“Khèn Bầu 6 ống” Của Người Ê Đê

Có thể bạn quan tâm

0914.914.999
Email: thuky@baotintuc.vn
Rss
Fanpage
Bản mobile

Thời sự
- Chính trị
- Chính sách và cuộc sống
- Chính phủ với người dân
- Việt Nam: Kỷ nguyên mới
- Phản hồi - Phản biện
THẾ GIỚI
- Phân tích-Nhận định
- Chuyện lạ thế giới
- Người Việt 4 phương
KINH TẾ
- Thị trường - Tài chính
- Doanh nghiệp - Doanh nhân
- Bất động sản
- Tài chính – Ngân hàng
- Người tiêu dùng
XÃ HỘI
- Vấn đề quan tâm
- Phóng sự- điều tra
- Người tốt - Việc tốt
- Mạng xã hội
- Chính sách BHXH-BHYT
PHÁP LUẬT
- Văn bản mới
- An ninh trật tự
- Chống buôn lậu - hàng giả
- Đơn thư bạn đọc
VĂN HÓA
- Đời sống văn hoá
- Giải trí - Sao
- Du lịch
- Sáng tác
- Ẩm thực
GIÁO DỤC
- Tuyển sinh
- Du học
- Tư vấn
- Bàn tròn giáo dục
THỂ THAO
- Bóng đá
- Tennis
- Thể thao 24h
- Chuyện thể thao
HỒ SƠ
- Giải mật
- Thế giới bí ẩn
- Nhân vật - Sự kiện
- Vụ án nổi tiếng
QUÂN SỰ
- Hồ sơ quân sự
- Tập trận - Diễn tập
- Quốc phòng
- Vũ khí khí tài
KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ
- Ô tô xe máy
- Điện tử - Viễn thông
- Khoa học đời sống
BIỂN ĐẢO
- Bảo vệ chủ quyền
- Kinh tế biển đảo
- Hỏi đáp Luật Cảnh sát biển
Y tế
- Chính sách
- Dịch bệnh
- Bệnh viện – Bác sĩ
- Giới tính
Địa phương
- Hà Nội
- TP Hồ Chí Minh
- Đà Nẵng
- Tây Bắc - Tây Nguyên - Tây Nam bộ
VIDEO
- Talk show
- Phóng sự
- Podcast
- Góc nhìn
- ẢNH
- INFOGRAPHICS
- MEGASTORY
- BẠN ĐỌC
- Giải mã muôn mặt
- Ảnh 360
- Tin tức TV

Sự kiện

Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV
Xóa nhà tạm, nhà dột nát
Diễn biến xung đột Nga - Ukraine

Tin tức “Khèn bầu 6 ống” của người Ê Đê Chủ Nhật, 15/05/2016 08:35 |

Dân tộc - Miền núi

Trong số các nhạc cụ của người Ê đê, Đinh Năm (còn gọi khèn bầu 6 ống), là nhạc cụ có cấu tạo phức tạp và khả năng diễn tấu phong phú.

'Giữ lửa' cho dân ca đồng bào Ê Đê

Gọi Đinh Năm là “khèn bầu 6 ống”, bởi loại nhạc cụ họ hơi (sáo) khá phổ biến trong cộng đồng một số dân tộc ở Tây Nguyên này được cấu tạo bởi 6 ống nứa dài ngắn khác nhau, kết thành 2 bè (mỗi bè 3 ống), đường kính mỗi ống từ 1,5 - hơn 2 cm. Một đầu các ống nứa có mắt bịt kín, đầu kia cắm xuyên qua vỏ trái bầu khô, mối nối được hàn kín bởi sáp ong ruồi, phần xuyên qua để lộ 6 đầu ống. Thân các ống nứa có lỗ thoát âm và lỗ để điều chỉnh âm thanh, để người thổi bấm ngón tay, kết hợp hơi thổi ra, phát thành các âm thanh trầm bổng: đồ - rê - mi- pha- son - la… Người thổi ngậm miệng vào đầu cuống của quả bầu (cũng nạo rỗng) và thổi. Với cấu tạo và cách sử dụng này, Đinh Năm còn được gọi là “sáo”. Âm thanh của Đinh Năm lúc trầm lúc bổng, vang vọng, thiết tha, mang âm hưởng trầm buồn và cả nét hoang sơ của núi rừng Tây Nguyên.

Nghệ nhân Ama Loan trình diễn nhạc cụ Đinh Năm hòa cùng tiếng hát Ayray của các nghệ nhân Tây Nguyên.

Nghệ nhân Ama Loan, buôn Cô Thôn, phường Tân Lợi, thành phố Buôn Mê Thuột, Đắk Lắk kể về sự tích của nhạc cụ Đinh Năm: Một gia đình người Ê Đê có 6 người con. Các con lớn lên, đi làm ăn xa, chỉ có cha mẹ ở nhà. Người cha thương nhớ các con, bèn cắt 6 ống trúc, độ dài ngắn tương ứng với các thứ tự: con cả, con thứ hai, con thứ ba, con thứ tư, con thứ năm và em út. Các ống nứa này cắm vào vỏ bầu như lòng người mẹ. Những khi nhớ các con, người cha đem nhạc cụ này ra thổi, vuốt ve những ống sáo. Các ống sáo cất lên tiếng trầm như của người con cả, tiếng trong vắt cao cao như của người con út…, như các con vẫn đang quây quần quanh cha mẹ. Tên gọi Đinh Năm cũng từ sự tích này (tiếng Ê Đê, “Đinh Năm” là sáo 6 ống - mỗi ống nứa tương ứng với một con số: 1- sa, 2 - đoa, 3 - trau, 4 - pạ, 5- êma, 6 - năm).

Đinh Năm được cấu tạo bởi 6 ống sáo kết nối với vỏ bầu khô, gắn với sự tích về 6 người con trong gia đình.

Nghệ nhân Ama Loan cũng cho biết một sự tích về nhạc cụ này: Xưa kia có một người đàn ông đi rừng, vừa đi vừa thổi Đinh Năm. Chàng say sưa thổi mà không để ý phía sau có người con gái lạ, vì mê tiếng khèn mà đi theo miết, cất tiếng hát phụ họa. Có người hưởng ứng, người đàn ông càng say sưa thổi khèn, đến nỗi bước hụt, bị va đầu vào cây rừng. Người nhà của cô gái biết chuyện, phạt vạ chàng một con heo nặng. Lúc người đàn ông về nhà, vợ của anh ta thấy vết thương trên đầu, và biết chồng bị phạt vạ thì tức giận, từ đó không cho chồng thổi Đinh Năm khi đi một mình. Cũng vì lý do đó, mà Đinh Năm thường được đàn ông Ê Đê thổi khi có mặt vợ - người hát Ayray. Điệu hát này thường hát ngoài trời, trong các lễ hội cúng bến nước, cầu mưa, mừng lúa mới, lên nhà mới, cúng bỏ mả, tang lễ. Vì thường biểu diễn cùng hát Ayray trong tang lễ, nên Đinh Năm không được thổi trong nhà (lý do kiêng kỵ).

Nhà dài của người Ê đê.

Do có cấu tạo phức tạp, nên việc chế tác các Đinh Năm khá khó khăn. Hiện nay, theo các già làng người Ê Đê, không còn nhiều người biết cách làm loại nhạc cụ này. T.H

Các nhạc cụ của người Ê Đê

Người Ê Đê (còn gọi là Rađê) có khoảng gần 35 vạn người, cư trú tập trung ở tỉnh Đắk Lắk, phía nam tỉnh Gia Lai, miền tây của hai tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên.

Chia sẻ: Từ khóa:

Nhạc cụ,
người Ê đê,
khèn bầu 6 ống,
diễn tấu phong phú,

Video

Phát hiện hóa thạch cá sấu cổ có niên đại hơn 10 triệu năm tại Peru

Tin tức TV: Israel và Hezbollah ngừng bắn - Hi vọng cho hòa bình Trung Đông
Starbucks Hàn Quốc mở quán tại biên giới, có thể ngắm Triều Tiên

Ảnh

‘Phở Hà Nội’ được ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Gia tăng kênh tiêu thụ sản phẩm thương mại miền núi, vùng sâu và hải đảo
Lễ diễu hành Macy's truyền thống tại Mỹ nhân dịp lễ Tạ ơn
Thêm cơ hội để người dân Thủ đô tiếp cận nông sản, sản phẩm OCOP
Tiếp tục giới thiệu bộ phim 3D mapping ‘Sử đá lưu danh’ về Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Người dân thích thú thưởng thức ẩm thực Malaysia tại TP Hồ Chí Minh
Vi phạm trật tự đô thị quanh trụ sở cơ quan công quyền quận Cầu Giấy, Hà Nội
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Thủ hiến bang Hessen, Đức
TP Hồ Chí Minh: Thông xe cầu hơn 500 tỷ đồng nối Quận 7 và huyện Nhà Bè
Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa dâng hương tại bến Tàu Không số Vũng Rô
Hạ rào dải phân cách giữa đường Giải Phóng để sửa chữa, thay thế
Phố Hàng Mã lung linh sắc màu trước thềm Giáng sinh

Megastory

MegastoryHội An - Nơi thời gian ngừng trôi

MegastoryKỳ vọng những đổi mới để ‘tiếp sức’ cho nhà giáo
MegastoryThế và lực bước vào kỷ nguyên mới
MegastoryĐảng đổi mới đưa đất nước vươn mình

Infographics

Xét xử sơ thẩm vụ án Xuyên Việt Oil: Mai Thị Hồng Hạnh bị tuyên án 30 năm tù giam

Quảng Ninh: Ưu tiên đầu tư, phát triển giáo dục - đào tạo
Phiên 29/11/2024: VN-Index tăng hơn 8 điểm
Thành viên Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 sau khi được kiện toàn

tin đọc nhiều nhất

Lính người Anh khai gì khi bị quân đội Nga bắt giữ
Tình hình Trung Đông thêm khó lường sau cái chết của giáo sĩ Israel tại UEA
Thị trường vàng diễn biến bất ngờ trong chiều 26/11
Khai mạc Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII
Lý giải điều lạ đằng sau cuộc chiến tên lửa giữa Ukraine và Nga

tin mới nhất

Lính người Anh khai gì khi bị quân đội Nga bắt giữ
Tình hình Trung Đông thêm khó lường sau cái chết của giáo sĩ Israel tại UEA
Thị trường vàng diễn biến bất ngờ trong chiều 26/11
Khai mạc Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII
Lý giải điều lạ đằng sau cuộc chiến tên lửa giữa Ukraine và Nga

tin cùng chuyên mục

36 nhà nông trẻ xuất sắc nhận Giải thưởng Lương Định Của lần thứ XIX
Khai mạc Tuần lễ Du lịch - Thương mại TP Hồ Chí Minh và đồng bằng sông Cửu Long tại Cần Thơ năm 2024
Giải mã về những cơn 'bão bom'
Tai nạn lật thuyền nghiêm trọng ở Cameroon và Nigeria
HanaGold ATM - máy bán vàng tự động thế hệ mới ra mắt tại Techfest 2024

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

HanaGold ATM - máy bán vàng tự động thế hệ mới ra mắt tại Techfest 2024
Việt Nam đã nhập khẩu 39 tấn thịt bò Wagyu trong năm 2024
Ngày môi trường ‘Rác sạch Quà xinh’
Tiện ích mới từ Vietjet và Vikki: Mua ngoại tệ nhanh, nhận quà hấp dẫn!
Thẻ tín dụng HDBank - Ưu đãi đa tầng, hưởng trọn niềm vui cuối năm!
Zalopay kết hợp thanh toán số và siêu nhạc hội mua sắm tại phố đi bộ Nguyễn Huệ
VinFast VF 7 – Mẫu xe 'đỉnh' nhất, nhiều ưu đãi nhất phân khúc C-SUV
Biến ý tưởng sáng tạo thành hiện thực cùng Microsoft Imagine Cup 2025
‘Đột kích’ Vincom săn deal khủng, rinh quà đỉnh dịp Black Friday
BIDV MetLife hỗ trợ doanh nghiệp nữ và khởi nghiệp sáng tạo
Viettel mở rộng gói cước, giảm giá hơn 50% data Roaming tại Mỹ và Nhật Bản
Ngày hội trải nghiệm đặc biệt ‘Hyundai Experience Day 2024’ sắp quay trở lại
Đóng điện thành công trạm biến áp 110KV sân bay Long Thành và đường dây đấu nối
Đặt stent - Giải pháp chọn lựa cho ung thư đại trực tràng giai đoạn muộn
Ra mắt Hội đồng Doanh nhân Việt - VCC
CMC tại Techfest Vietnam 2024: Dẫn đầu xu hướng AI ‘Make in Vietnam’
Herbalife Việt Nam ra mắt sản phẩm Prolessa® Duo hỗ trợ quản lý cân nặng
Bật mí những mẫu vali nào bạn nên chọn cho mùa du lịch cuối năm 2024
Chiếc A350 đầu tiên gia nhập đội bay của Emirates
Biểu tượng âm nhạc thế kỷ 21 Imagine Dragons sẽ mang gì tới Lễ trao giải VinFuture 2024?
Giải mã lý do MV ‘Ngày Trong Xanh’ của Quang Hùng MasterD phá đảo top trending chỉ sau ba ngày phát hành