Viêm Gân Bánh Chè: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn đoán Và ...

Viêm gân bánh chè là tình trạng thường gặp ở người chơi thể thao và người bệnh xương khớp mạn tính. Nếu trì hoãn điều trị, bệnh nhân có thể đối mặt với biến chứng đứt gân xương bánh chè do viêm, yếu cơ chân và rách gân. Lâu dần, tình trạng sẽ dẫn tới bệnh đau đầu gối mạn tính. Vì thế, ngay khi có dấu hiệu bệnh, bạn nên đi thăm khám càng sớm càng tốt để có biện pháp can thiệp kịp thời.

1. Viêm gân bánh chè là gì?
2. Triệu chứng viêm gân xương bánh chè thường gặp
3. Khi nào cần gặp bác sĩ?
4. Khi đi khám bác sĩ cần lưu gì?
5. Nguyên nhân bị viêm gân đầu gối
6. Phương pháp chẩn đoán
7. Biến chứng
8. Điều trị viêm gân bánh chè
   1. Sử dụng thuốc
   2. Vật lý trị liệu
   3. Phẫu thuật và những phương pháp xâm lấn
9. Biện pháp phòng ngừa
10. Chăm sóc và phục hồi

Viêm gân bánh chè là gì?

Viêm gân bánh chè hay viêm gân đầu gối là tình trạng xảy ra khi khớp gối hoạt động liên tục kéo dài hay không được khởi động kỹ trước khi vào bài tập chính, gân xương bánh chè sẽ bị sưng tấy, đau do viêm. Chấn thương này thường gặp ở người chơi thể thao và người vận động nhiều.

Xương bánh chè là một đoạn xương nhỏ nằm ở trước khớp gối. Xương có thể chuyển động lên, xuống, nghiêng, xoay. Vai trò của xương bánh chè là giúp chân di chuyển, đứng thẳng bằng cách giảm áp lực lên khớp gối. (1)

Xét về cấu tạo, xương bánh chè liên kết các xương và các mô ở khớp gối bằng gân xương bánh chè. Vì được tạo thành từ những sợi cơ bền và dai nên gân này rất chắc khỏe, giúp duỗi thẳng cơ đùi và bắp chân khi vận động.

Xem thêm: Viêm gân là gì?

Triệu chứng viêm gân xương bánh chè thường gặp

Khi bị viêm gân xương bánh chè, người bệnh có dấu hiệu chính là đau nhức. Cơn đau thường xuất hiện ở vị trí trước gối. Các triệu chứng phổ biến gồm:

• Cơn đau tăng dần và âm ỉ. Rất ít trường hợp đau ở mức độ dữ dội. Đặc điểm của cơn đau viêm gân xương bánh chè là đau liên tục.
• Người bệnh đau mạnh, sau đó giảm dần rồi lại tăng lên.
• Cơn đau nặng hơn khi vận động, gấp duỗi chân như ngồi xổm, leo cầu thang…
• Đầu gối bị căng cứng, khó mở rộng.
• Viêm gân xương bánh chè thường tiến triển theo 2 hướng: Tự khỏi hoặc trở thành mạn tính.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh nên đến bệnh viện điều trị ngay khi gặp phải những trường hợp như:

• Triệu chứng đau của viêm gân bánh chè không thuyên giảm, ngày càng nghiêm trọng.
• Bệnh ảnh hưởng nhiều tới khả năng đi lại, xuất hiện tình trạng sưng tấy và phù nề.

Khi đi khám bác sĩ cần lưu gì?

Khi đi khám, những thông tin cần cung cấp cho bác sĩ gồm: (2)

• Những triệu chứng đang gặp phải và thời điểm khởi phát.
• Một số bệnh lý đang mắc phải (nếu có).
• Lịch trình hoạt động hằng ngày: Thời gian và cường độ luyện tập thể dục thể thao. Gần đây, có thay đổi bài tập hoặc bắt đầu chơi môn thể thao mới không?
• Gần đây có mắc các chấn thương liên quan tới khớp gối không?

Nếu đã nghi ngờ mình bị viêm gân bánh chè, bạn có thể đặt một số cụ thể hơn về tình trạng của mình như:

• Nguyên nhân nào gây ra chấn thương này?
• Tôi cần thực hiện những xét nghiệm nào?
• Phương pháp điều trị nào thường được áp dụng cho chấn thương này? Thời gian điều trị là bao lâu?
• Sau điều trị, tôi có thể quay lại chơi thể thao được không?
• Có những biện pháp chăm sóc tại nhà nào tôi có thể thực hiện?

Nguyên nhân bị viêm gân đầu gối

Viêm điểm bám gân đầu gối thường xuất hiện do tình trạng quá tải ở khớp gối. Đối tượng thường bị chấn thương là người chơi thể thao, người vận động nhiều. Căng thẳng lặp đi lặp lại ở khớp gối có thể tạo ra những vết rách nhỏ ở gân. Lâu dần, gân sẽ bị viêm và suy yếu. Ngoài ra, một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ viêm gân bánh chè gồm: (3)

• Do tuổi tác: Tình trạng viêm đau gân đầu gối thường xuất hiện ở người trong độ tuổi trung niên.
• Do một số bệnh lý: Người mắc những bệnh lý xương khớp mạn tính như lupus ban đỏ, gout, viêm khớp dạng thấp… thường có nguy cơ mắc bệnh cao.
• Do đặc điểm giải phẫu bất thường: Với người có xương bánh chè nâng lên cao hay chân bị lệch trục có nguy cơ cao bị viêm gân bánh chè.
• Do thừa cân, béo phì.

Phương pháp chẩn đoán

Các phương pháp chẩn đoán thường được chỉ định cho bệnh nhân gồm:

• Thăm khám lâm sàng thông qua việc xác định vị trí tổn thương.
• Chụp X-quang: Phương pháp này giúp bác sĩ loại trừ các vấn đề về xương có thể gây đau gối.
• Chụp MRI và siêu âm: Kết quả của các phương pháp này giúp kiểm tra tình trạng gân và phát hiện tổn thương ở mô mềm.

Biến chứng

Người bệnh viêm gân bánh chè khi không điều trị kịp thời và đúng cách có thể đối mặt với các biến chứng nguy hiểm như:

• Đứt gân xương bánh chè do viêm: Người bệnh có thể bị đứt gân bánh chè hay đứt gân cơ tứ đầu. Khi mắc phải biến chứng này, cơn đau gối sẽ gia tăng đột ngột sau khi thực hiện những động tác nhảy lên, mất hoàn toàn chức năng vận động của cơ.
• Suy yếu cơ chân: Các cơn đau ở đầu gối, cơ tứ đầu có thể dẫn tới tình trạng suy yếu cơ chân.
• Đau gối mạn tính.

Điều trị viêm gân bánh chè

Sử dụng thuốc

Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng những thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc naproxen. Nếu sau khi dùng thuốc, cơn đau vẫn không thuyên giảm, bạn nên báo ngay với bác sĩ để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Vật lý trị liệu

• Bài tập giãn cơ: Thực hiện các bài tập giãn cơ thường xuyên để giảm tình trạng co thắt cơ. Lưu ý khi tập không nên thực hiện động tác quá nhanh hoặc đột ngột.
• Bài tập nâng cao sức cơ: Cơ đùi yếu sẽ tạo nhiều áp lực lên gân xương bánh chè. Vì thế, người bệnh nên thực hiện thường xuyên và đều đặn các dạng bài tập này để tăng cường sức cơ vùng chân, rất hữu ích cho quá trình điều trị viêm gân bánh chè.
• Băng đeo bảo vệ gân xương bánh chè (Patellar tendon strap): Băng đeo sẽ giúp phân tán lực ra khỏi gân, truyền lực vào dây đeo. Qua đó, băng đeo sẽ giúp giảm đau vùng gối khi cử động.

Phẫu thuật và những phương pháp xâm lấn

Nếu điều trị bảo tồn không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện các phương pháp như:

• Tiêm corticosteroid thông qua siêu âm định hướng đi vào vỏ bọc quanh gân, giúp giảm đau. Tuy nhiên, thuốc có thể làm gân suy yếu và dễ đứt hơn.
• Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Phương pháp này giúp hình thành các mô mới, hỗ trợ quá trình gân phục hồi.
• Phẫu thuật: Rất ít trường hợp cần đến can thiệp phẫu thuật. Đây thường là lựa chọn điều trị cuối cùng cho người bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ vùng gân bị tổn thương.

Biện pháp phòng ngừa

Để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, bạn nên lưu ý: (4)

• Dừng ngay các động tác gây đau gối: Khi xuất hiện các cơn đau đầu gối do vận động thể chất, bạn nên chườm lạnh khu vực tổn thương và nghỉ ngơi, đồng thời cần tránh những hoạt động tạo áp lực lên gân cho tới khi cơn đau hoàn toàn biến mất.
• Tăng cường sức mạnh cơ đùi: Cơ đùi khỏe mạnh sẽ giúp giảm căng thẳng lên gân xương bánh chè. Những bài tập giãn cơ trước khi vào bài tập chính sẽ giúp cơ và gân đàn hồi tốt hơn, giảm nguy cơ chấn thương.
• Thực hiện đúng kỹ thuật: Đây là điều tiên quyết khi tập thể dục, thể thao. Thực hiện kỹ thuật đúng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương hiệu quả. Đặc biệt, khi chơi một môn thể thao mới, bạn nên tham khảo các bài hướng dẫn chuẩn của người chơi chuyên nghiệp.

Chăm sóc và phục hồi

Để ngăn ngừa nguy cơ bệnh tiến triển nặng ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt và vận động thể chất, người bệnh cần lưu ý:

• Tạm dừng các hoạt động thể chất khi đau gối.
• Khi chơi thể thao, nếu bị đau đầu gối, cần nghỉ ngơi, chườm đá giảm đau.
• Thường xuyên thực hiện những bài tập tăng cường sức mạnh lên cơ tứ đầu và cơ vùng cẳng chân.
• Lựa chọn giày dép phù hợp với việc phân bố trọng lượng cơ thể.
• Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định từ bác sĩ (nếu có).

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
  • 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, Hà Nội
  • Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM:
  • 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8:
  • 316C Phạm Hùng, P.5, Q.8, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7:
  • 25 Nguyễn Hữu Thọ, P.Tân Hưng, Q.7, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh/
• Website: https://tamanhhospital.vn

Viêm gân bánh chè không ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Tuy nhiên, người bệnh nên có biện pháp chăm sóc đúng cách, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như đứt gân. Nếu đã áp dụng đúng cách các biện pháp chăm sóc tại nhà nhưng cơn đau vẫn không cải thiện, bạn nên đi thăm khám càng sớm càng tốt để có hướng điều trị phù hợp.