HẢY CẢNH GIÁC VỚI NHỮNG MÓN ĂN DỄ BỊ NHIỄM GIUN SÁN

17 Tháng 1 2021

Các bệnh giun sán ký sinh là bệnh rất phổ biến ở các nước đang phát triển nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, á nhiệt đới. Các bệnh giun sán là một vấn đề sức khỏe ưu tiên cua 25% dân số trên thế giới. Một số địa phương người dân có phong tục tập quán ăn gỏi cá, thịt bò nhúng, tái, tiết canh gan lợn tái, cua nướng và rau thủy sinh các loại không nấu chín là những món ăn được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, nhiều người không hề biết chúng có thể chứa ký sinh trùng giun sán và có thể truyền bệnh cho người. Dưới đây là một số thực phẩm dễ là nơi "cư trú" của nhiều loại giun, sán: 1. Thịt trâu, bòNgày nay rất nhiều người ưa chuộng món thịt bò nhúng, tái mà không biết rằng bệnh sán dây bò cũng bắt nguồn từ những món ăn này. Loài sán này rất nguy hiểm, có thể sống trong cơ thể người 50 - 60 năm ở trong ruột, trong cơ, não, mắt...Ngoài ra cũng phải kể đến sán lá gán lớn, ký sinh chủ yếu ở động vặt ăn cỏ như trâu, bò, dê, cừu... và gây bệnh ở người. Tỷ lệ trâu, bò nhiễm sán lá gan lớn từ 31% đến 98%. Bệnh có diễn biến cấp tính, gây đau bụng vùng gan, tổn thương gan, nguy hiểm đến tính mạng, Ấu trùng sán lá gan lớn có thể di chuyển ra ngoài gan, sán non có thể cư trú ở khớp, não, đại tràng, dưới da... làm cho bệnh cảnh lâm sàng phức tạp, khó chẩn đoán. 2. Thịt lợn Người nhiễm sán dây, ấu trùng sán lợn có tính chất tản phát tại các vùng miền khác nhau. Tỷ lệ nhiễm thường cao hơn ở miền núi và trung du, bệnh được phát hiện ở 50 tỉnh, thành, có tỷ lệ nhiễm dao động từ 0,5-12%. Con người dễ nhiễm sán dây lợn khi ăn phải thịt lợn, gan lợn không được nấu chín, tiết canh. Trong số các loại giun sán thì sán dây lợn là nguy hiểm nhất bởi khi xâm nhập vào cơ thể con người thì vị trí hay gặp nhất là mắt và não người và có thể dẫn đến tử vong. 3. CáBệnh sán lá gan nhỏ được phát hiện ở 24 tỉnh, thành trên cả nước, tập trung chủ yếu ở vùng dân cứ có thói quen ăn gỏi cá. Nhiều nơi tỷ lệ ăn gỏi cá trên 70% như: Thanh Hóa, Ninh Bình, Hòa Bình, Nam Định và Hà Nội.Những người có thói quen ăn cá không nấu kỹ (đặc biệt là gỏi cá) rất dễ bị lây truyền các bệnh từ cá như sán lá ruột nhỏ, sán lá gan nhỏ. Cá đã chế biến làm gỏi xét nghiệm thấy 95% ấu trùng vẫn còn sống. 13 loại lá hay dùng ăn gỏi cũng được xay ra xét nghiệm thì 93% ấu trùng vẫn còn sống sau 4 giờ. 4. CuaTại một số vùng bệnh sán lá phổi như: Lai Châu, Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang..., nhóm nguy cơ mắc cao thường do ăn cua nướng. Kết quả điều tra của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng Trung ương cho thấy 100% cua có mang ấu trùng sán lá phổi.Nhiều người còn ngộ nhận rằng cứ nướng cua là sán chết. Tuy nhiên, thực tế trên cua đã nướng vàng vỏ, 65% ấu trùng sán lá phổi còn sống, còn cua nướng cháy vỏ, tỷ lệ này là 23%.Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ấu trùng của giun đầu gai trên lươn, ấu trùng sán trên nhái. 5. Rau sốngẤu trùng của sán lá gan lớn được tìm thấy trên một số loại rau thủy sinh ở Việt Nam như: ngổ, cải xoong... Tuy nhiên, không chỉ các loại rau sống dưới nước mà cả những rau trồng trên cạn cũng nhiễm ký sinh trùng giun sán do được tưới bằng nước thải sinh hoạt. Vì thế, để phòng bệnh giun sán, nếu chỉ kiêng ăn sống các loại rau thuỷ sinh thì chưa đủ, mà các loại rau trồng trên cạn cũng cần được nấu chín.Tác hại và gánh nặng bệnh tật của các bệnh giun sán là rõ rệt với cộng đồng và xã hội. Hậu quả của bệnh là một vấn đề nghiêm trọng, mọi người cần cảnh giác với những món ăn có nguy cơ nhiễm giun sánHiện nay tại Phòng khám đa khoa trung tâm CDC Quảng Nam, số 135 Trưng Nữ Vương, thành phố Tam Kỳ triển khai các xét nghiệm liên quan đến các bệnh giun sán như: xét nghiệm ấu trùng giun đũa chó, sán lá gan lớn, sán dây, giun lươn, giun đầu gai và các bệnh giun sán khácKhi có kết quả xét nghiệm, nếu nhiễm bệnh ký sinh trùng, anh, chị sẽ được bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị tại phòng khám mà không cần đi nơi khác, giảm chi phí rất lớn cho người bệnh. Nên vấn đề điều trị cần được thực hiện sớm và triệt để, đề phòng những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

CN. Hoàng Xuân Tư

• Trang trước
• Trang sau