CH2OH(CHOH)4 CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH →

CH2OH(CH2OH)4COONa + Cu2O + 3H2O

b. Khử glucozơ bằng hiđro:

CH2OH(CHOH)4CHO + H2 → CH2OH(CHOH)4CH2OH

Sobitol

kết luận:

Phân tử glucozơ có chứa nhóm chức anđehit –CHO.

GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học lên men glucozơ

Hoạt động5

GV yêu cầu HS N/C SGK cho biết phương pháp điều chế glucozơ trong công nghiệp?

HS: N/C và trả lời CH

GV yêu cầu HS N/C SGK cho biết những ứng dụng của glucozơ?

Hoạt động 6

GV yêu cầu HS N/C SGK cho biết CTCT của fructozơ và những đặc điểm cấu tạo của nó

Hoạt động 7

GV: yêu cầu HS cho biết t/c vật lý của fructozơ?

GV: yêu cầu HS từ CTCT hãy nêu t/c hoá học đặc trưng của fructozơ?

GV yêu cầu HS giải thích nguyên nhân fructozơ tham gia p.ứ oxi hoá bởi dung dịch AgNO3 trong NH3 , mặc dù không có nhóm chức –CHO?

3. Phản ứng lên men:

2 C6H12O6 . enzim, 30-35 ˜C? 2 C2H5OH + 2 CO2›

IV.Điều chế và ứng dụng

1. Điều chế

CN: Thuỷ phân tinh bột và xenlulozơ với xúc tác là HCl và enzim.

2. ứng dụng

V. Fructozơ

1. Cấu trúc phân tử

CTCT:

6 5 4 3 2 1

CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CO- CH2OH

Hoặc là: CH2OH(CHOH)3COCH2OH

2. Tính chất vật lý (SGK)

3. Tính chất hoá học

Fructozơ có t/c hoá học tương tự glucozơ:

  • Tác dụng với Cu(OH)2 cho dung dịch màu xanh lam
  • Tác dụng với H2/ OH-

Fructozơ D glucozơ

Trên đây chỉ trích một phần nội dung trong Giáo án Hóa 12 Bài 5: Glucozơ. Để xem toàn bộ nội dung giáo án, các quý Thầy Cô vui lòng đăng nhập vào trang tailieu.vn để tải về máy tính.

Để thiết kế bài giảng đầy đủ, chi tiết hơn Thầy cô có thể tham khảo các tài liệu sau:

  • Bài giảng Hóa học 12 Bài 5 Glucozơ với lí thuyết cô đọng, bám sát chương trình cùng các ví dụ, bài tập minh họa làm sáng rõ lí thuyết.
  • Các câu hỏi trắc nghiệm khách quan về thuốc thử nhận biết các nhóm chức, phản ứng tráng bạc, lên mem nằm trong phần Trắc nghiệm Glucozơ.
  • Ngoài ra, Bài tập SGK về Glucozơ CB và NC có phân tích phương pháp làm bài và lời giải chi tiết các câu hỏi trong SGK.

>> Tailieu.vn cũng xin giới thiệu giáo án hay là bài 6: Saccarozơ, tinh bột và Xenlulozơ để phục vụ cho việc soạn bài trong tiết học tiếp theo.

Mong rằng đây sẽ là nguồn tài liệu hữu ích giúp cho Thầy cô có thêm ý tưởng để hoàn thiện bài giảng của mình tốt nhất!

Từ khóa » Giáo án Bài Glucozo Hóa 12