Đồng Tháp: Tập Trung Xây Dựng, Phát Triển Các Chuỗi Liên Kết Sản ...

Nuôi cá tra theo mô hình liên kết tại tỉnh Đồng Tháp (Nguồn ảnh: TTXVN)

Sản xuất cá tra chịu nhiều tác động từ dịch COVID-19

Theo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Đồng Tháp, toàn tỉnh có 1.180 cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống cá tra. Trong đó có 76 cơ sở sản xuất giống và 1.104 cơ sở ương dưỡng. Trong năm 2021, ước sản xuất được 19.000 triệu cá tra bột, giảm 18,4% (3.500 triệu con) so với năm 2020 và 1.100 triệu cá tra giống, giảm 18,2% (200 triệu con) so với năm 2020.

Ước năm 2021, lũy kế diện tích thả nuôi cá tra thương phẩm của tỉnh đạt 1.988 ha (giảm 198 ha so với năm 2020, đạt 82,8% kế hoạch) với sản lượng 461.120 tấn (tăng 5.899 tấn so với năm 2020, đạt 97,9 % kế hoạch).

Hiện nay, diện tích đang áp dụng và được chứng nhận các tiêu chuẩn trên nuôi cá tra thương phẩm đạt 669,66 ha, chiếm 41,8% diện tích nuôi cá tra toàn tỉnh. Trong đó, áp dụng theo VietGap đạt 403,27 ha; GlobalGAP 12,02 ha; ASC 123,48 ha; BAP 27,06 ha; ASC và GlobalGAP 31,64 ha; ASC và BAP 60,87 ha,…Bên cạnh đó, toàn tỉnh cũng có 3 cơ sở sản xuất giống cá tra áp dụng và được chứng nhận theo tiêu chuẩn BAP với diện tích 11,1 ha.

Trong năm 2021, Đồng Tháp đã thực hiện cấp mã số nhận diện cho 10 cơ sở nuôi cá tra thương phẩm trên địa bàn tỉnh với diện tích 69 ha. Lũy kế toàn tỉnh có 375 cơ sở nuôi cá tra thương phẩm được cấp mã số với diện tích 1.602 ha, trong đó có 22 doanh nghiệp với diện tích 994 ha (chiếm 62% diện tích mặt nước nuôi cá tra) và 175 hộ cá thể với diện tích 608 ha (chiếm38%).

Đáng chú ý, trong năm 2021, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhất là trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tưởng Chính phủ để phòng chống dịch bệnh trên địa bàn tỉnh đã gây ra một số khó khăn cho sản xuất, tiêu thụ cá tra. Trong đó, quy định hạn chế đi lại và tập trung đông người đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và thu hoạch thủy sản, làm chuỗi cung ứng cho sản xuất, chế biến cá tra bị đứt gãy một thời gian dài dẫn đến cá tra bị tồn dọng dưới ao do không thu hoạch được trong khi một số doanh nghiệp lại thiếu nguyên liệu để sản xuất.

Đa số nhà máy chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh không đảm bảo điều kiện để thực hiện sản xuất theo phương án “3 tại chỗ” hoặc khi thực hiện sẽ làm tăng chi phí sản xuất nên đã tạm ngưng hoạt động, một số nhà máy khác hoạt động cầm chừng hoặc giảm công suất đã ảnh hưởng đến việc tiêu thụ cá tra trên địa bàn tỉnh.

Việc cá tra thương phẩm đến kỳ thu hoạch nhưng không tiêu thụ được nên bắt buộc phải nuôi lưu, kéo dài thời gian nuôi (khoảng 3 tháng) đã làm tăng chi phí sản xuất từ 10-15%. Đồng thời, từ đầu năm đến nay, giá thức ăn thủy sản liên tục tăng cao (tăng khoảng 1.400 đồng/kg) đã làm tăng chi phí sản xuất, trong khi giá bán thấp đã làm người nuôi cá tra bị thua lỗ nhiều hơn.

Do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 cùng với tình hình tiêu thụ không ổn định, giá bán thường thấp hơn giá thành sản xuất nên các cơ sở sản xuất giống và nuôi thương phẩm trên địa bàn tỉnh chưa mạnh dạn thả nuôi trở lại nên diện tích giảm so với năm 2020.

Về giá bán cá tra, trong 9 tháng năm 2021, do ảnh hưởng của dịch COIVD- 19, giá cá tra thương phẩm dao động ở mức 20.200-22.500 đồng/kg, trong khi giá thành sản xuất trung bình 21.293- 22.714 đồng/kg nên người nuôi bị lỗ từ 210- 1.100 đồng/kg. Tuy nhiên, từ đầu tháng 10 đến nay, giá cá tra nguyên liệu đã tăng trở lại lên 23.500 đồng/kg, người nuôi đã có lời. Đối với sản xuất giống, do tình hình cá tra thương phẩm tiêu thụ chậm nên kéo theo tình hình tiêu thụ và giá bán cá giống cũng giảm theo.

Phát triển các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm

Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh Đồng Tháp cho biết, năm 2022, địa phương phấn đấu diện tích thả nuôi cá tra đạt 2.150 ha, tăng 8,1% so với năm 2021 với sản lượng dự kiến khoảng 480.000 tấn (tăng 4% so với năm 2021). Sản lượng cá tra bột 24.000 triệu con (tăng 26,3% so với năm 2020), sản lượng giống dự kiến khoảng 1.300 triệu con (tăng 18,1% so với năm 2021).

Nhằm thực hiện mục tiêu trên, Đồng Tháp sẽ tiếp tục thực hiện tái cơ cấu ngành cá tra, trong đó tập trung xây dựng, phát triển các chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm; tăng cường liên kết vùng; đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ số vào sản xuất; hạ giá thành sản phẩm và nâng cao sản phẩm giá trị gia tăng.

Đồng thời, triển khai thực hiện Đề án liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp chất lượng cao trên địa bàn tỉnh nhằm cung cấp nguồn con giống có chất lượng phục vụ cho nuôi thương phẩm. Tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung vùng quy hoạch nuôi cá tra thương phẩm trên địa bàn tỉnh sát với tình hình thực tế, thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Trong thời gian tới, Đồng Tháp sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển giao khoa học công nghệ mới như: sử dụng chế phẩm sinh học, cho ăn tự động…vào trong quá trình nuôi, thu hoạch, vận chuyển để nâng cao tỷ lệ sống, chất lượng an toàn thực phẩm, hạ giá thành sản phẩm và tăng sức cạnh tranh.

Ngoài ra, địa phương sẽ tăng cường công tác quan trắc, cảnh báo môi trường nước nuôi và giám sát dịch bệnh trên cá tra để kịp thời cảnh báo và đưa ra các biện pháp kỹ thuật phòng tránh, nhằm hạn chế tối đa thiệt hại do những sự cố về môi trường và dịch bệnh xảy ra. Tăng cường công tác kiểm tra điều kiện các cơ sở sản xuất giống, cơ sở sản xuất thức ăn thủy sản cũng như kiểm tra điều kiện an toàn thực phẩm, chất lượng sản phẩm cá tra thương phẩm.

Nhằm để thúc đẩy sự phát triển của ngành hàng cá tra trên địa bàn tỉnh, Đồng Tháp kiến nghị tiếp tục phân bổ cho địa phương đàn cá tra bố mẹ hậu bị cải thiện di truyền về tính trạng tăng trưởng và kháng bệnh nhằm thay thế dần đàn cá tra bố mẹ của địa phương./.