Cách Tìm Công Thức Phân Tử Của Este Dựa Vào Phản ứng Xà Phòng ...

Cách tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa (hay, chi tiết)

• Giảm giá 50% sách VietJack đánh giá năng lực các trường trên Shopee Mall

Trang trước Trang sau

Bài viết Cách tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa.

• Cách giải bài tập tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa
• Ví dụ minh họa tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa
• Bài tập vận dụng tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa

Cách tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng xà phòng hóa (hay, chi tiết)

Bài giảng: Bài toán thủy phân ester, chất béo - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Phương pháp giải

- CTTQ:

+ ester no, đơn chức, mạch hở: CnH2nO2 (n ≥ 2)

+ ester đơn chức: CxHyO2 hay RCOOR’ (y chẵn , R’ ≠ H )

+ ester 2 chức: R1-OOC-R-COO-R2 (tạo từ axit 2 chức R(COOH)2, rượu đơn chức R1OH, R2OH)

hoặc R1-COO-R-OOC-R2 (tạo từ axit đơn chức R1COOH, R2COOH, rượu 2 chức R(OH)2;

Trong đó R1 và R2 có thể giống hoặc khác nhau.

+ Khi xà phòng hóa 1 ester có: nNaOH : nester = 1: 1 ⇒ ester đơn chức

+ Số chức của ester được xác định bằng nNaOH: nester

- Xác định CTPT của ester:

+ Xác định Mester ⇒ CTPT ester

+ Từ phản ứng thủy phân, xác định ancol và axit trong ester ⇒ CTPT ester

- Lưu ý:

+ ester làm mất màu nước Brom ⇒ ester có nối đôi

+ ester đơn chức có phản ứng tráng bạc ⇒ ester của formic acid. HCOOR

Ngoài ra:

+ Phản ứng thủy phân ester có các trường hợp đặc biệt:

Khi gốc rượu có C mang nối đôi gắn trực tiếp với nhóm cacboxyl. Khi đó, sản phẩm của phản ứng thủy phân không phải ancol mà sẽ là andehit (nếu C mang nối đôi là bậc 1) hoặc ketone (nếu C mang nối đôi là bậc 2)

RCOOCH=CH – R’+ NaOH RCOONa + R’CH2CHO

RCOOC=C(R2)– R1 + NaOH RCOONa + R2 – CO – R1

+ ester của phenol khi thủy phân trong kiềm khi đó nNaOH > nester do:

RCOOC6H5 + NaOH RCOONa + C6H5OH

C6H5OH + NaOH C6H5ONa + H2O

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: X chứa C, H, O mạch thẳng. Lấy 0,1 mol X tác dụng vừa đủ với 0,2 mol NaOH thu được 0,1 mol muối và 0,2 mol một ancol có tỉ khối hơi so với O2 là 1. Xác định CTCT của X?

A. (CH3COO)2C2H4

B. C4H9COOCH3

C. HOOC-CH2-COOCH3

D. CH3OOC-CH2-COOCH3

Giải

nX : nNaOH = 0,1:0,2 = 1:2 ⇒ X là ester 2 chức, hoặc X là ester của phenol

Mặt khác sản phẩm thu được muối và 1 ancol ⇒ X là ester 2 chức

Mancol = 32 ⇒ ancol là CH3OH

Sản phẩm thu được 1 ancol có: nancol = 2.nX mol

⇒ X là ester có 2 chức ancol giống nhau

⇒ Đáp án D.

Ví dụ 2: Thủy phân hoàn toàn 2,22g hỗn hợp 2 ester đồng phân X và Y cần dùng 30 ml dung dịch NaOH 1M. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp này thu được CO2 và H2O có số mol bằng nhau. Xác định X và Y

A. HCOOC2H5 và CH3COOCH3

B. HCOOCH2CH2CH3 và HCOOCH(CH3)CH3

C. CH3COOC2H5 và C2H5COOCH3

D. CH3COOCH=CH2 và CH2=CHCOOCH3

Giải

Đốt cháy hỗn hợp 2 ester đồng phân ⇒ nH2O = nCO2 ⇒ X, Y là 2 ester no, đơn chức

⇒ nX = nNaOH = 0,03 mol ⇒ mX = = 74 (C3H6O2)

⇒ X và Y là HCOOC2H5 và CH3COOCH3

Đáp án A

Bài tập vận dụng

Câu 1. Cho 26,4 gam hỗn hợp hai chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C4H8O2 tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được dung dịch X chứa 28,8 gam hỗn hợp muối và m gam ancol Y. Đun Y với dung dịch H2SO4 đặc ở nhiệt độ thích hợp, thu được chất hữu cơ Z, có tỉ khối hơi so với Y bằng 0,7. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là:

A. 6,0 B. 6,4 C. 4,6 D. 9,6

Lời giải:

⇒ MZ < MY ⇒ Z là alkene.

Vậy MZ = MY – 18

⇒ = 0,7

⇒ MY = 60: C3H7OH

⇒ Hỗn hợp ban đầu phải có axit C3H7COOH (x mol) và ester HCOOC3H7 (y mol) thì sản phẩm mới thu được hỗn hợp muối và 1 ancol.

x + y = 0,3

mmuối = 110x + 68y = 28,8

⇒ x = 0,2 và y = 0,1

⇒ nC3H7OH = 0,1 ⇒ m = 60.0,1 = 6g

Câu 2. Hóa hơi hoàn toàn 4,4 gam một ester X mạch hở, thu được thể tích hơi bằng thể tích của 1,6 gam khí oxi (đo ở cùng điều kiện). Mặt khác, thủy phân hoàn toàn 11 gam X bằng dung dịch NaOH dư, thu được 10,25 gam muối. Công thức X là :

A. C2H5COOCH3

B. C2H3COOCH3

C. HCOOC2H5

D. CH3COOC2H5

Lời giải:

⇒ X là C4H8O2

Thủy phân 11g X + NaOH dư → 10,25g muối

⇒ Muối: CH3COONa

⇒ X là CH3COOCH2CH3

Câu 3. Cho 20 gam một ester X (có phân tử khối là 100) tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M. Sau phản ứng, cô cạn dung dịch thu được 23,2 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của X là :

A. CH3COOCH=CHCH3

B. CH2=CHCH2COOCH3

C. CH2=CHCOOC2H5

D. C2H5COOCH=CH2

Lời giải:

MX = 100 ⇒ CTPT: C5H8O2

nX = 0,2 mol , nNaOH = 0,3 mol

⇒ nNaOH dư = 0,3-0,2 = 0,1 mol

⇒ mrắn khan = mmuối + mNaOH dư ⇒ mmuối = 23,2 – 0,1.40 = 19,2 g

⇒ Mmuối = =96 ⇒ CH3CH2COONa

⇒ X có cấu tạo là CH3CH2COOCH=CH2

Câu 4. Để xà phòng hóa hoàn toàn 52,8 gam hỗn hợp hai ester no, đơn chức, mạch hở là đồng phân của nhau cần vừa đủ 600ml dung dịch KOH 1M. Biết cả hai ester này đều không tham gia phản ứng tráng bạc. Công thức của hai ester là :

A. CH3COOC2H5 và HCOOC3H7

B. C2H5COOC2H5 và C3H7COOCH3

C. HCOOC4H9 và CH3COOC3H7

D. C2H5COOCH3 và CH3COOC2H5

Lời giải:

ester không tham gia phản ứng tráng bạc nên loại đáp án A, C

nKOH = 0,6 mol

ester no, đơn chức CnH2nO2 ⇒ nester = nKOH = 0,6 mol

⇒Mester = = 88 ⇒ n = 4 ⇒ C4H8O2

Đáp án D.

Câu 5. Cho m gam chất hữu cơ đơn chức X tác dụng vừa đủ với 50 gam dung dịch NaOH 8%, sau khi phản ứng hoàn toàn thu được 9,6 gam muối của một axit hữu cơ và 3,2 gam một ancol. Công thức của X là :

A. CH3COOCH3

B. HCOOC3H7

C. C2H5COOCH3

D. CH2=CHCOOCH3

Lời giải:

nNaOH = 0,1 mol ⇒ nX = 0,1 mol

Dựa vào đáp án ⇒ X là ester đơn chức ⇒ nMuối = nancol = 0,1 mol

Câu 6. Cho 6,16g ester đơn chức phản ứng vừa hết dung dịch NaOH thu được 5,74g muối và 3,22g ancol Y. Tên gọi của X là:

A. Ethyl fomat

B. ethyl acetate

C. Vinyl fomat

D. vinyl acetate

Lời giải:

X thủy phân trong NaOH tạo muối và ancol ⇒ Loại C và D

Đặt CTCT ester đơn chức là RCOOR’

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

BTKL: mNaOH = mmuối + mancol – mester = 2,8g

⇒ nNaOH = 0,07 mol

⇒ nmuối = nancol = nNaOH = 0,07 mol

X có CTCT là CH3COOC2H5 (ety axetat)

Bài giảng: Tổng hợp bài tập ester - lipid - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 12 có trong đề thi Tốt nghiệp THPT khác:

• Bài tập phản ứng thủy phân ester đa chức
• Dạng bài tập phản ứng ester hóa
• Dạng bài tập phản ứng khử ester
• Phương pháp điều chế và ứng dụng của ester
• Bài tập về ester đa chức
• Tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng đốt cháy
• Tìm công thức phân tử của ester dựa vào phản ứng thủy phân

• Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Sách VietJack thi THPT quốc gia 2025 cho học sinh 2k7:

• 30 đề toán, lý hóa, anh, văn 2025 (100-170k/1 cuốn)
• 30 đề Đánh giá năng lực đại học quốc gia HN 2025 (cho 2k7)
• 30 đề Đánh giá năng lực đại học quốc gia tp. Hồ Chí Minh 2025 (cho 2k7)

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

1000 Đề thi bản word THPT quốc gia cá trường 2023 Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

Đề thi thử DGNL (bản word) các trường 2023

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

xem tất cả Trang trước Trang sau este-lipit.jsp Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học

• Giải Tiếng Anh 12 Global Success
• Giải sgk Tiếng Anh 12 Smart World
• Giải sgk Tiếng Anh 12 Friends Global
• Lớp 12 Kết nối tri thức
• Soạn văn 12 (hay nhất) - KNTT
• Soạn văn 12 (ngắn nhất) - KNTT
• Giải sgk Toán 12 - KNTT
• Giải sgk Vật Lí 12 - KNTT
• Giải sgk Hóa học 12 - KNTT
• Giải sgk Sinh học 12 - KNTT
• Giải sgk Lịch Sử 12 - KNTT
• Giải sgk Địa Lí 12 - KNTT
• Giải sgk Giáo dục KTPL 12 - KNTT
• Giải sgk Tin học 12 - KNTT
• Giải sgk Công nghệ 12 - KNTT
• Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 12 - KNTT
• Giải sgk Giáo dục quốc phòng 12 - KNTT
• Giải sgk Âm nhạc 12 - KNTT
• Giải sgk Mĩ thuật 12 - KNTT
• Lớp 12 Chân trời sáng tạo
• Soạn văn 12 (hay nhất) - CTST
• Soạn văn 12 (ngắn nhất) - CTST
• Giải sgk Toán 12 - CTST
• Giải sgk Vật Lí 12 - CTST
• Giải sgk Hóa học 12 - CTST
• Giải sgk Sinh học 12 - CTST
• Giải sgk Lịch Sử 12 - CTST
• Giải sgk Địa Lí 12 - CTST
• Giải sgk Giáo dục KTPL 12 - CTST
• Giải sgk Tin học 12 - CTST
• Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 12 - CTST
• Giải sgk Âm nhạc 12 - CTST
• Lớp 12 Cánh diều
• Soạn văn 12 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 12 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải sgk Toán 12 Cánh diều
• Giải sgk Vật Lí 12 - Cánh diều
• Giải sgk Hóa học 12 - Cánh diều
• Giải sgk Sinh học 12 - Cánh diều
• Giải sgk Lịch Sử 12 - Cánh diều
• Giải sgk Địa Lí 12 - Cánh diều
• Giải sgk Giáo dục KTPL 12 - Cánh diều
• Giải sgk Tin học 12 - Cánh diều
• Giải sgk Công nghệ 12 - Cánh diều
• Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 12 - Cánh diều
• Giải sgk Giáo dục quốc phòng 12 - Cánh diều
• Giải sgk Âm nhạc 12 - Cánh diều