Vĩnh Biệt Thiếu Tá Tình Báo Deyanov 'trên Từng Cây Số' - Tiền Phong

Khi về già

Diễn viên đẹp trai và tài năng này thủ vai Deyanov, một chiến sĩ cộng sản xuất thân từ du kích, sau đó hoạt động tình báo trong bộ phim truyền hình nhiều tập của Bungaria “Trên từng cây số”.

NGÔI SAO CỦA ĐIỆN ẢNH ĐẤT NƯỚC HOA HỒNG

Stefan Lambov Danailov sinh ngày 9 tháng 12 năm 1942 tại thủ đô Sofia. Danailov chạm ngõ làng điện ảnh khá sớm, khi năm 14 tuổi đã tham gia đóng phim “Những dấu vết còn lại”. Sau khi tốt nghiệp Trường đại học sân khấu và điện ảnh năm 1966, Danailov được mời đóng nhiều phim, trong đó nổi tiếng nhất là “Người đưa tin đầu tiên”, bộ phim do Liên Xô, Bungaria hợp tác sản xuất. Nhưng vai diễn lớn nhất trong cuộc đời nghệ thuật của Stephan Danailov chỉ thật sự đến với anh vào năm 1969. Một nhóm các nhà văn Bungaria đã thuyết phục thành công lãnh đạo Đài truyền hình xây dựng một bộ phim truyền hình dài tập với nhân vật chính là một tình báo viên. Họ đã bắt tay vào việc viết kịch bản, dựa theo các sự kiện lịch sử có thật. Và vai chính thiếu tá Deyanov của bộ phim “Trên từng cây số” được giao cho Danailov, khi đó mới 27 tuổi.

Với người hâm mộ Việt Nam

Nhận lời vào vai Deyanov là một quyết định dũng cảm của chàng diễn viên trẻ, bởi bộ phim dài tập này phải quay trong thời gian khá ngắn, lại không có thời gian chuẩn bị kỹ càng cho từng tập. Ngoài ra, anh còn phải làm việc với các đạo diễn khác nhau của các tập phim. Mỗi tập phim là một câu chuyện khác nhau, khi thì Deyanov là một chiến sĩ du kích, khi là một nhà ngoại giao, một tên trộm chuyên nghiệp, thậm chí là một sĩ quan Hoàng gia... Sau khi phim “Trên từng cây số” đóng máy, Stefan Danailov nói với các phóng viên: “Thời gian 15 tháng vừa qua, nói như các nhà thơ, đối với tôi như một bài ca”. Và, anh nói thêm: “Với tôi, 13 tập phim này là một thời gian đáng nhớ trong cuộc đời, như là tôi đã tốt nghiệp thêm một trường đại học nữa”. Thành công của “Trên từng cây số” đã đến ngay lập tức, ngay sau khi các tập phim được phát trên truyền hình Bungaria và các nước trong phe XHCN. Với vai diễn thiếu tá Nikola Deyanov, Danailov đã được trao Giải thưởng Dimitrov. Năm 1976, anh được khán giả Tiệp Khắc bình chọn là diễn viên yêu thích nhất. Bí thư thứ nhất Đảng cộng sản Bungaria Todor Zhivkov cũng rất thích bộ phim, gọi Danailov bằng tên nhân vật “thiếu tá Deyanov”.

Tại Việt Nam, nhiều khán giả còn nhớ vào nửa cuối thập niên 70, hàng tuần “Trên từng cây số” được phát trên truyền hình vào tối thứ tư và Chủ nhật. Thời đó, tivi vẫn là một phương tiện nghe nhìn khá xa xỉ nên những buổi phát đó luôn chật ních người đến xem nhờ. “Có những hôm chúng tôi phải mặc áo mưa để xem khi ngồi ngoài sân”, một khán giả nhớ lại. Không chỉ phát trên truyền hình, “Trên từng cây số” còn được in tráng thành các tập phim riêng lẻ để chiếu rạp và chiếu lưu động phục vụ bà con. Khán giả Vũ Đình Ty nhớ lại: “Khi bộ phim ‘Trên từng cây số’ được công chiếu ở thị xã Hòn Gai (TP Hạ Long) rạp Hạ Long, chẳng bao giờ mua được vé trong, toàn phải mua lại của phe vé, đắt gấp 2, 3 lần”.

Không những khâm phục chiến công của thiếu tá Deyanov và đại uý Bombov, khán giả Việt Nam còn bị chinh phục bởi hình thức của nam diễn viên Danailov. Khuôn mặt cương nghị, nam tính, đôi mắt nheo nheo dưới cặp mày dài, mái tóc xoăn rủ xuống vầng trán thông minh của anh đã hút hồn không biết bao khán giả Việt Nam. Ảnh của anh được in ra, nằm trong ví của những người hâm mộ. Thời đó, ở Việt Nam, muốn khen ai, người ta chỉ cần nói “Đẹp trai như Deyanov” là đủ. Thậm chí trong ngôn ngữ dân gian, cụm từ là tên của bộ phim “Trên từng cây số” cũng được sử dụng thời xuyên cho đến tận ngày nay.

KHÔNG CHỈ CÓ “TRÊN TỪNG CÂY SỐ”

Stefan Danailov không chỉ thành danh với ‘Trên từng cây số’. Khi đang đóng bộ phim truyền hình dài tập này, anh còn vào vai chính thủ lĩnh Panter trong bộ phim truyện “Những thiên thần đen”, dựa trên câu chuyện có thật, kể về chiến công của nhóm chiến sĩ trừ gian diệt ác. Với vai diễn này, anh đã nhận được giải Nam chính xuất sắc nhất năm 1970. Phần thưởng cao quý này Danailov được nhận tiếp vào năm sau, với vai chính trong phim “Bá tước”. Sau “Trên từng cây số”, khán giả Việt Nam còn được gặp lại “thiếu tá Deyanov” trong phần 7 của bộ phim truyền hình “Bạch tuộc” nổi tiếng của Italia với vai Nuncio Marciano. Không những là một diễn viên nổi tiếng, góp mặt trong hàng chục bộ phim (là NSND từ năm 1983), Stefan Danailov còn tham gia vào công tác giảng dạy. Ông là đảng viên Đảng XHCN Bungaria và giữ trọng trách Bộ trưởng Bộ văn hoá Bungaria từ 2005-2009. Trong những năm gần đây, sức khỏe của Stefan Danailov không được tốt, ông thường phải nhập viện.

Danailov trên ảnh bìa tạp chí Điện ảnh Bungaria

Hai chiến sĩ tình báo Deyanov và Bombov, cặp bài trùng trong suốt hơn chục tập phim “Trên từng cây số” nay đều đã không còn. Grigor Vachkov (vai Bombov) đã mất vào năm 1980. Và nay đến lượt Stefan Danailov. Khán giả Việt Nam sẽ còn nhớ mãi đoạn mở đầu mỗi tập phim, với tiếng thét của một chiến sĩ trước khi hy sinh “Chúng tôi có mặt trên từng cây số của đất nước” và sau đó là bài hát nổi tiếng đến nỗi ai đã xem phim cũng có thể nhớ được giai điệu. Và hẳn là sẽ không quên các tập phim như “Tám giờ kém mười”, “Lễ phục sinh vui tươi”, “Tên giết người”...

Xin vĩnh biệt thiếu tá tình báo Deyanov, ngôi sao của một thời đã xa.

Theo trang Blitz của Bungaria, trong một bài báo nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 75 của Stefan Danailov, tác giả cho biết “Trên từng cây số” đã từng được phát sóng tới 5 lần tại Việt Nam và “thiếu tá Deyanov” đã 5 lần được mời sang thăm Việt Nam.

Phan Việt Hùng