Tra Từ: đệ - Từ điển Hán Nôm

AV Tra Hán ViệtTra NômTra Pinyin

Có 20 kết quả:

墆 đệ • 娣 đệ • 嵽 đệ • 弟 đệ • 杕 đệ • 棣 đệ • 珶 đệ • 睇 đệ • 第 đệ • 苐 đệ • 踶 đệ • 軑 đệ • 递 đệ • 逮 đệ • 逯 đệ • 遞 đệ • 遰 đệ • 釱 đệ • 題 đệ • 鮷 đệ

1/20

墆

đệ [điệt]

U+5886, tổng 14 nét, bộ thổ 土 (+11 nét)phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Khuất đi, bị che khuất — Một âm là Điệt. Xem Điệt.

Tự hình 1

Dị thể 2

滯𰊂

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 1

埽

Không hiện chữ?

娣

đệ [đễ]

U+5A23, tổng 10 nét, bộ nữ 女 (+7 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Ngày xưa chị em cùng lấy một chồng, chị gọi em là “đễ” 娣. 2. (Danh) Ngày xưa phiếm xưng em gái là “đễ”. § Cũng như nói “muội muội” 妹妹. 3. Một âm là “đệ”. (Danh) Ngày xưa gọi em trai của chồng là “đệ” 娣. § Vợ anh gọi là “tự phụ” 姒婦, vợ em gọi là “đệ phụ” 娣婦.

Từ điển Thiều Chửu

① Em gái, đời xưa chị cả đi lấy chồng cho em đi bồi gọi, là đễ. ② Một âm là đệ. Vợ anh gọi là tự phụ 姒婦, vợ em gọi là đệ phụ 第婦.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Cô phù dâu, cô dâu phụ (thời xưa); ② Người thiếp trẻ tuổi (thời xưa); ③ [đọc đệ] Người vợ trẻ tuổi của anh hoặc em trai: 娣婦 Vợ của em, em dâu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà cùng lấy một chồng. Tiếng xưng hô giữa những người đàn bà cùng lấy một chồng ( có nghĩa như em gái ). Cũng còn gọi là Đệ tự — Một âm là Đễ. Xem Đễ.

Tự hình 2

Chữ gần giống 7

㣢㖒𪁩𥺀𡥩𡌡綈

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Hàn dịch 4 - 韓奕 4 (Khổng Tử)• Thương phụ thiên ký Nhữ Dương sự - 商婦篇記汝陽事 (Lỗ Tằng Dục) 嵽

đệ [điệt]

U+5D7D, tổng 14 nét, bộ sơn 山 (+11 nét)phồn thể

Từ điển phổ thông

(xem: thiều đệ 岹嵽)

Tự hình 1

Dị thể 7

峌𡹭𡺑𡻜𡻺𡼄𫶇

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 2

𡻺𡹙

Không hiện chữ?

Từ ghép 1

thiều đệ 岹嵽

Một số bài thơ có sử dụng

• Tự kinh phó Phụng Tiên huyện vịnh hoài ngũ bách tự - 自京赴奉先縣詠懷五百字 (Đỗ Phủ) 弟

đệ [đễ]

U+5F1F, tổng 7 nét, bộ cung 弓 (+4 nét)phồn & giản thể, tượng hình & hội ý

Từ điển phổ thông

1. em trai 2. dễ dãi

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Em trai. ◇Nguyễn Du 阮攸: “Cố hương đệ muội âm hao tuyệt” 故鄉弟妹音耗絶 (Sơn cư mạn hứng 山居漫興) Em trai em gái nơi quê nhà, tin tức bị dứt hẳn. 2. (Danh) Con trai, đàn ông trong thân thích, cùng lứa mà nhỏ tuổi hơn mình gọi là “đệ”. ◎Như: “đường đệ” 堂弟 em cùng tổ. 3. (Danh) Ngày xưa, em gái cũng gọi là “đệ”. ◇Mạnh Tử 孟子: “Di Tử chi thê, dữ Tử Lộ chi thê huynh đệ dã” 彌子之妻, 與子路之妻兄弟也 (Vạn Chương thượng 萬章上) Vợ của Di Tử, với vợ của Tử Lộ, là chị em. 4. (Danh) Tiếng tự xưng (khiêm tốn) với bạn bè. ◎Như: “ngu đệ” 愚弟 kẻ đàn em này. 5. (Danh) Tiếng dùng để gọi bạn bè nhỏ tuổi hơn mình. ◎Như: “hiền đệ” 賢弟. 6. (Danh) Thứ tự, thứ bậc. ◎Như: “cao đệ” 高弟 thứ bậc cao. 7. (Danh) Môn đồ, học trò. ◎Như: “đệ tử” 弟子 học trò, “đồ đệ” 徒弟 học trò. 8. (Danh) Họ “Đệ”. 9. Một âm là “đễ”. (Động) Thuận theo, kính thờ anh. § Cũng như “đễ” 悌. ◇Luận Ngữ 論語: “Hiếu đễ dã giả, kì vi nhân chi bổn dư?” 孝弟也者, 其為仁之本與 (Học nhi 學而) Hiếu đễ là cái gốc của nhân đấy chăng? 10. (Tính) Dễ dãi. ◎Như: “khải đễ” 豈弟 vui vẻ dễ dãi. 11. (Phó) Vả lại, nhưng. § Dùng như “đãn” 但, “thả” 且. ◇Sử Kí 史記: “Tạ đễ linh vô trảm, nhi thú tử giả cố thập lục thất” 藉弟令毋斬, 而戍死者固十六七 (Trần Thiệp thế gia 陳涉世家) Vả lại có khỏi bị chém đi nữa, thì trong số mười người làm lính thú cũng chết mất sáu, bảy.

Từ điển Thiều Chửu

① Em trai. ② Một âm là đễ. Thuận. Cũng như chữ 'đễ 悌. ③ Dễ dãi, như khải đễ 豈弟 vui vẻ dễ dãi.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Em trai, em: 胞弟 Em ruột; 殺其兄而臣其弟 Giết anh và bắt em làm bề tôi (Tuân tử); ② Chú, cậu, em (gọi người con trai ít tuổi hơn mình); ③ Em, đệ (từ tự xưng một cách khiêm tốn, thường dùng trong thư từ); ④ (văn) Thứ tự, thứ bậc (như 第, bộ 竹): 高弟 Thứ bậc cao; ⑤ (văn) Chỉ cần (như 第, bộ 竹); ⑥ (văn) Dễ dãi: 豈弟 Vui vẻ dễ dãi; ⑦ [Dì] (Họ) Đệ. Xem 弟 [tì].

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Em. Em trai. Trong Bạch thoại, em trai lại gọi là Huynh đệ.

Tự hình 5

Dị thể 5

弚悌第𠂖𢦢

Không hiện chữ?

Từ ghép 38

bác sĩ đệ tử 博士弟子 • bào đệ 胞弟 • bào huynh đệ 胞兄弟 • biểu huynh đệ 表兄弟 • cao đệ 高弟 • cao lương tử đệ 膏粱子弟 • côn đệ 昆弟 • di huynh đệ 姨兄弟 • đệ đệ 弟弟 • đệ huynh 弟兄 • đệ mĩ 弟靡 • đệ muội 弟妹 • đệ phụ 弟婦 • đệ tử 弟子 • đệ tức 弟媳 • đồ đệ 徒弟 • đường huynh đệ 堂兄弟 • gia đệ 家弟 • hiền đệ 賢弟 • huynh đệ 兄弟 • huynh hữu đệ cung 兄友弟恭 • hữu đệ 友弟 • khế huynh đệ 契兄弟 • lệnh đệ 令弟 • môn đệ 門弟 • nan huynh nan đệ 難兄難弟 • nghĩa đệ 義弟 • ngoại huynh đệ 外兄弟 • ngu đệ 愚弟 • ngự đệ 御弟 • nhân huynh đệ 姻兄弟 • nội huynh đệ 內兄弟 • quý đệ 貴弟 • tái tòng huynh đệ 再從兄弟 • tòng huynh đệ 從兄弟 • tộc đệ 族弟 • tử đệ 子弟 • xá đệ 舍弟

Một số bài thơ có sử dụng

• Độc nhiệt ký giản Thôi bình sự thập lục đệ - 毒熱寄簡崔評事十六弟 (Đỗ Phủ)• Ngũ kinh toản yếu đại toàn tự - 五經纂要大全敘 (Phan Huy Cận)• Nguyên nhật thị Tông Vũ - 元日示宗武 (Đỗ Phủ)• Phạt mộc 3 - 伐木 3 (Khổng Tử)• Phụng tuỳ bình nam nhung vụ kinh Hội An phố đề Quan phu tử miếu thi - 奉隨平南戎務經會安鋪題關夫子廟詩 (Uông Sĩ Điển)• Quyền a 2 - 卷阿 2 (Khổng Tử)• Tân Sửu nhị nguyệt biệt chư đệ kỳ 1 - 辛丑二月別諸弟其一 (Lỗ Tấn)• Thu nhật Quỳ phủ vịnh hoài phụng ký Trịnh giám, Lý tân khách nhất bách vận - 秋日夔府詠懷奉寄鄭監李賓客一百韻 (Đỗ Phủ)• Trần tình biểu - 陳情表 (Lý Mật)• Vương thập ngũ tư mã đệ xuất quách tương phỏng kiêm di dinh mao ốc ti - 王十五司馬弟出郭相訪兼遺營茅屋貲 (Đỗ Phủ) 杕

đệ [đà]

U+6755, tổng 7 nét, bộ mộc 木 (+3 nét)phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cây mọc một mình

Từ điển trích dẫn

1. (Tính) Cây mọc trơ trọi một mình. 2. Một âm là “đà”. (Danh) Bánh lái thuyền. § Thông “đà” 舵.

Từ điển Thiều Chửu

① Cây mọc một mình.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Cây đứng trơ trọi một mình.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mọc lên ( nói về cây cỏ ). Lớn lên.

Tự hình 4

Dị thể 2

枤舵

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Đệ đỗ 1 - 杕杜 1 (Khổng Tử)• Đệ đỗ 1 - 杕杜 1 (Khổng Tử)• Đệ đỗ 2 - 杕杜 2 (Khổng Tử)• Đệ đỗ 2 - 杕杜 2 (Khổng Tử)• Hữu đệ chi đỗ 1 - 有杕之杜 1 (Khổng Tử)• Hữu đệ chi đỗ 2 - 有杕之杜 2 (Khổng Tử)• Thu kinh kỳ 3 - 收京其三 (Đỗ Phủ) 棣

đệ [lệ, thế, đại]

U+68E3, tổng 12 nét, bộ mộc 木 (+8 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Tên khác của cây “thường lệ” 常棣 hay cây “đường lệ” 唐棣 (còn viết là 棠棣). 2. (Danh) Em. § Thông “đệ” 弟. ◇Thi Kinh 詩經: có thơ “Thường lệ” 常棣 nói anh em ăn uống vui vầy. Vì thế tục mượn làm chữ “đệ”. ◎Như: “hiền lệ” 賢棣. 3. (Danh) Họ “Lệ”. 4. Một âm là “đại”. (Tính) Chỉnh tề, khuôn phép. ◇Lí Hoa 李華: “Mục mục đại đại, quân thần chi gian” 穆穆棣棣, 君臣之間 (Điếu cổ chiến trường văn 弔古戰場文) Cung kính uy nghi, trong chốn vua tôi. 5. Lại một âm là “thế”. (Phó) Thông suốt. ◇Hán Thư 漢書: “Vạn vật lệ thông” 萬物棣通 (Luật lịch chí 律曆志) Muôn vật thông suốt.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) ① Em, đệ (như 弟, bộ 弓): 賢棣 Hiền đệ; ② Cây đường đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thông suốt, không bị ngăn trở — Cũng dùng như chữ Đệ 弟.

Tự hình 2

Một số bài thơ có sử dụng

• Bách chu 3 - 柏舟 3 (Khổng Tử)• Bảo Ninh Sùng Phúc tự bi - 保寧崇福寺碑 (Lý Thừa Ân)• Chí hậu - 至後 (Đỗ Phủ)• Điếu cổ chiến trường văn - 弔古戰場文 (Lý Hoa)• Hà bỉ nùng hĩ 1 - 何彼襛矣 1 (Khổng Tử)• Hoạ Giang Lăng Tống đại thiếu phủ “Mộ xuân vũ hậu đồng chư công cập xá đệ yến thư trai” - 和江陵宋大少府暮春雨後同諸公及舍弟宴書齋 (Đỗ Phủ)• Kỳ lân mộ - 騏麟墓 (Nguyễn Du)• Tái thượng ký gia huynh - 塞上寄家兄 (Cao Biền)• Thần phong 3 - 晨風 3 (Khổng Tử)• Thường đệ 1 - 裳棣 1 (Khổng Tử) 珶

đệ [đề]

U+73F6, tổng 11 nét, bộ ngọc 玉 (+7 nét)phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

ngọc bội

Tự hình 1

Dị thể 1

瑅

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 10

祶涕挮悌𨹥𨁃𦯔罤绨俤

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Lạc thần phú - 洛神賦 (Tào Thực) 睇

đệ [thê, đê]

U+7747, tổng 12 nét, bộ mục 目 (+7 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Nhìn. § Cũng đọc là “đệ”. ◇Bạch Cư Dị 白居易: “Hàm tình ngưng đệ tạ quân vương” 含情凝睇謝君王 (Trường hận ca 長恨歌) Chứa chan tình cảm, nàng nhìn đăm đăm, cảm tạ quân vương. 2. (Động) Nhìn trộm, liếc nhìn.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Hé mắt nhìn, liếc trộm, nhìn trộm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Liếc nhìn ra.

Tự hình 2

Dị thể 3

眱睼𥄿

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 6

𥺀𤫼绨綈稊焍

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Ẩm tửu - 飲酒 (Liêu Yến)• Cảm thời kỳ 2 - 感時其二 (Hoàng Nguyễn Thự)• Chu trung vọng Hoàng Hạc lâu - 舟中望黃鶴樓 (Ngô Thì Nhậm)• Đằng Vương các tự - 滕王閣序 (Vương Bột)• Điểm giáng thần - 點絳脣 (Vương Vũ Xứng)• Giang thần tử - Vãn bạc Phân thuỷ - 江神子－晚泊分水 (Hoàng Thù)• Sơn quỷ - 山鬼 (Khuất Nguyên)• Thương Ngô thượng thuỷ ngẫu thành - 蒼梧上水偶成 (Phan Huy Thực)• Tố trung tình cận - 訴衷情近 (Liễu Vĩnh)• Trường hận ca - 長恨歌 (Bạch Cư Dị) 第

đệ

U+7B2C, tổng 11 nét, bộ trúc 竹 (+5 nét)phồn & giản thể, hình thanh & hội ý

Từ điển phổ thông

1. thứ bậc 2. nhà của vương công hoặc đại thần 3. khoa thi 4. thi đỗ

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Thứ tự, cấp bậc. ◎Như: “thứ đệ” 次第 thứ hạng, “đẳng đệ” 等第 cấp bậc. 2. (Danh) Ngày xưa, chỉ nhà cửa của vương công đại thần, gia tộc phú quý. ◎Như: “phủ đệ” 府第 nhà của bậc quyền quý, “thư hương môn đệ” 書香門第 con em nhà dòng dõi học hành đỗ đạt. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Vị Nam Khương bộ lang đệ, đa quỷ mị, thường hoặc nhân, nhân tỉ khứ” 渭南姜部郎第, 多鬼魅, 常惑人, 因徙去 (Anh Ninh 嬰寧) Nhà ông Khương bộ lang ở Vị Nam, có nhiều ma quỷ, thường nhát người ta, vì thế (ông) phải dọn đi. 3. (Danh) Khoa thi cử. ◎Như: “cập đệ” 及第 thi đỗ, “lạc đệ” 落第 thi hỏng. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: “Ngã khước thị cá bất cập đệ đích tú tài” 我卻是個不及第的秀才 (Đệ thập nhất hồi) Ta chỉ là một tên tú tài thi trượt. 4. (Động) Thi đậu. ◇Sầm Tham 岑參: “Khán quân thượng thiếu niên, Bất đệ mạc thê nhiên” 看君尚少年, 不第莫悽然 (Tống Hồ Tượng lạc đệ quy vương ốc biệt nghiệp 送胡象落第歸王屋別業) Trông anh còn trẻ lắm, Thi rớt chớ đau buồn. 5. (Tính) Thứ. ◎Như: “đệ nhất chương” 第一章 chương thứ nhất. 6. (Liên) Nhưng. ◇Liêu trai chí dị 聊齋志異: “Sinh tâm thật ái hảo, đệ lự phụ sân, nhân trực dĩ tình cáo” 生心實愛好, 第慮父嗔, 因直以情告 (Bạch Thu Luyện 白秋練) Sinh trong lòng yêu lắm, nhưng lo cha giận, nhân đó thưa hết sự tình. 7. (Phó) Cứ, chỉ cần. ◇Sử Kí 史記: “Quân đệ trùng xạ, thần năng lệnh quân thắng” 君第重射, 臣能令君勝 (Tôn Tử Ngô Khởi liệt truyện 孫子吳起列傳) Ngài cứ cá cho nhiều vào, tôi có cách làm cho ngài thắng.

Từ điển Thiều Chửu

① Thứ đệ, như đệ nhất 第一 thứ nhất, đệ nhị 第二 thứ hai, v.v. ② Nhưng, dùng làm trợ từ. ③ Nhà cửa, như môn đệ 門第. ④ Khoa đệ, như thi đỗ gọi là cập đệ 及第, thi hỏng gọi là lạc đệ 落第.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Thứ, hạng, bậc: 第一章 Chương thứ nhất; 游泳第一名 Bơi giải nhất; 第十八 Thứ mười tám; ② (văn) Đẳng cấp trong thi cử, khoa đệ: 及第 Thi đỗ, thi đậu; 落第 Thi hỏng, thi trượt; ③ Dinh thự, nhà cửa của quan lại và quý tộc: 進士第 Dinh Tiến sĩ; 府第 Dinh thự; ④ (văn) Chỉ cần, chỉ: 陛下第出僞游雲夢 Bệ hạ chỉ cần giả ra chơi ở Vân Mộng (Sử kí); ⑤ [Dì] (Họ) Đệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thứ tự trên dưới trước sau — Thứ hạng trong kì thi. Thi đậu gọi là Cập đệ ( kịp hạng ) — Nhà ở.

Tự hình 3

Dị thể 2

弟苐

Không hiện chữ?

Từ ghép 24

bất đệ 不第 • cao đệ 高第 • cập đệ 及第 • cư đệ 居第 • đăng đệ 登第 • đẳng đệ 等第 • đệ bát tài tử hoa tiên diễn âm 第八才子花箋演音 • đệ nhất 第一 • đệ nhất thứ thế giới đại chiến 第一次世界大战 • đệ nhất thứ thế giới đại chiến 第一次世界大戰 • đệ nhị thứ thế giới đại chiến 第二次世界大战 • đệ nhị thứ thế giới đại chiến 第二次世界大戰 • đệ trạch 第宅 • đệ tứ quyền 第四權 • giáp đệ 甲第 • khoa đệ 科第 • lạc đệ 落第 • mẫu đệ 母第 • môn đệ 門第 • nội huynh đệ 內兄第 • sàng đệ 牀第 • sư đệ 師第 • thứ đệ 次第 • truyền đệ 傳第

Một số bài thơ có sử dụng

• Bồ tát man - 菩薩蠻 (Triệu Lệnh Trĩ)• Điệu nội - 悼內 (Nguyễn Hữu Cương)• Độc hiệp tá Trí Chánh Tĩnh Trai Hoàng tiên sinh Mạnh Trí viên đình tân vịnh tứ thủ đáp hoạ nguyên vận kỳ 3 - 讀協佐致政靜齋黃先生孟致園亭新詠四首答和原韻其三 (Nguyễn Phúc Ưng Bình)• Hậu thôi tô hành - 後催租行 (Phạm Thành Đại)• Hoạ Từ Châu Lai “Mai hoa tứ thủ” kỳ 4 - 和徐州來梅花四首其四 (Độc Triệt thiền sư)• Lễ vi báo tiệp, hoan bồi tôn toà chí khánh - 禮圍報捷，歡陪尊座誌慶 (Phan Huy Ích)• Thanh thanh lăng thượng bách - 青青陵上柏 (Khuyết danh Trung Quốc)• Tiễn như Thanh chánh sứ nội các thị lang Nguyễn Thuật sứ quân - 餞如清正使內閣侍郎阮述使君 (Lê Khắc Cẩn)• Tiên trà thuỷ ký - 煎茶水記 (Trương Hựu Tân)• Tống Lưu thị lang - 送劉侍郎 (Lý Đoan) 苐

đệ

U+82D0, tổng 8 nét, bộ thảo 艸 (+5 nét)phồn thể

Từ điển phổ thông

1. thứ bậc 2. nhà của vương công hoặc đại thần 3. khoa thi 4. thi đỗ

Từ điển trích dẫn

1. Tục dùng như chữ “đệ” 第.

Từ điển Thiều Chửu

① Tục dùng như chữ đệ 第.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 第 (bộ 竹).

Tự hình 1

Dị thể 3

荑𥝂𦯔

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Thủ 09 - 首09 (Lê Hữu Trác)• Tuế đán thư hoài - 歲旦書懷 (Đào Tấn) 踶

đệ [trì, trĩ, đề]

U+8E36, tổng 16 nét, bộ túc 足 (+9 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. đi 2. đá

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đá. ◇Trang Tử 莊子: “Nộ tắc phân bối tương đệ” 怒則分背相踶 (Mã đề 馬蹄) Giận thì quay lưng đá nhau. 2. (Động) Giẫm, đạp. ◇Lục Quy Mông 陸龜蒙: “Phong trá diệp nhi tiên tận, Oanh đệ chi nhi dị lạc” 蜂咋葉而先盡, 鶯踶枝而易落 (Thải dược phú 采藥賦) Ong cắn lá mà chết trước, Chim oanh đạp cành nên dễ rớt. 3. Một âm là “trĩ”. (Tính) Hết lòng hết sức, gắng gỏi. ◇Trang Tử 莊子: “Biệt tiết vị nhân, trĩ kì vị nghĩa” 蹩躠為仁, 踶跂為義 (Mã đề 馬蹄) Tận tâm tận lực vì đức nhân, hết lòng hết sức vì việc nghĩa. 4. Một âm là “trì”. (Động) Chạy nhanh. § Thông “trì” 馳. ◇Hán Thư 後漢書: “Bôn trì nhi trí thiên lí” 奔踶而致千里 (Vũ Đế kỉ 武帝紀) Giong ruổi mà đi hàng nghìn dặm.

Từ điển Thiều Chửu

① Xéo, đi. ② Một âm là đề. Chân giống thú.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Đá.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy chân mà đá, đạp — Một âm là Đề. Xem Đề.

Tự hình 1

Dị thể 2

踟蹄

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 1

隄

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Vãn đầu ngoạ Phật tự túc - 晚投卧佛寺宿 (Điền Văn) 軑

đệ [đại]

U+8ED1, tổng 10 nét, bộ xa 車 (+3 nét)phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái chốt sắt cài ở đầu trục bánh xe thời xưa, cho bánh xe khỏi tuột ra — Cũng chỉ cái bánh xe.

Tự hình 2

Dị thể 3

軚轪馱

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Ly tao - 離騷 (Khuất Nguyên) 递

đệ [đái]

U+9012, tổng 10 nét, bộ sước 辵 (+7 nét)giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 遞.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đưa, chuyển: 請你把書遞給我 Anh đưa hộ quyển sách cho tôi; 傳遞 Chuyển giao; ② Lần lượt, theo thứ tự: 遞進 Lần lượt tiến lên, tiến dần lên.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 遞

Tự hình 2

Dị thể 2

逓遞

Không hiện chữ?

Từ ghép 1

điều đệ 迢递 逮

đệ [đãi]

U+902E, tổng 11 nét, bộ sước 辵 (+8 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Kịp, đạt tới. ◎Như: “lực hữu vị đãi” 力有未逮 sức chưa tới, chưa đủ sức. ◇Luận Ngữ 論語: “Cổ giả ngôn chi bất xuất, sỉ cung chi bất đãi dã” 古者言之不出, 恥躬之不逮也 (Lí nhân 里仁) Người xưa thận trọng lời nói, sợ sẽ xấu hổ nói mà không làm được (không theo kịp). 2. (Động) Đến, đến với. ◇Tả truyện 左傳: “Đãi quan quả, khuông phạp khốn, cứu tai hoạn” 逮鰥寡, 振廢滯, 匡乏困, 救災患 (Thành Công thập bát niên 成公十八年) Đến với người góa bụa, cứu giúp người khốn đốn, bị tai họa hoạn nạn. 3. (Động) Tiếp tục, liên lụy. 4. (Động) Bằng với, sánh với. ◇Triệu Ngạn Vệ 趙彥衛: “Ban Cố tài thức bất đãi Tư Mã Thiên viễn thậm” 班固才識不逮司馬遷遠甚 (Vân lộc mạn sao 雲麓漫鈔, Quyển lục) Ban Cố tài thức kém rất xa sánh với Tư Mã Thiên. 5. (Động) Đuổi bắt, tróc nã. ◇Hán Thư 漢書: “Thỉnh đãi bộ Quảng Hán” 請逮捕廣漢 (Triệu Quảng Hán truyện 趙廣漢傳) Xin đuổi bắt Quảng Hán. 6. (Động) Bắt giữ. 7. (Động) Bắt, chụp. ◎Như: “miêu đãi lão thử” 貓逮老鼠 mèo bắt chuột. 8. (Giới) Tới lúc, đến khi. ◇Tả truyện 左傳: “Đãi dạ chí ư Tề, quốc nhân tri chi” 逮夜至於齊，國人知之 (Ai Công lục niên 哀公六年) Đến đêm tới Tề, người trong nước đều biết chuyện đó. 9. (Giới) Thửa lúc, nhân dịp. § Cũng như “đãi” 迨. 10. (Tính) Hồi trước, ngày xưa. § Cũng như: “tích” 昔, “dĩ tiền” 以前. ◇Hàn Dũ 韓愈: “Tử Hậu thiếu tinh mẫn, vô bất thông đạt. Đãi kì phụ thì, tuy thiếu niên, dĩ tự thành nhân, năng thủ tiến sĩ đệ, tiệm nhiên kiến đầu giác” 子厚少精敏, 無不通達. 逮其父時, 雖少年, 已自成人, 能取進士第, 嶄然見頭角 (Liễu Tử Hậu mộ chí minh 柳子厚墓誌銘) Tử Hậu thuở nhỏ minh mẫn, học cái gì cũng thông. Hồi thân phụ còn sống, tuy ông ít tuổi mà đã có vẻ như người lớn, có thể thi đậu tiến sĩ, tài cao vòi vọi, xuất đầu lộ diện. 11. (Danh) Họ “Đãi”. 12. Một âm là “đệ”. (Phó) “Đệ đệ” 逮逮 đầy đủ và thuần thục. Cũng như “đệ đệ” 棣棣. ◇Thi Kinh 詩經: “Uy nghi đệ đệ, Bất khả tuyển dã” 威儀逮逮, 不可選也 (Bội phong 邶風, Bách chu 柏舟) (Cử chỉ của em) uy nghi, đầy đủ và thuần thục, Mà lại không được chọn dùng.

Tự hình 3

Dị thể 5

迨逯隶𨓻𨗻

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Bản phủ thái thú uổng giá kiến phỏng - 本府太守枉駕見訪 (Nguyễn Văn Giao)• Bắc Sở tự tình - 北所敘情 (Lê Quýnh)• Bốc cư - 卜居 (Khuất Nguyên)• Cổ duệ từ tự tự - 鼓枻詞自序 (Tùng Thiện Vương)• Độc toạ kỳ 2 (Bạch Cẩu tà lâm bắc) - 獨坐其二（白狗斜臨北） (Đỗ Phủ)• Hạ bản xã Đào Lạc Đình tự Song Yên huấn đạo thăng Hạ Hoà tri huyện - 下本社陶樂亭自雙安訓導升夏和知縣 (Đoàn Huyên)• Thấm viên xuân - Kim Lăng Phụng Hoàng đài diểu vọng kỳ 2 - 沁園春－金陵鳳凰臺眺望其二 (Bạch Phác)• Thu nhật Quỳ phủ vịnh hoài phụng ký Trịnh giám, Lý tân khách nhất bách vận - 秋日夔府詠懷奉寄鄭監李賓客一百韻 (Đỗ Phủ)• Tiên từ huý thần cảm tác - 先慈諱辰感作 (Phan Huy Ích)• Trần tình biểu - 陳情表 (Lý Mật) 逯

đệ [lộc, lục, đãi]

U+902F, tổng 11 nét, bộ sước 辵 (+8 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển Thiều Chửu

① Kịp. Như Luận ngữ 論語 nói Sỉ cung chi bất đãi 恥躬之不逮 hổ mình không theo kịp. ② Đuổi. Như đãi hệ 逮繫 đuổi bắt giam lại. ③ Một âm là đệ. Ðệ đệ 逮逮 vui vẻ, dịu dàng.

Tự hình 2

遞

đệ [đái, đãi]

U+905E, tổng 13 nét, bộ sước 辵 (+10 nét)phồn thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đưa, chuyển. ◎Như: “truyền đệ” 傳遞 chuyển giao. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: “Lâm Xung hoài trung thủ thư đệ thượng” 林沖懷中取書遞上 (Đệ thập nhất hồi) Lâm Xung rút trong người bức thư đệ lên. 2. (Phó) Thay đổi, thay nhau. ◇Lã Thị Xuân Thu 呂氏春秋: “Thử quốc sở dĩ đệ hưng đệ phế dã” 此國所以遞興廢遞也 Đó là cái khiến cho nước này (thay nhau) lúc hưng lúc phế. 3. (Phó) Lần lượt, theo thứ tự. ◎Như: “đệ tiến” 遞進 lần lượt tiến lên. 4. Một âm là “đái”. (Động) Xúm quanh, vây quanh.

Từ điển Thiều Chửu

① Thay đổi, lần lượt. ② Một âm là đái. Xúm quanh.

Từ điển Trần Văn Chánh

① Đưa, chuyển: 請你把書遞給我 Anh đưa hộ quyển sách cho tôi; 傳遞 Chuyển giao; ② Lần lượt, theo thứ tự: 遞進 Lần lượt tiến lên, tiến dần lên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thay đổi. Thay nhau. Luân phiên — Truyền đi. Đưa đi — Một âm là Đãi.

Tự hình 2

Dị thể 12

递逓逝遆遰𨒾𨓝𨓠𨔄𨔛𨕑𨘬

Không hiện chữ?

Từ ghép 8

chuyển đệ 轉遞 • đệ đại 遞代 • đệ giao 遞交 • đệ tiến 遞進 • đệ tín 遞信 • điều đệ 迢遞 • trình đệ 呈遞 • truyền đệ 傳遞

Một số bài thơ có sử dụng

• Bào Hương cẩu nhục - 芭鄉狗肉 (Hồ Chí Minh)• Dạ bộ - 夜步 (Lục Du)• Đạp ca hành kỳ 3 - 踏歌行其三 (Lưu Vũ Tích)• Đề Siêu Loại Báo Ân tự - 題超類報恩寺 (Trần Nghệ Tông)• Hàn vũ sảo tức dạ ngẫu kiến nguyệt hoạ Phương Đình - 寒雨稍息夜偶見月和方亭 (Cao Bá Quát)• Minh nguyệt thiên - 明月篇 (Hà Cảnh Minh)• Tiến để Phú Xuân kiều tiểu khế, thư hoài nhị tác kỳ 1 - 進抵富春橋小憩，書懷二作其一 (Phan Huy Ích)• Tiêu Tương - 瀟湘 (Tề Kỷ)• Tống Phàn nhị thập tam thị ngự phó Hán Trung phán quan - 送樊二十三侍御赴漢中判官 (Đỗ Phủ)• Tự Lãng Châu lĩnh thê tử khước phó Thục sơn hành kỳ 3 - 自閬州領妻子卻赴蜀山行其三 (Đỗ Phủ) 遰

đệ [thệ]

U+9070, tổng 14 nét, bộ sước 辵 (+11 nét)phồn thể

Từ điển phổ thông

đưa, chuyển, giao

Từ điển trích dẫn

1. (Động) Đi, đến. ◇Đại Đái Lễ Kí 大戴禮記: “Cửu nguyệt đệ hồng nhạn” 九月遰鴻鴈 (Hạ tiểu chánh 夏小正) Tháng chín hồng nhạn đến. 2. (Tính) “Điều đệ” 迢遰 xa xôi, cao tít. § Cũng viết là 迢遞. 3. (Phó) Lần lượt, theo thứ tự, luân phiên. § Thông “đệ” 遞. 4. Một âm là “thệ”. (Động) Đi. § Cũng như “thệ” 逝. 5. (Danh) Túi dao.

Từ điển Thiều Chửu

① Ðiều đệ 迢遰 xa xôi không biết tin tức nhau. Có khi viết là 迢遞.

Từ điển Trần Văn Chánh

(văn) Xa: 迢遰 Xa xôi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi. Đi tới đâu — Một âm là Thệ. Xem Thệ.

Tự hình 1

Dị thể 6

逝遞𨗼𨘛𨘬𰻆

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 1

䢜

Không hiện chữ?

Từ ghép 1

điều đệ 迢遰

Một số bài thơ có sử dụng

• Đồng Cổ đàn - 銅鼓壇 (Bùi Cơ Túc)• Nguyệt tịch - 月夕 (Lý Thương Ẩn)• Phụng hoạ ngự chế “Trú Giao Thuỷ giang” - 奉和御製駐膠水江 (Nguyễn Ích Tốn)• Tống hữu chi Lĩnh Nam - 送友之嶺南 (Lý Dĩnh)• Trường hận ca - 長恨歌 (Vương Kiều Loan) 釱

đệ [đại]

U+91F1, tổng 11 nét, bộ kim 金 (+3 nét)phồn & giản thể, hình thanh

Từ điển phổ thông

1. một loại hình cụ như cái cùm chân 2. mang cùm chân 3. chốt trục xe

Từ điển Trần Văn Chánh

① (Tên gọi cũ của) 釔 [yê]; ② (văn) Một loại hình cụ như cái cùm chân; ③ Mang cùm chân; ④ Chốt trục xe.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái cùm sắt để khoá chân kẻ tội — Như Đệ 軑.

Tự hình 2

Dị thể 2

鉪𰽘

Không hiện chữ?

題

đệ [đề]

U+984C, tổng 18 nét, bộ hiệt 頁 (+9 nét)phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhìn. Liếc nhìn — Một âm là Đề. Xem Đề.

Tự hình 3

Dị thể 4

㼵题𧡨𧡭

Không hiện chữ?

Một số bài thơ có sử dụng

• Ất Hợi niên cửu nguyệt cửu nhật - 乙亥年九月九日 (Nguyễn Phúc Ưng Bình)• Bát ai thi kỳ 6 - Cố bí thư thiếu giám vũ công Tô công Nguyên Minh - 八哀詩其六－故秘書少監武功蘇公源明 (Đỗ Phủ)• Đào Diệp độ hoài cổ - 桃葉渡懷古 (Tào Tuyết Cần)• Đăng trình biệt ấp nhân - 登程別邑人 (Phan Thúc Trực)• Đế kinh thiên - 帝京篇 (Lạc Tân Vương)• Hung trạch - 凶宅 (Bạch Cư Dị)• Huyền Không động - 玄空洞 (Nguyễn Phúc Ưng Bình)• Trùng du Hà thị kỳ 3 - 重遊何氏其三 (Đỗ Phủ)• Vịnh Phú Lộc bát cảnh kỳ 4 - Thuý Vân sơn tự - 詠富祿八景其四－翠雲山寺 (Trần Đình Túc)• Y nguyên vận ký Thanh Oai Ngô Tứ Nguyên - 依元韻寄青威吳四元 (Nguyễn Du) 鮷

đệ

U+9BB7, tổng 18 nét, bộ ngư 魚 (+7 nét)phồn thể, hình thanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Loại cá trê thật lớn.

Tự hình 2

Dị thể 3

鮧鯷𬶕

Không hiện chữ?

Chữ gần giống 9

𨿘𪕧𪁩𡥩锑銻祶𩽞𩻋

Không hiện chữ?