Giai Thoại Về Câu đối “Da Trắng Vỗ Bì Bạch” | Thảo Luận 247

Giai thoại về câu đối “Da trắng vỗ bì bạch”

06/06/2021 bởi Thành 72 bình luận

Nếu ai yêu thích và quan tâm đến nghệ thuật chơi câu đối của ông cha, thì đã từng nghe hoặc đọc qua giai thoại về câu đối “Da trắng vỗ bì bạch”. Đúng hơn, đây là câu đối trong giai thoại kể về đêm tân hôn của Trạng Quỳnh và Đoàn Thị Điểm. Theo đánh giá của giới văn nhân Việt Nam, thì “Da trắng vỗ bì bạch” là câu đối khó nhất mọi thời đại. Hư thực chuyện này như thế nào và câu đối này khó ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu dưới đây.

1. Giai thoại về câu đối “Da trắng vỗ bì bạch” Đây là câu đối trong một giai thoại kể về đêm tân hôn giữa Trạng Quỳnh và Đoàn Thị Điểm. Trước hết cần phải nói, đây có lẽ là một giai thoại hư cấu để tạo ra sự hợp lý về nguồn gốc của câu đối quá hay này. Vì là câu chuyện hư cấu nên rất khó xác định được thời điểm ra đời của giai thoại, cũng là thời điểm xuất hiện của câu đối. Còn có các giai thoại khác lại kể rằng nhân vật nữ trong câu chuyện là Hồ Xuân Hương chứ không phải Đoàn Thị Điểm. Đây có lẽ là điều thú vị mà tiền nhân để lại cho con cháu, để văn đàn Việt Nam lại có thêm một giai thoại li kỳ đầy bí hiểm.

Chuyện kể rằng: Ngày cưới của Đoàn Thị Điểm với Trạng Quỳnh trôi dần về chiều, mọi việc hòm hòm cũng xong. Nhá nhem tối, sau khi ăn cơm và nghỉ ngơi xong, Đoàn Thị Điểm đi tắm. Trạng Quỳnh ở ngoài sốt ruột đòi vào xem, bà Điểm không cho nhưng Trạng Quỳnh cứ nằng nặc đòi vào. Bà Điểm bèn nảy ra một ý, có câu đối khó từ lâu chưa dùng nay có dịp, bà liền bảo Trạng  Quỳnh nếu đối được một câu sẽ cho vào. Quỳnh đồng ý. Bà đọc câu đối: “Da trắng vỗ bì bạch”. Trạng Quỳnh ở ngoài loay hoay mãi đến khi bà Điểm tắm xong, ra ngoài mà vẫn chưa đối được. Bái phục xin thua.

Nghe bài viết: Giai thoại về câu đối “Da trắng vỗ bì bạch”

2. Phân tích câu đối “Da trắng vỗ bì bạch” Câu đối “Da trắng vỗ bì bạch” khó vì ngay trong chính bản thân câu đối này đã có sự đối. “Bì bạch” có nghĩa chính là “da trắng”, theo nghĩa tiếng Hán. Tức là câu mà dịch theo nghĩa thuần Việt sẽ là: “Da trắng vỗ da trắng”. Thêm nữa, từ “bì bạch” vừa là từ tượng thanh vừa là từ tượng hình, đó là âm thanh của tiếng vỗ vào người khi tắm, khi nghe thấy âm thanh đó người nghe – tất nhiên – sẽ lại dễ tưởng tượng ra hình ảnh một người phụ nữ đang tắm. Vừa khêu gợi, vừa thách thức.

Không hiểu từ bao giờ, câu đối trên và giai thoại ra đời của nó được lan truyền rộng rãi trên văn đàn Việt Nam, gây xôn xao và tạo ra nhiều cuộc tranh luận sôi nổi. Tuy có nhiều ý kiến khác nhau nhưng các văn nhân, mặc khách đều công nhận rằng đây là câu đối khó nhất mọi thời đại. Điểm khó thứ nhất là câu đối chỉ có năm từ, nhưng có đến bốn từ đối nhau, da trắng đối với bì bạch. Điểm khó thứ hai là bì bạch vừa là từ tượng thanh, vừa là từ tượng hình. Điểm khó thứ ba là, câu đối mang ẩn ý như là một lời khiêu khích của một người vợ trẻ đối với chồng của mình trong một chuyện tế nhị.

3. Hậu thế tìm cách giúp Trạng Quỳnh Về sau, trên văn đàn Việt Nam nhiều thời đại, đã có các hậu thế vừa đào sâu suy nghĩ vừa ý tưởng thoáng qua, muốn tìm cách giải đối cho Trạng Quỳnh, nhưng có thể nói là chưa có một đáp án nào vừa chỉnh về luật đối, vừa chỉnh về ý tứ tế nhị để được rộng rãi các văn nhân, mặc khách công nhận. Các câu đối đáp án được cộng đồng hào hứng đưa ra từ lâu đã có nhiều trên mạng, ai quan tâm có thể tìm đọc thêm. Người viết chỉ đưa ra những câu đáng chú ý nhất đó là: 1. Rừng sâu mưa lâm thâm. 2. Đêm đen sờ dạ tối. 3. Trời xanh màu thiên thanh…

Người viết – Thành Nguyễn – tất nhiên cũng hào hứng tham gia giúp Trạng Quỳnh tìm đáp án cho cấu đối quá khó này. Câu đối của Thành Nguyễn là: “Nóng lòng rỡn sốt ruột.” Về nghĩa thì “nóng lòng” cũng chính là “sốt ruột”. Câu này ý là Trạng Quỳnh đã rất háo hức muốn vào gần gũi với vợ mình, nhưng vợ lại cứ giỡn hoài. “Sốt ruột” vừa diễn tả tâm lý háo hức của Trạng Quỳnh, vừa là lời trách móc của ông đối với bà Điểm. Bởi xưa nay ở Việt Nam, khi ai đó đang nóng lòng làm việc gì đó mà người liên quan cứ đủng đỉnh, chậm chạm thì chủ thể sẽ vừa trách vừa than thở là “sốt ruột”.

Chia sẻ:

• Facebook
• Twitter
• Email
• In

Thích Đang tải...

Có liên quan