Các Phương Pháp Phát Triển Ngôn Ngữ Cho Trẻ Mầm Non

15 phương pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ

Để giúp cho trẻ gia tăng kỹ năng giao tiếp và phát triển ngôn ngữ , phụ huynh nên thực hiện 1 số phương pháp khuyến khích lời nói cho trẻ, các phương pháp này nên được xây dựng thành thói quen hàng ngày & được thực hiện khi  mặc quần áo cho trẻ, ăn uống, vui chơi, đi tắm,trước khi đi ngủ…  phát triển ngôn ngữ cho trẻ

Trẻ nên được phát triển ngôn ngữ từ sớm

Sau đây là một số phương pháp do các chuyên viên Âm ngữ trị liệu cung cấp cho phụ huynh nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ :

1.Làm mẫu :

Làm mẫu là phương pháp đầu tiên và quan trọng nhứt, đây là mẫu lời nói rất tốt cho trẻ. Trẻ cần nghe rồi bắt chước lời nói của bạn, vì vậy bạn cần nói với trẻ những gì bạn làm trong khi bạn chơi với trẻ hay trong những sinh hoạt hàng ngày . Ví dụ:  " Con đang chải đầu “,Mẹ đang nấu cơm cho con ". Hầu hết trẻ chưa thể phát âm chính xác nhiều từ cùng lúc  vì vậy  trẻ cố gắng nói được 1 từ nào đó cũng là rất tốt. Bạn nên nói chính xác để trẻ bắt chước đúng & bạn không nên nói giọng trẻ con, giọng nũng nịu với trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ

2.Mở rộng

Khi trẻ gọi tên hay nói 1 từ đơn, bạn nên mở rộng từ đó thành một câu. Ví dụ : trẻ nói “chó” thì bạn nói “ chó đang chạy “ , trẻ nói “ đi “ thì bạn nói “ con muốn đi chơi”.

3.Bắt chước

Trẻ nhỏ rất thích bắt chước , bạn nên bắt đầu bằng cách bắt chước cái gì mà trẻ đã làm được, nhất là điều gì vui nhộn, ví dụ như bắt chước mặt hề hay một âm thanh khác thường.Bạn nên kết hợp cử chỉ bắt chước trong các bài hát . Ví dụ : bài hát “ một con vịt xòe ra 2 cái cánh ..” hoặc bắt chước tiếng kêu thú vật ( mèo kêu “ meo.meo..”, chó sủa “ gâu, gâu..” )

4.Sự lựa chọn

Bạn nên cho trẻ sự lựa chọn  trong bữa ăn & trong khi chơi để khuyên khích trẻ sử dụng cử chỉ hay phát âm để thể hiện nhu cầu hay mong muốn của trẻ . Ví dụ nếu trẻ em chỉ tay về phía tủ lạnh khi trẻ đói, bạn nên cho trẻ sự lựa chọn bằng cách bạn cầm ly của trẻ lên, rồi chỉ vào sữa & nước cam , bạn hỏi “ con đói à ?” “ con muốn sữa hay nước cam “     

5.Nhắc nhở

Bạn có thể nhắc nhở bằng cách sử dụng âm thanh, cử chỉ hoặc lựa chọn. Ví dụ, nếu bạn muốn trẻ nói “ nữa “, đầu tiên bạn nên hướng dẫn cho trẻ dấu hiệu để nói về từ “ nữa “ như một lời nhắc nhở  ,bạn cũng có thể nhắc nhở bằng cách nói một âm thanh ban đầu của một từ để nhắc nhở trẻ, ví dụ nếu bạn đã nghe trẻ nói "sữa",bạn có thể nói "Ssssss" như một lời nhắc.    

6.Nói song song 

Khi bạn đang chơi với trẻ hoặc trẻ đang ăn, tắm rửa… , bạn nên nói chuyện với trẻ về những gì trẻ làm. Ví dụ, "Con đang xây tào lâu đài lớn . Con chồng 5 khối lên nhau “  hay “ Con đang ăn chuối.Chuối ngon quá! “     

7.Chờ đợi/ Giữ lại

 Phương pháp này tốt nhứt khi bạn biết trẻ đã biết 1 từ nào đó nhưng không chịu nói ra . Trước tiên , bạn cho trẻ có thời gian để trả lời trước khi bạn đưa trẻ đồ chơi hay thức ăn trẻ muốn ,có thể trẻ chỉ cần thêm thời gian để trả lời hoặc bạn có thể giữ vật lại, không đưa cho trẻ vật trẻ thich & chờ đến khi trẻ trả lời bằng lời  nói hay cử chỉ

 8.Ngôn ngữ ký hiệu

Khi nói trẻ có thể kết hợp với cử chỉ để diễn tả , các dấu hiệu có thể giúp  giảm bớt sự thất vọng của trẻ và cho trẻ  một cách để đạt được điều trẻ mong muốn .

9.Giao tiếp bằng hình ảnh

Bạn có thể sử dụng hình ảnh của đồ vật và các hoạt động để trẻ có thể chỉ vào những điều trẻ muốn . Ví dụ: bạn có thể làm một quyển sổ giao tiếp, trong đó là những hình chụp các hoạt động hàng ngày ( hình đánh răng, rửa mặt,đi học …)hoặc các hình ảnh thực phẩm được cắt từ tạp chí… , bạn dán băng dính phía sau hình ảnh vào trong sổ giao tiếp.Khi trẻ có nhu cầu gì , trẻ sẽ lấy hình ảnh từ trong sổ giao tiếp trao cho bạn .

10.Đặt câu hỏi

 Bạn nên hỏi những câu hỏi mở, không nên hỏi câu hỏi dạng “ Có/không “ . Câu hỏi mở được sử dụng để bắt đầu một cuộc trò chuyện với trẻ. Ví dụ " Ba ở đâu?" hay "Trưa nay con muốn ăn ?" ... Nếu trẻ không trả lời, bạn có thể trả lời cho trẻ "Ba đi làm “ hoặc "Trưa nay con ăn thịt bò “ .       Phát triển ngôn ngữ

11.Tính mới lạ

Bạn làm cái gì đó lạ , bất ngờ  trong trò chơi hay trong thói quen hàng ngày của trẻ để trẻ phản ứng ,trả lời . Ví dụ: khi đánh răng, bạn trao cho trẻ cái lược & chờ xem trẻ phản ứng ra sao, nếu trẻ không phản ứng, bạn sẽ nói với trẻ :” chúng ta không dùng lược để đánh răng, chúng ta dùng bàn chải đánh răng để đánh răng “ .

12.Tính hay quên

Bạn giả bộ không nhớ điều gì đó nhằm tạo cơ hội cho trẻ nhớ điều đó & bày tỏ ý kiến . Ví dụ, nếu con bạn muốn uống sữa, bạn đặt ly của trẻ trên bàn và đặt sữa trong tầm tay, nhưng bạn không đổ sữa. Hoặc khi bạn hát một bài hát "ba thương con vì con giống….." và bạn quên nói từ  "mẹ" , trẻ sẽ cố gắng để nói điền vào từ “ mẹ” mà bạn quên .   Kỹ năng giao tiếp

Thường xuyên nói chuyện với con giúp trẻ tăng vốn từ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ

13.Nói một mình

 Bạn nên thường xuyên thực hiện phương pháp này , bạn nói về mọi việc bạn đang làm .Ví dụ : “ Mẹ đang giặt quần áo cho con “, “ Mẹ đang rửa rau, mẹ  đang làm rau trộn cho con “ .

14.Diễn giải  Kỹ năng giao tiếp

 Bạn nên sử dụng ngôn ngữ đơn giản để yêu cầu với trẻ nhỏ , không nên giải thích dài dòng, khó hiểu . Ví dụ : bạn chỉ nói đơn giản” con mặc áo lạnh vào “ thay vì nói  "Con mặc áo lạnh vào vì ngoài đường rất lạnh và chúng sẽ đi đến nhà bà ngoại” .

15.Đặt mọi thứ ra xa tầm với của trẻ

Thay vì đặt ly sữa trên bàn, trong tầm nhìn & tầm tay của trẻ, bạn nên đưa ly sữa ra xa tầm tay của trẻ để trẻ bày tỏ ý muốn bằng cử chỉ hay lời nói .  Bạn có thể làm tương tự với đồ chơi trẻ ưa thích.

Nguồn https://www.nhatvietedu.vn/