Phát Triển Mô Hình Nuôi Tôm Công Nghệ Cao Gắn Với Bảo Vệ Môi Trường

Tuy nhiên, bên cạnh một số “siêu lợi ích” về kinh tế, thì tồn tại và nguy hại lớn nhất của nghề nuôi tôm chính là ô nhiễm môi trường.

Vì vậy, để hướng đến việc phát triển mang tính bền vững, hài hòa giữa việc phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường trong nuôi tôm siêu thâm canh, các cấp chính quyền tỉnh Bạc Liêu luôn đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến cáo để doanh nghiệp, người nuôi tôm nhận thức rõ và đặt vấn đề bảo vệ môi trường lên hàng đầu. Bên cạnh đó, tỉnh cũng siết chặt quản lý về môi trường, xem đó như một giải pháp cần thiết để bảo vệ ngành nuôi tôm của tỉnh phát triển bền vững.

Tỉnh Bạc Liêu có 139.780 ha nuôi trồng thủy sản với sản lượng 200.000 tấn/năm gồm nhiều mô hình nuôi như: tôm thẻ siêu thâm canh; tôm sú, tôm thẻ thâm canh và bán thâm canh; mô hình kết hợp tôm-lúa; mô hình quảng canh cải tiến kết hợp....

Trong các mô hình hiện nay, nuôi tôm siêu thâm canh được đánh giá là có nhiều ưu điểm vượt trội. Đây là mô hình có tỷ lệ thành công trên 70%, năng suất bình quân hơn 22 tấn/ha/năm, thời gian nuôi ngắn, kích cỡ lớn, chất lượng tôm đảm bảo... Mô hình này phát triển mạnh ở các địa phương ven biển như: thành phố Bạc Liêu, huyện Hòa Bình và huyện Đông Hải.

Toàn tỉnh Bạc Liêu hiện có 30 công ty, doanh nghiệp nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao, trong số này Tập đoàn Việt-Úc (khóm Nhà Mát, phường Nhà Mát, thành phố Bạc Liêu), Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Long Mạnh (xã Vĩnh Hậu A, huyện Hoà Bình), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản xuất và Thương mại Trúc Anh (xã Vĩnh Trạch, thành phố Bạc Liêu), Công ty Trách nhiệm hữu hạn Huy Long An - Bạc Liêu (xã Vĩnh Thịnh, huyện Hoà Bình), Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P, Chi nhánh Bạc Liêu (xã Vĩnh Thịnh, Huyện Hoà Bình)... là những đơn vị có qui mô lớn tầm cỡ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cũng như cả nước. Bên cạnh đó, tỉnh Bạc Liêu cũng có 500 hộ dân nuôi tôm siêu thâm canh với gần 3.000 ha, sản lượng thu hoạch năm 2020 đạt 47.500 tấn.

Theo ông Phan Văn An, hộ nuôi tôm ở xã Long Điền, huyện Đông Hải, nuôi tôm theo mô hình siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao ít chịu tác động của thời tiết; các chỉ số môi trường ao nuôi được duy trì ổn định do áp dụng hệ thống tuần hoàn kép kín đã giải quyết được nhiều khó khăn tồn tại trong ngành nuôi tôm.

Xét về hiệu quả kinh tế, mô hình nuôi này giảm thiểu tôm chết sớm trong giai đoạn từ 25-30 ngày sau thả giống; tăng số vụ nuôi/năm (3 – 4 vụ); tái sử dụng nước, hạn chế được bệnh dịch xâm nhập vào khu nuôi; giảm diện tích nuôi, phù hợp với cả quy mô nuôi nông hộ lẫn quy mô trang trại, nhất là những vùng có độ mặn không ổn định; mật độ nuôi cao từ 150-300 con/m2, thời gian nuôi ngắn 2,5-3 tháng.

Cũng theo ông Phan Văn An, mô hình nuôi tôm siêu thâm canh công nghệ cao có thể kiểm soát chu trình nuôi thông qua các công nghệ cho ăn tự động, ứng dụng công nghệ điện toán đám mây để kiểm soát các chỉ tiêu môi trường nước giúp người nuôi đạt hiệu quả cao trong sản xuất.

Dù được đánh giá là có nhiều ưu điểm vượt trội, nhưng nuôi tôm theo mô hình siêu thâm canh cũng có những hạn chế nhất định. Theo ước tính, mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao có vốn đầu tư cao, từ 800 triệu đồng đến 1,2 tỷ đồng/ha cho một khu nuôi hoàn chỉnh. Vì thế, không phải ai cũng có thể thực hiện được mô hình này. Bên cạnh đó, vấn đề môi trường cũng đang là một trở ngại không nhỏ. Bởi nuôi tôm siêu thâm canh sử dụng nguồn nước và nguồn thức ăn rất lớn nên chất thải chưa qua xử lý xả ra môi trường sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Theo ông Lữ Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bạc Liêu, với sự vào cuộc của ngành chức năng, chính quyền các cấp, các hộ nuôi tôm ngày càng ý thức hơn trong việc xử lý chất thải và bảo vệ môi trường sản xuất. Mặc dù chi phí đầu tư theo hệ thống nuôi kết hợp khu xử lý chất thải khá tốn kém nhưng người nuôi vẫn sẵn sàng chấp nhận vì lợi ích lâu dài của nghề tôm.

Ông Lê Văn Đệ, xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu cho biết, chi phí đầu tư hệ thống xử lý chất thải trên 100 triệu đồng/ha, cộng với việc phải mất thêm diện tích đất làm ao chứa và xử lý chất thải nhưng lợi ích về lâu dài là rất lớn. Bởi nếu không chú trọng bảo vệ môi trường thì tương lai gần, việc nuôi tôm của người dân sẽ gặp khó khăn, nhất là tình trạng lây lan dịch bệnh, tôm thiệt hại diện rộng.