ROA, ROE Là Gì? Mối Quan Hệ Giữa ROA Và ROE | GoMoney

Trang chủ » Cách Nhận Xét Roa Roe » ROA, ROE Là Gì? Mối Quan Hệ Giữa ROA Và ROE | GoMoney

Có thể bạn quan tâm

Skip to content ROA, ROE là gì? Mối quan hệ giữa ROA và ROE

Tổng quan, mối quan hệ, và phân tích mô hình Dupont ROE 3 yếu tố

Mục lục
  • ROA là gì? Công thức tính ROA
  • ROE là gì? Công thức tính ROE
  • ROA và ROE bao nhiêu là tốt? Mối quan hệ giữa ROA, ROE
  • Phân tích mô hình Dupont, ROE 3 yếu tố
  • Kết luận

ROA và ROE là những chỉ số dễ xác định mà lại cực kì quan trọng và hiệu quả, giúp nhà đầu tư có thể đưa quyết định kinh tế một cách chính xác. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể dễ dàng bị đánh lừa bởi doanh nghiệp nếu không hiểu kĩ ROE, ROA và mối quan hệ giữa chúng. 

ROE cao là tốt? Đúng vậy, nhưng ROE cao là nhờ doanh nghiệp tối ưu hóa doanh thu, giảm thiểu chi phí, hay ROE cao là nhờ doanh nghiệp đi vay nợ chỉ để thu hút nhà đầu tư. Hãy cùng Go Money giải đáp nhé!

1. ROA là gì? Công thức tính ROA

ROA – Return on Asset, được gọi là tỷ lệ lợi nhuận ròng trên tổng tài sản bình quân, thể hiện khả năng sinh lời của một công ty so với tài sàn của nó. ROA cho ta biết được hiệu suất sử dụng tài khoản của doanh nghiệp có tốt hay không và được tính bằng công thức:

ROA = Lợi nhuận sau thuế (Return) /Tổng bình quân tài sản (Asset)

Trong đó “Lợi nhuận sau thuế (Net Income) là khoản lợi nhuận ròng của doanh nghiệp trong một năm kinh doanh” và “Tổng bình quân tài sản là bình quân tài sản đầu năm và cuối năm”

Cách xác định ROA

Ta có thể tính ROA trực tiếp thông qua Báo cáo tài chính của doanh nghiệp dựa trên công thức như trên hoặc ta cũng có thể tìm sẵn chỉ số được xử lí trên các website tài chính như CafeF, Finance VietStock, cophieu68,…

Ví dụ: Dựa vào bảng báo cáo tài chính của Ngân hàng TMCP Quân Đội (MBB) ta có lợi nhuận sau thuế Return = 8,262,659 triệu VNĐ; Tổng tài sản bình quân = (411,487,576 + 494,982,162)/2 = 453,234,869 triệu VNĐ; Việc còn lại ta áp vào công thức  ROA = 8,262,659/ 453,234,869 = 1.82%, hay nói cách khác rằng là trong năm 2020 với 1 đồng tài sản, Ngân hàng MBB có thể sản sinh ra 0.18 đồng lợi nhuận sau thuế.

Công thức tính ROA phải theo tổng tài sản bình quân là bởi lẽ chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế phản ánh kinh doanh tại một năm 2020 nên phải được tính thông qua sự thay đổi tài sản trong năm đó.

Ý nghĩa chỉ số ROA thể hiện qua 3 điểm:

  • Với một đồng tài sản thì doanh nghiệp sẽ thu về được bao nhiêu đồng lợi nhuận.
  • Thay vì so sánh lợi nhuận ròng giữa các doanh nghiệp, nhà đầu tư nên so sánh ROA. Doanh nghiệp có ROA càng cao, doanh nghiệp hoạt động càng hiệu quả.
  • Chỉ so sánh ROA với các doanh nghiệp cùng ngành. Bởi chỉ số ROA là khác nhau với các ngành nghề khác nhau.

2. ROE là gì? Công thức tính ROE

ROE – Return on Equity, được gọi là tỷ lệ sinh lời trên tổng vốn chủ sở hữu bình quân thể hiện mức độ hiệu quả của doanh nghiệp trong việc sử dụng vốn để tạo ra lợi nhuận. Chỉ tiêu ROE phản ánh chỉ tiêu Lợi nhuận sau thuế trên Bảng báo cáo Kết quả kinh doanh, chỉ tiêu Vốn chủ sở hữu trên Bảng Cân đối kế toán và được tính bằng công thức:

ROE = Lợi nhuận sau thuế (Return)/Tổng bình quân vốn chủ sở hữu (Equity)

Trong đó: “Lợi nhuận sau thuế (Net Income) là khoản lợi nhuận ròng của doanh nghiệp trong một năm kinh doanh” và “Tổng bình quân vốn chủ sở hữu là bình quân tổng vốn chủ sở hữu giữa đầu và cuối năm”

Cách xác định ROE

Tương tự ROA, ta có thể tìm sẵn chỉ số ROE của các công ty trên các website tài chính, nhưng nếu không có hoặc bạn muốn tự tính cụ thể xem ROE là bao nhiêu thì áp dụng công thức bên trên dựa vào Báo cáo tài chính. Ví dụ vẫn là Ngân hàng TMCP Quân Đội (MBB) ta có lợi nhuận sau thuế Return = 8,262,659 triệu VNĐ và Tổng bình quân vốn chủ sở hữu = 44,992,654

Áp dụng vào công thức được ROE = 8,262,659/44,992,654 = 18.36%, hay với mỗi 1 đồng vốn chủ sở hữu, ngân hàng tạo ra được 0.18 đồng lợi nhuận ròng sau thuế. Và chỉ số ROE cũng phải tính theo chỉ số tổng bình quân chủ sở hữu vì lợi nhuận trong một năm được phản ánh trên sự thay đổi của vốn chủ sở hữu trong năm

Ý nghĩa chỉ số ROE thể hiện qua 4 điểm:

  • Với mỗi một đồng vốn chủ sở hữu thì doanh nghiệp tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận.
  • ROE cao thể hiện mức độ sử dụng vốn công ty càng hiệu quả. ROE càng cao cổ phiếu càng được ưa chuộng.
  • ROE cao duy trì trong nhiều năm thể hiện lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
  • Tuy nhiên ROE rất dễ bị doanh nghiệp thao túng bởi nhiều cách như: đi vay nợ, mua cổ phiếu quỹ,… Vì vậy nhà đầu tư cần xem xét thật kĩ trước khi đưa ra quyết định

3. ROA và ROE bao nhiêu là tốt? Mối quan hệ giữa ROA, ROE

ROA và ROE bao nhiêu là tốt, bao nhiêu là hợp lý?

Một trong những tiêu chí đánh giá công ty đủ năng lực tài chính theo chuẩn quốc tế thì chỉ số ROE phải đạt tối thiểu ở mức 15%. Đây là tiêu chí rất quan trọng được nhà đầu tư nổi tiếng Warren Buffett sử dụng khi lựa chọn doanh nghiệp và được William O’Neil đề cập trong mô hình CANSLIM.

Về mặt lý thuyết, nếu chỉ số ROE tối thiểu bằng 15% là tốt, thì ROA phải trên mức 7.5%. Tuy nhiên do tỷ lệ lạm phát của Việt Nam ở mức cao (5.7% từ 2011 – 2020), nên ta kì vọng mức ROA các doanh nghiệp vào khoảng 10% – 12% và ROE ở mức 20% – 22% sẽ được coi là tốt. Và mức kì vọng này nên được xét trong khoản thời gian từ 3 đến 5 năm hoạt động của doanh nghiệp thay vì chỉ xét từng năm riêng lẻ

Mối quan hệ giữa ROA và ROE

Xét lợi ích của nhà đầu tư thì ROE thường sẽ được chú ý hơn bởi nó phản ánh trực tiếp mối quan hệ giữa đồng vốn bỏ ra với đồng lợi nhuận thu về của nhà đầu tư. Tuy nhiên ROE cao trong khi ROA thấp là một điều đáng lo ngại về khả năng sử dụng nợ của doanh nghiệp thông qua công thức:

Vì ROE = ROA*Đòn bẩy tài chính, nên để xem xét liệu ROE cao như vậy là tốt hay không chúng ta rất cần chú ý 2 thứ: đòn bẩy tài chính (ROE/ROA) và đặc thù ngành. Với các ngành sản xuất như HPG, HSG nên duy mức mức độ ổn định của tỷ lệ ROE/ROA = 2, hay nói rằng doanh nghiệp sử dụng 50% cơ cấu nợ, 50% cơ cấu vốn. Còn đối với ngành ngân hàng thì tỷ lệ ROE/ROA = 10 hoặc 15 là chuyện bình thường, bởi tài sản của ngân hàng chiếm 70% là tiền gửi tiết kiệm. 

Ví dụ với chỉ số tài chính của HPG, do năm 2019 chịu ảnh hưởng COVID nên ROE bị giảm, nhưng HPG vẫn luôn duy trì tỷ lệ đòn bẩy tài chính (ROE/ROA) xấp xỉ bằng 2 thể hiện cơ cấu vốn của doanh nghiệp là tốt. Doanh nghiệp vẫn có khả năng hoạt động dựa trên vốn chủ sở hữu và không phải dựa quá nhiều vào vốn nợ.

4. Phân tích mô hình Dupont, ROE 3 yếu tố

ROE là một chỉ số quan trọng ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh và cách nhìn nhận của nhà đầu tư về doanh nghiệp, nên nhà quản trị doanh nghiệp sẽ tìm mọi cách để tăng ROE bằng cách tăng một trong 3 chỉ số trên: Lợi nhuận biên, vòng quay tài sản và đòn bẩy tài chính. Vậy tăng yếu tố nào là tốt, yếu tố nào là không tốt và liệu có phải trong trường hợp nào cũng không tốt? 

Tỷ suất sinh lời trên doanh thu – Lợi nhuận biên

Lợi nhuận biên = Lợi nhuận ròng / Doanh Thu

Lợi nhuận biên được hiểu là mối quan hệ giữa doanh thu và chi phí của doanh nghiệp. Nếu một doanh nghiệp có chỉ số lợi nhuận biên cao và tăng trưởng ổn định theo từng năm, thì đây là một doanh nghiệp đang tối ưu hóa doanh thu, cắt giảm chi phí và tăng khả năng cạnh tranh trong ngành. Nếu chỉ số ROE tăng phần lớn nhờ Lợi nhuận biên thì đây là một tín hiệu tốt về sự phát triển mạnh của doanh nghiệp trong tương lai.

Tỷ suất doanh thu trên tổng tài sản – Vòng quay tài sản

Vòng quay tài sản = Doanh thu / Tổng tài sản

Vòng quay tài sản nói đến hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp trong việc tạo ra doanh thu. Vòng quay tài sản lớn chứng tỏ doanh nghiệp đang làm tốt trong việc sử dụng tài sản. Nhưng để tăng vòng quay tài sản không phải việc đơn giản vì nó yêu cầu khả năng tối ưu quy trình sử dụng tài sản sao cho hợp lý và hiệu quả. Vì vậy, tăng trong vòng quay tài sản dẫn đến ROE tăng là dấu hiệu tốt nhà đầu tư có thể cân nhắc.

Đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính (Leverage) = Tổng tài sản/ Vốn chủ sở hữu

Đòn bẩy tài chính là cách dễ nhất để doanh nghiệp có thể thao túng chỉ số ROE. Giúp cho ROE cao và thu hút gọi vốn đầu tư. Bởi vì để tăng ROE, các chủ doanh nghiệp chỉ cần đi vay nợ ngắn hạn vào cuối năm để tăng tổng tài sản. Đây là cách mà các chủ doanh nghiệp và đa số doanh nghiệp sử dụng để thao túng chỉ số ROE, khiến cho nhà đầu tư lầm tưởng rằng doanh nghiệp đang làm ăn tốt và đáng để đầu tư.

Nhưng nói đi cũng phải nói lại, nếu chủ doanh nghiệp sử dụng nợ tăng vốn giúp nâng cao hiệu suất doanh nghiệp, giúp lợi nhuận trên tổng tài sản cao hơn mức trả lãi vay thì lại là một tín hiệu tốt giúp phát triển doanh nghiệp. Vì vậy nhà đầu tư phải xem xét các chỉ số khác để có thể đánh giá khách quan xem liệu rằng: Đòn bẩy tài chính cao như thế có phải là yếu tố giúp doanh nghiệp phát triển không hay đó chỉ là mẹo thu hút vốn đầu tư.

5. Kết luận

Thật vậy, ROA và ROE không chỉ có ý nghĩa riêng lẻ, mà chúng còn có mối liên hệ mật thiết với nhau thông qua phân tích mô hình Dupont. Để có thể đánh giá khách quan hai chỉ số này, nhà đầu tư cần phải hiểu rõ nó và tìm hiểu thêm các chỉ số khác. Và còn rất nhiều các chỉ số khác cũng tác động đến ROE và ROA mà các nhà đầu tư cần lưu ý như nhóm chỉ số Thanh khoản, nhóm chỉ số Thanh toán, nhóm chỉ số Thị trường, nhóm chỉ số sinh lời. Để tìm hiểu thêm các nhà đầu tư có thể tham khảo thêm tại “Hướng dẫn đọc hiểu phân tích báo cáo tài chính”. 

Chia sẻ

Các bài viết liên quan

ROA, ROE là gì? Mối quan hệ giữa ROA và ROE ROA, ROE là gì? Mối quan hệ giữa ROA và ROE

Nếu ROE tối thiểu bằng 15% là tốt, thì ROA phải trên mức 7.5%. Tuy nhiên do tỷ lệ lạm phát của Việt Nam ở mức cao (5.7% từ 2011...

ĐỌC THÊM Chứng khoán là gì? Tìm hiểu cơ bản về chứng khoán

Chứng khoán là một kênh đầu tư cực kì hấp dẫn với lợi suất lớn lên tới 14% đối với...

ĐỌC THÊM Nên đầu tư chứng khoán dài hạn hay ngắn hạn?

Dựa và bảng Tỷ suất lợi nhuận trung bình hàng năm của các kênh đầu tư, đầu tư chứng khoán...

ĐỌC THÊM

Nội dung

  • ROA là gì? Công thức tính ROA
  • ROE là gì? Công thức tính ROE
  • ROA và ROE bao nhiêu là tốt? Mối quan hệ giữa ROA, ROE
  • Phân tích mô hình Dupont, ROE 3 yếu tố
  • Kết luận

Bài viết liên quan

  • ROA, ROE là gì? Mối quan hệ giữa ROA và ROE
  • Chứng khoán là gì? Tìm hiểu cơ bản về chứng khoán
  • Nên đầu tư chứng khoán dài hạn hay ngắn hạn?
  • Login
  • Login
  • Sign Up
Remember meForgot Password?Sign in Đồng ý với GoMoney về Điều khoản dịch vụ & Chính sách bảo mật Sign UpLost your password? Please enter your username or email address. You will receive a link to create a new password via email.Email Reset Link Login with FacebookLogin with Google

Login

Username or email address *

Password *

Remember meLog in

Lost your password?

Register

Email address *

Password *

Register

Từ khóa » Cách Nhận Xét Roa Roe