Review Sách Báu Vật Của Đời - Mạc Ngôn
Có thể bạn quan tâm
Báu vật của đời (nguyên tác tiếng trung là Phong nhũ phì đồn) là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn. Mạc Ngôn tức là “không nói”. “Phong nhũ phì đồn” tức là chỉ vú to, mông nần nẫn. Những giấy mác danh từ tưởng như không liên quan ấy lại được tạo hóa xếp vào vị trí mật thiết, ruột thịt là đấng sinh thành và kẻ được khai sinh.
- Lolita : Tình yêu quỷ ám, rực cháy và rỉ sét – Một tác phẩm điên rồ của Vladimir Nabokov
- Bố Già – Cuốn sách dành riêng cho những người đàn ông xuất chúng
Văn chương của Mạc Ngôn mang đậm nét phồn thực vì cách nhau dăm ba đôi chữ lại có những con chữ nhạy cảm chỉ đến biểu tượng đặc trưng của người phụ nữ. Tín ngưỡng phồn thực nghĩa là biểu hiện của vạn vật sinh sôi, nảy nở như biểu tượng âm dương, đất trời, non nước. Không nói mà thành ra nói quá nhiều, gợi tỏ quá mức trần trụi và thách thức người đọc.
Nói đến đây, bạn có phải thất vọng hay không vì cho rằng tác phẩm giành giải Noben Văn học năm 2000 này mang đậm nét tính sắc dục, không có giá trị văn chương? Nhưng không, có thể bạn đã lầm. Phong nhũ phì đồn đã gói gọn lịch sử văn hóa Trung Hoa ngàn đời trong chính tên gọi của nó. Dẫu bút danh là không nói nhưng ngược lại ông nêu lên quá đĩnh đạc, quá trần trụi vận nước đau thương mà vĩ đại qua cuộc đời một người phụ nữ “phong nhũ phì đồn” mang tính sắc dục ấy.
Chịu ảnh hưởng bởi quan điểm chính trị mạnh mẽ từ Lỗ Tấn và chủ nghĩa hiện thực huyền ảo của Gabriel Garcia Marquez nên những câu chuyện từ tác phẩm của Mạc Ngôn thường có bối cảnh gần quê hương ông, mọc rễ trên mảnh đất hiện thực như thành phố Cao Mật, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ông đọc rất nhiều các tác phẩm từ Faulker, Kafka, Grass đến Kawabata, Kenzaburo…Có lẽ vì vậy mà văn chương của ông không bị giới hạn bởi định kiến quê hương, vừa châm biếm hài hước mà sâu cay về thế giới vừa “thanh” vừa “trọc”, vừa “tình” vừa “dâm”, vừa “chân” vừa “giả”.
Mạc Ngôn tiết lộ ý tưởng về tác phẩm xuất hiện khi ông rời tàu điện ngầm ở Bắc Kinh đi lên bậc tam cấp, gặp một người mẹ gầy đen đang ngồi, ôm hai con nhỏ. Mỗi đứa ngậm một đầu vú day day, tay kia thì sờ ngực mẹ. Ông ứa nước mắt, đứng lặng người một góc, nhìn trân trân mặc kệ những người xung quanh nhìn ông như kẻ điên. Cũng có người đến vỗ vai hỏi vì sao ông khóc? Ông nói là mình nhớ về thời ấu thơ và thương người mẹ sinh nặng đẻ đau ra mình. Mẹ ông đã hi sinh hết mình cho các con sống sót qua cơn đói trong những năm sáu mươi của Trung Quốc. Ông cũng nghĩ ngay lập tức ra cái tên “Phong nhũ phì đồn”. Phong nhũ tức là vú to, phì đồn là mông nần nẫn. Một cái tên tác phẩm vô cùng sinh thực.
Mạc Ngôn viết xong tác phẩm chỉ trong chín mươi ngày, trong khi trước đó ông nghĩ mười năm mới hoàn thành xong cuốn tiểu thuyết kính tặng mẹ này. Ban đầu, tác phẩm tạo ra cơn bão dư luận vì cho rằng nó có tính khêu gợi tình dục quá mức. Họ phê phán chúng với những câu hỏi như tại sao người cộng sản lại xấu, người quốc dân đảng lại tốt rồi đến chia nhau đọc từng chương chỉ trích sai trái trong lập trường tư tưởng của ông khiến cuốn sách vừa xuất bản bị đem đi tiêu hủy. Các nhà văn lão thành cách mạng ra sức phỉ báng cay nghiệt, buông những lời lẽ thóa mạ văn chương của Mạc Ngôn.
Nhìn Mạc Ngôn đột nhiên không hiểu sao ta lại nhớ đến Lỗ Tấn-người dũng sĩ đơn độc múa kích dẫu bị cho là người đã tàn nhẫn chà đạp lý trí và trật tự của các truyền thống Trung Hoa trong các tác phẩm lớn như “AQ chính truyện”, “Nhật ký người điên”, “Khổng Ất Kỷ”. Lỗ Tấn là một người cực kỳ cảnh giác với quyền lực vì ông biết rằng một nền văn nghệ mà chỉ tập trung ca ngợi cách mạng của kẻ cầm quyền ắt sẽ dị dạng.
Nói vậy để thấy, tác phẩm của Mạc Ngôn có giá trị vượt thời đại giống như Lỗ Tấn dẫu bị vạn người thóa mạ. Báu vật ở đời của ông đã khái quát trọn vẹn cả một giai đoạn lịch sử hiện tại đầy bi tráng của đất nước Trung Hoa thông qua số phận các thế hệ trong gia đình Thượng Quan. Ngẫu nhiên ta sẽ bắt gặp chút nét đẹp mà buồn như Kawabata từng viết trong “Người đẹp ngủ mê”. Chỉ cần khơi gợi chút ít thôi cũng đủ sức ảnh hưởng dữ dội đến tâm hồn ta. Hình ảnh những người phụ nữ ấy, các biểu tượng phồn thực như những thiên thể có hình dáng ngực và mông tràn đầy sức sống nhưng bị trói nhốt bởi các hủ tục nặng nề, bởi tuổi tác, bởi chính bản thân con người họ đã thâu tóm tròn đầy linh hồn bộ tiểu thuyết đồ sộ hơn một nghìn trang.
Ai bảo ta là đàn bà
Bối cảnh tiểu thuyết bắt đầu từ dòng họ nhà Thượng Quan có đứa con dâu sinh đến đứa con gái thứ bảy vẫn chưa có một đứa con trai. Chồng chị là Thọ Hỉ nổi giận lôi đình đến mức cầm cái chày gỗ ném vào đầu chị, máu vọt lên tường. Cuộc đời của người phụ nữ nông thôn đáng thương ấy nổi bật hẳn lên trong hàng ngàn số phận của những con người vùng đất Cao Mật-Trung Quốc thời bấy giờ. Thượng Quan Lỗ Thị tên thật là Lỗ Toàn Nhi, sinh năm 1990 tại vùng quê Cao Mật, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Toàn Nhi mới sáu tháng đã mồ côi cả cha lẫn mẹ do chiến tranh gây ra. Cô được người cô và ông chú dượng tên Vu Bàn mang về nuôi và theo như tục lệ phải chịu nỗi đau bó chân như bao cô gái khác.
Lên mười sáu tuổi, qua vụ đổi chác tiền bạc giữa người cô và Thượng Quan Lã Thị-mẹ chồng của Toàn Nhi sau này mà cô phải về làm dâu, chịu đựng biết bao đớn đau và tủi nhục. Đặc biệt khi cô lại lấy phải Thọ Hỉ-một ông chồng “bất lực”, “không có khả năng truyền giống” khiến cô phải cắn răng đi “xin giống” của đàn ông khắp thiên hạ.
Khi Lỗ Thị đẻ con, cảnh mẹ chồng nặng tay rờ rẫm, ấn mạnh, vỗ bồng bộc trên bụng cô như “thử dưa chín”, như “gõ một cái trống da dê bị ẩm, phát những tiếng đùng” khiến chúng ta ám ảnh khôn nguôi. Vừa đỡ đẻ cho người, bà mẹ chồng vừa đỡ đẻ cho lừa bằng bàn tay thô chắc đẩy miết trên bụng nó khiến “con lừa cất tiếng rên, bốn chân đang co quắp duỗi dài ra, bốn móng rung lên bần bật như gõ vào chiếc trống vô hình” và nói: “Lừa ơi, kiên nhẫn nhé! Ai bảo ta là đàn bà?”. Ta chợt nhận ra kiếp người như kiếp ngựa.
Tưởng rằng có con thì cuộc đời Lỗ Thị đỡ khổ nhưng không, cô vẫn phải gánh cái hủ tục nặng nề “trọng nam khinh nữ” như chì ngàn đời trên vai vì không sinh được con trai nối dõi. Người đàn bà trong lịch sử Trung Hoa buộc phải sinh được con trai nối dõi tông đường. Đó là nghĩa vụ. Thật khốn khổ thay khi “mẹ nhận ra một chân lý nghiệt ngã: là đàn bà không lấy chồng không được, lầy chồng mà không sinh con không được, sinh con toàn con gái cũng không được. Muốn có địa vị trong gia đình, dứt khoát phải sinh con trai”. Do đó, việc ăn nằm, thai nghén và sinh nở ra những đứa con của các thành phần xã hội của Lỗ Thị chính là sự thách thức cái xã hội coi rẻ, miệt thị phẩm giá của người phụ nữ của Mạc Ngôn.
Lỗ Thị bị người mẹ chồng “nửa người nửa quỷ” hành hạ, bị người chồng “đầu gối tay ấp” bạo ngược vũ phu, thậm chí đối xử không bằng cả con vật. Cuộc đời cô chỉ sang trang khi cả nhà chồng bị lính Nhật tàn sát, chỉ còn Lã Thị-bà mẹ chồng điên dại và bầy con thơ nheo nhóc. Cô buộc phải trở thành bà chủ gia đình, gánh vác nhà Thượng Quan. Lỗ Thị có tổng cộng chín đứa con riêng, tám gái và một trai.
Trong đó, Lai Đệ, Chiêu Đệ là con với ông chú dượng. Lãnh Đệ là với anh chàng bán vịt dạo. Tương Đệ là với anh chàng bán thuốc rong. Phán Đệ là với lão bán thịt chó. Niệm Đệ là với hòa thượng Trí Thông. Cầu Đệ là với tên lính thất trận. Cặp sinh đôi Kim Đồng và Ngọc Nữ là con của Lỗ Thị với mục sư Malôa. Mỗi đứa lớn lên với con đường khác nhau, xung khắc nhau về tư tưởng chính trị đến mức không nhìn mặt được nhau…nhưng Lỗ Thị vĩnh viễn là điểm tựa vững chắc luôn bao dung, đau thương mà vĩ đại vô ngần.
Không chỉ là người mẹ xứng đáng, Lỗ Thị còn trở thành người bà hiền dịu khi chăm sóc tám đứa cháu ngoại khác nhau. Gia đình Thượng Quan qua bao cơn “tai biến”, hết quân Đức, quân Nhật, Quốc Dân Đảng rồi đến Cộng Sản Đảng với cảnh tang tóc, li tán, nhưng Lỗ Thị mãi mãi vẫn giang tay che chở bảo bọc cho con cháu.
Người phụ nữ ấy là hiện thân cho hình ảnh đất nước Trung Hoa lớn lên trên con đường phát triển với bao thăng trầm, “biển hóa nương dâu”, đau thương nhưng quật cường không gì quật ngã được trong cơn quặn đẻ của toàn dân tộc.
Thượng Quan Lỗ Thị mất ở tuổi chín mươi lăm nhưng đến tận khi chết vẫn bị đào mộ, không thể “khổ tận cam lai” mà nhắm mắt xuôi tay được. Ám ảnh nhất vẫn là hình ảnh những bông hoa nở rộ ngôi mộ của Lỗ Thị và những bầu vú hiện lên dồn dập trong tưởng tượng của Kim Đồng-đứa con trai duy nhất của Lỗ Thị chong đêm canh mộ mẹ, sợ “ông Chính phủ” bắt đào lên dù chôn ở một bãi đất hoang. Loài hoa có mùi thơm, cánh hoa giòn như thịt tôm sống nhưng “khi nhai thì xộc lên mũi toàn một mùi máu. Vì sao hoa nở có máu? Vì trên mảnh đất này thấm đẫm máu người ?”. Máu của hàng ngàn con người đổ xuống sau khi những cuộc đời mang danh chung dòng máu tự giết chết lẫn nhau của đại gia đình, của đại dân tộc.
Xương sườn của Adam
Nét bút của Mạc Ngôn vừa châm biếm vừa xót xa cho số phận của người phụ nữ, số phận của đất nước Trung Hoa sau biết bao cuộc giao thoa, lai tạp giữa các nền văn hóa tựa như hành trình đi “xin giống” của Lỗ Thị với đủ thành phần xã hội. Văn phong của ông rất u tối, nặng nề khi dám miêu tả trần trụi dục vọng dơ bẩn, đớn hèn trong nhân cách mỗi một con người, một cộng đồng, một đất nước lớn.
Tuy nhiên, thông qua đó, ta nhận ra hình ảnh người phụ nữ được phản chiếu dưới con mắt khách quan chứ không phải vì nam quyền hay mẫu quyền. Dẫu rằng Báu vật của đời kể về nỗi khổ trăm bề của dân tộc Trung Hoa thông qua nỗi khổ của người mẹ chứ không phải người cha.
Ở nước ta có mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng là khởi nguồn cho cả dân tộc Việt. Trước có “chuyện người con gái Nam Xương” (Nguyễn Dữ), người thiếu phụ chờ chồng trong “Chinh phụ ngâm” (Đoàn Thị Điểm), sau có những “mẹ Suốt”, “mẹ Tỏm”, “bà má Hậu Giang” trải dọc đất nước hình chữ S để gò lưng gánh trên vai sức nặng ngàn cân bởi vận nước đang lâm nguy, khốn cùng.
Giống như Mạc Ngôn đã miêu tả Kim Đồng – đứa con không thể rời khỏi vú mẹ qua hình ảnh “báu vật trên đời là vú to mông nẩy”, “những bầu vú khổng lồ lớn dần ra, cao dần lên thành quả núi cao, cao nhất giữa trời và đất, núm vú phủ tuyết trắng, mặt trời mặt trăng xoay quanh như hai con bọ dừa màu nhũ bạc” để khép lại Báu vật của đời. Người phụ nữ ở đất nước nào cũng vậy đều là bầu sữa ngọt ngào và là vòng tay bảo bọc vị tha suốt đời cho đứa con ngờ nghệch, bé bỏng của chính mình.
Giữa những nét tương đồng về tính mẫu của người phụ nữ mỗi đất nước, ta nhận ra chỉ khi nào thoát khỏi hệ quy chiếu giá trị và quan điểm của nam quyền, nữ giới mới trở về đúng nghĩa với cội nguồn khai sinh của nó. Dẫu đôi lúc hay bị nói là “phái yếu” nhưng nó vẫn sống trong hiện thực với một phong thái đầy mãnh mẽ, thoát thai từ lâu khỏi vị trí là chiếc xương sườn bé nhỏ trong lồng ngực Adam. Những Eve ấy sẽ vĩnh viễn được khắc ghi trong bia thờ của ngôi đền văn học thế giới sau một đời đau khổ vì sinh ra là phận “phong nhũ phì đồn” như Mạc Ngôn đã trăn trở, nhức nhối sau hơn một nghìn trăm sách đóng lại.
Tủ sách Văn học tổng hợp
Cô gà mái xổng chuồng – Trở thành một ngôi sao...
August 19, 2021451 độ F – Đốt cháy lên những cánh phượng hoàng
August 30, 2020Balzac và cô bé thợ may Trung Hoa – Sức mạnh...
February 29, 2020Nguồn cội – Câu trả lời khả dĩ cho cội rễ...
April 18, 2020Cô nàng cửa hàng tiện ích – Câu chuyện về một...
August 18, 2019Thời lưu trong thủ pháp nghệ thuật dòng ý thức của...
March 23, 2020Chuyến phiêu lưu diệu kỳ của Edward Tulane: Tình yêu là...
December 20, 2018Nhật kí kẻ cô đơn (Kota Nozomi)– Nhật kí hay di...
September 22, 2021Khi muốn khóc, tôi đeo mặt nạ mèo – Là người...
February 6, 2024Nhật kí – Câu chuyện tình yêu thơ mộng nhưng không...
October 30, 2019Người chưa bao giờ thấy biển – Le Clézio: Trên bến...
January 9, 2022Phía sau nghi can X – Hồi hộp bất ngờ đến...
March 25, 2018[Nguyễn Nhật Ánh] Đảo Mộng Mơ
December 20, 2019Chí Phèo – Nghệ thuật thoát ra từ những kiếp lầm...
May 24, 2019Vang bóng một thời – tác phẩm văn chương lưu giữ...
February 21, 2020 Load moreTủ sách Văn học Nhật
Dữ liệu bạch kim (Higashino Keigo) – Cá nhân con người...
March 18, 2022Tất cả vì N: Bức tranh đượm buồn về tình yêu...
July 12, 2020Cuộc diễu hành thầm lặng (Higashino Keigo) – Cuộc diễu hành...
April 18, 2022Ở một góc nhân gian
December 12, 2020Cuộc đời một kẻ ngốc – Khi thiên tài bị xem...
May 22, 2021Điệu nhảy của Shokupan (Mitsuki Nagasu) – Cho tình bạn không...
November 30, 2021[Higashino Keigo] Điều kỳ diệu của tiệm tạp hoá Namiya –...
January 26, 2020Người bà tài giỏi vùng Saga – Điều quan trọng là...
July 29, 2021Biên niên ký chim vặn dây cót – Thế giới thực...
September 7, 2019Điềm tĩnh và nồng nhiệt (Đỏ – Ekuni Kaori) – ...
May 27, 2021Thế gian này nếu chẳng còn mèo (Kawamura Genki) – Thước...
August 22, 2021Thanh gươm do dự và những đứa trẻ tuổi vị thành...
July 28, 2023Nếu ngày mai không bao giờ đến: 7 chiếc máy bay...
September 30, 2018Từ dạo ấy (Natsume Soseki) – Câu chuyện về cuộc khủng...
July 6, 2022[Review sách] Nếu gặp lại người ấy cho tôi gửi lời...
September 7, 2016 Load moreTủ sách Văn học nước ngoài
AQ Chính Truyện – Hãy tỉnh táo mà sống!
December 14, 2019Của chuột và người (Of mice and men) – bi kịch...
February 2, 2020[Review sách] Cô đơn trên mạng – Sân khấu của những...
September 7, 2016Đàn hương hình: Khi bạo lực được nâng lên tầm nghệ...
September 12, 2021Colorful – Để cuộc đời là chuyến “ở trọ” đầy sắc...
March 27, 2020Cha và Con – It’s true and it’s raw!
July 1, 2020Rashomon- Nhận thức và chấp nhận
November 1, 2020Cô nàng cửa hàng tiện ích – Câu chuyện về một...
August 18, 2019Hoa trên mộ Algernon – Trí tuệ thiên tài, tình yêu...
April 13, 2020Dữ liệu bạch kim (Higashino Keigo) – Cá nhân con người...
March 18, 2022Đồi gió hú – phiên bản kinh điển của một tình...
February 10, 2020Trăng cười – Bức họa tiềm thức, những chôn kín của...
March 6, 2021Lâu đài – Văn học phản ánh số phận con người
June 26, 2020[Higashino Keigo] Trước khi nhắm mắt : còn lại gì sau...
April 14, 2018Bảy năm bóng tối – câu chuyện về tội ác &...
February 19, 2018Nếu đêm đông có người lữ khách: Khi một cuốn sách...
February 16, 2022Lão già mê đọc truyện tình – Nỗi đau và sức...
July 30, 2021Ngang qua thế giới của em – Ai sẽ đợi ai...
February 12, 2019451 độ F – Đốt cháy lên những cánh phượng hoàng
August 30, 2020Chú Bé Mang Pyjama Sọc – Câu chuyện giản đơn đầy...
March 27, 2021Chết ở Venice
August 22, 2021Hành trình tới Biển Sông- Xuôi theo nơi dòng Amazon kỳ...
August 1, 2020[Minato Kanae] Thú tội – Sách tâm lý ớn lạnh, tàn...
March 25, 2018Nguồn cội – Câu trả lời khả dĩ cho cội rễ...
April 18, 2020Người chưa bao giờ thấy biển – Le Clézio: Trên bến...
January 9, 2022 Load moreVăn Học Việt Nam
Gánh hàng hoa – Một cuốn sách khá… hiền lành!
November 16, 2021Cơm Thầy Cơm Cô – Phóng sự về kiếp ô sin...
June 8, 2020Nhà Văn Về Làng – Ngọt lịm một tấm lòng
January 26, 2020Bốn Mươi Năm “Nói Láo” – Một cuốn hồi ký phản...
July 16, 2019Tiểu thuyết Hồ Quý Ly
June 23, 2019Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình...
October 28, 2019Bước Đường Cùng – Con giun xéo mãi cũng quằn!
August 1, 2020Chuyện Cổ Tích Dành Cho Người Lớn – Câu Chuyện Không...
March 11, 2019Dứt Tình – Tiểu thuyết đầu tay của Vũ Trọng Phụng
January 31, 2020Mùa Lạc – Mùa vui, mùa hạnh phúc, mùa hồi sinh!
June 25, 2021Còn chút gì để nhớ – Nỗi niềm tiếc nuối suốt...
August 8, 2022Biển của mỗi người – Ấm áp, chân thành, sống chậm
September 20, 2020Nằm Vạ – Nhẩn nha kể chuyện người dân quê mình…
July 2, 2021Kép Tư Bền – Khốn nạn thân anh quá!
December 19, 2020Vũ Như Tô – Giá mà được phụng sự cho một...
August 31, 2022Tiêu Sơn tráng sĩ và những cách tân trong nội dung,...
October 28, 2021[Nguyễn Ngọc Tư] Gáy người thì lạnh – Ta đi tìm...
May 21, 2019[Nguyễn Nhật Ánh] Đảo Mộng Mơ
December 20, 2019Khởi đầu là mèo (Tô Hải Vân) – “Nở một nụ...
July 31, 2020Tố tâm – Cánh Hoa Sa Mưa
May 9, 2019Lục Xì – Mẫu mực văn chương phục vụ xã hội...
November 4, 2019Quân Khu Nam Đồng – Tuổi thơ của những ông “tướng”...
August 22, 2020Đôi Mắt – Phiến diện và đa chiều
July 13, 2020Lặng yên dưới vực sâu – Câu chuyện tình giữa cao...
August 29, 2022Tuổi thơ dữ dội của nhà văn Phùng Quán
May 26, 2017[Bút ký – Phóng sự ] Dưới Gầm Trời Lưu Lạc...
December 8, 2018Diễn ngôn về người phụ nữ trong tập truyện ngắn Cỏ...
July 26, 2020Kỹ Nghệ Lấy Tây – Khi hôn nhân là một cái...
December 5, 2019[Review sách] Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ-Nguyễn Ngọc Thuần
May 30, 2017Hội hè (Tô Hải Vân) – Cuộc vui nào cũng đến...
June 26, 2021 Load moreTủ sách trinh thám
Đảo Ngục Môn – Vụ án mạng trên đảo địa ngục
January 28, 2019[Series Định Công Kỳ Án] Hoàng Kim Án : Vụ án...
April 8, 2018Review Hồ sơ số 113 : Khi tình yêu dang dở...
January 28, 2018Dữ liệu bạch kim (Higashino Keigo) – Cá nhân con người...
March 18, 2022[Jeffery Deaver] Buồng Khử: Án mạng núp bóng bê bối chính...
January 13, 2019Tần Minh & series Người gác đêm: Lại thêm một sát...
October 15, 2018[Jeffery Deaver] Giai điệu tử thần – Một câu chuyện về...
August 25, 2018Sau giờ học (Higashino Keigo) – “Quãng thời gian sau giờ...
April 15, 2022Độc giả thứ 7 – Khơi nguồn của bi kịch
January 31, 2021[Agatha Christie] Kỳ án dòng chữ tắt và cái kết không...
January 31, 2017Đơn phương – Làm sao để được sống là chính mình?
February 5, 2020Thanh gươm do dự và những đứa trẻ tuổi vị thành...
July 28, 2023Khách sạn mặt nạ 1 (Higashino Keigo) – Khi vị khách...
January 30, 2022[Jeffery Deaver] Dữ liệu tử thần – Hãy cẩn thận với...
March 22, 2019Kẻ dọn rác – Pháp Y Tần Minh: thêm một món...
December 16, 2017Khách sạn mặt nạ 2 (Higashino Keigo): Đêm trước lễ hội...
January 31, 2022Đề thi đẫm máu – cuốn sách hay nhất về trinh...
November 5, 2016Bạch Dạ Hành – Tội ác trưởng thành trong đêm tối
June 3, 2018Hokkaido mê trận án : Án mạng trong căn nhà nghiêng
December 30, 2017Nhà ảo thuật đen và vụ án mạng tại thị trấn...
July 29, 2021Án mạng tiệc Halloween [Agatha Christie] – Lại thêm một vụ...
December 26, 2020[Tử Kim Trần] Người phát ngôn của thần chết
September 9, 2017Cuồng vọng phi nhân tính – Thế giới của những cá...
June 30, 2020Kẻ sát nhân trong ngôi nhà chết chóc và hành trình...
August 13, 2022Đêm trường tăm tối – Tuyệt phẩm đỉnh cao của Tử...
September 11, 2017 Load moreTủ sách kinh tế
Nhìn người như đếm cừu: Bí quyết điều hành doanh nghiệp...
June 26, 2020Lược sử kinh tế học (Niall Kishtany) – thước phim tua...
May 26, 2021Tướng quân và CEO – Thuật quản trị từ góc nhìn...
May 2, 2020Tư duy như một kẻ lập dị – Mở khóa tư...
September 8, 2018Báo cáo tài chính dưới góc nhìn của Warren Buffett
February 3, 2020Dốc hết trái tim và câu chuyện bén duyên cùng Starbucks...
April 20, 2017Siêu kinh tế học hài hước – góc khuất mới mẻ...
February 6, 2020Tiền khôn tiền dại ở tay người dùng: Quyển sách dạy...
December 2, 2019Quảng cáo không nói láo! Thế làm sao để nói thật...
September 27, 2020Elon Musk – Tesla, SpaceX và sứ mệnh tìm kiếm một...
July 7, 2023[Tony Buổi Sáng] Trên đường băng : Thức tỉnh cảm hứng...
November 5, 2017Cà phê cùng Tony – Trung thực để sống văn minh...
April 13, 2019Những triệu phú thầm lặng: Cuốn sách dành riêng cho start-up...
April 18, 201790-20-30 Bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ
January 9, 2022Đến Starbucks mua cà phê cốc lớn : cuốn sách dành...
November 15, 2017 Load moreReview sách tổng hợp
[Đặng Hoàng Giang] Tìm mình trong thế giới hậu tuổi thơ
July 17, 2020Nếu biết trăm năm là hữu hạn – Ta sẽ làm...
December 1, 2020Nỗi buồn màu xanh lá – Ai cũng có một thời...
March 5, 2019Hồn Trương Ba da hàng thịt – Chuyện cũ viết theo lối...
July 22, 2021Lịch sử loài ong – Câu chuyện của chính loài người
December 11, 2019Điều bí mật (Yoru Sumino) – Ai cũng cần một khoảng...
January 29, 2022Kawabata Yasunari – Nét “đẹp và buồn” trong nền văn chương...
July 30, 2021Bài học diệu kỳ từ chiếc xe rác – Sâu sắc...
December 20, 2018Lời tiên tri của giọt sương (A dewdrop’s foretelling) – Nhật...
January 6, 2019Viết dưới ánh đèn dầu
September 12, 2021Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm – Cách...
June 14, 2019Cuộc cách mạng một cọng rơm – Hành trình về với...
April 25, 2019[Bút ký – Phóng sự ] Dưới Gầm Trời Lưu Lạc...
December 8, 2018Có hẹn với Paris – Tác phẩm của nghệ thuật duy...
January 15, 2020Matasaburo – từ phương của gió (Kenji Miyazawa) – Ngọn gió...
July 22, 2020Người bị CIA cưa chân 6 lần – Anh hùng “thép”...
November 21, 2024Con Đường Hồi Giáo – Lạc lối giữa cơn sôi trào...
November 30, 2019Đại dương đen: Ánh sáng giữa đại dương tăm tối
March 29, 2022Nóng giận là bản năng, tĩnh lặng là bản lĩnh
January 16, 2020Hiểu về trái tim – Cuốn sách về Nghệ thuật chữa...
July 10, 2019Bob – Chú mèo đường phố: Cuốn tự truyện đậm tính...
December 20, 2017Bức xúc không làm ta vô can – Nghệ thuật của...
April 10, 2019[Michael Heppell] Nghĩ Khác – Để tự tin, kiêu hãnh và...
December 17, 2018Lời hứa về một cây bút chì – Impossible Ones.
December 29, 2019Cát bụi chân ai – Tô Hoài
May 2, 2021 Load more Facebook Instagram Linkedin Pinterest Reddit Twitter © Liên hệ quảng cáo: Reviewsach.net@gmail.comTừ khóa » Tóm Tắt Truyện Báu Vật Của đời
-
Báu Vật Của đời – Wikipedia Tiếng Việt
-
Báu Vật Của Đời - Truyện FULL
-
Báu Vật Của đời Là Gì? Chi Tiết Về Báu Vật Của đời Mới Nhất 2021
-
Tìm Hiểu Tiểu Thuyết “Báu Vật Của đời” Của Mạc Ngôn | Nguvandhag
-
Báu Vật Của đời - Giải Sách Hay
-
Báu Vật Của đời – Số Phận Người Phụ Nữ Trung Hoa đau Thương ...
-
Báu Vật Của Đời - Mạc Ngôn - Doc Truyen Online
-
Tìm Hiểu Tiểu Thuyết Báu Vật Của đời Của Mạc Ngôn
-
Báu Vật Của Đời Chương Mới Nhất | SSTruyen
-
Tóm Tắt Chuyện được Giải Nobel Văn Chương Của Mặc Ngôn
-
Thế Giới Nhân Vật Trong Báu Vật Của đời (mạc Ngôn) - Tài Liệu Text
-
Đặc điểm Nghệ Thuật Tiểu Thuyết Báu Vật Của đời (Mạc Ngôn) | Kết Nối
-
đặc điểm Nghệ Thuật Tiểu Thuyết Báu Vật Của đời (mạc Ngôn)
-
Luận Văn Tốt Nghiệp đề Tài: “tìm Hiểu Tiểu Thuyết “báu Vật Của đời” Của ...