Thi Kệ Thực Tập Chánh Niệm - Ứng Dụng - Chùa Từ Lâm

Thi Kệ Thực tập Chánh NiệmSource: Langmai.org

Thi kệ là những bài thơ ngắn mà bạn có thể đọc thuộc lòng trong những sinh hoạt hàng ngày của mình để giúp trở về giây phút hiện tại và an trú trong chánh niệm. Đây là sự hòa quyện giữa thiền tập và thi ca, thi kệ cũng là một phần thiết yếu và đã có lâu đời trong truyền thống thiền tập đạo Bụt. Sử dụng một thi kệ không yêu cầu bất kỳ kiến ​​thức đặc biệt hay một sự thực hành tôn giáo nào. Bắt đầu bạn có thể ghi nhớ một câu mà mình tìm thấy và ưa thích để thực tập. Hay bạn viết những bài thi kệ này xuống một nơi có thể nhìn thấy thường xuyên.

Thi kệ được áp dụng khi chúng ta thức dậy, rửa mặt, trong bữa ăn, rửa bát, uống trà… Bạn có thể thực tập thi kệ trong suốt ngày để giúp bạn thật sự có mặt trong giây phút hiện tại. Trong một khóa tu mùa hè, để giúp các trẻ em và cả người lớn đến Làng Mai thực tập chánh niệm, tôi đã bắt đầu soạn thảo những thi kệ cho những sinh hoạt thiết yếu của đời sống hiện đại ngày nay.

Chúng ta thường trở nên quá bận rộn mà quên đi những gì chúng ta đang làm, chúng ta là ai, thậm chí quên thở! Chúng ta quên nhìn những người mà chúng ta yêu thương và quên lãng sự có mặt trân quý của họ cho đến khi có thể là quá muộn và hối tiếc. Ngay cả khi chúng ta có một ít thời gian rảnh rổi, chúng ta cũng không biết làm thế nào để có được sựu liên hệ và tiếp xúc một cách sâu sắc với những gì đang xảy ra trong ta và xung quanh ta. Ta xem truyền hình, nhận điện thoại, dung internet… vì sợ phải đối diện với sự trống trải của chính mình.

Thiền tập là ý thức về những gì đang xảy ra cho thân thể, cảm xúc, tâm trí và thế giới. Khi bạn có mặt trong hiện tại, bạn sẽ thấy vẻ đẹp và kỳ diệu của những gì ngay trước mắt mình, đôi mắt của trẻ thơ, ánh mặt trời buổi ban mai, nét mặt của người thương… Bạn có thể rất hạnh phúc chỉ bằng cách ý thức về những gì đang ở trước mặt mình. Thực tập thi kệ là một trong những cách để giúp bạn sống tỉnh thức và thưởng thức được một cách sâu sắc nhất những gì trong giây phút hiện tại, đó chính là nhu yếu thâm sâu nhất của con người.

Khi bạn đã thuộc một bài thi kệ, nó sẽ đến với bạn hoàn toàn tự nhiên, như khi nâng chén trà lên, nếu bạn có chánh niệm thì tự khắc bài kệ sau đây sẽ đến với bạn:

Chén trà trong hai tayChánh niệm nâng tròn đầyThân và tâm an trúBây giờ và ở đây

Bạn không cần học thuộc lòng một lần tất cả các bài kệ. Bạn có thể bắt đầu với vài bài mà bạn ưa thích, rồi từ từ học thêm một bài, rồi một bài khác.

Những bài thi kệ này có công năng nuôi dưỡng sự tỉnh thức, nuôi dưỡng chánh niệm. Xử dụng chúng trong một thời gian bạn sẽ thấy có sự biến đổi trong cuộc đời của bạn. Bạn sẽ có chánh niệm, điềm tỉnh, bình an và niềm vui trong mỗi tư thế và động tác hằng ngày.

Bạn hãy sáng tác thêm những thi kệ cho riêng mình để phù hợp với hoàn cảnh cụ thể mình đang sống. Những bài thi kệ sẽ là những người bạn đồng hành vững chãi và thú vị.THỨC DẬYThức dậy mỉm miệng cườiHăm bốn giờ tinh khôiXin nguyện sống trọn vẹnMắt thương nhìn cuộc đờiQUƠ DÉPĐặt chân trên mặt đấtLà thể hiện thần thôngTừng bước chân tỉnh thứcLàm hiển lộ pháp thânXUỐNG GIƯỜNGSáng, trưa, chiều và tốiMọi loài hãy giữ gìnNếu dưới chân lỡ đạpXin nguyện chóng siêu sinhNam mô Bồ Tát Siêu Lạc ĐịaBẬT ĐÈNThất niệm là bóng đêmChánh niệm là ánh sángĐưa tỉnh thức trở vềCho thế gian tỏ rạngXẾP MỀNXếp mền cho niềm vuiSống ngăn nắp cuộc đờiThân và tâm thúc liễmPhiền não phải rụng rơiMỞ CỬA SỔMở cửa nhìn pháp thânĐời mầu nhiệm không cùngLòng dặn lòng tỉnh thứcDòng nước tâm trong ngầnVẶN NƯỚCNước từ nguồn suối caoNước từ lòng đất sâuNước mầu nhiệm tuôn chảyƠn nước luôn tràn đầyĐÁNH RĂNGĐánh răng và súc miệngCho sạch nghiệp nói năngMiệng thơm lời chánh ngữHoa nở tự vườn tâmSÚC MIỆNGSúc miệng lòng cũng sạchVũ trụ ngát hoa hươngBa nghiệp thường thanh tịnhCùng Bụt chơi Tây phươngRỬA MẶTRửa mặt là rửa tâmSạch hết mọi cấu trầnĐể cho nguồn an lạcĐi vào cả châu thânVÀO NHÀ CẦUKhông nhơ cũng không sạchKhông bớt cũng không thêmTrí tuệ Ba La MậtKhông có pháp nào trênĐI TIỂUĐi tiểu trong bản mônĐổi trao nào kỳ diệuTa và ngươi không haiKhông dư mà không thiếuRỬA TAYMúc nước để rửa tayXin nguyện cho mọi ngườiCó đôi bàn tay khéoGìn giữ trái đất nàyTẮMKhông sinh cũng không diệtKhông trước cũng không sauTrao truyền và tiếp thọPháp giới tính nhiệm mầuCẠO TÓCCạo sạch mái tócNguyện cho mọi ngườiDứt hết phiền nãoĐộ thoát cho đờiRỬA CHÂNSự an lạccủa ngón chânNiềm an lạccủa thân tâmSOI GƯƠNGChánh niệm là đài gươngGương soi hình tứ đạiĐẹp nhất là tình thươngVà cái nhìn rộng rãiMẶC ÁOMặc áo trong tích mônTrang nghiêm y chánh báoTịnh độ trong tầm tayNước non cùng sáng tạoMẶC ÁO NHẬT BÌNHMang áo của người tuTâm tư thường khỏe nhẹNguyện sống đời thảnh thơiĐem vui cho trần thếKHOÁC ÁO CA SA(nâng ngang trán)Đẹp thay áo giải thoátÁo ruộng phước nhiệm mầuCon cúi đầu tiếp nhậnĐời đời nguyện mang theoLÊN XUỐNG CẦU THANGLên hay xuống cầu thangBước chân thường nhẹ nhàngNếu nghe tiếng lộp cộpLà biết lòng chưa anKỆ CHUÔNG (1)Ba nghiệp lắng thanh tịnhGửi lòng theo tiếng chuôngNguyện người nghe tỉnh thứcVượt thoát nẻo đau buồnKỆ CHUÔNG (2)Nguyện tiếng chuông này vang pháp giớiXa xôi tăm tối cũng đều ngheNhững ai lạc bước mau dừng lạiTỉnh giấc hôn mê thấy nẻo vềKỆ CHUÔNG (3)Nguyện tiếng chuông này vang pháp giớiKhắp nơi u tối mọi loài ngheSiêu nhiên vượt thoát vòng sinh tửGiác ngộ tâm tư một hướng vềNGHE CHUÔNG (1)Lắng lòng nghe, lắng lòng ngheTiếng chuông huyền diệu đưa về nhất tâmNGHE CHUÔNG (2)Nghe chuông phiền não tan mây khóiÝ lặng, thân an, miệng mỉm cườiHơi thở nương chuông về chánh niệmVườn tâm hoa tuệ nở muôn nơiNGHE CHUÔNG (3)Nghe tiếng chuôngLòng nhẹ buôngTâm tĩnh lặngHết sầu thươngTập buông thảThôi vấn vươngLắng nghe thấuTận nguồn cơnHọc nhìn lạiHiểu và thươngXẾP GIÀY DÉPĐặt dép giày ngay ngắnXin nguyện cho mọi ngườiĐôi chân thường chánh niệmVào ra luôn thảnh thơiVÀO THIỀN ĐƯỜNGVào thiền đườngThấy chân tâmMột ngồi xuốngDứt trầm luânĐỐT NẾNThắp lên một ngọn đènCúng dường vô lượng BụtMột tâm niệm an lànhLàm rạng ngời mặt đấtĐỐT LÒĐốt lò trong bản mônGửi mây về mùa HạCất mặt trời để dànhCho những ngày Đông giáNGỒI THIỀN SÁNGPháp thân tỏa sáng buổi ban maiTĩnh tọa lòng an miệng mỉm cườiNgày mới nguyện đi trong tỉnh thứcMặt trời trí tuệ rạng muôn nơiNGỒI XUỐNGNgồi đây ngồi cội Bồ ĐềVững thân chánh niệm không hề lãng xaoNGỒI THIỀN TỐIVững thân ngồi dưới cội bồ đềBa nghiệp lắng rồi hết thị phiThu nhiếp thân tâm vào chánh niệmRõ soi diện mục thoát bờ mêĐIỀU THÂNTrong tư thế kiết giàĐóa hoa nhân phẩm nởƯu Đàm Hoa muôn thuởVẫn tỏa ngát hương thơmĐIỀU CHỈNH HƠI THỞThở vào tâm tĩnh lặngThở ra miệng mỉm cườiAn trú trong hiện tạiGiờ phút đẹp tuyệt vờiTHỞ (2)Thở vào biết thở vàoThở ra biết thở raHơi thở vào đã sâuHơi thở ra đã chậmThở vào tôi thấy khỏeThở ra tôi thấy nhẹThở vào tâm tĩnh lặngThở ra miệng mỉm cườiAn trú trong hiện tạiGiây phút đẹp tuyệt vờiTHỞ (3)Đã vềĐã tớiBây giờỞ đâyVững chãiThảnh thơiQuay vềNương tựaNay tôi đã vềNay tôi đã tớiAn trú bây giờAn trú ở đâyVững chãi như núi xanhThảnh thơi dường mây trắngCửa vô sinh mở rồiTrạm nhiên và bất độngNGỒI THIỀN (1)Ngồi thiền trong tích mônNơi nào không thành đạo?Sinh tử trải bao lầnPhút giây nào độc đáoNGỒI THIỀN (2)Ngồi thiền trong bản mônGiây nào cũng thành đạoCội nào cũng bồ đềTòa nào cũng Đa bảoTÊ CHÂN ĐỔI CÁCH NGỒIKhổ thọ và lạc thọNhư mây trời theo gióHơi thở là giây neoThuyền về nơi bến cũTHIỀN HÀNHÝ về muôn vạn nẻoThiền lộ tâm an nhiênTừng bước gió mát dậyTừng bước nở hoa senNÂNG BÌNH BÁT (1)Bình bát của Như LaiNay được nâng trên tayNguyện hết lòng thực tậpPháp tam luân không tịchNÂNG BÌNH BÁT (2)Bình bát của Như LaiDùng làm ứng lượng khíXin giữ để nuôi thânVà nuôi lớn chánh tríNÂNG BÁT KHÔNGTay nâng chiếc bát khôngTôi biết rằng trưa nayTôi có đủ may mắnĐể có bát cơm đầyNÂNG BÁT ĐẦYTay nâng bát cơm đầyTôi thấy rõ vạn vậtĐang dang tay góp mặtĐể cùng nuôi dưỡng tôiCHÚ NGUYỆNPháp Bụt thật phi thườngBảy hạt đầy mười phươngCúng dường khắp pháp giớiTừ bi không biên cươngÁn độ lợi ích tóa ha (3 lần)XUẤT SANHĐại bàng GarudaQuỷ thần nơi khoáng dãMẹ con quỷ La SátCam lồ đều no đủÁn mục đế tóa ha (3 lần)TRƯỚC KHI ĂNVạn vật tranh sốngTrên quả đất nàyNguyện cho tất cảCó bát cơm đầyĂN CƠM (1)Ăn cơm nơi tích mônNuôi sống cả tổ tiênMở đường cho con cháuCùng tìm hướng đi lênĂN CƠM (2)Ăn cơm nơi tích mônNhai đều như nhịp thởNhiệm mầu ta nuôi nhauTừ bi nguyền cứu độNHÌN BÁT CƠM Đà SẠCH THỨC ĂNBát cơm đã vơiBụng đã no rồiBốn ơn xin nhớNguyện sẽ đền bồiNÂNG CHÉN TRÀ LÊNChén trà trong hai tayChánh niệm nâng tròn đầyThân và tâm an trúNơi này và ở đâyRỬA BÁT (1)Rửa bát trong tích mônTa rửa bát ngàn đờiBát dơ rồi bát sạchĐều trên đường rong chơiRỬA BÁT (2)Rửa bát trong tích mônTa nhìn ta mỉm cườiTa làm chi đó vậyKìa nụ hồng đang tươiRỬA BÁT (3)Rửa bát nơi tích mônChồng lên ba vạn cáiNhìn qua cửa bản mônBát rửa hoài không ngại

QUÉT LÁ (1)Quét lá nơi bản mônLá nào cũng thị hiệnChơi đi trốn đi tìmChẳng đi mà chẳng đếnQUÉT LÁ (2)Quét lá nơi bản mônTa cùng Người thị hiệnĐi về phía mặt trờiHẹn nhau cùng lên tiếngTƯỚI CÂY TRONG CHẬUĐừng thấy mình riêng lẻ cây ơiNước này tuôn chảy từ mạch đất trờiNước này là đại địaTa có nhau tự muôn đờiDỌN THIỀN ĐƯỜNGNơi thiền đường im mátQuét dọn không thấy mệtCẮT HOAXin cắt một cành hoaTặng phẩm của đất trờiHoa là vị Bồ TátLàm đẹp cho cuộc đời CẮM HOATrang nghiêm Tịnh ĐộNơi cõi ta bàĐất tâm thanh tịnhHiển lộ ngàn hoaTHAY NƯỚC BÌNH HOANước giữ hoa tươiHoa nở cho ngườiHoa thở tôi thởHoa cười tôi cườiGIẬN (1)Cái giận làm tôi xấuBiết vậy tôi mỉm cườiQuay về thủ hộ ýTừ quán không buông lơiGIẬN (2)Giận nhau trong tích mônThở nhìn bản môn cườiTrò ghét thương đắp đổiSông nước cứ đầy vơiGIẬN (3)Giận nhau trong tích mônNhắm mắt nhìn mai sauTrong ba trăm năm nữaNgười đâu và ta đâu?KỆ VÔ THƯỜNGNgày nay đã quaĐời sống ngắn lạiHãy nhìn cho kỹTa đã làm gì?Đại chúng hãy cùng tinh tấnThiền tập hết lòngSống cho sâu sắc và thảnh thơiĐừng để tháng ngày trôi đi oan uổng.MỞ MÁY VI TÍNHThắp lên máy vi tínhÝ tiếp xúc với TàngTập khí nguyện chuyển hóaNuôi lớn Hiểu và ThươngNHẤC ĐIỆN THOẠITiếng đi ngoài ngàn dặmXây dựng niềm tin yêuMỗi lời là châu ngọcMỗi lời là gấm thêuGẮN DÂY AN TOÀNHai phần ba tai nạnXảy ra tại gần nhàBiết vậy tôi cẩn trọngDù không đi đâu xaTRƯỚC KHI RỒ MÁY XETrước khi cho máy nổTôi biết tôi đi đâuXe với tôi là mộtXe mau tôi cũng mauTƯỚI CÂY (1)Nước mát và mặt trờiCùng làm nên màu xanhCam lộ của Bồ TátRưới xuống nơi sa mạcThành biển xanhMông mênhTƯỚI CÂY (2)Tưới cây trong bản mônTham dự vào sự sốngMây tuyết cùng một dòngNúi cao về biển rộngTƯỚI CÂY (3)Tưới cây trong tích mônTham dự vào sự sốngMây tuyết cùng một dòngNúi cao về biển rộng