Lá Chắn Tên Lửa Của Mỹ Lộ Lỗ Hổng Trước Vũ Khí Siêu Vượt âm

Chú thích ảnh
Tên lửa THAAD được phóng thử nghiệm ở Kodiak, Alaska năm 2017. Ảnh: Missile Defense Agency

Phòng thủ tên lửa được cho là nền tảng của an ninh chiến lược toàn cầu. Mối đe dọa về sự hủy diệt lẫn nhau (MAD), được hỗ trợ bởi hệ thống phòng thủ tên lửa dày đặc, từng giúp ngăn chặn sự bùng nổ của chiến tranh hạt nhân từ năm 1945, đồng thời đóng một vai trò quan trọng trong nỗ lực làm chậm và ngăn chặn nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân.

Sự gia tăng các mối đe dọa mới như vũ khí siêu vượt âm, tên lửa hành trình và đạn đạo ngày càng tinh vi cùng với các công nghệ tiên tiến như tàng hình, chiến tranh điện tử và nhắm mục tiêu chính xác từ Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên đã thúc đẩy Mỹ khẩn trương đẩy mạnh khả năng phòng thủ tên lửa của nước này. Dù vậy, các nhà phân tích vẫn nhận thấy những lỗ hổng trong lá chắn phòng thủ của cường quốc quân sự này.

Chiến lược của phòng thủ tên lửa dựa trên sự răn đe là đánh chặn một cuộc tấn công tên lửa, khiến kẻ tấn công không thể đạt được mục tiêu. Ở cấp độ tác chiến, phòng thủ tên lửa hoạt động theo nguyên tắc “dùng đạn phá đạn” khi đánh bật tên lửa đang bay tới bằng hệ thống đánh chặn trên mặt đất.

Quân đội Mỹ đã triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa nhiều lớp để đề phòng các mối đe dọa như vậy. Lớp phòng thủ tên lửa đầu tiên của Mỹ là hệ thống phòng thủ giai đoạn giữa trên mặt đất (GMD) bảo vệ tất cả 50 tiểu bang trước một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo tầm xa.

GMD hiện vẫn là hệ thống duy nhất của Mỹ để chống lại tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM). Tính đến năm 2021, Mỹ đã triển khai GMD trên khắp 15 múi giờ và liên kết với 44 hệ thống tên lửa đánh chặn trên mặt đất (GBI). Hệ thống này nhằm giải quyết các mối đe dọa ICBM từ Trung Quốc và Nga - hai quốc gia duy nhất có đủ sức mạnh triển khai một tấn công hạt nhân quy mô lớn nhằm vào Mỹ.

Chú thích ảnh
Hệ thống chống tên lửa Aegis Ashore. Ảnh: US Defense Department

Lớp phòng thủ tên lửa thứ hai của Mỹ bao gồm các hệ thống tên lửa khu vực như Aegis, Patriot và Hệ thống Phòng thủ Tầm cao Giai đoạn cuối (THAAD). Lớp này nhằm chặn đứng các mối đe dọa của tên lửa tầm trung đến tầm ngắn.

Chúng là một lớp phòng thủ chuyên sâu, mang đến nhiều cơ hội để đẩy lùi nguy cơ tấn công, cũng như tăng xác suất tiêu diệt và ngăn chặn kẻ thù vượt qua hệ thống phòng thủ tên lửa bằng một kỹ thuật duy nhất.

Các hệ thống phòng thủ khu vực này được thiết lại để chống lại nguy cơ tấn công tên lửa từ Iran và Triều Tiên, vốn nằm ngoài khả năng của GMD.

Thế nhưng, bất chấp 70 năm ròng rã nghiên cứu và chi tiêu ước tính 350 tỷ USD, không thống phòng thủ tên lửa nào của Mỹ cho đến nay đã được chứng minh là có hiệu quả chống lại các mối đe dọa tên lửa nhắm vào lãnh thổ nước này, theo một báo cáo gây tranh cãi của Hiệp hội Vật lý Mỹ hồi tháng 2. Tổ chức này quy tụ các chuyên gia trong lĩnh vực vật lý và các ngành liên quan.

Chú thích ảnh
Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ tiến hành lần phóng thử nghiệm đầu tiên của hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo Aegis từ Tổ hợp Phòng thủ Tên lửa Trên bờ Aegis ở Kauai, Hawaii. Ảnh: US Defense Department

Báo cáo trên đã Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ phản đối khi trích dẫn một báo cáo về hiệu quả GMD do Giám đốc Kiểm tra và Đánh giá Hoạt động (DOT&E), quan chức thử nghiệm vũ khí hàng đầu của Lầu Năm Góc, công bố đầu năm nay.

Tuy nhiên, các số liệu cả trên thử nghiệm và thực chiến lại cho thấy GMD chỉ có tỷ lệ thành công 55% trong các bài kiểm tra có kịch bản phức tạp. Chỉ một nửa các cuộc thử nghiệm đánh chặn kể từ năm 1999 đến nay là thành công. Trong khi đó, hệ thống này đã không được thử nghiệm trong điều kiện thực chiến.

Ngay cả khi GMD được nâng cấp theo thời gian, không chắc nó có thể theo kịp tốc độ phát triển vũ khí của Trung Quốc và Nga hay không, đặc biệt là vũ khí siêu vượt âm. Nếu thực sự như vậy, GMD không đủ mạnh để bảo vệ nước Mỹ.

Vũ khí siêu vượt âm có thể bay với tốc độ gấp từ 5-10 lần tốc độ âm thanh. Máy bay phản lực chở khách di chuyển với tốc độ khoảng 950km/giờ, trong khi hệ thống vũ khí siêu vượt âm hoạt động ở vận tốc 5.600 km/h, tức khoảng 1,6 km/giây, và cao hơn.

Lý do chính mà các quốc gia đang phát triển các loại vũ khí siêu vượt âm thế hệ tiếp theo này là do đối phương khó có khả năng phòng thủ trước những loại vũ khí này vì tốc độ, khả năng cơ động và đường bay của chúng.

Từ khóa » Nguyên Lý đánh Chặn Tên Lửa