Kinh Nghiệm Nói Không Và Kỹ Năng Từ Chối Khéo Léo - Dehoctot.

Trong giao tiếp, sự tôn trọng đối với người khách là điều vô cùng quan trọng. Tuy nhiên sự tôn trọng không phải là lúc nào cũng đồng ý với điều người khác nói. Có những lúc ta cũng phải biết nói “không” và từ chối khéo léo để tránh phiền hà và áp lực cho mình.

Mỗi người cần học cách nói lời từ chối một cách khéo léo để vừa nói lên được lời từ chối, vừa giữ được sự tôn trọng từ phía người đối diện cũng như việc duy trì được mối quan hệ tốt đẹp đó.

Nói lời đồng ý thì dễ, chứ để từ chối một lời mời, một lời đề nghị hay nhờ vả có lẽ là lời khó nói nhất. Thật vậy:

1. Chúng ta khó từ chối vì chúng ta sợ làm buồn, làm đau lòng người đối diện. Đây có lẽ là lý do phổ biến nhất mọi người thường mắc phải. Bản thân chúng ta vẫn tự đặt câu hỏi cho mình rằng không biết người ta có bị tổn thương không, có đau lòng không, không biết người ta có còn thích mình nữa hay không, không biết mình có giữ được mối quan hệ hay là không,…. Do vậy, chúng ta thường rất ngại làm cho người khác đau lòng dẫn đến thay vì từ chối chúng ta sẽ nhận lời.
2. Trong công việc, chúng ta không dám từ chối là vì sợ bỏ qua những cơ hội đến với bản thân. Ví dụ: trong công việc bạn là người làm được nhiều việc cùng một lúc chính vì vậy sếp của bạn tin tưởng bạn nên giao nhiều việc cho bạn. Trong công ty có 1 bộ phận khác thiếu người nên sếp của bạn giao luôn cho bạn làm công việc đó. Công việc chính của bạn đang làm quá nhiều rồi, bạn đã xoay sở hết sức rồi mới có thể đáp ứng được nó giờ nhận thêm việc bên kia nữa thì không biết là bạn có thể làm được chu toàn cả hai cùng một lúc không?. Nếu giờ bạn tự chối sếp thì có lẽ bạn sẽ mất đi cơ hội và sếp dành cho mình. Đó có lẽ cũng là một lý do nữa mà con người ta khó nói ra lời từ chối, đặc biệt là trong công việc.
3. Đa số trong chúng ta khi nói lời từ chối với ai đó luôn có một cảm giác đi kèm là chúng ta thấy mình cảm thấy rất xấu xa, ích kỷ, không hòa đồng, cảm giác đó khiến chúng ta vô cùng áy láy, day dứt về mình dẫn đến chúng ta không lỡ nói ra lời từ chối.

Kỹ năng nói không và kỹ năng từ chối khéo léo nhất

Những lợi ích khi biết từ chối khéo léo:

• Bạn sẽ có nhiều thời gian tập trung vào các công việc chuyên môn, cũng như dành nhiều công sức, nỗ lực cho nó.
• Bạn sẽ không bị lãng phí thời gian, thay vào đó bạn có thể làm những gì mình thích, dành thời gian quan tâm gia đình, người yêu và cho cả chính bản thân chứ đừng làm những việc bao đồng, “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng“.
• Bạn sẽ bỏ bớt được những công việc yêu cầu quá sức hoặc những điều bạn không thích làm, đặc biệt tránh được tình trạng việc “ngập đầu”. Từ đó, đương nhiên tinh thần và cơ thể bạn sẽ thoải mái hơn.
• Thay vì bỏ ra hàng giờ làm công việc của người khác thì bạn có thể theo đuổi những sở thích và dự án mới mà mình quan tâm.
• Hơn nữa, có khi lời từ chối của bạn có thể là cơ hội để đối phương “tự lực cánh sinh” thay vì đi nhờ vả, ỉ lại sự giúp đỡ của bạn.

Làm sao để từ chối mà đối phương vẫn vui vẻ, đồng thuận?

Hiểu rõ bản thân

Trước tiên bạn cần hiểu rõ cảm giác cũng như khả năng đáp ứng của mình về những yêu cầu hay nhờ vả của người khác. Đặc biệt là về thời gian và chuyên môn của bạn, đừng quá nể nang mà đồng ý những lời đề nghị mà bạn còn mơ hồ về cách thức giải quyết vấn đề.

Sau đó, đưa ra câu trả lời trân thành và chắc chắn về vấn đề đó.

Tỏ thái độ lịch sự

Nếu bạn không đủ thời gian, năng lực để chấp nhận lời yêu cầu, hoặc bạn không muốn làm điều đó, hãy đưa ra một câu trả lời ngắn gọn nhưng lịch sự và nhã nhặn. Tuyệt đối không nên tỏ ra khó chịu hay thô lỗ.

Đừng nói “không” khi ngay khi người ta vừa cất lời. Hãy nói mềm mỏng hơn rằng:”Tôi biết bla bla…”, “Tôi không thể vì…”. Các mẫu câu nói không và từ chối khéo léo nhất có ở phần cuối bài.

Giải thích rõ ràng

Bạn có quyền từ chối mà không cần giải thích gì nhiều. Bạn có rất nhiều lý do để từ chối và không nhất thiết phải nói ra. Tuy nhiên, một khi phải từ chối mà không thể không giải thích rõ ràng thì hãy thử những cách sau:

• “Tôi sẽ trả lời sau”: Điều này thể hiện thiện chí muốn giúp đỡ của bạn. Tuy nhiên, bạn cần thời gian suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định có đồng ý giúp đỡ hay không.  Khoảng thời gian này sẽ giúp bạn xem xét lại khả năng của mình tốt hơn, đồng thời đối phương cũng cảm thấy sự nhiệt tình của bạn.
• Bạn đã quá nhiều việc: nếu bạn đang rất bận rộn và không có thời gian để đảm đương thêm nhiệm vụ mới thì hãy nói lịch sự rằng lịch của bạn đã kín và rất tiếc vì bạn không thể giúp được. Bạn không cần phải đưa thêm thông tin chi tiết.
• Giờ không phải lúc: Đôi khi thật sự bạn muốn giúp nhưng thời gian lại không thích hợp. Vậy thì cứ nói rõ rằng bạn muốn lắm nhưng giờ không phải lúc. Hai người có thể cùng hẹn một giờ nào đó gặp nhau và bàn lại vấn đề đó.
• Đưa ra các gợi ý khác: Nếu cho rằng mình không đủ kinh nghiệm và khả năng để giúp đỡ người khác, hoặc bạn không thích, cảm thấy không thoải mái và bạn biết một ai khác thích hợp cho yêu cầu đó thì hãy giới thiệu cho người cần giúp

Nếu là phụ nữ, thì bạn có quá nhiều việc phải lo, nào là gia đình, sự nghiệp và cả những công việc không tên khác. Cho nên nếu cứ không dám từ chối yêu cầu của người khác thì rất dễ rơi vào tình trạng stress, quá tải và kiệt sức. Nhưng bạn cũng có thể lấy điều đó làm lý do để từ chối khéo (con ốm là một lý do không hề tệ, như cổ trang Trung Quốc thì vẫn gọi “ở nhà còn mẹ già, con nhỏ“).

Có thể bạn sẽ thấy vui khi được giúp đỡ mọi người, nhưng một khi khả năng không cho phép thì chắc chắn bạn sẽ không thể làm tốt được. Đứng quá nể nang, khi có ai nhờ vả hãy suy xét cẩn thận và nên nhớ rằng nói “không” chẳng có gì xấu cả.

Đừng cảm thấy có lỗi

Nên nhớ rằng người ta đang nhờ đến sự giúp đỡ của bạn và đương nhiên bạn có quyền từ chối. Việc của đối phương là chấp nhận quyết định của bạn. Có thể sẽ có người không hài lòng khi bạn nói “không”. Lúc đó, nhớ cố gắng bình tĩnh và giữ vững lập trường của mình, hoặc nhanh chóng dùng kế 36 – chuồn là thượng sách người đó có dấu hiệu không lịch sự.

Mách bạn 8 mẫu câu nói không và từ chối khéo léo nhất

Nói là vậy, nhưng để có kỹ năng từ chối mà không mất lòng người khác, không làm rạn nứt mối quan hệ và cả hai người đều không cảm thấy khó xử, Dehoctot chia sẻ giúp bạn kinh nghiệm từ chối tinh tế nhất qua các mẫu câu sau đây:

1. “Bây giờ mình bận quá, để tối nay/ngày mai/ngày kia… được không?” (Cho họ thấy bạn thật tình muốn giúp mà không có thời gian. Nếu việc người kia nhờ là đột xuất, khẩn cấp, thì họ sẽ không nhờ bạn nữa. Cách giao tiếp ứng xử này khá hiệu quả).

2. “Ôi thích quá/thật tuyệt vời, nhưng tệ thật, lúc đó mình bận chuyện gia đình/làm thêm/có cuộc họp mất rồi”. “Ừm, để xem nào… Mình có lịch vào lúc đó rồi. Chắc mình không tham gia được”. Đây là cách từ chối khéo léo những lời mời đi chơi, hội họp nhậu nhẹt gì đó của bạn bè.

3. “Xin lỗi, mình có việc khác quan trọng hơn đang làm rồi, không thể giúp bạn được” (Câu từ chối cơ bản, với người có mối quan hệ xã giao).

4. “Ờ, để mình suy nghĩ đã nhé. Có gì tối mai mình nhắn tin cho”. Câu này được sử dụng trong trường hợp bạn có thể nhận lời người ấy, có thể không.

5. “Mình không giỏi việc này, bạn nhờ anh P thử xem?”. Gợi ý một người khác có thể giúp đỡ họ.

6. “Ý kiến hay đó. Nhưng mình đang bị đau bụng/đau đầu… nên không tham gia được rồi”. (Lấy lý do tình trạng sức khỏe không đảm bảo. Cách này chỉ là “khổ nhục kế”, hơi cũ nhưng nếu bí quá thì vẫn sử dụng được trong nhiều tính huống để từ chối hiệu quả.).

7. “Cậu thật sự cần lắm không, hỏi xem ai đó trong lớp mình xem. Mình vừa chi tiêu xyz… hết tiền mất rồi” Cách từ chối khi ai đó hỏi vay tiền.

8. Một số bí kíp từ chối/ phản đối trong làm việc nhóm: – Mình thấy ý kiến abc… rất hay, tuy nhiên xyz… Mình nghĩ nên cân nhắc vấn đề này. – Cả nhà có phương án nào hay hơn không? – Điều này có vẻ không phù hợp cho lắm.

Lời kết

Từ chối là một kỹ năng hết sức cần thiết trong cuộc sống và công việc. Biết nói lời từ chối một lời đề nghị, bạn sẽ không bị lãng phí thời gian, và bạn có thể tập trung hơn trong công việc chuyên môn hoặc đơn giản hơn là không làm những gì mình không thích.

Bạn hãy thường xuyên rèn luyện cho mình kỹ năng nói không và kỹ năng từ chối khéo léo. Nếu bạn chưa bao giờ biết từ chối, hãy thử áp dụng các cách ở trên kèm theo các mẫu câu phù hợp với tình huống cụ thể của bạn.

Nên nhớ, trước khi từ chối, hãy tỏ vẻ suy nghĩ về việc bạn sẽ giúp đỡ họ. Tránh nói “không” ngay lập tức sau khi họ đưa đề xuất, vì như thế họ sẽ cho rằng bạn không muốn giúp đỡ họ và “auto say no” với họ mọi lúc, mọi nơi.

Chúc bạn có thể vừa nói lên được lời từ chối, vừa giữ được sự tôn trọng từ phía người đối diện cũng như việc duy trì được các mối quan hệ tốt đẹp.