Tư Pháp Quốc Tế Là Gì? Ví Dụ Về Tư Pháp Quốc Tế - Luật Hoàng Phi

Mục lục bài viết

• Tư pháp quốc tế là gì?
• Ví dụ về tư pháp quốc tế
• Vai trò của tư pháp quốc tế
• Nguyên tắc cơ bản của tư pháp quốc tế Việt Nam

Khi tìm hiểu về pháp luật Việt Nam chúng ta không thể bỏ qua một bộ phận quan trọng đó là tư pháp quốc tế. Vậy Tư pháp quốc tế là gì?

Tư pháp quốc tế là gì?

Tư pháp quốc tế là hệ thống các quy phạm pháp luật xung đột điều chỉnh quan hệ tài sản và nhân thân phi tài sản trong các lĩnh vực dân sự, tố tụng dân sự, thương mại, lao động, hôn nhân gia đình có yếu tố nước ngoài.

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 633 Bộ luật dân sự 2015 thì quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài là quan hệ dân sự thuộc một trong các trường hợp sau đây:

– Có ít nhất một trong các bên tham gia là cá nhân, pháp nhân nước ngoài;

– Các bên tham gia đều là công dân Việt Nam, pháp nhân Việt Nam nhưng việc xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ đó xảy ra tại nước ngoài;

– Các bên tham gia đều là công dân Việt Nam, pháp nhân Việt Nam nhưng đối tượng của quan hệ dân sự đó ở nước ngoài.

Ví dụ về tư pháp quốc tế

Để làm rõ hơn về khái niệm Tư pháp quốc tế là gì? nội dung sau sẽ đưa ra ví dụ về tư pháp quốc tế.

Ví dụ 1: Nước Pháp ký kết hợp đồng mua bán gạo với Công ty cổ phần Gạo Nàng Hương (Việt Nam).

Đây là quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài bởi lẽ có sự tham gia của một bên là quốc gia nước ngoài.

Ví dụ 2: Tại Nga, Công ty A (Việt Nam) ký hợp đồng mua lô hàng mỹ phẩm của Công ty B (Việt Nam)

Đây là quan hệ về hợp đồng có yếu tố nước ngoài chịu sự điều chỉnh của tư pháp quốc tế do mối quan hệ này được xác lập ở nước ngoài mặc dù hai bên ký kết hợp đồng đều là pháp nhân của Việt Nam.

Vai trò của tư pháp quốc tế

Tư pháp quốc tế là gì? đã được giải đáp ở nội dung trên, theo đó vai trò của tư pháp quốc tế là:

– Tư pháp quốc tế có vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật giữa các quốc gia trên thế giới.

– Đây chính là sợi dây gắn kết giữa các quốc gia, các mối quan hệ giữa công dân với công dân và các quan hệ giữa công dân với pháp nhân hoặc giữa pháp nhân với pháp nhân của các quốc gia trên thế giới.

Như vậy có thể thấy được rằng tư pháp quốc tế có vai trò rất quan trọng trong quá trình hợp tác phát triển mối quan hệ pháp luật giữa các quốc gia trên thế giới.

Nguyên tắc cơ bản của tư pháp quốc tế Việt Nam

Ngoài khái niệm Tư pháp quốc tế là gì? cần nắm được nguyên tắc cơ bản của tư pháp quốc tế Việt Nam.

– Nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền giữa các quốc gia

Nội dung nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền giữa các quốc gia như sau:

+ Các quốc gia bình đẳng về mặt pháp lý;

+ Mỗi quốc gia có chủ quyền hoàn toàn và đầy đủ;

+ Mỗi quốc gia có nghĩa vụ tôn trọng quyền năng chủ thể của các quốc gia khác;

+ Sự toàn vẹn về lãnh thổ và tính độc lập về chính trị là bất di bất dịch;

+ Mỗi quốc gia có quyền tự do lựa chọn và phát triển chế độ chính trị, xã hội, kinh tế, và văn hóa của mình;

+ Mỗi quốc gia có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ và tận tâm các nghĩa vụ quốc tế của mình và tồn tại hòa bình cùng các quốc gia khác;

Ngoại lệ của nguyên tắc này như sau:

+ Trường hợp các quốc gia bị hạn chế chủ quyền do có hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật quốc tế.

+ Trường hợp quốc gia tự hạn chế chủ quyền: đây là trường hợp quốc gia tuyên bố trung lập.

– Nguyên tắc cấm dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế

Nội dung của nguyên tắc này như sau:

+ Cấm xâm chiếm lãnh thổ quốc gia khác trái với các quy định của luật quốc tế;

+ Cấm các hành vi trấn áp bằng vũ lực;

+ Không được cho quốc gia khác sử dụng lãnh thổ nước mình để tiến hành xâm lược chống lại quốc gia thứ ba;

+ Không tổ chức, xúi giục, giúp đỡ hay tham gia vào nội chiến hay các hành vi khủng bố tại quốc gia khác;

Ngoại lệ:

+ Khi quốc gia thực hiện quyền tự vệ hợp pháp.

+ Khi quốc gia sử dụng sức mạnh vũ trang để trừng phạt quốc gia có hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật quốc tế theo Nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc.

+ Các dân tộc đang đấu tranh giành quyền tự quyết có quyền sử dụng sức mạnh vũ trang để giành quyền dân tộc tự quyết của mình.

 – Nguyên tắc hòa bình trong giải quyết tranh chấp quốc tế

 Nội dung của nguyên tắc: Khi có tranh chấp quốc tế nảy sinh, các quốc gia có nghĩa vụ phải giải quyết bằng biện pháp hòa bình.

– Nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác

Nguyên tắc này có nội dung như sau:

+ Cấm can thiệp vũ trang và các hình thức can thiệp hoặc đe dọa can thiệp khác nhằm chống lại chủ quyền, nền tảng chính trị kinh tế, văn hóa, xã hội của quốc gia;

+ Cấm dùng các biện pháp kinh tế, chính trị và các biện pháp khác để bắt buộc quốc gia khác phụ thuộc mình;

+ Cấm tổ chức, khuyến khích các phần tử phá hoại hoặc khủng bố nhằm lật đổ chính quyền của quốc gia khác.

Ngoại lệ:

+ Khi quốc gia có hành vi vi phạm nghiêm trọng các quyền cơ bản của con người thì các quốc gia khác có quyền áp dụng các biện pháp nhằm can thiệp, bảo đảm các quyền, giá trị chung của con người.

+ Khi trong nội bộ quốc gia xảy ra các cuộc xung đột vũ trang mà các cuộc xung đột này có nguy cơ lan rộng gây ảnh hưởng đến hòa bình và an ninh quốc tế thì trên cơ sở Nghị quyết của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, các quốc gia khác có quyền can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia đó.

+ Một quốc gia có quyền can thiệp vào nội bộ một quốc gia khác nếu quốc gia đó yêu cầu.

Ngoài ra còn một số nguyên tắc như: Nguyên tắc tận tâm, thiện chí thực hiện các cam kết quốc tế; Nguyên tắc quyền dân tộc tự quyết; Nguyên tắc các quốc gia có nghĩa vụ hợp tác.