“Vén Màn” Hệ Sinh Thái Nợ Nần Tân Long Group Của Doanh Nhân ...

Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) vừa thông báo đã nhận được hồ sơ đăng ký niêm yết 78 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần (CTCP) Nông nghiệp BAF Việt Nam, tương ứng vốn điều lệ 780 tỷ đồng.

BAF Việt Nam được thành lập năm 2017, hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi, chế biến và cung ứng thực phẩm sạch, hướng đến mục tiêu xây dựng mô hình chuỗi khép kín từ nguyên liệu thô, nhà máy cung cấp cám, trang trại chăn nuôi, nhà máy giết mổ và chế biến thức ăn - mô hình 3F (Farm-Food-Feed).

Được biết, BAF Việt Nam là một thành viên của Tân Long Group - một tập đoàn kín tiếng trên thị trường, đặc biệt về thông tin tài chính. Sự xuất hiện của BAF Việt Nam đã phần nào hé mở một phần hệ sinh thái được gây dựng dưới bàn tay của Chủ tịch Trương Sỹ Bá.

Quan hệ “nhập nhằng” trong hệ sinh thái Tân Long Group

Mặc dù hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi nhưng khá bất ngờ các khoản phải thu - phải trả lại chiếm tỷ trọng lớn trong cấu trúc tài sản của BAF Việt Nam. Tính đến cuối tháng 6/2021, tổng tài sản của BAF Việt Nam tăng 33% so với đầu năm đạt gần 7.000 tỷ đồng trong đó các khoản phải thu ngắn hạn lên đến hơn 4.626 tỷ đồng, chiếm 66%.

Đi sâu hơn vào các khoản phải thu ngắn hạn, một danh sách dài các đối tác chiếm dụng vốn của BAF Việt Nam lại đến từ chính các công ty trong hệ sinh thái Tân Long Group và một số doanh nghiệp "thân" liên quan đến một tập đoàn tại Hà Nội.

Một số khoản phải thu đáng chú ý có thể kể đến như CTCP Tập đoàn Tân Long (645 tỷ đồng), Công ty TNHH Thương mại và Phát triển dịch vụ Sơn La (567 tỷ đồng), Công ty TNHH Dịch vụ Thượng mại XNK Tân Thành Nam (430 tỷ đồng, Công ty TNHH ĐT Kinh doanh Nhật Tân (362 tỷ đồng)…

Tương tự, các khoản phải trả ngắn hạn cho các nhà cung cấp cũng chiếm tỷ trọng cao nhất lên đến 83% tổng nguồn vốn với gần 5.800 tỷ đồng. Đáng chú ý, những cái tên xuất hiện cũng tương tự như ở phần phải thu, là các thành viên liên quan đến Tân Long Group và một tập đoàn tại Hà Nội.

Các khoản nợ nổi bật của BAF Việt Nam như CTCP Kinh doanh thương mại Thịnh Phát (954 tỷ đồng), CTCP CBOT Việt Nam (545 tỷ đồng), Công ty Nông nghiệp Bờ Biển Ngà (552 tỷ đồng), Công ty TNHH SXTM DV Sơn Hưng (494 tỷ đồng), CTCP Nông sản MOGB Quốc Tế (410 tỷ đồng), CTCP Nông nghiệp An Điền (369 tỷ đồng)...

Những con số này tạo nên một mạng lưới giao dịch chằng chịt giữa các công ty thành viên trong hệ sinh thái Tân Long Group. Tuy nhiên, vấn đề không chỉ dừng ở hoạt động kinh doanh thông thường.

Thế chấp quyền đòi nợ các thành viên cùng hệ sinh thái để vay ngân hàng

Trong nửa đầu năm 2021, BAF Việt Nam ghi nhận kết quả kinh doanh tăng đột biến với khoản lợi nhuận hơn 200 tỷ đồng. Bên cạnh việc cải thiện biên lợi nhuận gộp, việc tiết giảm chi phí lãi vay cũng đóng vai trò quan trọng.

Nhìn lại quá khứ, BAF Việt Nam từng ghi nhận khoản vay ngân hàng lên đến hơn 1.800 tỷ đồng nhưng đã được trả hết vào cuối năm 2020. Sau những hợp đồng giao dịch ghi nhận các khoản phải thu cao đột biến là những hợp đồng vay vốn được thế chấp bằng chính những khoản phải thu này, và ngân hàng đối tác là SHB - một cái tên “gần gũi" với hệ sinh thái Tân Long.

Theo báo cáo năm 2019, toàn bộ 1.844 tỷ đồng nợ vay ngắn hạn của BAF Việt Nam đều do Chi nhánh Kinh Đô của SHB tài trợ. Tài sản thế chấp cho khoản vay này là quyền đòi nợ liên quan đến các hợp đồng kinh tế giữa BAF Việt Nam và Tân Long Group, cùng một số công ty thành viên khác.

Dù đã thanh toán hết dư nợ, đưa bảng cân đối trở nên sạch hơn, nhưng BAF Việt Nam không phải là công ty duy nhất trong hệ sinh thái Tân Long dùng cách này để huy động vốn. Thực tế, những thành viên chủ chốt cũng áp dụng cách thức tương tự, và ngân hàng đối tác cũng là SHB.

Điển hình là CTCP Thăng Hoa, từ đầu năm 2021 đến nay, đã ghi nhận một loạt hợp đồng tín dụng với SHB Chi nhánh Vĩnh Phúc cho các khoản vay được đảm bảo bằng các hợp đồng giao dịch với Tập đoàn Tân Long, CTCP HUM hay ENERFO PTE.